Feliks Jabłonowski
Aleksander Feliks | |
herb Prus III | |
Rodzina |
Jabłonowscy |
---|---|
Ojciec |
Ludwik Demetriusz Jabłonowski |
Matka |
Karolina z Woynów |
Rodzeństwo |
Karol (1807-1885), Maurycy (1809-1868) |
Aleksander Feliks Jabłonowski (ur. 18 maja 1808 w Wiedniu, zm. 25 października 1857 w Schönbrunn (obecnie Wiedeń)) – polski arystokrata, marszałek polny porucznik Armii Cesarstwa Austriackiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W młodości wybrał karierę wojskową w armii Cesarstwa Austriackiego. Wychowanek cesarskiej Wojskowej Akademii Technicznej (Technische Militärakademie) w Wiedniu. Nie ukończywszy jej w wieku siedemnastu lat, w 1825 jako kadet wstąpił do 60 Pułku Piechoty hrabiego Gyulai[1]. Pułk opuścił w randze chorążego a następnie awansowany w 1826 na porucznika służył w 2 Pułku Szwoleżerów im. księcia Hohenzollerna. W latach 1831–1836 jako kapitan służył w 30 Pułku Piechoty hrabiego Nugent, następnie jako major w 10 Pułku Piechoty hr. Mazzuchelli (1836-1844) i pułkownik w 15 Pułku Piechoty (1844-1849)[2]. W okresie Wiosny Ludów w 1848 brał udział w pacyfikacji Wiednia a potem walczył przeciwko powstańcom węgierskim 1848-1849. Wiosną 1849 pod dowództwem generała Christiana Götza brał udział w bitwie pod Vác. Gdy gen. Götz został śmiertelnie ranny Aleksander Feliks Jabłonowski przejął dowodzenie, ale wobec liczniejszych sił węgierskich zmuszony został do wycofania sił, którymi dowodził. 1 grudnia 1848 roku został mianowany generałem majorem, a 13 stycznia 1852 roku marszałkiem polnym porucznikiem (Feldmarschalleutnant)[3]. W 1853 objął dowództwo nad 57 Pułkiem Piechoty, dawniej hr. Haynau. Potem dowodził dywizją w 8 i 10 Korpusie Armii w Peszcie[2]. Szambelan austriacki i tajny radca. Zmarł w wieku 49 lat po długiej chorobie w Wiedniu, spoczywa na tamtejszym Cmentarzu Centralnym[4], w sektorze 0 - grób honorowy nr 9[5].
Odznaczony
[edytuj | edytuj kod]Krzyżem Komandorskim Orderu Leopolda i Krzyżem Rycerskim II klasy Orderu Żelaznej Korony
Rodzina i życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z polskiego rodu szlacheckiego herbu Prus III, syn posła austriackiego w Neapolu księcia Ludwika Demetrusza (1784-1864) i Karoliny z Woynów (1786-1840) Miał braci: Karola (1807-1885) – szambelana austriackiego i polityka konserwatywnego oraz Maurycego (1809-1868) – pułkownika armii austriackiej. Rodziny nie założył[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oesterr. Militär-Konversations-Lexikon, herausgegeben von Jaromir Hirtenfeld, Wien 1850, Bd. III, S. 299.
- ↑ a b Jaromir Hirtenfeld, Oesterreich. Militär-Kalender für das Jahr 1858, Wien 1858, S. 255.
- ↑ Schmidt-Brentano 2007 ↓, s. 78.
- ↑ Fürst Felix Jablonowski Offizier, 1808 - 1857 - Kunst und Kultur in Wien - online [9.01.2020]
- ↑ Ehrenhalber gewidmete und Historische Grabstellen in Wiener Zentralfriedhof poz. 357 - online [4.01.2020]
- ↑ Feliks ks. Jabłonowski z Jabłonowa h. Prus (III) - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego - online [9.01.2020)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Antonio Schmidt-Brentano: Die k. k. bzw. k. u. k. Generalität 1816-1918. Wiedeń: Austriackie Archiwum Państwowe, 2007.
- Hermann Róbert: 1848-1849 A szabadságharc hadtörténete, Korona kiadó, Budapeszt, 2001, ISBN 963-9376-21-3;
- Jabłonowscy herbu Prus III
- Pochowani na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu
- Polacy – wojskowi armii Cesarstwa Austriackiego
- Uczestnicy walk powstania węgierskiego 1848–1849 (strona austriacka)
- Urodzeni w 1808
- Zmarli w 1857
- Szambelanowie austriaccy
- Odznaczeni Orderem Leopolda (Austria)
- Polacy odznaczeni Orderem Leopolda (Austria)
- Ludzie urodzeni w Wiedniu