Estońska Partia Reform
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
RE |
| Lider | |
| Data założenia |
1994 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Barwy | |
| Strona internetowa | |
Estońska Partia Reform (est. Eesti Reformierakond, RE) – estońska partia polityczna o profilu liberalnym, działająca od 1994.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Partię założył Siim Kallas, były prezes estońskiego banku centralnego, który bez powodzenia ubiegał się o urząd premiera po dymisji Marta Laara. Do nowej formacji przyłączyła się Liberalno-Demokratyczna Partia Estonii Paul-Eerika Rummo[1]. Po wyborach w 1995 Partia Reform stała się drugą frakcją w Riigikogu. Od tego czasu pozostaje jedną z głównych sił politycznych w Estonii, wielokrotnie współtworząc koalicje rządzące z szeregiem różnych ugrupowań – w latach 1995–1997, 1999–2001 i nieprzerwanie od 2002.
W okresie 2002–2003 jej przedstawiciel, Siim Kallas, pełnił funkcję premiera. W 2004 po dziesięciu latach zrezygnował z kierowania partią, obejmując stanowisko w Komisji Europejskiej. W 2005 nowy lider Partii Reform Andrus Ansip stanął na czele estońskiego gabinetu, uzyskując reelekcję po wygranych przez RE wyborach w 2007. Partia wygrała także kolejne wybory cztery lata później, utrzymując koalicję rządową z Isamaa ja Res Publica Liit. W 2014 przewodniczący partii zrezygnował z urzędu premiera, stanowisko to objął należący również do RE Taavi Rõivas, zawierając tym razem koalicję z socjaldemokratami. Ponownie reformiści zwyciężyli w wyborach w 2015[2], a urzędujący premier podpisał nowe porozumienie koalicyjne z chadekami i socjaldemokratami[3]. Koalicja rozpadła się jednak w listopadzie 2016[4], na skutek czego liberałowie przeszli do opozycji.
Ugrupowanie, kierowane już przez Kaję Kallas, zwyciężyło także w kolejnych wyborach w 2019[5]. W styczniu 2021 powróciło do władzy, gdy na czele nowego rządu współtworzonego też przez centrystów stanęła przewodnicząca partii[6]. Po rozpadzie koalicji partia zawiązała w lipcu 2022 nowy sojusz (z partią Isamaa i socjaldemokratami), który stał się zapleczem drugiego rządu Kai Kallas[7].
Sukces wyborczy został powtórzony wyborach w 2023, kiedy to partia ponownie zajęła pierwsze miejsce, zwiększając liczbę mandatów[8][9]. W kwietniu tegoż roku liderka partii utworzyła swój kolejny gabinet (w koalicji z SDE i ugrupowaniem Estonia 200)[10]. Koalicja ta została utrzymana także w lipcu 2024, gdy nowy rząd stworzył reprezentujący RE Kristen Michal[11].
Przewodniczący
[edytuj | edytuj kod]- 1994–2004: Siim Kallas
- 2004–2014: Andrus Ansip
- 2014–2017: Taavi Rõivas
- 2017–2018: Hanno Pevkur
- 2018–2024: Kaja Kallas
- od 2024: Kristen Michal[12]
Wyniki wyborcze
[edytuj | edytuj kod]| Wybory | Poparcie | Zmiana | Mandaty (Zgromadzenie Państwowe) | Zmiana |
|---|---|---|---|---|
| 1995 | 16,2% | – | 19 | – |
| 1999 | 15,9% | –0,3 | 18 | –1 |
| 2003 | 17,7% | +1,8 | 19 | +1 |
| 2007 | 27,8% | +10,1 | 31 | +12 |
| 2011 | 28,6% | +0,8 | 33 | +2 |
| 2015 | 27,7% | –0,9 | 30 | –3 |
| 2019 | 28,9% | +1,2 | 34 | +4 |
| 2023[9] | 31,2% | +2,3 | 37 | +3 |
| Wybory | Poparcie | Zmiana punktów procentowych | Mandaty | Zmiana |
|---|---|---|---|---|
| 2004 | 12,2% | – | 1 | – |
| 2009 | 15,3% | +3,1 | 1 | – |
| 2014 | 24,3% | +9,0 | 2 | +1 |
| 2019 | 26,2% | +1,9 | 2 | – |
| 2024[15] | 17,9% | –8,3 | 1 | –1 |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ System partyjny Estonii. eesti.pl, 24 grudnia 2005. [dostęp 2022-06-04].
- ↑ Hääletamis- ja valimistulemus hetkeseisuga. rk2015.vvk.ee, 2 marca 2015. [dostęp 2022-06-04]. (est.).
- ↑ Social Democrats, IRL approve coalition agreement. err.ee, 8 kwietnia 2015. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
- ↑ Prime Minister loses no confidence vote, forced to resign. err.ee, 9 listopada 2016. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
- ↑ a b Voting and election result. rk2019.valimised.ee, 5 marca 2019. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
- ↑ Gallery: Kaja Kallas’ government takes oath of office. err.ee, 26 stycznia 2021. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
- ↑ Estonian prime minister resigns, disbands government. err.ee, 14 lipca 2022. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
- ↑ Kazimierz Popławski: Partia Reform wygrywa wybory w Estonii. Sześć partii w Riigikogu. przegladbaltycki.pl, 5 marca 2023. [dostęp 2023-03-05].
- ↑ a b Reform Party weighing four coalition options. err.ee, 6 marca 2023. [dostęp 2023-03-06]. (ang.).
- ↑ The 53rd Government of the Republic of Estonia took office. valitsus.ee, 17 kwietnia 2023. [dostęp 2023-04-17]. (ang.).
- ↑ Estonia’s new government: Who’s who. err.ee, 22 lipca 2024. [dostęp 2024-07-22]. (ang.).
- ↑ Kristen Michal to continue as leader of Reform Party. postimees.ee, 9 września 2024. [dostęp 2024-10-31]. (ang.).
- ↑ a b Previous elections. valimised.ee. [dostęp 2023-03-06]. (ang.).
- ↑ Parties and Elections in Europe: Estonia. parties-and-elections.eu. [dostęp 2022-06-04]. (ang.).
- ↑ Voting and election result. ep2024.valimised.ee, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-10]. (ang.).