Amanda Seyfried

Amanda Seyfried
	; Seyfried na Berlinale 2024
Imię i nazwisko	Amanda Michelle Seyfried
Data i miejsce urodzenia	3 grudnia 1985 ; Allentown (Pensylwania)
Zawód	aktorka, piosenkarka
Współmałżonek	Thomas Sadoski; (od 2017)
Lata aktywności	od 1996
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Amanda Michelle Seyfried (/ˈ s a ɪ f r ɛ d /; ur. 3 grudnia 1985 w Allentown) – amerykańska aktorka. Szerszą rozpoznawalność przyniósł jej debiut filmowy Wredne dziewczyny (2004). Wystąpiła m.in. w filmach Listy do Julii (2010), Wciąż ją kocham (2010), Mamma mia! (2008), Les Misérables. Nędznicy (2012), Mamma Mia! Here We Go Again (2018), czy Mank (2020).

Wczesne lata

Urodziła się w Allentown w Pensylwanii jako córka terapeutki zajęciowej Ann (Sander) i farmaceuty Jacka Seyfrieda^[1]^[2]^[3]. Ma starszą siostrę Jennifer. Jest pochodzenia głównie niemieckiego^[4]. Ukończyła William Allen High School w rodzinnym mieście, a następnie zapisała się jesienią 2003 roku na Uniwersytet Fordham, ale nie uczęszczała już na zajęcia, gdy zaoferowano jej rolę w filmie Wredne dziewczyny (2004)^[5].

Przebieg kariery

Kiedy miała 15 lat została zaangażowana do roli Lucindy Marie „Lucy” Montgomery w operze mydlanej As the World Turns.

W 2003 ruszył casting do filmu Wredne dziewczyny, a Seyfried wzięła w nim udział aspirując do pierwszoplanowej roli Reginy George, jednak ostatecznie otrzymała ją Rachel McAdams. Producenci uznali, że lepiej sprawdzi się jako przyjaciółka Reginy – Karen Smith. Jej debiut filmowy stał się przełomem dla niej i dwóch innych występujących w nim aktorek oraz doczekał się nawet statusu filmu kultowego^[6]^[7]^[8]^[9]. Po sukcesie Wrednych dziewczyn starała się o tytułową rolę w serialu Weronika Mars, lecz ostatecznie zdobyła ją Kristen Bell. W zamian zaproponowano jej i zagrała jako Lily, zmarła przyjaciółka tytułowej bohaterki. Występowała także gościnnie w serialach, m.in. Prawo i porządek oraz Dr House.

W 2005 wystąpiła w specjalnie napisanej dla siebie roli Samanthy w dramacie Dziewięć kobiet. W tym samym roku wzięła również udział w niezależnym projekcie Broń dla każdego, gdzie zagrała Mouse. W 2006 do swojego dorobku filmowego dopisała rolę Julie Beckley w filmie Alpha Dog.

Zasadniczy przełom w karierze aktorki nastąpił w 2008, gdy po raz pierwszy wystąpiła w głównej roli w ekranizacji musicalu Mamma Mia! pod tym samym tytułem z kultowymi^[10] piosenkami zespołu ABBA. Amanda wcieliła się w rolę Sophie, młodej dziewczyny próbującej dociec, który z dawnych kochanków jej matki (Meryl Streep) jest jej ojcem. W następnym roku wystąpiła u boku Julianne Moore w filmie Chloe. W tym samym 2009 w kinach pojawił się horror komediowy Zabójcze ciało, gdzie Seyfried wystąpiła wraz z Megan Fox grając Needy Lesnicky. Ten film miał w północno-amerykańskich kinach kiepskie otwarcie i zebrał mieszane recenzje krytyków, jednak od 2018 roku i na fali ruchu Me Too został doceniony i doczekał się nawet statusu kultowego filmu feministycznego^[11].

W 2010 roku zagrała w filmie na podstawie powieści Nicholasa Sparksa – Wciąż ją kocham, w którym wcieliła się w rolę Savannah. Kilka miesięcy później w kinach pojawił się z kolei film Listy do Julii, w którym zagrała główną bohaterkę Sophie. W 2011 wystąpiła w filmie Wyścig z czasem, gdzie wcieliła się w rolę Sylvii Weis.

Seyfried pojawiła się w 2012 w dramacie Zaginiona, a następnie dołączyła do obsady filmowej adaptacji musicalu Les Misérables, gdzie wystąpiła jako Cosette. Jak później powiedziała, przestała śpiewać mając 17 lat i przygotowując się do roli korzystała z pomocy wokalnego coacha^[12]. W tej produkcji wszystkie partie wokalne nagrywane były bezpośrednio na planie za pomocą mikrofonów bezprzewodowych, podkład muzyczny (elektryczne pianino) przekazywany był aktorom przez mikrosłuchawki^[13]. Szeroko doceniony musical otrzymał liczne nagrody, w tym osiem nominacji do Oscara wygrywając trzy statuetki.

W 2013 wcieliła się w tytułową rolę Lindy Lovelace w dramacie biograficznym Królowa XXX.

W następnych latach aktorka wystąpiła m.in. w filmach Ted 2 (2015), średnio przyjętym Anon (2018) oraz powtórzyła swoją rolę w kontynuacji ekranizacji musicalu Mamma Mia! pt. Mamma Mia: Here We Go Again! (2018).

W 2020 Amanda Seyfried pojawiła się w roli drugoplanowej, jako aktorka Marion Davies, w dramacie biograficznym Mank w reżyserii Davida Finchera. W 2022 roku zagrała Elizabeth Holmes, założycielkę start-upu Theranos, w miniserialu Zepsuta krew. Za tę rolę otrzymała nagrodę Emmy oraz Złoty Glob.

Życie prywatne

Przyznała, że cierpi na lęki, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne oraz ataki paniki.

W latach 2008–2009 była w związku z aktorem Dominikiem Cooperem, a od 2013–2015 z aktorem Justinem Longiem. Na początku 2016 roku związała się z aktorem Thomasem Sadoskim, z którym pracowała na planie filmu Ostatnie słowo. 12 września 2016 ogłosili swoje zaręczyny, a 12 marca 2017 wzięli ślub. Mają dwoje dzieci: córkę Ninę (ur. 2017)^[14] i syna Thomasa (ur. 2020)^[15].

Jest członkinią zarządu International Network for Aid, Relief and Assistance (INARA), która zajmuje się świadczeniem usług medycznych dla dzieci rannych w strefach wojennych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci uchodźców z Syrii dotkniętych syryjską wojną domową.

Filmografia

Filmy

Rok	Film	Rola	Uwagi
2004	Wredne dziewczyny	Karen Smith
2005	Dziewięć kobiet	Samantha
2005	Broń dla każdego	Mouse
2006	Alpha Dog	Julie Beckley
2006	Gypsies, Tramps & Thieves	Chrissy	krótkometr.
2008	Przesilenie	Zoe
	Mamma Mia!	Sophie Sheridan
	Official Selection	Emily	krótkometr.
2009	Boogie Woogie	Paige Oppenheimer
	Zabójcze ciało	Anita „Needy” Lesnicki
	Chloe	Chloe Sweeney
2010	Wciąż ją kocham	Savannah Curtis
2010	Listy do Julii	Sophie Hall
2011	Dziewczyna w czerwonej pelerynie	Valerie
	Ciężko doświadczeni	Amanda
	Wyścig z czasem	Sylvia Weis
2012	Zaginiona	Jill Conway
	Les Misérables. Nędznicy	Cosette
	The Minutes	Sylvia Weis
2013	The End of Love	Amanda	cameo
	Wielkie wesele	Missy O’Connor
	Królowa XXX	Linda Lovelace
2014	Dog Food	Eva	krótkometr.
	Ta nasza młodość	Darby
	Milion sposobów, jak zginąć na Zachodzie	Louise
2015	Ted 2	Samantha Jackson
	Piotruś: Wyprawa do Nibylandii	Mary
	Ojcowie i córki	Kate Davis
	Kochajmy się od święta	Ruby
2016	Found Narratives	Modelka
2017	The Last Word	Anne Sherman
	The Clapper	Judy
	Pierwszy reformowany	Mary
2018	Mamma Mia: Here We Go Again!	Sophie Sheridan
	Raz się żyje	Sunny
	Anon	Dziewczyna
	Holy Moses	Mary
	When You Wish Upon a Pickle: A Sesame Street Special	Natalie Neptune
2019	Sztuka ścigania się w deszczu	Avery „Eve” Swift
2020	Scooby-Doo!	Daphne Blake
	Mank	Marion Davies
	Powinniście odejść	Susanna
2021	Łapiąc oddech (A Mouthful of Air)	Julie Davis
	Co widać i słychać (Things Heard & Seen)	Catherine Clare
	Birdwatching	Młoda kobieta	krótkometr.
2022	Skin & Bone	Serene	krótkometr.
2023	Siedem zasłon (Seven Veils)	Jeanine
2024	I Don't Understand You	Candice

Seriale

Rok	Serial	Rola	Uwagi
1999–2001	As the World Turns	Lucy Montgomery	w gł. obsadzie
2003	Wszystkie moje dzieci	Joni Stafford	3 odc.
2004	Prawo i porządek: sekcja specjalna	Tandi McCain	odc. Outcry
2004–2006	Weronika Mars	Lilly Kane	11 odc.
2005	Dr House	Pam	odc. Detox
2006	Rączy Wildfire	Rebecca	5 odc.
	CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas	Lacey Finn	odc. Rashomama
	Justice	Ann Diggs	odc. Pretty Woman
2006–2011	Trzy na jednego	Sarah Henrickson	44 odc.
2008	Amerykański tata	Amy (głos)	odc. Escape from Pearl Bailey
2014	Cosmos: A Spacetime Odyssey	Marie Tharp (głos)	odc. The Lost Worlds of Planet Earth
2017	Miasteczko Twin Peaks	Becky Burnett	4 odc.
2018	Głowa rodziny	Ellie	odc. Boy (Dog) Meets Girl (Dog)
2022	Zepsuta krew	Elizabeth Holmes	w gł. obsadzie
2023	W tłumie	Rya	w gł. obsadzie

Dyskografia

Ścieżki dźwiękowe i piosenki:

2008: Mamma Mia! The Movie Soundtrack
2010: „Amanda's Love Song” z albumu PostTheLove
2010: „Little House” ze ścieżki dźwiękowej Wciąż ją kocham
2011: „Li'l Red Riding Hood” ze ścieżki dźwiękowej Dziewczyna w czerwonej pelerynie
2012: Les Misérables: Highlights from the Motion Picture Soundtrack
2018: Mamma Mia! Here We Go Again: The Movie Soundtrack

Przypisy

↑ Amanda Seyfried Biography [online], web.archive.org, 26 sierpnia 2014 [dostęp 2021-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-26] (ang.).
↑ JudyJ. Backrach JudyJ., Wide Eyed Girl, „Allure”, wrzesień 2009 .
↑ AmyA. Longsdorf AmyA., 'It's just so RIDICULOUS.' ** With a star turn in 'MAMMA MIA!' Allentown native AMANDA SEYFRIED has sung her way onto the HOLLYWOOD A-LIST. She talks abut her exciting life., The Morning Call, Allentown, Pennsylvania, 13 lipca 2008 [dostęp 2021-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-13] (ang.).
↑ Stated on Live with Regis and Kelly(inne języki), May 14, 2010; can be viewed at Amanda Seyfried wears her BODYAMR Interview On Live With Regis and Kelly Archived August 25, 2012, at the Wayback Machine
↑ "Amanda Seyfried: From Soaps To Big Screen Stardom" The Morning Call(inne języki). Allentown, Pennsylvania. July 13, 2008. ProQuest 393309899 (wymagana subskrypcja)
↑ Why “Mean Girls” Is a Classic – The New Yorker [online], web.archive.org, 19 października 2014 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-19] (ang.).
↑ Why Tina Fey's Mean Girls is a movie classic – Film – The Guardian [online], web.archive.org, 9 października 2014 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-09] (ang.).
↑ Mean Girls: Why are people always referencing the Tina Fey movie? [online], web.archive.org, 6 października 2014 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-06] (ang.).
↑ "Mean Girls" Is Everything (No, Really): How One Movie Summarized a Generation – Complex CA [online], web.archive.org, 26 lipca 2015 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-26] (ang.).
↑ ABBA – Biografie [online], www.universal-music.de [dostęp 2021-02-14] (niem.).
↑ ConstanceC. Grady ConstanceC., How Jennifer’s Body went from a flop in 2009 to a feminist cult classic today [online], Vox, 31 października 2018 [dostęp 2021-02-14] (ang.).
↑ MelenaM. Ryzik MelenaM., Amanda Seyfried and the Hathaway Extraction [online], The Carpetbagger, 4 grudnia 2012 [dostęp 2021-02-14] (ang.).
↑ MelenaM. Ryzik MelenaM., The 'Les Miz' Folks, Singing Even After Production Wraps [online], The Carpetbagger, 3 grudnia 2012 [dostęp 2021-02-14] (ang.).
↑ Amanda Seyfried została mamą!. Wirtualna Polska. [dostęp 2017-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-14)]. (pol.).
↑ Amanda Seyfried announces second child's birth with cute pic. „Cosmopolitan”, 29 września 2020. [dostęp 2021-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-04)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Amanda Seyfried w bazie IMDb (ang.)
Amanda Seyfried w bazie Filmweb

[1] Amanda Seyfried Biography [online], web.archive.org, 26 sierpnia 2014 [dostęp 2021-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-26] (ang.).

[2] JudyJ. Backrach JudyJ., Wide Eyed Girl, „Allure”, wrzesień 2009 .

[3] AmyA. Longsdorf AmyA., 'It's just so RIDICULOUS.' ** With a star turn in 'MAMMA MIA!' Allentown native AMANDA SEYFRIED has sung her way onto the HOLLYWOOD A-LIST. She talks abut her exciting life., The Morning Call, Allentown, Pennsylvania, 13 lipca 2008 [dostęp 2021-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-13] (ang.).

[4] Stated on Live with Regis and Kelly(inne języki), May 14, 2010; can be viewed at Amanda Seyfried wears her BODYAMR Interview On Live With Regis and Kelly Archived August 25, 2012, at the Wayback Machine

[5] "Amanda Seyfried: From Soaps To Big Screen Stardom" The Morning Call(inne języki). Allentown, Pennsylvania. July 13, 2008. ProQuest 393309899 (wymagana subskrypcja)

[6] Why “Mean Girls” Is a Classic – The New Yorker [online], web.archive.org, 19 października 2014 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-19] (ang.).

[7] Why Tina Fey's Mean Girls is a movie classic – Film – The Guardian [online], web.archive.org, 9 października 2014 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-09] (ang.).

[8] Mean Girls: Why are people always referencing the Tina Fey movie? [online], web.archive.org, 6 października 2014 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-06] (ang.).

[9] "Mean Girls" Is Everything (No, Really): How One Movie Summarized a Generation – Complex CA [online], web.archive.org, 26 lipca 2015 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-26] (ang.).

[10] ABBA – Biografie [online], www.universal-music.de [dostęp 2021-02-14] (niem.).

[11] ConstanceC. Grady ConstanceC., How Jennifer’s Body went from a flop in 2009 to a feminist cult classic today [online], Vox, 31 października 2018 [dostęp 2021-02-14] (ang.).

[12] MelenaM. Ryzik MelenaM., Amanda Seyfried and the Hathaway Extraction [online], The Carpetbagger, 4 grudnia 2012 [dostęp 2021-02-14] (ang.).

[13] MelenaM. Ryzik MelenaM., The 'Les Miz' Folks, Singing Even After Production Wraps [online], The Carpetbagger, 3 grudnia 2012 [dostęp 2021-02-14] (ang.).

[14] Amanda Seyfried została mamą!. Wirtualna Polska. [dostęp 2017-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-14)]. (pol.).

[15] Amanda Seyfried announces second child's birth with cute pic. „Cosmopolitan”, 29 września 2020. [dostęp 2021-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-04)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

1980–1999	Jane Seymour (1981) Ingrid Bergman (1982) Ann-Margret (1983) Ann-Margret (1984) Liza Minnelli (1985) Loretta Young (1986) Gena Rowlands (1987) Ann Jillian (1988) Christine Lahti (1989) Barbara Hershey (1990) Judy Davis (1991) Laura Dern (1992) Bette Midler (1993) Joanne Woodward (1994) Jessica Lange (1995) Helen Mirren (1996) Alfre Woodard (1997) Angelina Jolie (1998) Halle Berry (1999)
2000–2019	Judi Dench (2000) Judy Davis (2001) Uma Thurman (2002) Meryl Streep (2003) Glenn Close (2004) S. Epatha Merkerson (2005) Helen Mirren (2006) Queen Latifah (2007) Laura Linney (2008) Drew Barrymore (2009) Claire Danes (2010) Kate Winslet (2011) Julianne Moore (2012) Elisabeth Moss (2013) Maggie Gyllenhaal (2014) Lady Gaga (2015) Sarah Paulson (2016) Nicole Kidman (2017) Patricia Arquette (2018) Michelle Williams (2019)
2020–2039	Anya Taylor-Joy (2020) Kate Winslet (2021) Amanda Seyfried (2022) Ali Wong (2023)