Województwo siedleckie
Województwo siedleckie – województwo ze stolicą w Siedlcach, jedno z 49 województw istniejących w latach 1975–1998. Zajmowało powierzchnię 8499 km², administracyjnie dzieliło się na 13 miast i 66 gmin. Graniczyło z województwami: ostrołęckim, łomżyńskim, białostockim od północy; z bialskopodlaskim od wschodu; z lubelskim i radomskim od południa i stołecznym warszawskim od zachodu.
| ||||
1975–1998 | ||||
Państwo | ||||
---|---|---|---|---|
Data powstania |
1 czerwca 1975 | |||
Data likwidacji |
31 grudnia 1998 | |||
Siedziba wojewody i sejmiku | ||||
Powierzchnia |
8499 km² | |||
Populacja (1998) • liczba ludności |
| |||
• gęstość |
77,8 os./km² | |||
Tablice rejestracyjne |
SE, SD, ST | |||
Położenie na mapie Polski |
Ziemie dawnego województwa siedleckiego wchodzą obecnie w skład województwa mazowieckiego oraz lubelskiego.
Dane statystyczne
edytuj(Stan na 1.01.1998)
- Gęstość zaludnienia: 70 os./km²
- Ludność: 661 700
- Powierzchnia: 8499 km²
- Stolica/największe miasto: Siedlce 75 613
- Ludność miejska: 203 142
- Ludność wiejska: 458 558
- Powierzchnia lasów: 1870 km²
- Użytki rolne: 5941 km²
Demografia
edytujRok | Liczba mieszkańców |
---|---|
1975 (31 grudnia)[1] | 601,2 tys. |
1976 (31 grudnia)[2] | 602 tys. |
1977 (31 grudnia)[3] | 603,3 tys. |
1978 (spis powszechny)[4] | 611 621 |
1978 (31 grudnia)[5] | 611,7 tys. |
1979 (31 grudnia)[6] | 613,3 tys. |
1980 (31 grudnia)[7] | 616,3 tys. |
1983 (31 grudnia)[8] | 628,7 tys. |
1985 (31 grudnia)[9] | 636,5 tys. |
1986[10] | 639,8 tys. |
1987[11] | 642 tys. |
1988[12] | 646 tys. |
1989 (31 grudnia)[13] | 649,3 tys. |
1990 (30 czerwca)[14] | 650,2 tys. |
1990 (31 grudnia)[14] | 651,4 tys. |
1991 (31 grudnia)[15] | 653,6 tys. |
1992 (31 grudnia)[16] | 658,4 tys. |
1993 (30 czerwca)[17] | 658,5 tys. |
1994 (31 grudnia)[18] | 661,5 tys. |
1995 (30 czerwca)[19] | 661,6 tys. |
1995 (31 grudnia)[20] | 661,7 tys. |
1997 (31 grudnia)[21] | 661,6 tys. |
Urzędy rejonowe
edytuj- Urząd Rejonowy w Garwolinie dla gmin: Borowie, Garwolin, Górzno, Kłoczew, Łaskarzew, Maciejowice, Miastków Kościelny, Osieck, Parysów, Pilawa, Sobienie-Jeziory, Sobolew, Trojanów, Wilga i Żelechów oraz miast Garwolin i Łaskarzew
- Urząd Rejonowy w Łukowie dla gmin: Adamów, Krzywda, Łuków, Serokomla, Stanin, Stoczek Łukowski, Trzebieszów, Wojcieszków i Wola Mysłowska oraz miasta Łuków
- Urząd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim dla gmin: Cegłów, Dębe Wielkie, Dobre, Jakubów, Kałuszyn, Kołbiel, Latowicz, Mińsk Mazowiecki, Mrozy, Poświętne, Siennica, Stanisławów i Strachówka oraz miasta Mińsk Mazowiecki
- Urząd Rejonowy w Siedlcach dla gmin: Domanice, Korczew, Kotuń, Mokobody, Mordy, Paprotnia, Przesmyki, Siedlce, Skórzec, Suchożebry, Wiśniew, Wodynie i Zbuczyn Poduchowny oraz miasta Siedlce
- Urząd Rejonowy w Sokołowie Podlaskim dla gmin: Bielany, Ceranów, Jabłonna Lacka, Kosów Lacki, Repki, Sabnie, Sokołów Podlaski i Sterdyń oraz miasta Sokołów Podlaski
- Urząd Rejonowy w Węgrowie dla gmin: Grębków, Jadów, Korytnica, Liw, Łochów, Miedzna, Sadowne, Stoczek i Wierzbno oraz miasta Węgrów
Miasta
edytujLudność na 31 grudnia 1998:
- Siedlce – 75 613
- Mińsk Mazowiecki – 36 042
- Łuków – 32 007
- Sokołów Podlaski – 19 338
- Garwolin – 16 534
- Węgrów – 12 885
- Łochów – 6154
- Łaskarzew – 5012
- Kałuszyn – 4895
- Pilawa – 4221
- Żelechów – 4141
- Stoczek Łukowski – 2174
- Mordy – 1747
Gminy
edytuj- Gmina Mińsk Mazowiecki – 13 240
- Gmina Dębe Wielkie – 8706
- Gmina Kołbiel – 7992
- Gmina Stanisławów – 6239
- Gmina Poświętne – 5989
- Gmina Dobre – 5962
- Gmina Kałuszyn – 6182
- Gmina Mrozy – 8821
- Gmina Cegłów – 7884
- Gmina Siennica – 7009
- Gmina Jakubów – 4941
- Gmina Latowicz – 5611
- Gmina Borowie – 5151
- Gmina Garwolin – 11 744
- Gmina Górzno – 6153
- Gmina Łaskarzew – 5536
- Gmina Maciejowice – 7390
- Gmina Miastków Kościelny – 5073
- Gmina Parysów – 4110
- Gmina Sobolew – 8357
- Gmina Wilga – 5305
- Gmina Trojanów – 7827
- Gmina Pilawa – 6154
- Gmina Żelechów – 8503
- Gmina Kłoczew – 7409
- Gmina Grębków – 4650
- Gmina Korytnica – 6828
- Gmina Wierzbno – 3189
- Gmina Liw – 7726
- Gmina Miedzna – 4158
- Gmina Sadowne – 6318
- Gmina Stoczek – 5362
- Gmina Łochów – 11 292
- Gmina Domanice – 2721
- Gmina Korczew – 3043
- Gmina Kotuń – 8471
- Gmina Mokobody – 5343
- Gmina Paprotnia – 2806
- Gmina Siedlce – 16 147
- Gmina Przesmyki – 3744
- Gmina Wiśniew – 5907
- Gmina Skórzec – 7114
- Gmina Wodynie – 4867
- Gmina Zbuczyn – 10 145
- Gmina Mordy – 4561
- Gmina Sokołów Podlaski – 6467
- Gmina Sterdyń – 4596
- Gmina Repki – 5881
- Gmina Bielany – 3919
- Gmina Sabnie – 4040
- Gmina Jabłonna Lacka – 5127
- Gmina Ceranów – 2531
- Gmina Kosów Lacki – 4632
- Gmina Adamów – 5815
- Gmina Krzywda – 10 437
- Gmina Łuków – 17 023
- Gmina Stanin – 9807
- Gmina Stoczek Łukowski – 8682
- Gmina Trzebieszów – 7559
- Gmina Wojcieszków – 7072
- Gmina Serokomla – 4161
- Gmina Wola Mysłowska – 5325
- Gmina Strachówka – 3119
- Gmina Jadów – 7776
- Gmina Sobienie-Jeziory – 6270
- Gmina Osieck – 3462
Najstarsze miejscowości
edytuj- 1403
- 1418 (utracone w 1870, przywrócone w 1968)
- przed 1421 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- XV w. (utracone w 1730, nigdy nie przywrócone)
- 1421
- 1423
- 1423 (utracone w 1869, przywrócone w 2023)
- 1424
- 1430 (utracone w XVIII w., nigdy nie przywrócone)
- 1441
- 1446 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1447
- 1488 (utracone w 1869, przywrócone w 1919)
- 1498 (utracone w 1813 z powodu wyludnienia miasta, nigdy nie przywrócone)
- 1507 (utracone w 1869, przywrócone w 2024)
- 1521 (utracone w XIX w.)
- 1523 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1526 (utracone w 1869, przywrócone w 2024)
- 1526 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1526 (utracone w 1576, nigdy nie przywrócone)
- 1530 (utracone w 1852, nigdy nie przywrócone)
- 1531 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1532 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1533 (utracone w 1820, nigdy nie przywrócone)
- 1534 (utracone w XVII w.)
- 1538 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1539 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- XVI w. (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1546 (utracone w 1869, przywrócone w 1919)
- 1547
- 1548 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1548 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1549 (utracone w 1695, wchłonięte przez Mińsk Mazowiecki w 1659)
- 1557 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1575 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1621 (utracone w 1869, przywrócone w 2022)
- 1761 (utracone w 1869, przywrócone w 2002)
- 1723 (utracone w 1869, przywrócone w 2000)
- 1737 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)
- 1766 (utracone w XVIII wieku, nigdy nie przywrócone)
- 1823 (utracone w 1869, przywrócone w 2023)
- 1969
- 1984
Zabytki
edytujZabytki miast
edytuj- Zespół pałacowo-ogrodowy
- Pałac Ogińskich z I połowy XVIII w.
- Oficyna pałacowa
- Pawilon ogrodowy
- Park miejski Aleksandria
- Ratusz miejski „Jacek”
- Kaplica pw. św. Krzyża z II połowy XVIII w.
- Kościół katedralny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP
- Budynek Gimnazjum
- Klasycystyczny budynek teatru (obecnie Urząd stanu cywilnego)
- Barokowo-klasycystyczny kościół pw. św. Stanisława BM
- Późnobarokowa plebania z II połowy XVIII w.
- Odwach
- Klasycystyczny budynek Poczty Polskiej
- Zabytkowa kamienica przy ul. Floriańskiej 5
- Kościół garnizonowy Najświętszego Serca Pana Jezusa
- Siedziba Kurii Biskupiej
- Budynek Narodowego Banku Polskiego
- Kolumna toskańska
- Obelisk zwieńczony popiersiem Tadeusza Kościuszki
- Pomnik Niepodległości, poświęcony pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego
- Lapidarium
- Zespół pałacowo-parkowy
- Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku Mazowieckim (rzymskokatolicka)
- klasycystyczny budynek dawnego starostwa z XIX wieku, na Placu Kilińskiego,
- budynek szkoły z XIX wieku na ul. Warszawskiej – obecnie siedziba ZNP,
- empirowy zajazd pocztowy z XIX wieku przy ul. Warszawskiej, nadal pełniący swoją pierwotną funkcję,
- ruiny dworku M.E. Andriollego przy ul. Warszawskiej,
- zabudowa mieszkalna po przeciwnej stronie stacji kolejowej (ul. Sosnkowskiego):
- dom K. Rudzkiego z 1880 roku – budynek prywatny,
- willa dr/ Jana Huberta z początku XX wieku – budynek ten obecnie przechodzi kapitalny remont (rozebrano go do gołych murów), w przyszłości będzie jedną z dwóch siedzib Muzeum Ziemi Mińskiej,
- kościół Starokatolicki Mariawitów Narodzenia NMP przy ul. Romualda Traugutta, którego konsekracja miała miejsce 8 września 1911 roku,
- dom i oficyna z 1922 przy ul. Pięknej, będące siedzibą Wojskowej Komendy Uzupełnień,
- przedwojenny cmentarz żydowski przy ul. 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, podobnie jak inne kirkuty dewastowany.
- zespół klasztorny bernardynów przy ul. ks. kard. S. Wyszyńskiego 41-43, powstały w połowie XVIII wieku. W skład zespołu wchodzą: kościół pw. Podwyższenia Krzyża św., dzwonnica, zabudowania klasztorne (obecnie należące w większości do I Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki) i cmentarz kościelny.
- zespół klasztorny pijarów przy pl. G. Narutowicza 2 i ul. J. Piłsudskiego 14, powstały w XVIII i XIX wieku. W skład zespołu wchodzą: kościół pw. Przemienienia Pańskiego (obecnie parafialny), kolegium i zabudowania klasztorne (do 1996 r. Liceum Medyczne, obecnie Powiatowy Urząd Pracy); do rejestru wpisano też ogrodzenie z bramą i cmentarz kościelny.
- Konwikt Szaniawskich przy ul. J. Piłsudskiego 19, powstały w latach 1728–1733. Obecnie w budynku mieści się Muzeum Regionalne.
- budynek przy ul. Piłsudskiego 28 (róg Al. T. Kościuszki) z 1924 roku.
- dworzec kolejowy z końca XIX wieku.
- budynek dawnej Kasy Skarbowej przy pl. Narutowicza 3, z połowy XIX wieku.
- kaplica wykonana z drewna św. Rocha – 1802 rok
- pałac murowany z 1857 roku
- klasycystyczna dzwonnica z XIX w.
- dawna synagoga z 2 poł. XIX w. przebudowana po 1945 roku
- pomnik księdza generała Stanisława Brzóski z 1925 roku
- kościół Salezjanów św. Jana Bosco z lat 1935–1939
- Synagoga w Sokołowie Podlaskim
- Neobarokowy kościół wybudowany na przełomie XIX i XX wieku. Znajdują się w nim obrazy: Przemienienia pańskiego z 1894, św. Stanisława Kostki, św. Józefa (XIX w.), św. Jana Chrzciciela (XVIII w.), Świętych Barbary, Rocha i Rozalii (1 połowa XIX w.), a także kielichy z 1762, 1760 i z pierwszej połowy XIX w.
- Parterowa organistówka o konstrukcji zrębowej, oszalowana, pięcioosiowa, zbudowana na planie prostokąta o dwutraktowym układzie wnętrz, z początku XIX w.
- Klasycystyczna kaplica cmentarna z 1839 roku.
- Drewniane domy pochodzące z pierwszej połowy XIX wieku, o konstrukcji zrębowej, dwutraktowym układzie wnętrz i dwuspadowych dachach.
- Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Węgrowie
- Kościół św. Piotra z Alkantary i św. Antoniego z Padwy w Węgrowie
- Kościół Świętej Trójcy w Węgrowie
- Kościół ewangelicki w Węgrowie (drewniany)
- neoromańska kaplica cmentarna
- zabudowania klasztorne
- klasztor reformatów
- kolegium bartolomitów
- budynki
- Dom Gdański
- Dom Lipki
- Pastorówka
- Dom Rabina
- Stara Plebania
- drewniana zabudowa miasta
- browar
- manufaktura
- Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza
- pałac neorenesansowy z 1830
- budynek poczty konnej
- parowozownia
- przepompownia
- fabryka w Łochowie Fabrycznym
- Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1884
- Kaplica cmentarna św. Onufrego z 1847
- klasycystyczny ratusz i poczta z pierwszej połowy XIX w.,
- neogotycki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z końca XIX wieku zbudowany według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego
- Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Żelechowie
- Kościół św. Stanisława w Żelechowie
- Pałac w Żelechowie
- Rynek w Żelechowie
- Ratusz z sukiennicami w Żelechowie
- Cmentarz katolicki w Żelechowie
- dworek przy alei Wojska Polskiego 8, wybudowany w pierwszej połowie XIX wieku
- zespół folwarczny przy ulicy Piłsudskiego w pobliżu pałacu, pochodzący z końca XIX wieku
- zespół pałacowo-parkowy z 1 połowy XIX wieku
- barokowy kościół z 1738 r.
Zabytki wsi
edytuj- Zespół Kościoła Parafialnego pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela i Świętego Stanisława Biskupa:
- Kościół murowany z około 1530 r., restaurowany w 1620 r., przebudowany w 1826 r., odbudowany w latach 1958–1962 po zniszczeniach z 1944 r.
- Dzwonnica drewniana z XVIII wieku.
- Plebania murowana z około 1881 r.
- Zajazd murowany w Stanisławowie zbudowany w latach 1813–1916, zniszczony w 1944 r., odbudowany w latach 1958–1962.
- Dwór drewniany z I połowy XIX wieku wraz z parkiem, obiekt znacznie przebudowany.
- Układ urbanistyczny miejscowości, elementy zabudowy Rynku.
- neogotycki kościół parafialny św. Mikołaja. Wybudowany w latach 1873–1878 według projektu Bolesława Podczaszyńskiego na wzór kościoła św. Anny w Wilnie.
- brama kościelna z XIX w.
- dzwonnica z XIX w.
- plebania z XIX w.
- szkoła z pierwszej połowy XX w.
- drewniane budynki mieszkalne z XIX i XX w.
- kamienice wokół rynku z XIX i XX w.
- cmentarz parafialny z XIX w.
- budynek Gminnej Biblioteki Publicznej, dawniej Urząd Gminy z XX w.
- zespół dworca kolejowego PKP, w tym dworzec murowany z 1888 r. i wieża ciśnień murowana z końca XIX w.
- jedno- i dwukondygnacyjne domy letniskowe, powstające w czasach rozkwitu tej miejscowości, głównie w dwudziestoleciu międzywojennym.
- młyn wodny, murowano-drewniany., z pocz. XX w.
- młyn wodny, murowany, z pocz. XX, w Mrozach (tzw. „Nożownia”, na początku XX w. mieściła się tam sławna fabryka noży „Gerlach”).
- pozostałości młyna wodnego Dębkowizna, drewniany, z końca XIX w.
- klasztor i kościół po reformacki
- figura matki Boskiej Niepokalanej z pierwszej połowy XIX wieku
- stary cmentarz grzebalny
- gmach seminarium nauczycielskiego
- Kościół pw. św. Jana i św. Andrzeja
- Mariawicki kościół pw. św. Jana Chrzciciela
- Pomnik Niepodległości
- Neogotycki kościół pw. św. Walentego i św. Trójcy według projektu architekta Józefa Piusa Dziekońskiego; wybudowany w latach 1899–1911, otoczony murem z początków XX wieku.
- zespół pałacowo-dworski z początku XIX w., obecnie siedziba urzędu gminy,
- klasycystyczny kościół pw. św. Trójcy z 1831 r.
- barokowa dzwonnica-brama z 1715 roku.
- barokowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1787 r. przebudowany w latach 1919–1920.
- zespół dworski w skład którego wchodzą dwór i oficyna oraz unikatowy osiemnastowieczny spichlerz
- brukowany rynek w Maciejowicach z ratuszem z halami targowymi, mieszczący muzeum oraz dawny szpital z 1796 r. w pierzei zachodniej rynku
- kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP 1772–1780 fundacji Ignacego Potockiego, w miejscu drewnianego przeniesionego z Kochowa w 1681 r., przebudowany w latach 1880–1881 według projektu Leonarda Marconiego
- grobowiec Zamoyskich z 1908 na tyłach kościoła według projektu Ksawerego Makowskiego
- pomnik Tadeuszowi Kościuszce przy szkole z dwoma armatami odsłonięty w 1984 projektu Stanisława Strzyżewskiego
- pomnik Tadeuszowi Kościuszce na rynku odsłonięty w 1976 r. projektu Mieczysława Weltera
- pomnik z kosami na sztorc przy drodze do Podzamcza projektu Macieja Krysiaka
- zespół pałacowy w Podzamczu w miejscu zamku z XVI w. z ciekawymi stajniami w parku pałacowym
- kościół parafialny z początku XX wieku
- cmentarz parafialny z przełomu VIII/XIX wieku
- kaplica cmentarna z 1868 roku
- wiatrak koźlak z końca XIX wieku
- młyn przy ul. Książęcej 3
- młyn przy ul. Franciszkańskiej
- grób gen. Michała Pełczyńskiego zm. 1833
- grób Leopolda Eysmonta zm. 1852
- grób rodziny Frelków z XIX w
- neoklasycystyczny kościół parafialny św. Wawrzyńca Męczennika zbudowany w latach 1876–1880 według projektu Bolesława Pawła Podczaszyńskiego i Bronisława Brodzic-Żochowskiego. We wnętrzu epitafia, w tym jedno autorstwa Konstantego Laszczki.
- murowany dwór Łuniewskich z końca XIX wieku, przed nim figura wotywna fundacji Holder-Eggerów z początku XX wieku.
- organistówka z początku XX wieku.
- dawny dom parafialny i ochronka tzw. Watykan z początku XX wieku.
- figura na grobie Karola Karolka Łuniewskiego z końca XIX wieku
- figura Anioła Śmierci na grobie Aleksandry Olusi Holder-Eggerowej z początku XX wieku.
- wczesnośredniowieczne grodzisko z XI w. w miejscowości Grodzisk
- ruiny gotyckiego zamku obronnego książąt mazowieckich wzniesionego przed 1429 r. Później gruntownie przebudowanego w XVI i XVII w., zniszczonego podczas potopu i wojny północnej. Zachowała się jedynie wieża bramna, część murów okalających i fundamenty Domu Dużego.
- dwór kancelarii starostwa z 1782 r. wzniesiony na miejscu zamkowego Domu Mniejszego. Obecnie siedziba muzeum.
- kościół parafialny św. Leonarda wzniesiony w stylu neogotyckim w latach 1905–1907 według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego
- kilka drewnianych domów i gospodarczych zabudowań wiejskich z XIX i pocz. XX w.
- Pałac z 1877 zbudowany według projektu Bolesława Podczaszyńskiego
- Kościół neogotycki z 1875 według projektu Bolesława Podczaszyńskiego i Zygmunta Kiślańskiego
- Plebania z 1927 roku, murowana, wybudowana staraniem ks. Jana Kłopotka na miejscu poprzedniej zbudowanej z bali drewnianych
- Kościół parafialny w Miedznie pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny wzniesiony w latach 1887–1889 w stylu neogotyckim,
- zajazd z 2 połowy XVIII wieku, przebudowany w XIX i XX wieku,
- ruiny dworu obronnego otoczonego fosą z przełomu XVI/XVII wieku, w miejscu starszego grodziska.
- Kaplica Objawienia w Miedznie – późnobarokowa, zbudowana na początku XIX w.
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Anny wzniesiony w latach 1779–1783 w stylu późnego baroku
- zespół pałacowo-parkowy
- rezydencja barokowa (XVI – XVII w.) rozbudowana i przekształcona w początkach XIX wiek
- zabytkowa kapliczka z końca XVIII wieku z rzeźbą św. Floriana.
- Kościół parafialny zbudowany w latach 1824–1834 według projektu Andrzeja Gołońskiego
- Barokowa kapliczka przydrożna z drugiej połowy XVIII wieku z nowszą figurką św. Jana Nepomucena
- pałac fundacji Bogusława Radziwiłła wzniesiony w latach 1655–1661 w stylu palazzo in forteca, gruntownie przebudowany w 1843 w stylu neogotyku angielskiego dla księcia Sergiusza Golicyna,
- neogotycki kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, wybudowany w latach 1866–1871, według projektu Bolesława Podczaszyńskiego,
- neogotyckie zabudowania pałacowe z połowy XIX wieku: oficyna, kordegarda, brama.
- park dworski z pozostałościami obwarowań ziemnych
- drewniana organistówka z poł. XIX wieku.
- szpital (xenodochium) dla ubogich z XIX wieku.
- zespół pałacowo-parkowy wzniesiony w stylu barokowym w latach 1734–1736, potem przebudowany na neogotyk
- letni pałacyk Syberia z końca XIX w.
- park pałacowy zaprojektowany w I połowie XIX w.
- dawna oranżeria z 1840 projektu F. Jaszczołda, w latach 20. XX w. przekształcona w kaplicę, potem przemurowana
- biała, drewniana studzienka w stylu gotyckim
- przy bramie wjazdowej stróżówka zwana basztą lub kordegardą
- pionowy głaz przy alei grabowej, menhir – według tradycji z czasu kultu Boga Słońce, niegdyś w pobliżu wzniesiona była sztuczna ruina
- ogrodzenie neogotyckie i neobarokowe z I połowy XIX i XX w.
- drewniana karczma z przełomu XVIII i XIX w.
Gospodarka
edytujPomimo słabo urodzajnych gleb miało charakter głównie rolniczy. Użytki rolne stanowiły 69,9% powierzchni. Była tu największa w kraju produkcja ziemniaka, a poza tym uprawa żyta, hodowla trzody i bydła. Lasy stanowiły 22% powierzchni. Województwo było słabo zurbanizowane, w miastach mieszkało 30,7% ludności. Przemysł spożywczy koncentrował się w miastach Sokołów Podlaski, Łuków, Siedlce, maszynowy w Siedlcach i Mińsku Mazowieckim, odzieżowy w Garwolinie i Siedlcach, obuwniczy w Łukowie. Węzły kolejowe znajdowały się w Siedlcach, Łukowie, Pilawie i Mińsku Mazowieckim.
Transport
edytujTransport drogowy
edytuj- 63 Węgorzewo – Łomża – Sokołów Podlaski – Siedlce – Łuków – Sławatycze
- 62 Strzelno – Wyszków – Łochów – Węgrów – Sokołów Podlaski – Drohiczyn – Siemiatycze
- 698 Siedlce – Łosice – Janów Podlaski – Terespol
- 801 Warszawa – Wilga – Maciejowice – Puławy
- 807 Maciejowice – Żelechów – Łuków
Transport kolejowy
edytuj- 12 Skierniewice – Góra Kalwaria – Pilawa – Łuków
Połączenia kolejowe
edytujKomunikacja autobusowa
edytuj- PKS Siedlce
- Siedlce:
- Warszawa
- Węgrów
- Białystok
- Lublin
- Sokołów Podlaski
- Łuków
- Garwolin
- Kałuszyn
- Międzyrzec Podlaski
- Stoczek Łukowski
- Janów Podlaski
- Łosice
- Mińsk Mazowiecki
- różne połączenia na terenie powiatu siedleckiego
- Warszawa Stadion – Siedlce – Białystok
- Siedlce:
- PKS Mińsk Mazowiecki
- Mińsk Mazowiecki:
- Warszawa
- Siedlce
- Węgrów
- Garwolin
- Wołomin
- Łuków
- Sokołów Podlaski
- Węgorzewo
- Białystok
- Janów Podlaski
- Łosice
- Radzyń Podlaski
- Siemiatycze
- Włodawa
- różne połączenia na terenie powiatu mińskiego
- Warszawa Stadion – Stanisławów – Węgrów
- Mińsk Mazowiecki:
- PKS Garwolin
- Garwolin:
- Warszawa
- Siedlce
- Ryki
- Otwock
- Łuków
- Mińsk Mazowiecki
- różne połączenia na terenie powiatu garwolińskiego
- Garwolin:
- PKS Sokołów Podlaski
- Sokołów Podlaski:
- Warszawa
- Siedlce
- Węgrów
- Mińsk Mazowiecki
- Łochów
- Łuków
- Lublin
- Siemiatycze
- Drohiczyn
- Łosice
- Brok
- Władysławowo
- Kołobrzeg
- różne połączenia na terenie powiatu sokołowskiego i powiatu węgrowskiego
- Sokołów Podlaski:
- PKS Łuków
- Łuków:
- Warszawa
- Lublin
- Siedlce
- Radzyń Podlaski
- Lubartów
- Garwolin
- Żelechów
- Mińsk Mazowiecki
- Puławy
- Międzyrzec Podlaski
- Ryki
- różne połączenia na terenie powiatu łukowskiego
- Łuków:
- Poza tym wielu prywatnych przewoźników, oferujących kursy m.in. do:
Środowisko
edytujNadleśnictwa
edytuj- Nadleśnictwo Siedlce
- Nadleśnictwo Mińsk
- Nadleśnictwo Garwolin
- Nadleśnictwo Łuków
- Nadleśnictwo Sokołów Podlaski
- Nadleśnictwo Łochów
- Nadleśnictwo Celestynów
- Nadleśnictwo Sarnaki
Rezerwaty
edytuj- Rezerwat przyrody Bagno Pogorzel
- Rezerwat przyrody Florianów
- Rezerwat przyrody Jedlina
- Rezerwat przyrody Przełom Witówki
- Rezerwat przyrody Rudka Sanatoryjna
- Rezerwat przyrody Świder
- Rezerwat przyrody Wólczańska Góra
- Rezerwat przyrody Biele
- Rezerwat przyrody Bojarski Grąd
- Rezerwat przyrody Dąbrowy Seroczyńskie
- Rezerwat przyrody Kulak
- Rezerwat przyrody Dębniak
- Rezerwat przyrody Gołobórz
- Rezerwat przyrody Kaliniak
- Rezerwat przyrody Podjabłońskie
- Rezerwat przyrody Przekop
- Rezerwat przyrody Rogalec
- Rezerwat przyrody Rogalec
- Rezerwat przyrody Skarpa Mołożewska
- Rezerwat przyrody Stawy Broszkowskie
- Rezerwat przyrody Sterdyń
- Rezerwat przyrody Szerokie Bagno
- Rezerwat przyrody Wydma Mołożewska
- Rezerwat przyrody Wymięklizna
- Rezerwat przyrody Śliże
- Rezerwat przyrody Śnieżyczki
Parki krajobrazowe
edytujRzeki
edytujKultura
edytujMuzea
edytuj- Muzeum Ziemi Mińskiej
- Muzeum 7 Pułku Ułanów Lubelskich
- Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łukowskiej
- Muzeum Regionalne
- Skansen Ziemi Sokołowskiej
- Muzeum Regionalne
- Muzeum Zamek Liw
- Skansen
- Muzeum Etnograficzne
Kina
edytuj- Kino Centrum
- NoveKino Siedlce
- Kino Światowid
- Kino Oaza
- Kino Sokół
- Kino WOK
- Kino Wilga
Teatry
edytuj- Teatr ES
- Teatr Aluzja
- Koło teatralne
Powiaty powstałe po likwidacji województwa
edytujWojewództwo mazowieckie
edytuj- powiat siedlecki w całości
- powiat miński w całości + gmina i miasto Halinów oraz miasto Sulejówek z województwa warszawskiego
- powiat sokołowski w całości
- powiat garwoliński w całości
- powiat węgrowski w całości
- gmina Kołbiel, Sobienie-Jeziory i Osieck do nowego powiatu otwockiego
- gmina Poświętne, Strachówka i Jadów do nowego powiatu wołomińskiego
Województwo lubelskie
edytuj- powiat łukowski w całości
- gmina Kłoczew do nowego powiatu ryckiego
Przypisy
edytuj- ↑ Rocznik statystyczny 1976, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1976, s. L .
- ↑ Rocznik statystyczny 1977, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1977, s. XLVI .
- ↑ Rocznik statystyczny 1978, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1978, s. XLVIII .
- ↑ Rocznik Statystyczny Województw 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. 28 (s. 88 dokumentu PDF) [zarchiwizowane z adresu 2021-12-30] .
- ↑ Rocznik statystyczny 1979, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1979, s. L .
- ↑ Rocznik statystyczny 1980, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1980, s. LVIII .
- ↑ Rocznik statystyczny województw 1981, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1982, s. 5 (s. 54 dokumentu PDF) [zarchiwizowane z adresu 2021-05-24] .
- ↑ Encyklopedia powszechna PWN, wyd. trzecie, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985, s. 600, ISBN 83-01-00003-1 .
- ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 5 (suplement), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 318 .
- ↑ Świat w przekroju 1988, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1989, s. 270 .
- ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 773, ISBN 83-01-10416-3 .
- ↑ Świat w przekroju 1991, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 271, ISSN 0137-6799 .
- ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste pierwsze zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991, s. 657 .
- ↑ a b Rocznik statystyczny województw 1991, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1991, s. 15 (s. 76 dokumentu PDF) [zarchiwizowane z adresu 2021-08-30] .
- ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. dwudzieste trzecie zmienione i uzupełnione, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 657 .
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 434 .
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1994, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1994, s. 435 .
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 447, ISSN 0079-2608 .
- ↑ Mały rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 448, ISSN 0079-2608 .
- ↑ Rocznik statystyczny województw 1996, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1996, s. 25 (s. 94 dokumentu PDF) .
- ↑ Rocznik statystyczny województw 1998, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1998, s. XL-XLI (s. 41-42 dokumentu PDF) .
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia Popularna PWN, Adam Karwowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991, s. 780, ISBN 83-01-10416-3, OCLC 749295859 .