Film komediowy
Film komediowy, komedia filmowa – film przedstawiający sytuacje i postacie wywołujące u widzów efekt komiczny. Komedia istnieje od zarania dziejów sztuki filmowej – za pierwszy film komediowy uchodzi Polewacz polany (1895) autorstwa braci Lumière[1]. Komedii nie cechuje określona konwencja fabularna, ale efekt, jaki wywołują one w widzu[2].
Początki komedii filmowej kryją się w slapsticku (zwanym także burleską), opartym głównie na gagach konstruujących związki przyczynowo-skutkowe w danym dziele[1]. Slapstick główną popularność przeżył za sprawą Macka Sennetta i jego wytwórni Keystone, zaś został artystycznie dopracowany przez Charliego Chaplina (Gorączka złota, 1925), Bustera Keatona (Generał, 1926) i Harolda Lloyda (Jeszcze wyżej!, 1923)[3]. Po naturalnej śmierci slapsticku wraz z pojawieniem się filmu dźwiękowego ważną rolę zaczął odgrywać dialog, w czym specjalizowali się bracia Marx (Kacza zupa, 1933) i realizator tzw. sophisticated comedies Ernst Lubitsch (Ninoczka, 1939). Popularność przez cały ten czas przeżywała farsa, odmiana komedii szczególnie popularna dzięki Louisowi de Funèsowi (Oskar, 1967)[4].
Od lat 70. XX wieku kształtuje się w komedii tendencja postmodernistyczna, analizująca kondycję klasy średniej w formie pastiszu (np. Annie Hall Woody'ego Allena, 1977) lub parodii (komedie braci Coen, Johna Watersa)[5]. Surrealistyczną formą cechowały się produkcje kabaretu Monty Python (Monty Python i Święty Graal, 1975)[6]. Popularność przeżywają także specyficzne odmiany gatunkowe: czarna komedia, komedia romantyczna, a także subtelnie łączący elementy komizmu i tragedii komediodramat.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Sowińska 2012 ↓, s. 550-552.
- ↑ Hendrykowski 1998 ↓, s. 70.
- ↑ Sowińska 2012 ↓, s. 570–614.
- ↑ Hendrykowski 1998 ↓, s. 68–77.
- ↑ Beach 2002 ↓, s. 4.
- ↑ Larsen 2008 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Christopher Beach: Class, Language, and American Film Comedy. Cambridge University Press, 2002.
- Marek Hendrykowski: Komedia filmowa – wczoraj i dziś. W: Kino gatunków: wczoraj i dziś. Krzysztof Loska (red.). Kraków: 1998, s. 68–112.
- Darl Larsen: Monty Python's Flying Circus. Scarecrow Press, 2008.
- Iwona Sowińska: Złoty wiek burleski. W: Historia kina. Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska (red.). T. 1: Kino nieme. Kraków: 2012, s. 545–614.