Antoni Olcha

Antoni Olcha
	; Antoni Olcha w latach 60.
Imię i nazwisko	Antoni Mirek
Data i miejsce urodzenia	21 listopada 1914 ; Naprawa
Data i miejsce śmierci	24 listopada 1978 ; Warszawa
Zawód, zajęcie	pisarz, dyplomata
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Olcha właśc. A. Władysław Mirek (ur. 21 listopada 1914 we wsi Naprawa^[1], zm. 24 listopada 1978 w Warszawie^[1]) – polski prozaik, poeta, reportażysta, autor sztuk scenicznych oraz dyplomata.

Życiorys

Pochodził z rodziny chłopskiej^[1]. W 1933 ukończył seminarium nauczycielskie w Jordanowie^[1], a po wojnie, w latach 1946-1950 studia na Wydziale Dyplomatyczno-Konsularnym Akademii Nauk Politycznych w Warszawie^[1]. Później (w 1968) ukończył także Wydział Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego^[1].

W 1933 ogłosił tomik poezji Z pod strzechy^[1]. Był redaktorem miesięcznika „Wieś – Jej Pieśń” (1933–1934) oraz „Nowa Wieś” (1934–1936).

Brał udział w kampanii wrześniowej jako ochotnik^[1]. W latach 1939–1941 przebywał w Wilnie, gdzie był współpracownikiem dziennika „Prawda Wileńska”^[1]. Po zajęciu Wilna przez wojska niemieckie w czerwcu 1941 przedostał się do Warszawy i ukrywał się tam jako ogrodnik i woźnica^[1]. Mieszkał tam do 1943, a w latach 1943–1945 brał udział w konspiracyjnym ruchu kulturalnym na Podhalu^[1].

W 1945 organizował akcję przesiedleńczą małorolnych chłopów z Podhala na Ziemie Odzyskane. W okresie od 1945 do 1947 był redaktorem naczelnym tygodnika „Chłopi” oraz kierownikiem Działu Rolnego Polskiej Agencji Prasowej. Następnie był redaktorem gazety „Rolnik Polski” (od 1952 „Gromada – Rolnik Polski”), później redaktorem pisma „Orka" (1957–1960, od 1960 „Tygodnik Kulturalny"), miesięcznika „Teatr Ludowy" (1962–1965).

W 1960 wszedł w skład Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich^[1].

W latach 1973–1978 pełnił funkcję zastępcy ambasadora, a wcześniej, od 1970 roku radcy do spraw kultury Ambasady PRL w Belgradzie^[1]. W 1965 roku otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki III stopnia^[1].

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B21-6-28)^[2].

Życie prywatne

Pierwszą żoną Antoniego Olchy była Wiktoria Jasińska^[1]. W 1970 ożenił się ponownie z młodszą o 29 lat Zofią Morawską^[1], z którą jest pochowany.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (18 września 1945)^[3]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (12 stycznia 1955)^[4]

Twórczość

Nowa Naprawa
Zwierciadła
Most nad urwiskiem (1949)
We wsi podźwigniętej z popiołów
Szumią dęby nad Iguassu
Rok 1329
Wiosenna ziemia
Różne strony czasu
Żywe ogniwa
Kamień i skrzydło
Oko delfina
Wiktor
Brazylijskie profile (z podróży do Brazylii w latach 1957-1958)
Ozga-Michalski
Niepokój wiosennej zieleni (1972)
Lustra potoku
Centkiewiczowie
Szczerbce, flety i kołacze
Czas i słowo

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p EwaE. Głębicka EwaE., OLCHA Antoni [online], Instytut Badań Literackich PAN, 2020 [dostęp 2024-11-10] (pol.).
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
↑ M.P. z 1945 r. nr 38, poz. 91 „za wybitne zasługi w dziedzinie propagowania idei demokratycznej, jak również w dziedzinie organizacji P.A.P. „Polpress”” - wymieniony jako Olcha Mirek Antoni.
↑ M.P. z 1955 r. nr 70, poz. 888 - Uchwała Rady Państwa z dnia 12 stycznia 1955 r. nr 0/105 - na wniosek Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa” - wskazany jako Olcha-Mirek Antoni.

Bibliografia

Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939–1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p EwaE. Głębicka EwaE., OLCHA Antoni [online], Instytut Badań Literackich PAN, 2020 [dostęp 2024-11-10] (pol.).

[2] Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[3] M.P. z 1945 r. nr 38, poz. 91 „za wybitne zasługi w dziedzinie propagowania idei demokratycznej, jak również w dziedzinie organizacji P.A.P. „Polpress”” - wymieniony jako Olcha Mirek Antoni.

[4] M.P. z 1955 r. nr 70, poz. 888 - Uchwała Rady Państwa z dnia 12 stycznia 1955 r. nr 0/105 - na wniosek Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa” - wskazany jako Olcha-Mirek Antoni.

[1]

[2]

[3]

[4]