Francesco Cavalli
Imię i nazwisko |
Pier Francesco Caletti-Bruni |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 lutego 1602 |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
14 stycznia 1676 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
Pier Francesco Cavalli, właśc. Pier Francesco Caletti-Bruni (ur. 14 lutego 1602 w Cremie, zm. 14 stycznia 1676 w Wenecji) – włoski kompozytor epoki baroku, a także organista i śpiewak (tenor).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W wieku 14 lat wziął go na wychowanie Federico Cavalli, wenecki arystokrata, który zwrócił uwagę na jego piękny głos i zabrał ze sobą do Wenecji. Stąd też później młody Caletti przyjął nazwisko swego opiekuna. Początkowo Cavalli śpiewał w chórze bazyliki św. Marka, a następnie pełnił funkcję organisty kolejno w kościele pw. Św. Jana i Pawła oraz w bazylice św. Marka, gdzie w 1668 roku zdobył stanowisko kapelmistrza. W 1630 roku ożenił się z Marią Sosomeno, której majątek sprawił, że Cavalli stał się zamożnym człowiekiem. W tym czasie współpracował też z teatrami S. Cassiano i S. Moisé. W następnym okresie swojego życia zasłynął ze swych utworów dramatycznych (42 opery), wystawianych również na dworze Ludwika XIV w Paryżu. W 1662 roku wystawiono tam jego operę Herkules zakochany (L’Ercole Amante). Rozmach przedstawienia przyćmił wszystko, co dotychczas widziano w Europie. Spektakl trwał 6 godzin. Każdy akt zamykała tak rozbudowana scena taneczna, że Francuzi uznali dzieło za balet z dramatycznymi interludiami, a nie za operę, co ogromnie oburzyło kompozytora.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Oprócz oper Cavalli pisał także utwory o charakterze religijnym, które zostały wydane w zbiorach: Musiche sacre... i Vesperi a 8 voci.
Niektóre z oper Francesco Cavallego:
- Le nozze di Teti e di Peleo (1639)
- Gli amori d’Apollo e di Dafne (1640)
- La Didone (1641)
- La virtú de’ strali d’Amore (1642)
- L’amore innamorato (1642, nie dotrwała do naszych czasów)
- La virtù dei strali d’Amore (1642)
- L’Egisto (1643)
- La Deidamia (1644, nie dotrwała do naszych czasów)
- L’Ormindo (1644)
- Il Titone (1645)
- Il Romolo e 'l Remo (1645, nie dotrwała do naszych czasów)
- La Doriclea (1645)
- La prosperità infelice di Giulio Cesare dittatore (1646, nie dotrwała do naszych czasów)
- La Torilda(1648)
- L’Euripo (1649)
- Il Giasone (1649)
- L’Orimonte (1650)
- La Bradamante (1650, nie dotrwała do naszych czasów)
- L’Armidoroi (1651, nie dotrwała do naszych czasów)
- L’Oristeo (1651)
- La Rosinda (1651)
- La Calisto (1651)
- L’Eritrea (1652)
- La Veremonda, l’amazzone di Aragona (1652)
- L’Orione (1653)
- Il Xerse (1654)
- Il Ciro (1654)
- L’Erismena (1655)
- Statira principessa di Persia (1656)
- L’Artemisia (1657)
- L’Hipermestra (1658)
- L’Antioco (1659, nie dotrwała do naszych czasów)
- Il rapimento d’Helena (1659)
- La pazzia in trono, ossia il Caligola delirante (1660, nie dotrwała do naszych czasów)
- Ercole amante (1662)
- Scipione affricano (1664)
- Muzio Scevola (1665)
- Pompeo Magno (1666)
- Eliogabalo (1667, premiera, 1668 wystawienie)
- Coriolano (1669, nie dotrwała do naszych czasów)
- Masenzio (1673, nie dotrwała do naszych czasów)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 142. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Francesco Cavalli – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000108634380
- VIAF: 2655640
- ULAN: 500354168
- LCCN: n79105762
- GND: 119496550
- NDL: 01066103
- LIBRIS: mkz12xc5068jq03
- BnF: 13892284q
- SUDOC: 050242113
- SBN: CFIV081390
- NLA: 36172235
- NKC: jn20011211037
- BNE: XX884162
- NTA: 072389826
- BIBSYS: 90868331
- CiNii: DA09348892
- Open Library: OL1921129A, OL7224270A
- PLWABN: 9810609264205606
- NUKAT: n97025835
- J9U: 987007274233905171
- PTBNP: 1515154
- CANTIC: a10212565
- LNB: 000067711
- NSK: 000081894
- CONOR: 103954787
- BLBNB: 000213525
- LIH: LNB:Kgl;=Bu
- RISM: people/30000620