Ole Einar Bjørndalen

Ole Einar Bjørndalen
Persoonlijke informatie
Naam	Ole Einar Bjørndalen
Geboortedatum	27 januari 1974
Geboorteplaats	Modum, Noorwegen
Sportieve informatie
Discipline	Biatlon, Langlaufen
Olympische Spelen	1994 / 1998 / 2002 / 2006 / 2010 / 2014
Carrière-einde	2018
Medailleoverzicht
Medailles
Olympische Spelen
	Officiële website
Portaal	Sport

Ole Einar Bjørndalen (Modum, 27 januari 1974) is een Noors biatleet en langlaufer. Hij is de meest succesvolle biatleet en was sinds de Olympische Winterspelen 2014 de succesvolste winterolympiër ooit, tot zijn landgenote Marit Bjørgen hem in 2018 voorbijging.

Biografie

Bjørndalen maakte in 1994 zijn debuut in het biatlon en behoorde meteen tot de wereldtop. In 1995 won hij al het wereldbekerklassement op de sprint en de jaren erna volgden nog vele wereldbekerzeges en wereldtitels. Hij verzamelde tot nog toe dertien olympische medailles, waarvan acht goud, vier zilver en een bronzen medaille. Verder won hij 36 medailles op wereldkampioenschappen, waarvan zestien goud, elf zilver en negen brons. Daarmee heeft hij bij alle mogelijke onderdelen bij de wereldkampioenschappen ten minste eenmaal gewonnen. Ook won hij tot nog toe 9s wereldbekerwedstrijden biatlon en een wereldbekerwedstrijd langlaufen. Met in totaal 95 wereldbekeroverwinningen is hij de Zweedse alpineskiër Ingemar Stenmark als succesvolste wintersporter ooit voorbijgestreefd. Ten slotte won Bjørndalen zesmaal de wereldbeker biatlon (prijs voor de beste biatleet van een seizoen). Ook daarmee is hij recordhouder, voor de Duitser Frank Ullrich en de Fransman Raphaël Poiree, die elk viermaal deze prijs wonnen.

Om alle mogelijke gouden medailles in de biatlonsport ten minste eenmaal te hebben gewonnen, moet Bjørndalen alleen nog een gouden medaille winnen op het onderdeel massastart bij de Olympische Spelen. Maar tijdens de wereldbekerwedstrijd biatlon in Ruhpolding eindigde Bjørndalen als 42ste, waarmee zijn zevende Winterspelen in Pyeongchang nu afhangen van een aanwijsplek.

Tactiek

In het biatlon is Bjørndalen een van de snelste langlaufers en maakt hij juist op dat onderdeel vaak het verschil. Bjørndalens tactiek is meestal om zo hard mogelijk te skiën om zodoende een voorsprong op te bouwen. Hierdoor kan hij het zich veroorloven om af en toe te missen bij het schieten. In de statistieken voor het schieten is Bjørndalen een middenmoter, maar hij weet dit door zijn snelheid te compenseren. In 2005 verbeterde zijn schiettechniek en met name zijn schietsnelheid, waardoor zijn grootste rivaal Raphaël Poirée het nog lastiger kreeg. Vanaf 2006 bouwt Bjørndalen zijn race geleidelijker op, door in de eerste ronde wat in te houden en gedurende race zijn snelheid op te bouwen. Hierdoor kan hij de wedstrijd beter lezen en wil hij minder fouten maken bij het schieten.^[bron?] Bjørndalen was de persoonlijke sponsor van de jonge Noorse biatleet Emil Hegle Svendsen. Svendsen werd vanaf 2008 een van zijn grootste concurrenten en wordt beschouwd als zijn opvolger.

Langlaufen

Alhoewel Bjørndalen vooral een biatleet is, doet hij ook regelmatig mee met wereldbekerwedstrijden langlaufen. Op 18 november 2006 won hij de 15 km langlaufen vrije stijl in het Zweedse Gällivare. Dit was zijn eerste en tot nog toe enige wereldbekerzege bij het langlaufen. Hij is de enige atleet die zowel bij het biatlon als bij het langlaufen wereldbekerwedstrijden won. In 2002 kreeg hij de Egebergs Ærespris, een Noorse prijs die wordt uitgereikt aan een sporter die in twee of meer verschillende sporten het topniveau haalt.

Prestaties biatlon

Olympische Winterspelen

Bij de Olympische Winterspelen van 1998 in Nagano won de destijds 24-jarige Bjørndalen zijn eerste olympische titel. Hij won goud op de sprint, maar op de estafette moest hij genoegen nemen met zilver. Op de twintig kilometer individueel kwam hij niet verder dan de zevende plaats. Vier jaar later was hij de absolute top. In Salt Lake City won Bjørndalen alle biatlon wedstrijden waar hij aan meedeed en greep in totaal viermaal goud op de sprint, de achtervolging, de 20 kilometer individueel en de estafette.

Op de Olympische Winterspelen van 2006 in Turijn wilde hij zijn prestatie van Salt Lake City overtreffen. Bjørndalen kon in Turijn vijf maal olympisch kampioen worden, door naast de onderdelen van Salt Lake City ook uit te komen op de vijftien kilometer massastart. Na de eerste afstand op de openingsdag werd echter al duidelijk dat hij zijn prestatie niet zou overtreffen. Op de 20 kilometer moest hij de Duitser Michael Greis voor laten gaan. Bjørndalen was wel goed genoeg om zilver te winnen. Ook in de achtervolging moest hij vrede nemen met de zilveren medaille, toen hij de eindsprint van de Fransman Vincent Defrasne, die in de laatste ronde zelfs nog viel, niet kon beantwoorden. Op de massastart lag hij lange tijd aan de leiding en leek hij toch nog een gouden medaille in de wacht te slepen. Hij faalde echter in de laatste schietronde en kwam niet verder dan brons.

Vier jaar later op de winterspelen van Vancouver behaalde Bjørndalen zijn vierde olympische zilveren medaille en zijn zesde gouden medaille. Nadat hij bij de sprint en de achtervolging niet in de prijzen was gevallen, moest hij wel een goed resultaat behalen in de individuele wedstrijd. Hij schoot twee keer fout, net een te veel om goud te halen en won het zilver. Emil Hegle Svendsen had maar één fout en won goud. Svendsen zei achteraf dat hij zijn grote voorbeeld zeer dankbaar was. Als slotloper op de 4 x 7,5 km estafette stelde hij voor Noorwegen het goud zeker door bij het staand schieten foutloos te blijven.

Op de Spelen van Sotsji in 2014 won Bjørndalen, op 40-jarige leeftijd, direct het eerste onderdeel, de 10 km spint. Het was zijn twaalfde olympische medaille en hij werd hiermee op dat moment, samen met zijn landgenoot Bjørn Dæhlie, recordhouder wat betreft het aantal olympische medailles (12) op de Winterspelen. Door het winnen van de gouden medaille op het onderdeel gemengde estafette te winnen, brak hij dat record en is nu alleen recordhouder met 13 medailles.

Olympische Winterspelen 1998: 1x goud (sprint), 1x zilver (estafette)
Olympische Winterspelen 2002: 4x goud (individueel, sprint, achtervolging, estafette)
Olympische Winterspelen 2006: 2x zilver (individueel, achtervolging), 1x brons (massastart)
Olympische Winterspelen 2010: 1x goud (estafette), 1x zilver (individueel)
Olympische Winterspelen 2014: 2x goud (sprint, gemengde estafette)

Jaar	Locatie	Resultaten
1994	Lillehammer	28e 10 km sprint 36e 20 km individueel 7e 4x7,5 km estafette
1998	Nagano	1 10 km sprint 7e 20 km individueel 2 4x7,5 km individueel
2002	Salt Lake City	1 10 km sprint 1 12,5 km achtervolging 1 20 km individueel 1 4x7,5 km estafette
2006	Turijn	11e 10 km sprint 2 12,5 km achtervolging 2 20 km individueel 3 15 km massastart 5e 4x7,5 km estafette
2010	Vancouver	17e 10 km sprint 7e 12,5 km achtervolging 2 20 km individueel 27e 15 km massastart 1 4x7,5 km estafette
2014	Sotsji	1 10 km sprint 4e 12,5 km achtervolging 34e 20 km individueel 22e 15 km massastart 4e 4x7,5 km estafette 1 gemengde estafette

Wereldkampioenschappen

Jaar	Locatie	Resultaten
1994	Canmore	4e team*
1995	Antholz	4e 10 km sprint 12e 20 km individueel 5e 4x7,5 km estafette
1996	Ruhpolding	6e 10 km sprint 19e 20 km individueel 4e team* 4e 4x7,5 km estafette
1997	Brezno-Osrblie	9e 10 km sprint 3 12,5 km achtervolging 6e 20 km individueel 4e team* 2 4x7,5 km estafette
1998	Pokljuka	2 12,5 km estafette 1 team*
1999	Kontiolahti	19e 10 km sprint 5e 12,5 km achtervolging 4e 20 km individueel 3 15 km massastart 3 4x7,5 km estafette
2000	Oslo	5e 10 km sprint 4e 12,5 km achtervolging 20e 20 km individueel 3 15 km massastart 2 4x7,5 km estafette
2001	Pokljuka	19e 1 km sprint 4e 12,5 km achtervolging 10e 20 km individueel 2 15 km massastart 3 4x7,5 km estafette
2002	Oslo	7e 15 km massastart
2003	Chanty-Mansiejsk	1 10 km sprint 8e 12,5 km achtervolging 30e 20 km individueel 1 15 km massastart 4e 4x7,5 km estafette
2004	Oberhof	3 10 km sprint 3 12,5 km achtervolging 3 20 km individueel 7e 15 km massastart 2 4x7,5 km estafette
2005	Hochfilzen	1 10 km sprint 1 12,5 km achtervolging 6e 20 km individueel 1 15 km massastart 1 4x7,5 km estafette
2006	Pokljuka	2 gemengde estafette

Jaar	Locatie	Resultaten
2007	Antholz	1 10 km sprint 1 12,5 km achtervolging 32e 20 km individueel 4e 15 km massastart 2 4x7,5 km estafette
2008	Östersund	3 10 km sprint 1 12,5 km achtervolging 2 20 km individueel 2 15 km massastart 2 4x7,5 km estafette
2009	Pyeongchang	1 10 km sprint 1 12,5 km achtervolging 1 20 km individueel 4e 15 km massastart 1 4x7,5 km estafette 4e gemengde estafette
2010	Chanty-Mansiejsk	2 gemengde estafette
2011	Chanty-Mansiejsk	22e 10 km sprint 24e 12,5 km achtervolging 6e 20 km individueel 6e 15 km massastart 1 4x7,5 km estafette 1 gemengde estafette
2012	Ruhpolding	20e 10 km sprint 14e 12,5 km achtervolging 47e 20 km individueel 8e 15 km massastart 1 4x7,5 km estafette 1 gemengde estafette
2013	Nové Město	4e 10 km sprint 10e 12,5 km achtervolging 25e 20 km individueel 24e 15 km massastart 1 4x7,5 km estafette
2015	Kontiolahti	19e 10 km sprint 5e 12,5 km achtervolging 6e 20 km individueel 4e 15 km massastart 2 4x7,5 km estafette
2016	Oslo	2 10 km sprint 2 12,5 km achtervolging 17e 20 km individueel 3 15 km massastart 1 4x7,5 km estafette
2017	Hochfilzen	8e 10 km sprint 3 12,5 km achtervolging 47e 20 km individueel 23e 15 km massastart 8e 4x7,5 km estafette

* Het onderdeel Team verdween na de wereldkampioenschappen 1998

Wereldbeker

6x eindwinnaar van de wereldbeker biatlon (1997/98, 2002/03, 2004/05, 2005/06, 2007/08 en 2008/09)
5x tweede in de eindstand (1998/99, 1999/00, 2000/01, 2003/04, 2006/07)
94 overwinningen in wereldbekerwedstrijden biatlon (stand: 2 december 2015)
1 overwinning in een wereldbekerwedstrijd langlaufen

Prestaties langlaufen

Marathons

Overige marathonzeges

Nr.	Datum	Plaats	Marathon	Onderdeel
1.	22 april 2006	Finse–Ustaoset	Skarverennet	37 km vrije stijl (massastart)
2.	21 april 2007	Finse–Ustaoset	Skarverennet	37 km vrije stijl (massastart)

Persoonlijk leven

Bjørndalen heeft twee broers en twee zussen, zijn oudere broer Dag Bjørndalen is eveneens biatleet. Na jarenlang samenzijn trad Ole Einar Bjørndalen op 27 mei 2006 in het huwelijk met de biatlete Nathalie Santer. Deze heeft een dubbele nationaliteit: Italiaanse en Belgische. Door problemen met de selectie binnen het Italiaanse team kwam Nathalie in het seizoen 2006-2007 uit voor België. In 2012 gingen de twee uit elkaar.

In juli 2016 huwde hij met biatlete Darja Domratsjeva. Het stel kreeg in oktober 2016 een dochter.

Bjørndalen woont in Toblach in Zuid-Tirol. In zijn geboorteplaats Modum werd op 13 september 2008 een bijna drie meter hoog bronzen beeld van Bjørndalen onthuld, gemaakt door kunstenares Kirsten Kokkin.