Rosenterne
| Rosenterne | |
 Rosenterne | |
| Utbreiing og status | |
Status i verda:  Livskraftig Utbreiinga av rosenterne | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Fuglar Aves |
| Orden: | Vade-, måse- og alkefuglar Charadriiformes |
| Familie: | Måsefamilien Laridae |
| Slekt: | Sterna |
| Art: | Rosenterne S. dougallii |
| Vitskapleg namn | |
| Sterna dougallii | |
Rosenterne (Sterna dougallii) er ein sjøfugl i måsefamilien, Laridae. Ho har leveområde på austkysten av Amerika, vestkysten av Europa, kystar av Sør-Afrika, Aust-Afrika, Asia og Australia.
Skildring
[endre | endre wikiteksten]
Dette er ei lita til mellomstor terne, 33-43 centimeter lang med vengespenn på 72-80 cm, og kroppsvekt varierande rundt 110 gram. Ho kan forvekslast med makrellterne, raudnebbterne, og større, men med tilsvarande fjørdrakt, splitterne. Ho er lyst gråbleik på oversida og kvit på undersida. Som dei fleste andre terner har ho svart hette frå panne til nakke. Halen er særs kløfta med lange stjertspyd. Vengene er relativt korte. Vaksne fuglar har raudfarge på beina, varierande frå mørkeraudt til klårt lyst raudt med geografi. Nebbet er gjerne svart, men endrar seg sesongmessig mot raudt med årstida. Nebbfarga varierer òg med geografi. I hekketida får fuglane i Europa eit svakt rosa skjer på bryst og undersida, og nebbrota blir raud. Generelt kan nebbet vere heilt svart eller svart med raud base før hekking tar til og skifte til raudt over heile nebbet til hausttrekket startar. Juvenile fuglar har grovt skjelforma mønster på ryggen, lysare hette enn vaksne, mørke bein og svart nebb.[1]
Dette er ein trekkfugl, men trekkmønstret er ikkje kjent for alle populasjonane. Fuglar frå Europa overvintrar i Vest-Afrika.[1]
Utbreiing
[endre | endre wikiteksten]Nominatforma hekkar særs fragmentert på kysten av Nord-Amerika frå Nova Scotia, gjennom Karibia til øyane nord for Venezuela. Dessutan i nordvestre Europa, vesentleg Irland og Storbritannia, ved Asorane og kysten av Sør-Afrika, Somalia og Tanzania. Overvintringsområde er atlanterhavskysten av Sør-Amerika og kysten av Vest-Afrika.
Dei andre underartane lever frå Seychellane, Madagaskar gjennom Søraust-Asia til Ryukyuøyene og til Molukkane, Ny-Guinea, Solomonøyane og kystane av vestlege og nordlege Australia.[1]
Åtferd og økologi
[endre | endre wikiteksten]Som andre Sterna-terner, beitar rosenterne ved å stupdukke etter småfisk, men karakteristisk for rosenterner er at dei stuper med skrå vinkel ned mot havoverflata. Nesten utan unntak beitar dei i havet, dei lever meir marint enn nærskylde terner. Ein sjeldan gong vitjar dei ferskvasslaguner langs kysten for å bade.
Status
[endre | endre wikiteksten]Storleiken på den globale populasjonen av rosenterner er over 100 000 individ.[1] I Europa er han generelt sparsam og minkande, under 1000 par,[2] dei fleste i Irland. I Storbritannia er han minkande og truga, berre 86 hekkande par i 2013.[3] I Noreg finst seks observasjonar av rosenterne som einslege streiffuglar.[4]
BirdLife International klassifiserer arten som globalt livskraftig.[5]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Referansar
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Gochfeld, M. & Burger, J. (2016). Roseate Tern (Sterna dougallii) In: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.) (2016). Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. Henta den 24. oktober 2016
- ↑ Svensson, Lars et al (2011). Gyldendals store fugleguide. Gyldendal norsk forlag.
- ↑ Robinson, R.A. (2005) BirdFacts: profiles of birds occurring in Britain & Ireland (BTO Research Report 407). BTO, Thetford
- ↑ Søk på artsobservasjoner.no den 24. oktober 2016
- ↑ BirdLife International (2016) Species factsheet: Sterna dougallii. Henta frå http://www.birdlife.org den 24. oktober 2016
