Fryderyk VI Oldenburg

Fryderyk VI Oldenburg

król Danii
Okres	od 1808 do 1839
Poprzednik	Chrystian VII Oldenburg
Następca	Chrystian VIII Oldenburg
król Norwegii
Okres	od 1808 do 1814
Poprzednik	Chrystian VII Oldenburg
Następca	Chrystian VIII Oldenburg
Dane biograficzne
Dynastia	Oldenburgowie
Data urodzenia	28 stycznia 1768
Data śmierci	3 grudnia 1839
Ojciec	Chrystian VII Oldenburg
Matka	Karolina Matylda Hanowerska
Żona	Maria Zofia z Hesji-Kassel
Dzieci	Chrystian Maria Ludwika Karolina Ludwika Chrystian Juliana Fryderyka Wilhelmina
Odznaczenia

Fryderyk VI (ur. 28 stycznia 1768 w Kopenhadze, zm. 3 grudnia 1839 tamże) – król Danii w latach 1808–1839 i Norwegii w latach 1808–1814, książę Saksonii-Lauenburga w latach 1814–1839.

Życiorys

Fryderyk był jedynym synem króla duńskiego Chrystiana VII. Kiedy książę miał cztery lata, jego matka Karolina Matylda została aresztowana i musiała opuścić Danię, oskarżona o spisek przeciw królowi (jej domniemany kochanek, będący ojcem jej córki, hrabia Johann Friedrich Struensee, został ścięty). Zmarła w 1775 i już nigdy nie zobaczyła dzieci. Fryderyk i jego siostra Luiza Augusta wychowywani byli na dworze królowej Juliany Marii brunszwickiej, żony króla Danii Fryderyka V (1723-1766).

Król Fryderyk VI

Do czasu osiągnięcia przez Fryderyka pełnoletniości faktyczne rządy w imieniu króla Chrystiana VII sprawował Ove Høegh-Guldberg, który prowadził politykę neutralności i finansowej prosperity. 14 kwietnia 1784 premier Guldberg został odsunięty ze stanowiska. Fryderyk pojawił się na posiedzeniu tajnej rady i odczytał rozporządzenie przywracające stan rzeczy sprzed rządów hrabiego Struensee, to znaczy rządy osobiste monarchy. Stał się rzeczywistym przywódcą państwa. Podobnie jak poprzednicy, rządził w imieniu ojca, który cierpiał na zaburzenia psychiczne (schizofrenia) i nie był w stanie sprawować władzy.

Najważniejszym dokonaniem Fryderyka VI w polityce wewnętrznej było zniesienie poddaństwa chłopów i nadanie im ziemi w wieczystą dzierżawę. Dla wielu duńskich historyków moment ten wyznacza początek historii nowoczesnego narodu duńskiego. W polityce zagranicznej zerwał z polityką neutralności Danii w okresie wojen napoleońskich. Zawarł sojusz ze Szwecją, Rosją i Prusami, mający na celu przełamanie angielskiej blokady i umożliwienie handlu z Francją. Doprowadził do konfliktu z Wielką Brytanią, zakończonego w 1801 bitwą morską pod Kopenhagą. Do kolejnego konfliktu doszło w 1807, kiedy to po odrzuceniu przez księcia ultimatum Brytyjczycy zagarnęli duńską flotę. Na mocy traktatu kilońskiego musiał przekazać Szwecji całość obszarów Norwegii.

Odznaczenia

• Order Słonia (z urodzenia)
• Order Danebroga (z urodzenia)
• Order Chrystiana VII (1774)
• Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana (Węgry)

Małżeństwo i rodzina

31 lipca 1790 w zamku Gottorp w Szlezwiku poślubił Marię Zofię z Hesji-Kassel (1767–1852). Para miała ośmioro dzieci, z których przeżyła tylko dwójka:

• Chrystiana (1791)
• Marię Ludwikę (1792–1793)
• Karolinę (1793–1881)
• Ludwikę (1795)
• Chrystiana (1797)
• Julianę Ludwikę (1802)
• Fryderykę Marię (1805)
• Wilhelminę (1808–1891).

Jego następcą został Chrystian VIII Oldenburg, wnuk Fryderyka V

Genealogia

Prapradziadkowie	król Danii i Norwegii Fryderyk IV Oldenburg (1671–1730) ∞1695 Ludwika Meklemburska (1667–1721)	Krystian Henryk Hohenzollern (1661–1708) ∞1687 Zofia Krystyna Wolfstein (1667–1737)	król Wielkiej Brytanii Jerzy I Hanowerski (1660–1727) ∞1682 Zofia Dorota z Celle (1666–1726)		Jan Fryderyk Hohenzollern (1654–1686) ∞1681 Eleonore Erdmuthe Wettyn (1662–1696)		Fryderyk I Sachsen-Gotha-Altenburg (1646–1691) ∞1669 Magdalena Sibylla Sachsen-Weißenfels (1648–1681)	Karol Anhalt-Zerbst (1652–1718) ∞1676 Zofia Sachsen-Weißenfels (1654–1724)
Pradziadkowie	król Danii i Norwegii Chrystian VI Oldenburg (1699–1746) ∞1721 Zofia Magdalena Hohenzollern (1700–1770)		król Wielkiej Brytanii Jerzy II Hanowerski (1683–1760) ∞1705 Karolina Hohenzollern (1683–1737)				Fryderyk II Sachsen-Gotha-Altenburg (1676–1732) ∞1696 Magdalena Augusta Anhalt-Zerbst (1679–1740)
Dziadkowie	król Danii i Norwegii Fryderyk V Oldenburg (1723–1766) ∞1743 Ludwika Hanowerska (1724–1751)				Fryderyk Ludwik Hanowerski (1707–1751) ∞1736 Augusta z Saksonii-Gothy (1719–1772)
Rodzice	król Danii i Norwegii Chrystian VII Oldenburg (1749–1808) ∞1766 Karolina Matylda Hanowerska (1751–1775)
Fryderyk VI Oldenburg (1768–1839), król Danii i Norwegii

Bibliografia

• Władysław Czapliński: Dzieje Danii nowożytnej 1500–1875. Warszawa 1982