Gideon Klein
| |
| Data i miejsce urodzenia |
6 grudnia 1919 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
27 stycznia 1945 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Gideon Klein (ur. 6 grudnia 1919 w Przerowie, zm. 27 stycznia 1945 w KZ Fürstengrube) – czeski pianista i kompozytor żydowskiego pochodzenia.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Przerowie na Morawach. W 1930 roku przyjechał do Pragi, aby uczestniczyć w kursach sztuki w gimnazjum im. Jiráska oraz pobierać prywatne lekcje gry na fortepianie. Pod koniec 1938 roku rozpoczął studia pianistyczne w praskim konserwatorium w klasie Viléma Kurza, oraz jednocześnie studia filozoficzne i muzykologiczne na Uniwersytecie Karola w Pradze. Te pierwsze ukończył po zaledwie roku, zaś drugie musiał przerwać z powodu zamknięcia przez nazistów wszystkich uczelni wyższych w Protektoracie Czech i Moraw. Mimo wybuchu II wojny światowej jeszcze przez kolejny rok Klein pobierał prywatne lekcje kompozycji u Aloisa Háby[1][2].
W grudniu 1941 roku został przywieziony w jednym z pierwszych transportów do obozu w Theresienstadt. Tam natychmiast, w początkowym okresie nielegalnie, a następnie za pozwoleniem koncertował. Pierwsze koncerty dawał wraz z Bernhardem Kaffem na półzdezelowanym fortepianie. Według zachowanych relacji, Klein jako solista występował przynajmniej 15 razy, grając repertuar opracowany w czasie swej krótkiej kariery pianistycznej między końcem studiów a deportacją do obozu. Oprócz tego uprawiał również kameralistykę, koncertując wraz z Friedrichem Markiem i Pavlem Klingiem. W obozie napisał również kilka utworów i kompozycji, które tylko cząstkowo zachowały się do dnia dzisiejszego[1][2].
W październiku 1944 roku został deportowany do Auschwitz-Birkenau, a następnie do obozu w Fürstengrube, gdzie zginął 27 stycznia 1945 roku[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c David Bloch: Gideon Klein. [w:] Music and the Holocaust [on-line]. [dostęp 2020-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-12)]. (ang. • hiszp. • ros.).
- ↑ a b Kamila Stępień-Kutera: Kompozytorzy Terezina. Gideon Klein - Muzyka przeciw zagładzie. [w:] Muzykalia II (pdf) [on-line]. [dostęp 2020-03-07]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Gideon Klein w bazie AllMusic (ang.)
- Dyskografia Gideona Kleina w bazie MusicBrainz (ang.)
- Gideon Klein w bazie Discogs.com (ang.)
- Gideon Klein w bazie IMDb (ang.)