Marc Bloch

Marc Léopold Benjamin Bloch (ur. 6 lipca 1886 w Lyonie, zm. 16 czerwca 1944 w Saint Didier de Formans) – francuski historyk średniowiecza, członek francuskiego ruchu oporu, rozstrzelany przez Niemców, współzałożyciel szkoły Annales.

Marc Bloch

Państwo działania	Francja
Data i miejsce urodzenia	6 lipca 1886 Lyon
Data i miejsce śmierci	16 czerwca 1944 Saint Didier de Formans
profesor
Specjalność: historia średniowiecza
wykładowca akademicki
Uczelnia	Uniwersytet w Strasburgu
Okres zatrudn.	1919–1936
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się w Lyonie jako syn profesora historii Gustave’a Blocha, pochodził z rodziny alzackich Żydów. Studiował w Paryżu, następnie w Berlinie i Lipsku. W czasie I wojny światowej służył w piechocie francuskiej, kończąc wojnę ze stopniem kapitana. Za zasługi wojenne został odznaczony Krzyżem Wojennym oraz orderem Legii Honorowej.

Po wojnie, od 1919 do 1936 Marc Bloch wykładał historię średniowiecza na uniwersytecie w Strasbourgu. W 1929 założył wraz z Lucienem Febvrem szkołę Annales, wywodzącą swą nazwę od wydawanego przez nich periodyku „Annales d’Histoire Economique et Sociale” (obecnie: „Annales. Histoire, Sciences Sociales”). Najistotniejsze prace Blocha obejmowały studia nad feudalizmem, był autorem fundamentalnej pracy: „Społeczeństwo feudalne” (fr. La société féodale). W 1936 zastąpił Henri Hausera na stanowisku profesora historii gospodarczej na Sorbonie.

W 1939, po wybuchu II wojny światowej, zgłosił się do wojska. Po upadku Francji, w 1940 napisał pracę L’Étrange Défaite („Dziwna klęska”) o przebiegu i podłożu klęski w kampanii francuskiej 1940. Po zajęciu Francji przez Niemcy, zaczął działać we francuskim ruchu oporu (Résistance), w którym stał się jednym z przywódców okręgu Lyonu. 8 marca 1944 został ujęty w Lyonie przez Gestapo, po czym został rozstrzelany 16 czerwca 1944 r.

W 1998 Uniwersytet Nauk Humanistycznych w Strasburgu nazwano jego imieniem.

Bibliografia

Publikacje

• • Rois et Serfs, un chapitre d'histoire capétienne, 1920;
  • Réflexions d'un historien sur les fausses nouvelles de la guerre, 1921 (extrait des Écrits de guerre) , 2010;
  • Les Rois thaumaturges, 1924;
  • Les Caractères originaux de l'histoire rurale française, 1931 ; dernière réédition, Pocket, 2006, tom 1, tom 2;
  • La Société féodale, t. I-II, 1939-1940;
  • L'Étrange Défaite, 1940; opublikowany po raz pierwszy w 1946;
  • Apologie pour l'histoire ou Métier d'historien, 1941;
  • La France sous les derniers Capétiens (1223-1328), 1958;
  • Seigneurie française et manoir anglais, 1960;
  • Souvenirs de guerre, 1914-1915, 1969;
  • La Terre et le Paysan. Agriculture et vie rurale aux xvii^e et xviii^e siècles, 1999;
  • Mélanges historiques, 2011.

Korespondencja

• • Marc Bloch, « Lettres de la drôle de guerre », Les Cahiers de l'IHTP, 1991
  • Bryce i Mary Lyon, The birth of Annales history - the letters of Lucien Febvre and Marc Bloch to Henri Pirenne (1921-1935), 1991.
  • Marc Bloch, Écrire la société féodale. Lettres à Henri Berr, 1924-1943, 1992.
  • Marc Bloch i Fritz Rörig, Correspondance (1928-1932), 1994;
  • Marc Bloch, Lettres à Robert Boutruche, 1996;
  • Marc Bloch i Lucien Febvre, Correspondance, 2004;

Publikacje w języku polskim

• Pochwała historii, czyli O zawodzie historyka, przeł. Wanda Jedlicka, przejrzał i przedm. opatrzył Witold Kula, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1960; wyd. 2 Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1962; wyd. 3 przekł. uzupeł., zred. i wprow. poprz. Hubert Łaszkiewicz, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2009.
• Społeczeństwo feudalne, tł. Eligia Bąkowska, wstępem poprzedził Andrzej Feliks Grabski, Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy 1981 (wyd.2 Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy 2002).
• Królowie cudotwórcy. Studium na temat nadprzyrodzonego charakteru przypisywanego władzy królewskiej zwłaszcza we Francji i w Anglii, słowo wstępne Jacques Le Goff, przeł. Jan Maria Kłoczowski, Warszawa: „Volumen” – „Bellona” 1998.
• Dziwna klęska, przeł. Katarzyna Marczewska, Warszawa: Oficyna Naukowa 2008.