De Putt in Schören
De Putt in Schören (hoochdüütsch Der zerbrochne Krug) is en Lustspeel, dat Heinrich von Kleist 1806 schreven hett. Dat eerste Maal in’t Theater kamen is dat Stück 1808 in Weimar dör Goethe. Wilhelm Poeck hett dat Stück as De Putt in Schören 1908 in’t Plattdüütsche överdragen. Dat Stück is an’n 29. April 1908 in’t Schiller-Theater in Hamborg toeerst opföhrt worrn. En twete plattdüütsche Version stammt von Albert Mähl un is an’n 25. Mai 1924 as De Pott is twei an de Nedderdüütsche Bühn Kiel toeerst opföhrt worrn.
Wo dat üm geiht
[ännern | Bornkood ännern]Dat Stück hannelt dor vun, dat opkloort warrn schall, wie Marthe Rull ehr düren Putt twei gahn is. Se hett den vörigen Dag den Buernsöhn Ruprecht Tümpel in de Kamer vun ehre Dochter Eve vörfunnen. Vör Eve ehr Finster legen de Schören vun’n Putt. Ruprecht harr denn seggt, he harr en Frömmen sehn, de weer ut Eve ehr Kamer dör dat Finster rut un harr dor den Putt bi vun Kaminsims smeten. Nich Marthe un nich Ruprecht ahnt, dat de Frömme Richter Adam wesen is.
Doch Sorgen maakt sik Marthe Rull nich alleen vun wegen den Putt, man ok üm Eve ehr Ansehn. Wenn rutkummt, dat noch annere Keerls in Eve ehr Kamer wesen sünd, kunn se ja meist as Dammelbruud gellen.
Adam versöcht nu, mööglichst ahn optofallen, dat de Fall nich oplööst warrt. Is doch ok jüst dissen Dag Gerichtsraat Walter ut Utrecht dor. Doch to’n Sluss kann Adam nich verhinnern, dat Brigitte as Tüüg utseggt. Se vertellt, dat se Footstappen funnen hebbt, de vun Marthe ehr Huus bet na’t Gerichtshuus gaht. Nu mutt Adam utbüxen, nu is’t rut. Eve vertellt nu, worüm Adam bi ehr wesen is, un worüm se nix vertellt hett: Adam harr anbaden, wenn Eve em gefögig wesen weer, dat he dor för sorgen dee, dat Ruprecht nich na’n Militärdeenst na Nedderlandsch-Indien müss.
Ok wenn Kleist sülvs vun sien Wark as Lustspeel snackt, is de Literaturwetenschop sik dorbi nich so seker. Dat Stück hett blot wenig Kennteken vun en Lustspeel. Faken warrt dat ok as Kummedie ansehn. Vun de Tiet her höört dat Stück to de Hoochromantik.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- toeerst druckt: Der zerbrochene Krug, ein Lustspiel, von Heinrich von Kleist. Berlin: Realschulbuchhandlung 1811, 174 Sieden
Films
[ännern | Bornkood ännern]- Der zerbrochne Krug, 1934, Speelbaas: Ernst Angel
- Der zerbrochene Krug, 1937, Speelbaas: Gustav Ucicky
- Jungfer, Sie gefällt mir, 1969, Speelbaas:: Günter Reisch - free bearbeidt vun Jurek Becker
- Der zerbrochne Krug, 2003 (in bayrische Spraak sett), Speelbaas: Hans Klaus Petsch, Inszeneert vun: Michael Lerchenberg
Oper
[ännern | Bornkood ännern]- Der zerbrochne Krug, Komische Oper in söven Szenen, 1968/69, Komponist: Fritz Geißler
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
Bi’n Wikiborn gifft dat Originalschriften över dat Thema oder vun den Schriever: Der zerbrochene Krug (op hoochdüütsch).