De Tomaso
De Tomaso – włoski producent samochodów sportowych i motocykli z siedzibą w Modenie działający w latach 1959–2004 oraz ponownie od 2019 roku. Należy do chińskiego konsorcjum Ideal Team Ventures.
 logo De Tomaso | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia |
1959 i 2019 |
| Prezes |
Norman Choi |
| Udziałowcy |
Ideal Team Ventures (100%) |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujDe Tomaso Modena
edytujW 1959 we włoskiej Modenie założone zostało przedsiębiorstwo motoryzacyjne De Tomaso Modena. Założycielem był Alejandro de Tomaso z Buenos Aires, potomek włoskich imigrantów, który przeprowadził się do kraju przodków w celu rozpoczęcia kariery jako kierowca Formuły 1[1]. Swoje przedsięwzięcie początkowo zajmowało się przerabianiem samochodów wyścigowych, by w 1964 roku rozpocząć produkcję własnych modeli. Pierwszą konstrukcją włoskiej firmy było De Tomaso Vallelunga z silnikiem Forda o pojemności 1,5 dm³. Jednostka pochodziła z modelu Cortina, a układ napędowy zapożyczono z Volkswagena Beetle[1]. Samochód ten powstał w niskim wolumenie, a jeszcze w tej samej dekadzie w 1967 roku włoska firma przedstawiła kolejny model w postaci supersamochodu Mangusta. Zaprojektowany przez firmę Ghia samochód również wyposażony został w jednostkę napędową Forda[2].
Początek lat 70. De Tomaso przedstawiło kolejne dwie konstrukcje, tym razem zachowujące bardziej luksusowy charakter w postaci 4-drzwiowej limuzyny Deauville i coupe Longchamp[3]. W drugiej połowie lat 70. De Tomaso przejęło dwie włoskie firmy motocyklowe Benelli i Moto Guzzi, a także firmy samochodowe Innocenti i Maserati[1]. Stan ten trwał nieco ponad 15 lat, kiedy to w 1993 roku Alejandro de Tomaso zdecydował się wyprzedać wszystkie podległe podmioty głównie koncernowi Fiat[1]. W międzyczasie, najważniejszą, najlepiej rozpoznawalną i nadjłużej produkowaną konstrukcją De Tomaso pozostał obecny na rynku przez 20 lat model Pantera, która doczekała się najwięcej zróżnicowanych wariantów i wersji specjalnych[4].
Schyłek działalności
edytujPomimo wyprzedaży należących do De Tomaso firm, początek lat 90. przyniósł pogorszenie się sytuacji finansowej włoskiego przedsiębiorstwa. W 1993 roku udało się wdrożyć do produkcji nowy, niewielki samochód sportowy Guarà, którego produkcja przez kolejną dekadę była jednak niskonakładowa i ograniczyła się do 50 pojazdów[1]. W międzyczasie, w 1996 roku podczas Geneva Motor Show przedstawiono jeszcze jeden model w postaci sportowo-luksusowego kabrioleta De Tomaso Biguà[5]. Włoska firma nie posiadała jednak wystarczjącej płynności finansowej na wdrożenie Biguy do produkcji, przez co nawiązała współpracę z amerykańskim przedsiębiorstwem Qvale. Ostatecznie, samochód trafił do sprzedaży pod inną nazwą Qvale Mangusta i nie był markowany jako produkt De Tomaso[6].
Schyłek istnienia De Tomaso w dotychczasowej formie przypadł na początek XXI wieku. Po udarze mózgu w 2000 Alejandro de Tomaso przekazał władze nad firmą swojemu partnerowi biznesowemu, umierając 3 lata później w wieku 75 lat. Śmierć założyciela zbiegła się z końcem istnienia De Tomaso - firma w 2004 roku ogłosiła bankructwo i została zlikwidowana[7]. Dotychczasowa siedziba firmy w Modenie została opuszczona i popadła w ruinę. W 2017 roku włoskie media udokumentowały niedokończone prototypy i niekompletne egzemplarze pokryte pyłem, które nienaruszone pozostały przez kolejne lata w porzuconych halach dawnej włoskiej firmy[8]. W 2020 cały kompleks został rozebrany[9].
Próba reaktywacji
edytuj5 lat po bankructwie De Tomaso włoski przedsiębiorca Gian Mario Rossignolo zakupił prawa do znaku towarowego oraz stosowania dawnej włoskiej marki, wyrażając intencję przywrócenia działalności tego producenta samochodów[7]. W 2011 roku podczas targów samochodowych Geneva Motor Show reaktywowana firma zaprezentowała bliski produkcyjnej formie prototyp luksusowego crossovera łączącego cechy SUV-a i limuzyny pod nazwą De Tomaso Deauville Concept[10]. Nawiązujący nazwą do pierwowzoru z lat 70. XX samochód miał trafić do małoseryjnej produkcji w planowanej liczbie 3000 zbudowanych egzemplarzy rocznie[11], jednak plany te pokżyżowały problemy z prawem u autora przedsięwzięcia. W 2012 roku został on aresztowany za oskarżenia o defraudacje rządowych dotacji, co doprowadziło do upadku inicjatywy wznownienia działalności De Tomaso[7].
Reaktywacja
edytujW 2015 roku konsorcjum Ideal Team Venture podjęło się drugiej, tym razem udanej próby reaktywacji włoskiego De Tomaso. Włoski sąd wydał wówczas zgodę, aby spółka z Hongkongu zakupiła prawa do znaku towarowego i marki za kwotę 1,05 milionów euro[12]. Tuż po sfinalizowaniu transakcji rozpoczął się proces rozwojowy pierwszego współczesnego samochodu marki De Tomaso, czego rezultaty przedstawiono w połowie 2019 roku podczas Goodwood Festival of Speed.
Wtedy to zostało zaprezentowane De Tomaso P72 będące nawiązaniem do klasycznego samochodu wyścigowego De Tomaso P70 z lat 70. XX wieku[13]. W momencie debiutu zapowiedziano, że produkcja supersamochodu ma być limitowana do 72 egzemplarzy, a każdy z nich osiągnie cenę 750 000 Euro. Proces konstrukcyjny trwał przez kolejne 4 lata, ogłaszając plany dostarczenia pierwszych pojazdów do nabywców w połowie 2023 roku[14].
Modele samochodów
edytujObecnie produkowane
edytujHistoryczne
edytuj- Vallelunga (1964–1967)
- Mangusta (1967–1971)
- Deauville (1971–1988)
- Longchamp (1972–1989)
- Pantera (1971–1992)
- Biguà (1996)
- Guarà (1993–2004)
Studyjne
edytuj- De Tomaso Pampero (1966)
- De Tomaso 1600 (1970)
- De Tomaso Zonda (1971)
- De Tomaso Pantera II (1974)
- De Tomaso Deauville (2011)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Historia marki De Tomaso i powrót poprzez dzieło sztuki – p72. [dostęp 2022-08-18]. (pol.).
- ↑ DE TOMASO MANGUSTA 1970 – SPRZEDANE. [dostęp 2022-08-19]. (pol.).
- ↑ De Tomaso - od Mangusty do SLC -2. [dostęp 2022-08-19]. (pol.).
- ↑ Historia marki De Tomaso. [dostęp 2022-08-19]. (pol.).
- ↑ 1998 Detomaso Bigua. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
- ↑ De Tomaso - zapomniana legenda. [dostęp 2022-08-19]. (pol.).
- ↑ a b c The History And Future Of De Tomaso. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
- ↑ The Sad Last Days of De Tomaso. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
- ↑ De Tomaso, the historic Modena plant demolished. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
- ↑ De Tomaso Deauville Concept (2011). [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
- ↑ De Tomaso Deauville - przerośnięta baletnica. [dostęp 2022-08-19]. (pol.).
- ↑ De Tomaso -- the company -- sells for roughly the price of a LaFerrari. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
- ↑ Poznajcie De Tomaso P72. Powrót w wielkim stylu. [dostęp 2022-08-19]. (pol.).
- ↑ Wraca legendarna włoska marka. De Tomaso będzie budowane ręcznie przez Niemców. [dostęp 2022-08-19]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Zdzisław Podbielski, Pojazdy włoskie, Warszawa: WKiŁ, 1986 (Poznajemy Samochody Osobowe Świata), s. 187–191, ISBN 83-206-0540-7, OCLC 749355268.