Adam Szal
Adam Szal (2024) | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
24 grudnia 1953 | ||
Arcybiskup metropolita przemyski | |||
Okres sprawowania |
od 2016 | ||
Biskup pomocniczy przemyski | |||
Okres sprawowania |
2000–2016 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Prezbiterat |
31 maja 1979 | ||
Nominacja biskupia |
16 listopada 2000 | ||
Sakra biskupia |
23 grudnia 2000 | ||
Odznaczenia | |||
Data konsekracji |
23 grudnia 2000 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Przemyśl | ||||||
Miejsce |
bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela | ||||||
Konsekrator | |||||||
Współkonsekratorzy | |||||||
| |||||||
|
Adam Jan Szal[1] (ur. 24 grudnia 1953 w Wysokiej) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu w latach 1996–2001, biskup pomocniczy przemyski w latach 2000–2016, arcybiskup metropolita przemyski od 2016.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 24 grudnia 1953 w Wysokiej[2]. Kształcił się w miejscowym Technikum Rachunkowości Rolnej. W 1972 został przyjęty do Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. W trakcie studiów odbył zasadniczą służbę wojskową w jednostce kleryckiej w Bartoszycach (1972–1974)[3]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 31 maja 1979 w katedrze przemyskiej[3] miejscowy biskup diecezjalny Ignacy Tokarczuk[2]. W 1980 uzyskał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim magisterium z teologii. Na tej samej uczelni kontynuował studia z zakresu historii Kościoła, ukończone w 1990 uzyskaniem doktoratu na podstawie dysertacji Duchowieństwo diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach 1918–1939[3].
W latach 1979–1982 posługiwał w parafii Lutcza, w latach 1982–1984 w parafii Trójcy Świętej w Krośnie, a w latach 1987–1988 w parafii Ducha Świętego w Przeworsku. W 1988 został dyrektorem Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu i wykładowcą historii Kościoła w Instytucie Teologicznym w Przemyślu. Od 1991 był prefektem alumnów przemyskiego seminarium, a w latach 1996–2001 piastował stanowisko rektora tej uczelni. W 1999 został kanonikiem gremialnym kapituły metropolitalnej, a w 2005 objął w niej funkcję prepozyta[3].
16 listopada 2000 papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji przemyskiej ze stolicą tytularną Lavellum[4][2]. Święcenia biskupie otrzymał 23 grudnia 2000 w bazylice archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela w Przemyślu[5]. Głównym konsekratorem był Józef Michalik, arcybiskup metropolita przemyski, zaś współkonsekratorami Stefan Moskwa, biskup pomocniczy przemyski, i Edward Białogłowski, biskup pomocniczy rzeszowski[6]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Gloria Tibi Trinitas” (Chwała Tobie, Trójco)[7]. W archidiecezji przemyskiej objął urząd wikariusza generalnego[8].
30 kwietnia 2016 papież Franciszek mianował go arcybiskupem metropolitą przemyskim[9][10]. Urząd kanonicznie przejął 11 maja 2016[11], natomiast ingres do archikatedry przemyskiej odbył 21 maja 2016[12]. 29 czerwca 2016 odebrał od papieża Franciszka paliusz, który 2 lipca 2016 w archikatedrze przemyskiej nałożył mu arcybiskup Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Polsce[13].
W strukturach Konferencji Episkopatu Polski w latach 2007–2017 był delegatem ds. Ruchu Światło-Życie[14]. W 2001 został członkiem Rady (później Komisji) ds. Misji[3][2], w latach 2008–2014 zasiadał w Komisji ds. Młodzieży[3], a w 2018 wszedł w skład Zespołu ds. Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych[15], dołączył także do składu Komisji Duszpasterstwa[16]. Ponadto został członkiem Komisji Nadzorczej Krajowego Biura Organizacyjnego Światowych Dni Młodzieży[17].
W 2020 konsekrował biskupa pomocniczego przemyskiego Krzysztofa Chudzia. Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego przemyskiego Stanisława Jamrozka (2013) i nuncjusza apostolskiego w Angoli oraz na Wyspach Świętego Tomasza i Książęcej Kryspina Dubiela (2024)[6].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W 2024 prezydent RP Andrzej Duda nadał mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[18][19].
W 2019 został wyróżniony Medalem 100-lecia Odzyskania Niepodległości[20] i Złotym Znakiem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej[21].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Adam Szal, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-08-31] .
- ↑ a b c d Dzisiaj przypada 10. rocznica posługi biskupa Adama Szala. ekai.pl (arch.), 2010-12-23. [dostęp 2018-12-25].
- ↑ a b c d e f Biogram Adama Szala. przemyska.pl. [dostęp 2016-04-30].
- ↑ Nomina di Ausiliare di Przemyśl dei Latini (Polonia). press.vatican.va, 2000-11-16. [dostęp 2013-12-01]. (wł.).
- ↑ K.R. Prokop: Sakry i sukcesja święceń biskupich episkopatu Kościoła katolickiego w Polsce w XIX i XX wieku (na tle wcześniejszych okresów dziejowych). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2012, s. 447. ISBN 978-83-7306-593-2.
- ↑ a b Adam Szal w bazie catholic-hierarchy.org. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2024-08-24]. (ang.).
- ↑ Adam Szal na stronie archidiecezji przemyskiej. przemyska.pl. [dostęp 2021-07-04].
- ↑ Adam Szal na stronie archidiecezji przemyskiej. przemyska.pl (arch.). [dostęp 2021-07-04].
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo di Przemyśl dei Latini (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2016-04-30. [dostęp 2016-04-30]. (wł.).
- ↑ Przemyśl: Abp Józef Michalik przechodzi na emeryturę. Bp Adam Szal – metropolitą przemyskim. episkopat.pl (arch.), 2016-04-30. [dostęp 2016-10-08].
- ↑ K. Rzepka: Abp Adam Szal objął kanonicznie Archidiecezję Przemyską. przemyska.pl, 2016-05-11. [dostęp 2016-05-11].
- ↑ Ingres abp. Adama Szala. gosc.pl, 2016-05-21. [dostęp 2016-05-21].
- ↑ K. Rzepka: Nałożenie paliusza abp. Adamowi Szalowi. przemyska.pl (arch.), 2016-07-03. [dostęp 2024-10-03].
- ↑ Delegat KEP ds. Ruchu Światło-Życie. episkopat.pl (arch.), 2024-08-24.
- ↑ Wybory 379. Zebrania Plenarnego KEP. episkopat.pl (arch.), 2018-06-07. [dostęp 2024-08-24].
- ↑ Adam Szal na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2024-08-24].
- ↑ Adam Szal na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2018-12-25].
- ↑ M.P. z 2024 r. poz. 312. [dostęp 2024-04-18].
- ↑ Odznaczenia państwowe za pielęgnowanie pamięci o Rodzinie Ulmów. prezydent.pl, 2024-03-25. [dostęp 2024-03-25].
- ↑ S. Gęsiorowski: Kalwaria Pacławska: Poświęcenie Alei Dębów Pamięci Kapelanów Katyńskich. przemyska.pl, 2019-05-12. [dostęp 2019-05-22].
- ↑ Kalwaria Pacławska: strażacy pielgrzymowali do sanktuarium pasyjno-maryjnego. ekai.pl, 2019-05-05. [dostęp 2019-05-22].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Adam Szal na stronie archidiecezji przemyskiej. [dostęp 2024-10-05].
- Adam Szal na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2024-08-24].
- Adam Szal [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-22] (ang.).
- Adam Szal, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-11-22] .
- Biskupi przemyscy (Kościół rzymskokatolicki)
- Rektorzy Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Wyróżnieni Medalem 100-lecia Odzyskania Niepodległości
- Odznaczeni Złotym Znakiem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej
- Absolwenci Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
- Absolwenci Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu
- Urodzeni w 1953