1822
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1822
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia – otwarto Teatr Miejski w Świdnicy
- 22 marca – Aleksandrów Łódzki otrzymał prawa miejskie.
- 23/24 marca – w nocy pożar zniszczył ponad połowę zabudowań Mrągowa.
- 12 czerwca – pożar miasta Wodzisławia Śląskiego.
- 8 lipca – powstała komisja śledcza do zbadania sprawy Waleriana Łukasińskiego i jego tajnej organizacji Towarzystwo Patriotyczne.
- 20 października – Teatr Stary w Lublinie dał pierwsze przedstawienie.
- 15 listopada:
- powstało Wyższe Seminarium Duchowne w Tarnowie.
- uruchomiono latarnię morską na Rozewiu.
- Kongresówka: władze wyznaczyły w miastach osobne rewiry dla Żydów.
- Wilno: wydano Poezje Mickiewicza, zawierające Ballady i romanse.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 7 stycznia – pierwsza grupa wyzwolonych niewolników amerykańskich przybyła do Liberii.
- 13 stycznia – proklamowanie niepodległości Grecji.
- 30 marca – połączono wschodnią i zachodnią Florydę tworząc Terytorium Florydy.
- 31 marca – wojna o niepodległość Grecji: Turcy rozpoczęli masakrę greckich mieszkańców wyspy Chios.
- 7 kwietnia – wojna o niepodległość Ekwadoru: zwycięstwo patriotów nad wojskami hiszpańskimi w bitwie na równinie Bomboná.
- 21 kwietnia – wojna o niepodległość Ekwadoru: zwycięstwo patriotów nad rojalistami w bitwie pod Riobamba.
- 18 maja - Tom Cribb ogłasza zakończenie kariery sportowej.
- 19 maja – Augustyn I został cesarzem Meksyku.
- 24 maja
- wojna o niepodległość Ekwadoru: powstańcy pod wodzą generała Antonia Joségo de Sucre wygrali bitwę u podnóża wulkanu Pinchicha, co zdecydowało o uwolnieniu Ekwadoru spod panowania hiszpańskiego.
- Ekwador uzyskał niepodległość (od Hiszpanii).
- 26 maja – w pożarze kościoła w Grue w Norwegii zginęło od 113 do 117 osób.
- 21 lipca – Agustín de Itúrbide koronował się na cesarza Meksyku jako Augustyn I.
- 7 września – ogłoszenie niepodległości Brazylii i ustanowienie cesarstwa.
- 11 września – Kongregacja Indeksu w Rzymie obwieściło, że nauka Mikołaja Kopernika o obrocie Ziemi wokół Słońca może być rozpowszechniana.
- 27 września – Jean-François Champollion poinformował o odczytaniu egipskich hieroglifów wyrytych na Kamieniu z Rosetty.
- 12 października – Piotr I został ogłoszony brazylijskim cesarzem. Brazylia stała się formalnie niepodległa od Portugalii.
- 1 grudnia – Piotr I koronowany cesarzem Brazylii.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 6 stycznia – Heinrich Schliemann, archeolog niemiecki (zm. 1890)
- 28 stycznia – Alexander Mackenzie, kanadyjski polityk, premier Kanady (zm. 1892)
- 29 stycznia - Adelaide Ristori, włoska aktorka (zm. 1906)
- 3 lutego - Henryk Szuman, polski prawnik, działacz społeczny, polityk (zm. 1910)
- 23 lutego – Giovanni Battista de Rossi, włoski archeolog (zm. 1894)
- 24 lutego - Adam Józef Potocki, polski polityk (zm. 1872)
- 27 lutego – Teofil Lenartowicz, poeta (zm. 1893)
- 8 marca – Ignacy Łukasiewicz, wynalazca lampy naftowej, pionier przemysłu naftowego (zm. 1882)
- 11 marca – Joseph Louis François Bertrand, francuski matematyk (zm. 1900)
- 17 marca – Sa’id Pasza (arab. محمد سعيد باشا), gubernator Egiptu i Sudanu (zm. 1863)
- 8 kwietnia
- George Robertson Dennis, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1882)
- Leon Schott, polski kupiec, burmistrz Rzeszowa (zm. 1902)
- 27 kwietnia – Ulysses Grant, amerykański generał, w wojnie secesyjnej głównodowodzący armii Unii, osiemnasty prezydent USA (zm. 1885)
- 6 maja - Helena Tichy, czeska zakonnica (zm. 1886)
- 15 maja – Wanda Malczewska, mistyczka, błogosławiona (zm. 1896)
- 31 maja – Edward Dembowski, filozof, publicysta, polski działacz niepodległościowy (zm. 1846)
- 13 lipca – Heinrich Louis d’Arrest, niemiecki astronom (zm. 1875)
- 20 lipca – Johann Gregor Mendel, czeski botanik, twórca teoretycznych podstaw genetyki (zm. 1884)
- 7 sierpnia – Maria Kalergis, polska pianistka i mecenas sztuki, hrabianka (zm. 1874)
- 25 sierpnia – Gardiner Greene Hubbard, amerykański prawnik, finansista i filantrop, jeden z założycieli Bell Telephone Company i pierwszy przewodniczący National Geographic Society (zm. 1897)
- 16 września - Zofia Węgierska, polska pisarka, felietonistka (zm. 1869)
- 18 września - Ignacy Dominik Łopaciński, polski ziemianin, członek władz powstania styczniowego (zm. 1882)
- 4 października – Rutherford Hayes, dziewiętnasty prezydent USA (zm. 1893)
- 25 października - Adolf Dux, węgierski pisarz, tłumacz i publicysta pochodzenia żydowskiego (zm. 1881)
- 29 października - Mieczysław Ledóchowski, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski, kardynał (zm. 1902)
- 1 listopada:
- Zygmunt Szczęsny Feliński, arcybiskup warszawski, założyciel Sióstr Rodziny Maryi, święty katolicki (zm. 1895)
- August Horislav Krčméry, słowacki duchowny ewangelicki, publicysta, kompozytor (zm. 1891)
- 6 listopada – Oskar Flatt, krajoznawca, autor pierwszej monografii Łodzi „Opis miasta Łodzi...” z 1853 r. (zm. 1872)
- 22 listopada – Augustyn Schoeffler, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1851)
- 10 grudnia – César Franck, belgijski kompozytor, organista (zm. 1890)
- 26 grudnia – Štefan Marko Daxner, słowacki prawnik, publicysta, działacz narodowy i polityk (zm. 1892)
- 27 grudnia – Ludwik Pasteur, francuski mikrobiolog i chemik (zm. 1895)
- Dokładna data nie znana – Aleksandr Brejtfus, złotnik rosyjski
- Dokładna data nie znana – Alfons Matuszkiewicz, polski malarz, fotograf i litograf
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 10 marca – Józef Wybicki, działacz niepodległościowy i poeta (ur. 1747)
- 15 marca – Fryderyk Albert Lessel, architekt i budowniczy rządowy z czasów Królestwa Polskiego (ur. 1767)
- 13 kwietnia – Serafin Morazzone, włoski duchowny katolicki, błogosławiony (ur. 1747)
- 18 kwietnia – Johann Carl Ludwig Fromm, gdański kupiec i duński urzędnik konsularny (ur. 1752)
- 25 czerwca – E.T.A. Hoffmann, niemiecki poeta, kompozytor i malarz (ur. 1776)
- 8 lipca – Percy Bysshe Shelley, angielski poeta romantyczny (ur. 1792)
- 4 sierpnia – Kristjan Jaak Peterson, estoński poeta i językoznawca, uważany za twórcę literatury estońskiej (ur. 1801)
- 11 września – Alojzy Żółkowski, polski aktor, dramatopisarz, tłumacz, poeta i publicysta (ur. 1777)
- 13 października – Antonio Canova, włoski rzeźbiarz, malarz i architekt, przedstawicieli klasycyzmu w rzeźbie (ur. 1757)
- 24 listopada – Zofia Potocka, ulubienica europejskich salonów, szpieg (ur. 1760)
- 23 grudnia – Antoni od św. Anny Galvão, brazylijski franciszkanin, święty katolicki (ur. 1739)
- data dzienna nieznana:
- Wasilij Popow (ros. Василий Степанович Попов), wojskowy i polityk rosyjski (ur. 1745)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 14 lutego
- Ostatki: 19 lutego
- Popielec: 20 lutego
- Niedziela Palmowa: 31 marca
- Wielki Czwartek: 4 kwietnia
- Wielki Piątek: 5 kwietnia
- Wielka Sobota: 6 kwietnia
- Wielkanoc: 7 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 8 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 16 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 26 maja
- Boże Ciało: 6 czerwca
