Diadumenian
| |
| Cesarz rzymski | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Moneta | |
 Aureus Diadumeniana jako cezara z jego wyobrażeniem i inskrypcją PRINC(eps) IVVENTVTIS na rewersie | |
Diadumenian, Marcus Opellius Antoninus Diadumenianus (ur. 14 września 208[1], zm. czerwiec 218[2]) – syn rzymskiego cesarza Makryna, współrządzący z nim od maja do czerwca 218.
Jako zaledwie dziewięcioletni chłopiec obwołany został przez wojska cezarem w Zeugmie w maju 217[3]. Senat zaakceptował tę decyzję i nadał mu tytuł patrycjusza oraz przywódcy młodzieży (princeps iuventutis)[4]. Ojciec dodał mu nazwisko Antoninus w nawiązaniu do wielkich cesarzy z dynastii Antoninów i zamordowanego Antonina Karakalli, który był ulubieńcem wojska oraz naśladował podobną praktykę Septymiusza Sewera wobec jego synów[5][6]. W maju 218 Makrynus uczynił Diadumeniana współwładcą nadając mu tytuł augusta. Było to okazją do pozyskania lojalności żołnierzy, którzy otrzymali dary (donativa) w wysokości 5000 drachm; zapewnienie jej było istotne wobec pojawienia się uzurpatora Heliogabala[7][8].
Po klęsce poniesionej przez Makrynusa pod Antiochią w bitwie ze zbuntowanymi zwolennikami Heliogabala, do której doszło 8 czerwca 218, Diadumenian został wysłany przez ojca w asyście Marka Aureliusza Epagatusa do króla Partów Artabanusa IV[9]. Podczas ucieczki z Antiochii został pojmany przez centuriona Klaudiusza Polliona w Zeugmie przed przekroczeniem granicy i w czerwcu 218 poniósł śmierć[2][7].
W Historia Augusta Eliusz Lampridiusz poświęcił mu osobną biografię (Diadumenus Antoninus), choć o niskiej wartości jako źródło, gdyż wzbogaconą zmyślonymi dodatkami[10]. Kasjusz Dion parokrotnie wspomina o nim tylko ubocznie w opisie rządów Makryna (Historia rzymska LXXIX, 17-40).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dyrlaga 2010 ↓, s. 28–29.
- ↑ a b Dyrlaga 2010 ↓, s. 166.
- ↑ Dyrlaga 2010 ↓, s. 86–87.
- ↑ Dyrlaga 2010 ↓, s. 88.
- ↑ Krawczuk 1986 ↓, s. 308–309.
- ↑ Dyrlaga 2010 ↓, s. 89–90.
- ↑ a b Krawczuk 1986 ↓, s. 312.
- ↑ Dyrlaga 2010 ↓, s. 156–158.
- ↑ Dyrlaga 2010 ↓, s. 165.
- ↑ Historycy cesarstwa rzymskiego 1966 ↓, s. 190-196.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Przemysław Daniel Dyrlaga: Cesarz Makryn. W cieniu wojen i uzurpacji. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2010, seria: Notos – Scripta Antiqua et Byzantina. ISBN 978-83-62261-19-2.
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Iskry, 1986. ISBN 83-207-0788-9.
- Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana. Opr. i tłum. Hanna Szelest. Warszawa: Czytelnik, 1966.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zbiór monet Diadumeniana na stronie wildwinds.com. [dostęp 2016-06-03]. (ang.).