tarwe

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  tarwe    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈtɑrʋə/

Woordafbreking

• tar·we

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘graangewas’ voor het eerst aangetroffen in 1189

erfwoord afkomstig van: Middelnederlands: tarwe, tarve, teerv Oudnederlands: tarwa (in Tarwedic) Germaans: *tarwō Indo-Europees: *dr̥Hu̯eh₂

Verwant in Germaans: West: Middelnederduits: tarwe, terwe, Engels: tare ‘voederwikke; onkruid’ Verwant in Indo-Europees: Wels: drewg ‘dolik, raaigras’, Litouws: dirvà ‘zaadveld’, Oudgrieks: dáratos (δάρατος) ‘brood’, Sanskrit: dū́rvā (दूर्वा) ‘handjesgras’

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	tarwe	tarwes
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de tarwe v / m (ontelbaar)

1. (plantkunde) graan van het geslacht Triticum  - een van de belangrijkste graansoorten waarmee de mensheid zich voedt
   (wikidata: tarwe )
2. (plantkunde) meest verbouwde tarwesoort (gewone tarwe of Triticum aestivum )
   (wikidata: tarwe )
3. (graan) (voeding) zaad van tarwe, onder andere gebruikt voor het maken van brood en pasta
   (wikidata: tarwe )

• 
  Jonge tarwe
• 
  Rijpe tarwe
• 
  Tarweveld in Ukraïne
• 
  Close-up van gezonde tarwe
• 
  Een handvol tarwe

Hyperoniemen

• grassenfamilie, zaadplanten, eenzaadlobbigen, bedektzadigen, landplanten, planten

Hyponiemen (in taxonomische zin)

• durum, dwergtarwe, eenkoren, emmertarwe, gewone tarwe, spelt, wilde emmer

Hyponiemen

   

biotechtarwe durumtarwe dwergtarwe emmertarwe energietarwe gewone tarwe hondstarwe koetarwe muizentarwe snijtarwe volkorentarwe wintertarwe zomertarwe

Afgeleide begrippen

   

tarwe-eiwit tarweachtig tarweallergie tarwebier tarwebloem tarwebouw tarwebrood tarwegraan tarwegras tarwegries tarwegriesmeel tarwehalm tarwekauwgom tarwekiem tarwekorrel tarwemeel tarweoogst tarwepap tarwestekelmot tarwestro tarweveld tarwevlok tarwevlokken tarwezemelen tarwezetmeel

Verwante begrippen

• Andere graangeslachten: gierst, gerst, haver, rogge, rijst
• Tarwesoorten (naast gewone tarwe): spelt, durum, dwergtarwe, eenkoorn of eenkoren, emmertarwe of tweekoren, kamut

Vertalingen

    2. meest verbouwde tarwe soort (Triticum aestivum)   

Bulgaars: Пшеница (bg) Catalaans: blat (ca) m Chinees: 小麦 (zh) Deens: hvede (da) Duits: Weizen (de) m Engels: wheat (en) Esperanto: gari (eo), tritiko (eo) Fins: vehnä (fi) Frans: blé (fr) m, froment (fr) Fries: weet (fy) Hausa: álkámà (ha) Hebreeuws: חיטה (he) v Italiaans: frumento (it) m

Japans: コムギ (ja) Noors: hvete (no) o Nynorsk: kveite (nn) m Papiaments: trigu Perzisch: گندم (fa) Pools: pszenica (pl) v Portugees: trigo (pt) m Servisch: pšenica (sr) m Spaans: trigo (es) m Swahili: ngano (sw) Turks: buğday (tr) Waals: frumint (wa) Welsh: gwenith (cy) Zweeds: vete (sv)

    3. zaad van tarwe   

Afrikaans: koring (af) Albanees: gruri (sq) Alemannisch: Weizen Amhaars: ስንዴ (am) Angelsaksisch: hƿǣte (ang) Arabisch: قمح (ar) Aragonees: trigo (an) Aramees: ܚܛܬܐ (arc) Armeens: ցորեն (hy) Aroemeens: grânu (rup) Asturisch: trigu (ast) Awadhi: गोहूँ (awa) Azeri: buğda (az) Basjkiers: бойҙай (ba) Baskisch: gari (eu) Beiers: Woaz (bar) Bengaals: গম (bn) Berg-Mari: шӓдӓнгӹ (mrj) Bhojpuri: गोहूँ (bho) Bihari: गोहूँ (bh) Birmees: ဂျုံ (my) Boerjatisch: улаан буудай (bxr) Bosnisch: pšenica (bs) Bretons: gwinizh (br) Bulgaars: пшеница (bg) Catalaans: blat (ca) m Centraal-Koerdisch: گەنم (ckb) Chinees: 小麦 (zh) Deens: hvede (da) Dimli: ğele Doteli: गहुँ (dty) Duits: Weizen (de) m Egyptisch Arabisch: قمح (arz) Engels: wheat (en) Esperanto: tritiko (eo), gari (eo) Estisch: nisu (et) Faeröers: hveiti (fo) Fijiaans: witi (fj) Fins: vehnät (fi), vehnä (fi) Frans: blé (fr) m Frans-Guyaans creools: blé(gcr) Fries: weet (fy) Galicisch: trigo (gl) Gan: 小麥 (gan) Grieks: σιτάρι (el) Guarani: avati mirĩ (gn) Gujarati: ઘઉં (gu) Haïtiaans Creools: ble Hausa: álkámà (ha) Hebreeuws: חיטה (he) v Hindi: गेहूँ (hi) Hongaars: búza (hu) Ido: frumento (io) Iers: cruithneacht (ga) Iloko: trigo Indonesisch: gandum (id) Inupiak: palauvakstrat (ik) Interlingua: tritico (ia) Italiaans: frumento (it) m Jakoets: сэлиэhинэй Japans: コムギ (ja) Jamaicaans Patois: wiit (jam) Javaans: gandum (jv) Jiddisch: ווייץ (yi) Kabardijns: гуэдз Kabiye: pilee (kbp) Kannada: ಗೋಧಿ (kn) Kantonees: 小麥 (yue) Kazachs: Arabisch: استىق (kk) Cyrillisch: бидай (kk) Latijns: bïdaý (kk) Kirgizisch: буудай (ky) klassiek Chinees: 麥 (lzh) Krim-Tataars: boğday Koerdisch: genim (ku) Koreaans: 밀 (ko) Kroatisch: pšenica (hr) Lak: лачӏа Latijn: triticum (la) Lets: kviešu (lv) Ligurisch: gran (lij) Limburgs: weit (li) Lingua Franca Nova: trigo (lfn) Litouws: kvietys (lt) Lombardisch: formét (lmo) Luxemburgs: weess (lb) Macedonisch: пченица (mk) Maithili: गहूँ (mai) Malagasy: varimbazaha (mg) Malayalam: ഗോതമ്പ് (ml)

Maldivisch: ގޮދަން (dv) Maleis: Jawi: ݢندوم (ms) Latijns: pokok gandum (ms) Maltees: qamħ (mt) Marathi: गहू (mr) Mazanderani: گندم (mzn) Minnan: be̍h-á (zh-min-nan) Mirandees: trigo Mongools: улаан буудай (mn) Napolitaans: rano Navajo: tłʼoh naadą́ą́ʼ Nedersaksisch: weet (nds) Nepali: गहुँ (ne) Newaars: छ्व (new) Noord-Fries: wiaten Noors: hvete (no) o Nynorsk: kveite (nn) m Occitaans: blat (oc) Oeigoers: بۇغداي (ug) Oekraïens: пшениця (uk) Oezbeeks: bugʻdoy (uz) Oppersorbisch: pšeńca (hsb) Oriya: qamadii (or) Ossetisch: mæнæу Pampangan: trigu Papiaments: trigu Pasjtoe: غنم (ps) Pennsylvania-Duits: weeze (pdc) Perzisch: گندم (fa) Picardisch: blèi (pcd) Pools: pszenica (pl) v Portugees: trigo (pt) m Punjabi: ਕਣਕ (pa) Quechua: triyu (qu) Roemeens: grâu (ro) Russisch: пшеница (ru) Samogitisch: kvėitē (sgs) Sanskriet: ऋचेयुः (sa) Santali: ᱜᱩᱦᱩᱢ (sat) Saterfries: weete (stq) Schots: wheat (sco) Sardisch: trigu (sc) Servisch: Cyrillisch: пшеница (sr) Latijns: pšenica (sr) m Servo-Kroatisch: pšenica (sh) Shona: gorosi (sn) Sichuan Yi: ꅪ (ii) Siciliaans: furmentu (scn) Sindhi: ڪڻڪ (sd) Singalees: තිරිඟු (si) Sloveens: pšenica (sl) Slowaaks: pšenica (sk) Soendanees: tarigu (su) Somalisch: qamadi (so) Spaans: trigo (es) m Swahili: ngano (sw) Tachelhit: irdn Tadzjieks: гандум (tg) Tagalog: trigo (tl) Tamil: கோதுமை (ta) Tataars: бодай (tt) Telugu: గోధుమ (te) Thai: ข้าวสาลี (th) Tibetaans: གྲོ། (bo) Toevaans: кызыл-тас Toskisch: weisse(als) Tsjechisch: pšenice (cs) Tsjetsjeens: кӏа Tsjoevasjisch: тулă Tulu: ಗೋಧಿ Turks: buğday (tr) Urdu: گندم (ur) Venetiaans: formento Vietnamees: lúa mì (vi) Vlax Romani: giv Võro: nisu (vro) Waals: frumint (wa) Waray-Waray: trigo (war) Welsh: gwenith (cy) Wepsisch: nižu (vep) West-Punjabi: کݨک (pnb) Wit-Russisch: пшаніца (be) Wu: 小麦 (wuu) IJslands: hveiti (is) Zuid-Azerbeidzjaans: بۇغدا (azb) Zweeds: vete (sv)

Gangbaarheid

• Het woord tarwe staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "tarwe" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.