Greeksche Spraak
De greeksche Spraak is een indoeuropääsche Spraak. Un de gifft dat al siet 1400 v. Chr.. Dormols weer dat dat Greeksch vun Mykene. In de Antike is denn de Ooltgreeksche Spraak bruukt wurrn (vun ca. 800 v. Chr. bit ca. 300 v. Chr.). Över de Tiet hett sik de Spraak verännert to de Koiné (vun ca. 300 v. Chr. bit ca. 600 n. Chr.). Denn keem de Middelgreeksche Spraak an'e Reeg (vun ca. 600 bit 1453), un de Greeksche Spraak, de hüdigendags snackt warrt, warrt Neegreeksche Spraak nömmt.
Vundaag gifft dat üm un bi 16 Millionen Lüüd, de Neegreeksch snacken doot.
Dat Oolgreeksch is noch för de Wetenschop wichtig. Dat gifft vele Wöör to'n Bispeel in de Medizin, de vun 'n greeksch Woort afstammt.
Bit 1827, as de Greken dat osmaansche Jück afsmeten, geev dat nich veel Literatur in greeksche Dialekten. Aver darna wurr dat klassische Vörbild wedder hooch herutstellt. Dat schrevene moderne Greeksch is darum en Produkt van dat 19. Johrhunnert un is en beten künstlich. De Verscheel twüschen de schreven un spraken Spraak is grötter as in jichensene annere europääsche Spraak.
Dat greeksche Alphabet
[ännern | Bornkood ännern]Α α Alpha | Ν ν Ny |
Β β Beta | Ξ ξ Xi |
Γ γ Gamma | Ο ο Omikron |
Δ δ Delta | Π π Pi |
Ε ε Epsilon | Ρ ρ Rho |
Ζ ζ Zeta | Σ σς Sigma |
Η η Eta | Τ τ Tau |
Θ θ Theta | Υ υ Ypsilon |
Ι ι Jota | Φ φ Phi |
Κ κ Kappa | Χ χ Chi |
Λ λ Lambda | Ψ ψ Psi |
Μ μ My | Ω ω Omega |
Greeksche Vörsülven
[ännern | Bornkood ännern](in vereenfachte Luutschrift)
amphi- | beide oder rund t.B. in | Amphitheater |
a-/an- | nich | asozial |
anti- | gegen | Antithese |
auto- | sülvst | Autommaat |
dia- | dör | diagonaal |
ex- | ut | Exodus |
epi- | daröver, up | Epigramm |
eu- | goot, moi | Euphorie |
hemi- | half | Hemisphäre |
hetero- | anners | heterosexuell |
homo- | gliek | homogen |
hypo- | unner | Hypothek |
iso- | gliek | Isobar |
kata- | hendal | Katastroph |
neo- | nee | Neonazi |
pan- | all | panamerikaansch |
para- | neven | paradox |
peri- | rüm | Periood |
poly- | veel | polygam |
pro- | vörher | Prognoos |
proto- | toeerst | Prototyp |
pseudo- | verkehrt | Pseudonym |
sym-/syn- | tosamen | Symbioos, Synthese |
De greekschen Tahlen van 1 bit 10
[ännern | Bornkood ännern]- in greeksche Schrift:
- ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε, έξι, εφτά, οχτώ, εννιά, δέκα
- in vereenfachte Luutschrift:
- éna, δío, tría, téssera, pénte, éxi, eftá, ochtó, enniá, δéka
Oorgreeksch (ca. 3.000 v. Chr.) |
Mykeensch (1600–1100 v. Chr.)
Ooldgreeksch (800–300 v. Chr.) |
Koine (300 v. Chr.–600 ) |
Middelgreeksch (600–1453) |
Neegreeksch(sied 1453)