Franciszek Ksawery Godebski

Franciszek Ksawery Godebski

Data i miejsce urodzenia	1801 Frankenthal
Data i miejsce śmierci	17 maja 1869 Lwów
Miejsce spoczynku	Cmentarz Łyczakowski we Lwowie
Zawód, zajęcie	pisarz, publicysta
Miejsce zamieszkania	Lwów
Narodowość	polska
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Uczelnia	Szkoła Polska Narodowa w Batignolles
Rodzice	Cyprian Godebski i Tekla z Brzeżeckich
Małżeństwo	Ludwika Dezyderia Rymińska
Dzieci	Cyprian Godebski

Franciszek Ksawery Godebski, pseudonim Dobrogost (ur. 1801 we Frankenthal, zm. 17 maja 1869 we Lwowie) – polski pisarz i publicysta.

Życiorys

Edukację rozpoczął w kolegium pijarów na Żoliborzu, później uczył się w Korpusie Kadetów w Kaliszu, a następnie w Liceum Krzemienieckim. Studia ukończył na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim po czym rozpoczął służbę państwową jako aplikant w Ministerium Skarbu.

W latach 1820–1822 był redaktorem kilku pism literackich (np. „Wanda”, „Warszawianin”, „Gazeta Literacka”, „Pszczółka Krakowska”), był też twórcą wielu grywanych w Warszawie komedii i scen lirycznych. Poświęcił się działalności literackiej w różnych kierunkach.

Brał udział w powstaniu listopadowym organizując oddziały powstańcze. Podpisał 25 stycznia 1831 roku akt detronizacji Mikołaja I Romanowa.. Od 21 czerwca 1831 roku poseł z powiatu łuckiego województwa wołyńskiego na sejm powstańczy

Po upadku powstania w latach 1832–1858 przebywał na emigracji. Najpierw we Francji, gdzie brał czynny udział w życiu emigrantów. Był członkiem sejmu powstańczego na emigracji. W 1841 był współzałożycielem a od 1853 profesorem literatury w Szkole Polskiej Narodowej w Batignolles. W 1849 w Paryżu został administratorem pisma „La Tribune des Peuples” („Trybuna Ludów”), gdzie współpracował z Mickiewiczem. Był również inicjatorem i wykładowcą kursu historii i statystyki Polski w Szkole Artylerii zakładu emigracyjnego w Bourges. Pracował również jako kustosz Biblioteki Królewskiej i zbiorów Ludwika Filipa w Wersalu. W 1849 wyjechał na kilka lat do Belgii.

Po powrocie do kraju, osiadł we Lwowie. W 1858 objął po ociemniałym Karolu Szajnosze kierownictwo Ossolineum. Położył duże zasługi w uporządkowaniu i unowocześnieniu tej placówki. Przeprowadził reorganizację Muzeum im. Lubomirskich, zapraszając również Wincentego Pola do segregacji zbiorów archeologicznych i dziejowych pamiątek Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Przedmioty muzealne wyodrębniono z biblioteki, mieszcząc je jako osobną całość w dotychczasowej czytelni, którą przeniesiono na piętro. Sporządził inwentarz rycin i numizmatów; objaśnił i ułożył przedmioty muzealne, uporządkowywał katalogi w bibliotece.

Darzony szacunkiem jako „poseł ostatniego sejmu polskiego” obracał się w kręgach świata naukowego, literackiego i naukowego. Był wydawcą licznych źródeł historycznych.

Jego pogrzeb stał się okazją do manifestacji narodowej.

Życie prywatne

Był synem Cypriana Godebskiego.

Jego żoną była Ludwika Dezyderia Rymińska z którą miał ośmioro dzieci (pięć córek i trzech synów). Dwójka z nich zmarła w dzieciństwie. Jeden z jego synów, Cyprian Godebski, został rzeźbiarzem.

Franciszek Ksawery Godebski został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Utwory (wybór)

• Duch i dążności wieku, 1860
• Stary i młody, 1856
• Miłostki ułańskie : komedjo-opera w 1 akcie, 1929
• Kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada: przysłowie dramatyczne w 1 akcie wierszem, 1867
• Miłość i próżność,
• Obraz Polski pod koniec XVII wieku : ze Zbioru podróży, ogłoszonych w Hadze 1705 r.
• Otwarcie kursu historyi i statystyki Polski w Szkole Artyleryi - Zakładu Polaków w Bourges w dniu 7 marca 1833 r.,1883
• Pamiętniki Hansa Szlązaka z XVI wieku, 1847
• Reformy społeczne w Polsce pod koniec XVIII wieku, 1868

Bibliografia

• Stanisław Szenic: Cmentarz Powązkowski : zmarli i ich rodziny. [T. 1], 1790-1850. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979. ISBN 83-06-00281-4. Brak numerów stron w książce
• Godebski Franciszek Ksawery, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-11-01] .

Linki zewnętrzne

• Utwory Ksawerego Godebskiego w sieci