Eduard Bagricki
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki | |
Eduard Gieorgijewicz Bagricki (ros. Эдуард Георгиевич Багрицкий), właśc. Eduard Godelewicz Dziubin, (ur. 22 października?/3 listopada 1895 w Odessie, zm. 16 lutego 1934 w Moskwie) — radziecki poeta pochodzenia żydowskiego, znany z rewolucyjnych wierszy[1].
Należał do tzw. odeskiej szkoły pisarzy rosyjskich, którą tworzyli m.in.: Isaak Babel, Jurij Olesz, Walentin Katajew, Wiera Inber, Ilja Ilf i Jewgienij Pietrow)[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako Eduard Dziubin (ros. Дзю́бин) w rodzinie ubogiego żydowskiego sklepikarza Godela Dziubina. Po ukończeniu nauki w szkole geodezyjnej, miał zostać geodetą, ale nigdy nie pracował w zawodzie. Jego pierwsze wiersze, publikowane w różnych literackich almanachach Odessy, powstały pod wpływem akmeistów i futurystów[3]. Zaczął publikować w 1913 roku, w latach 1915–1917 współtworzył odeskie wydawnictwa literackie. Po rewolucji lutowej 1917 roku krótko służył w organach ścigania w ramach Rządu Tymczasowego, a w 1919 roku wstąpił do Armii Czerwonej. W 1920 ożenił się z Lidią Suok, z którą miał syna, poetę Wsiewołoda Bagrickiego (1922–1942)[4][5].
W latach 1917–1918 brał udział w walkach rewolucyjnych Armii Czerwonej, na początku wojny domowej w 1919 roku jako pisarz propagandowy walczył też na froncie perskim. Po wojnie domowej wrócił do Odessy, gdzie pracował w południowym oddziale rosyjskiej agencji informacyjnej ROSTA razem z Jurijem Oleszem, Władimirem Narbutem i Walentinem Katajewem. Pracował również dla kilku odeskich gazet i czasopism. W 1925 roku Bagricki zdecydował się przenieść do Moskwy, która oferowała mu znacznie lepsze możliwości zarabiania na życie jako pisarz. Po osiedleniu się w stolicy w 1926 roku Bagricki dołączył do tak zwanego „Literackiego Centrum Konstruktywistycznego”[6].
Już od 1915 roku publikował w odeskich almanachach literackich pod pseudonimem Nina Woskriesienskaja.: Automobil w chmurach, Srebrne trąby, w zbiorczym zbiorze Cud na pustyni[7].
Pierwsze wiersze Bagrickiego były naśladowaniem akmeistów, grupy literackiej z początku XX wieku, która kładła nacisk nad „konkretnym, indywidualistycznym realizmem, kładąc nacisk na wizualną żywość, emocjonalną intensywność i słowną świeżość”. Wkrótce jednak zaczął pisać w swoim własnym stylu, publikując Duma pro Opanasa (1926; Duma Opanasa). W 1928 r. wydał zbiór Jugo-zapad (Юго-запад, Południowy Zachód). W 1932 ukazały się Pobieditieli (Победители, Zwycięzcy) i Posledniaja nocz (Последняя ночь, Ostatnia noc), a także zbiór wierszy wybranych[4].
Jego wiersze z lat 20. i 30. łączą piękno z grozą, niektóre są czysto romantyczne, inne poruszają poważne tematy: przemoc, moralność, miejsce Żydów w rosyjskim i radzieckim społeczeństwie. W swojej poezji z ostatniego okresu życia Bagricki zdołał potajemnie skrytykować rosnący opresyjny reżim stalinowski. Zmarł w Moskwie 16 lutego 1934 roku na zapalenie płuc, poważnie zaostrzone przez astmę[5].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Żona Bagrickiego, Lidia Gustawowna Suok (z pochodzenia Czeszka i Austriaczka), trzy lata po jego śmierci została aresztowana (w 1937) i wysłana do GUŁAG-u. Zwolniono ją w 1956 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eduard Georgiyevich Bagritsky, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-01-15] (ang.).
- ↑ Neil Cornwell , Reference Guide to Russian Literature, Routledge, 2 grudnia 2013, ISBN 978-1-134-26070-6 [dostęp 2023-01-02] (ang.).
- ↑ Eduard Bagritsky , Eduard Bagritsky. Russian Poems In Translations [online], ruverses.com [dostęp 2023-01-02] (ang.).
- ↑ a b YIVO | Bagritskii, Eduard Georgievich [online], yivoencyclopedia.org [dostęp 2023-01-06] .
- ↑ a b Flanders in Moscow and Odessa: poet Eduard Bagritskii as the Till Ulenspiegel of Russian literature [online], www.florentine-society.ru [dostęp 2023-01-06] .
- ↑ Flanders in Moscow and Odessa: poet Eduard Bagritskii as the Till Ulenspiegel of Russian literature [online], www.florentine-society.ru [dostęp 2023-01-06] .
- ↑ Boris Dralyuk , Eduard Bagritsky’s “Smugglers” [online], Odessa Review, 6 lutego 2018 [dostęp 2023-01-06] (ang.).
- ISNI: 0000000116971379
- VIAF: 107582643
- LCCN: n84121990
- GND: 119502771
- LIBRIS: pm13xmn752dr5v0
- BnF: 121153794
- SUDOC: 145368564
- NLA: 35457972
- NKC: jn19990210072
- RSL: 000078688
- BNE: XX855359
- NTA: 069889090
- BIBSYS: 90587828
- CiNii: DA02570702
- Open Library: OL5172933A, OL1259045A
- PLWABN: 9810666441105606
- NUKAT: n98034677
- J9U: 987007258138805171
- LNB: 000138716