Al-Birwa
Panorama wioski al-Birwa, 1928 | |
Państwo | |
---|---|
Dystrykt |
Dystrykt Akki |
Wysokość |
60 m n.p.m. |
Populacja (1945) • liczba ludności |
|
Data zniszczenia |
11 lipca 1948 |
Powód zniszczenia | |
Obecnie | |
Położenie na mapie Mandatu Palestyny | |
32°54′19″N 35°10′49″E/32,905278 35,180278 | |
Strona internetowa |
Al-Birwa (arab. البروه) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Akki w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela w dniu 11 lipca 1948.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Al-Birwa leżała na skalistym wzgórzu na granicy nadmorskiej równiny ze wzgórzami Zachodniej Galilei. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 1354,2 ha. We wsi mieszkało wówczas 1 460 osób[1].
własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
---|---|
Arabowie | 1293,9 |
Żydzi | 54,6 |
publiczne | 5,7 |
Razem | 1354,2 |
Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
---|---|---|
uprawy oliwek | 120 | 0 |
uprawy nawadniane | 154,8 | 1,6 |
uprawy zbóż | 845,7 | 431 |
nieużytki | 293,2 | 9,9 |
zabudowane | 5,9 | 0 |
Historia
[edytuj | edytuj kod]W czasach Krzyżowców w rejonie tym wybudowano zamek obronny nazywany Broet. W 1596 w al-Birwa żyło 121 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, owoców, hodowli kóz i uli[2].
W okresie panowania Brytyjczyków al-Birwa była dużą wsią. We wsi znajdował się jeden meczet i kościół. W 1888 Turcy utworzyli we wsi szkołę podstawową dla chłopców. W 1943 powstała szkoła dla dziewcząt[1].
Podczas arabskich rozruchów 1936–1939 mieszkańcy al-Birwy wzięli udział w zajściach przeciwko brytyjskim władzom Mandatu Palestyny. Ze wsi pochodził przywódca powstania w Dolnej Galilei szejk Jihja Hawasz. Został on aresztowany i skazany na dożywotnie więzienie. Brytyjczycy skazali także ośmiu innych mieszkańców wsi[3]. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej we wsi stacjonowały siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską w komunikację w rejonie. W dniu 11 czerwca 1948 wieś po krótkiej walce zajęły siły izraelskie. Mieszkańcy uciekli wówczas do sąsiednich wiosek arabskich, a większość domów wyburzono. Pomimo obowiązującego rozejmu, w następnych dniach w rejonie al-Birwy dochodziło do kolejnych starć, a wieś ponownie zajęła Arabska Armia Wyzwoleńcza. Podczas operacji Dekel w dniu 11 lipca 1948 wieś al-Birwa po krótkiej walce zajęły siły izraelskie[1].
Miejsce obecnie
[edytuj | edytuj kod]Na terenach wioski al-Birwa powstał w 1949 kibuc Jasur, a w 1950 moszaw Achihud.
Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski al-Birwa: „Pozostały trzy domy, dwa sanktuaria i szkoła. Jedna z tych świątyń jest wybudowana z kamienia, z zakrzywioną kopułą, która obejmuje cały dach. Architektura szkoły jest podobna do tej z Kula. Wszystkie te zabytki stoją opuszczone wśród kaktusów, chwastów, drzew figowych i morwowych. Wśród gruzów zniszczonych domów rośnie roślinność. Zachowały się także zaniedbane groby. Część terenu i ziemi zajęły uprawy hodowlane mieszkańców Achihud”[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Welcome To al-Birwa. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-18]. (ang.).
- ↑ Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Erlanger Geographische Arbeiten. T. 5: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Germany: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 190.
- ↑ Meron Benvenisti, Maxine Kaufman-Lacusta: Sacred Landscape: The Buried History of the Holy Land Since 1948. University of California Press, 2000, s. 317. ISBN 0-520-21154-5.