Moray Firth

Moray Firth
fjord
Land	Skottland
Del av	Nordsjøen
Moray Firth 57.75°N 3.5°W / 57.75; -3.5
Wikimedia Commons: Moray Firth

Moray Firth (skotsk-gælisk An Cuan Moireach eller Linne Mhoireibh) er ei firth eller fjord i Nordsjøen nord og aust for Inverness i Highland i Skottland. Han er den største fjorden i Skottland, og strekkjer seg frå Duncansby Head (nær John o' Groats) i Highland i nord til og Fraserburgh i Aberdeenshire i aust til Inverness og Beauly Firth i vest. Tre regionar i Skottland har kystlinje mot Moray Firth. Highland i vest og nord, Moray og Aberdeenshire i sør. Fjorden har meir enn 800 km med kystlinje og det meste av dette er klipper.

Geografi

Fleire elvar munnar ut i Moray Firth, som Ness, Findhorn og Spey. Moray Firth har fleire fjordarmar og bukter som Cromarty Firth og Dornoch Firth. Pentland Firth går austover frå nordenden av Moray Firth.

Moray Firth er i røynda to fjordar, Indre Moray Firth, som tradisjonelt vart kalla Firth of Inverness og Ytre Moray Firth som er meir open mot Nordsjøen. Namnet «Firth of Inverness» vert sjeldan nytta på moderne kart, men strekkjer seg frå Beauly Firth i vest til Chanonry Point i aust.

Moray Firth er synleg frå store avstandar, mellom anna så langt aust som Longman Hill.

The Yankee Channel i Indre Moray Firth vart graven ut av amerikanske ingeniørar i 1917 for at skip kunne unngå den lange og farlege passasjen rundt nordenden av Skottland og i staden segle til Caledonian Canal. Kanelen gjekk frå Munlochy Bay til Meikle Mee Starboard Hand Mark, men vart ikkje vedlikehalden og vart raskt fylt att.

Bevaring og økonomi

Moray Firth er ein av dei stadane langs den britiske kysten der det er størt sjanse til å sjå delfinar og kval. Dei mest vanlege artane er tumlar og nise. Stundom kan ein òg sjå vanleg delfin og vågekval. Den beste utkikksstaden på land er Chanonry Point. Det er òg vitjingssenter i Spey Bay og North Kessock drive av Whale and Dolphin Conservation Society, der ein ofte kan sjå delfinar og andre dyr.

Det er òg viktige oljefelt og fiskebankar her. Beatrice-feltet i Ytre Moray Firth er den som ligg nærast av alle oljefelta i Nordsjøen. Det er òg planlagt ein djupvass vindmøllepark her. Mykje av fiskeindustrien er fokusert på musling og sjøkreps.

Indre Moray Firth er erklært eit særskilt verneområde for bevaring av dyrelivet her.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Moray Firth» frå Wikipedia på engelsk, den 13. januar 2010.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
  • C.Michael Hogan (2008) Longman Hill, Modern Antiquarian [1]
  • WDCS (2008) The Moray Firth Wildlife Centre

Bakgrunnsstoff

• • The Moray Firth Partnership
  • Whale og Dolphin Conservation Society