Esther Bejarano
| Esther Bejarano | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Bejarano in 2018
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Geboortenaam | Esther Löwy | |||
| Geboren | 15 december 1924 Saarlouis | |||
| Overleden | 10 juli 2021 Hamburg | |||
| Nationaliteit(en) |  Duitsland
| |||
| Bekend van | overlevende van het meisjesorkest van Auschwitz | |||
| ||||
Esther Bejarano (geboren Esther Löwy) (Saarlouis, 15 december 1924 – Hamburg, 10 juli 2021) was een Duitse zangeres, antifascist en overlevende van het meisjesorkest van Auschwitz.[1][2]
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Bejarano werd geboren in Saarlouis, een Duits stadje aan de grens met Frankrijk, als dochter van de voorzanger van de joodse gemeente.[2][3] Haar vader stimuleerde zijn dochter om zich voor muziek te interesseren en Esther leerde piano spelen.
Tweede Wereldoorlog
[bewerken | brontekst bewerken]Na een arrestatie van haar vader tijdens de Kristallnacht probeerde haar gezin naar Zwitserland te vluchten, maar dit mislukte.[2] Op 15-jarige leeftijd moest ze vanwege het opkomend antisemitisme in Duitsland het ouderlijk huis verlaten om een poging te doen om naar Palestina te emigreren, deze poging mislukte echter ook. Het lukte haar zus Tosca wel. In 1941 werden haar ouders gedeporteerd en vermoord.[2] Ze diende vervolgens twee jaar dwangarbeid in een kamp in Landwerk Neuendorf, nabij Fürstenwalde/Spree.
Op 20 april 1943 werd iedereen in het kamp gedeporteerd naar het concentratiekamp Auschwitz. Daar moest ze stenen slepen tot ze gevraagd werd voor het meisjesorkest van Auschwitz, net als Anita Lasker-Wallfisch en Flora Jacobs, waar ze zong en accordeon speelde. Om in het orkest te komen loog ze dat ze accordeon kon spelen.[2] Het orkest speelde onder leiding van Alma Rosé marsen wanneer de dwangarbeiders het kamp verlieten voor hun dagelijkse werk en wanneer ze weer terugkeerden. Ze gaven ook concerten voor de SS’ers en speelden als treinen met Joden aankwamen, om een goede indruk te wekken.[2] In 1943 werd ze naar Ravensbrück gebracht, waar ze kon ontsnappen tijdens de ontruiming van het kamp door de nazi's.[2]
Na de oorlog
[bewerken | brontekst bewerken]Bejanaro emigreerde op 15 september 1945 naar Palestina. Ze trouwde daar met Nissim Bejanaro en keerde uit teleurstelling over het bezettingsbeleid van de Israëlische regering in 1960 met haar man en twee kinderen terug naar Duitsland.[4][5] Begin jaren tachtig richtte ze met haar dochter Edna en zoon Joram de muziekgroep Coincidence op. Ze zongen liederen uit het getto en in het Hebreeuws, evenals antifascistische liederen.
Bejarano woonde in Hamburg. Ze was medeoprichter en voorzitter van het Internationaal Auschwitz Comité en erevoorzitter van de Vereniging van vervolgden van het naziregime.
Ze stierf op 10 juli 2021 op 96-jarige leeftijd.[6]
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Esther Béjarano op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Bronnen
- ↑ Duitse vrouw die na Auschwitz stem werd tegen racisme en antisemitisme overleden. nos.nl (10 juli 2021).
- ↑ a b c d e f g Onverzettelijke strijdster tegen racisme en fascisme. NRC (11 juli 2021). Gearchiveerd op 28 januari 2023.
- ↑ (en) Why Auschwitz survivor Esther Bejarano supports BDS. The Electronic Intifada (6 december 2018). Gearchiveerd op 2 december 2022.
- ↑ Esther Bejarano, Birgit Gärtner (2007). Wir leben trotzdem : Esther Bejarano - vom Mädchenorchester in Auschwitz zur Künstlerin für den Frieden. Pahl-Rugenstein, Bonn. ISBN 3-89144-353-6.
- ↑ (de) KZ Auschwitz: Holocaust-Überlebende berichten - Esther Bejarano. Spiegel.de (22 december 2014). Gearchiveerd op 1 december 2022.
- ↑ "We speelden met tranen in de ogen": Een van laatste overlevenden van orkest Auschwitz overleden. vrtnws.be (10 juli 2021). Gearchiveerd op 27 september 2022.