Rodan
Rodan (fr. Rhône, frank.-prow. Rôno, oks. Ròse, wł. Rodano, niem. Rhone lub Rotten, ret. Rodan, łac. Rhodanus) – rzeka w zlewisku Morza Śródziemnego, płynąca przez terytorium Szwajcarii i Francji.
| |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka | |
| Długość | 812 km |
| Źródło | |
| Miejsce | Lodowiec Rodanu |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Zatoka Lwia |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Francji  | |
Długość Rodanu wynosi 812 km (w tym 70 km przepływu przez Jezioro Genewskie), z czego 264 km na terytorium Szwajcarii. Powierzchnia dorzecza – 95,5 tys. km2, z czego 10,403 tys. km2 w Szwajcarii (kantony: Valais, Vaud, Genewa)[1]. Średni przepływ Rodanu (mierzony w Beaucaire, w dolnym biegu rzeki, nieco powyżej początku delty Rodanu) wynosi 1700 m3/s (na podstawie danych z lat 1920–2005).
Rzeka wypływa z Lodowca Rodanu w Alpach Urneńskich (Szwajcaria). W przeszłości jej źródło sytuowano na wysokości 1753 m n.p.m., obecnie jego poziom określa się na 2208 m n.p.m.[2] Następnie spływa głęboką doliną w kierunku południowo-zachodnim, rozdzielając Alpy Berneńskie (po lewej) od Prealp Szwajcarskich (po prawej). W rejonie miasta Martigny skręca ku północnemu zachodowi, ograniczając od północnego wschodu grupę Prealp Sabaudzkich. W miejscowości Le Bouveret Rodan wpływa do Jeziora Genewskiego, z którego wypływa w Genewie. Następnie szerokimi zakosami płynie do Rowu Rodanu (między Alpami a Masywem Centralnym). Od Lyonu, gdzie uchodzi do niego Saona, płynie dalej w kierunku południowym i uchodzi rozległą deltą (Camargue) do Zatoki Lwiej nad Morzem Śródziemnym.
Rodan jest jedyną dużą rzeką Francji należącą do zlewiska Morza Śródziemnego i jednocześnie drugą co do wielkości przepływu (po Nilu) rzeką uchodzącą do Morza Śródziemnego. Jest najzasobniejszą w wodę rzeką Francji, ma także duży potencjał hydroenergetyczny. Poprzez Saonę ma połączenie z Loarą, a poprzez Kanał Południowy z Garonną. Rodan jest żeglowny na odcinku 670 km od ujścia rzeki Ain do morza.
Uznaje się, że wody rzeki są wezbrane, jeśli przepływ w Beaucaire przekracza 5000 m3/s. Najwyższy stan wód Rodanu zanotowany w ostatnich latach pochodzi z grudnia 2003 r., kiedy to jego przepływ oszacowano ostatecznie na ok. 11 500 m3/s. Uznano wówczas, że było to największe wezbranie Rodanu od 200 lat. Największe wezbrania Rodanu, jakie opisano w źródłach, miały miejsca w październiku 580 r. lub w listopadzie 1548 r. Tzw. „woda tysiącletnia” została zdefiniowana na tej podstawie jako przepływ w Beaucaire powyżej 14 000 m3/s (ale nie więcej niż 16 000 m3/s).
Główne dopływy Rodanu
edytujMiasta nad Rodanem
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Jean-François Bergier: "Rhône", in: Dictionnaire historique de la Suisse (DHS), version du 18.07.2013. [1], consulté le 07.08.2024
- ↑ Mapa La Suisse Mobile. [dostęp 2023-11-10].
