Karta Ruchu
Ruch Wikimedia to międzynarodowy ruch społeczno-kulturalny, którego wizją jest udostępnianie wolnej wiedzy całemu światu. Niniejsza Karta Ruchu Wikimedia ("Karta") określa wartości, zasady i podstawy polityki struktur Ruchu Wikimedia, w tym role i obowiązki istniejących i nowych podmiotów oraz organów decyzyjnych we wspólnej wizji wolnej wiedzy. Niniejsza Karta dotyczy wszystkich i wszystkiego, co jest oficjalnie związane z Ruchem Wikimedia: wszystkich indywidualnych i instytucjonalnych uczestników Ruchu, podmiotów Ruchu, projektów oraz przestrzeni online i offline związanych z Ruchem.
Definiując Ruch Wikimedia i jego wartości, niniejsza Karta ma na celu ułatwienie interesariuszom współpracy w sposób, który wspiera wizję Ruchu Wikimedia. Pomoże to:
- opracować strategię rozwoju, ekspansji i przyszłych możliwości, aby zapewnić ciągłość tworzenia i dostępności wolnej wiedzy;
- kierować procesem podejmowania decyzji;
- zmniejszać konflikty i wspierać harmonię i konstruktywne zaangażowanie interesariuszy;
- chronić prawa darczyńców i interesy finansowe różnych podmiotów wchodzących w skład Ruchu Wikimedia; oraz
- zapewniać poczucie przynależności.
Niniejsza Karta może zostać zmieniona w razie potrzeby, zgodnie z sekcją Zmiany.
Zasady i wartości Ruchu Wikimedia
Ruch Wikimedia opiera się na opartym na faktach, weryfikowalnym, otwartym i inkluzywnym podejściu do dzielenia się wiedzą. Wszystkie decyzje podejmowane w ramach Ruchu Wikimedia muszą być podejmowane w oparciu o te wspólne zasady i wartości oraz odzwierciedlać je.
Te wspólne zasady obejmują te, które są już obecne od początku istnienia Ruchu Wikimedia - wolne i otwarte licencje, samoorganizacja i współpraca oraz oparte na faktach i weryfikowalne informacje - i obejmują te wspólne wartości, które są niezbędne do rozwoju naszej przyszłości. Te zasady i wartości uznają dzielenie się wiedzą za głęboko oparte na współpracy przedsięwzięcie.
Ruch Wikimedia jest ruchem zróżnicowanym, ale niezmiennie uznającym trzy podstawowe zasady. Są to:
Wolne i otwarte licencje
Ruch Wikimedia stosuje otwarte licencje do udostępniania wszystkiego, co wytwarza, w tym między innymi tekstu, mediów, danych i oprogramowania do dalszego wykorzystania, dystrybucji i modyfikowania. Niektóre treści zewnętrzne udostępniane na różnych licencjach są również udostępniane do użytku na otwartych licencjach. Ruch Wikimedia jest zaangażowany w pogłębianie swojej wizji poprzez poszerzanie sfery wolnej wiedzy, poprzez integrację nowych i ewoluujących form wiedzy oraz poprzez zwiększanie różnorodności treści.
Samoorganizacja i współpraca
Ruch Wikimedia opiera się na rozproszonym przywództwie. Zaczynając od bazy wolontariuszy, Ruch Wikimedia powierza zdecydowaną większość decyzji i kształtowania zasad członkom indywidualnym i instytucjonalnym na najbardziej bezpośrednim (w stosunku do miejsca powstawania decyzji - przyp. tłum.) lub najniższym możliwym poziomie uczestnictwa. Społeczności online i offline na całym świecie zazwyczaj podejmują decyzje samodzielnie, zgodnie z zasadą pomocniczości. Ruch Wikimedia zachęca do kreatywności, przyjmowania odpowiedzialności i współpracy w rozwiązywaniu problemów i wdrażaniu wartości niniejszej Karty.
Rzeczowe i weryfikowalne informacje
Treści Ruchu Wikimedia mają na celu reprezentowanie rzeczywistości. Definicje encyklopedyczności/zauważalności lub neutralności mogą się różnić w różnych częściach Ruchu Wikimedia, ale celem Ruchu jest niezmiennie dostarczanie wiedzy wysokiej jakości. Ruch Wikimedia ceni źródła, wzajemną weryfikację treści przez uczestników Ruchu i konsensus. Ruch Wikimedia aktywnie unika wszelkich uprzedzeń, luk w wiedzy oraz błędnej informacji i dezinformacji.
Oprócz trzech podstawowych zasad, niniejsza Karta uznaje wartości, które są kluczowe dla dobrego zarządzania. Te wartości to:
Autonomia
Ruch Wikimedia stara się działać niezależnie, koncentrując się na wizji wolnej wiedzy i kierując się nią, odrzucając stronniczość lub faworyzowanie. Ruch Wikimedia nie pozwala, aby wpływy komercyjne, polityczne, czy inne wpływy pieniężne lub promocyjne, w jakikolwiek sposób zagrażały jego wizji.
Równość
Ruch Wikimedia uznaje, że wiele społeczności i ich członków stoi przed różnymi wyzwaniami związanymi z równością dostępu do wiedzy. Ruch Wikimedia dąży do umożliwienia tym społecznościom i ich członkom przezwyciężenia historycznych, społecznych, politycznych i innych form nierówności w dostępie do wiedzy. Ruch Wikimedia podejmuje aktywne działania, takie jak przydzielanie zasobów, w celu promowania i osiągania równości w dostępie do wiedzy poprzez zdecentralizowane zarządzanie i wzmacnianie pozycji społeczności.
Inkluzywność
Projekty Wikimedia są rozwijane w wielu językach, odzwierciedlając wiele regionów i kultur. Wszystkie działania w Ruchu opierają się na wzajemnym szacunku dla różnorodności uczestników Ruchu Wikimedia. Szacunek ten jest egzekwowany poprzez środki wspierające bezpieczeństwo i integrację. Ruch Wikimedia zapewnia różnorodność przestrzeni wspólnej, w której każdy, kto podziela wizję i wartości Ruchu Wikimedia, może uczestniczyć i w ramach której może współtworzyć. Ta inkluzywna przestrzeń promuje dostępność poprzez technologię wspomagającą dla różnych specjalnych potrzeb.
Bezpieczeństwo
Ruch Wikimedia priorytetowo traktuje dobre samopoczucie, bezpieczeństwo i prywatność swoich uczestników. Ruch Wikimedia dąży do zapewnienia bezpiecznego środowiska, które wspiera różnorodność, integrację, równość i współpracę, które są niezbędne do uczestnictwa w ruchu wolnej wiedzy w ekosystemie informacji online. Priorytetem Ruchu Wikimedia jest zapewnienie bezpieczeństwa zarówno w przestrzeni online, jak i offline. Priorytet ten jest realizowany poprzez wdrażanie i egzekwowanie kompleksowych kodeksów postępowania oraz inwestowanie zasobów niezbędnych do wspierania tych działań.
Odpowiedzialność
Ruch Wikimedia ponosi odpowiedzialność poprzez przywództwo społeczności reprezentujących poszczególne projekty Wikimedia i organów Ruchu Wikimedia. Odpowiedzialność ta jest realizowana poprzez przejrzyste podejmowanie decyzji, dialog, publiczne informowanie o działaniach, raportowanie działań i przestrzeganie obowiązku opieki.
Odporność
Ruch Wikimedia rozwija się dzięki innowacjom i eksperymentom oraz stale odnawia swoją wizję tego, czym może być platforma wolnej wiedzy, przy jednoczesnym poszanowaniu wartości i zasad niniejszej Karty. Ruch Wikimedia realizuje skuteczne strategie i praktyki w celu spełnienia swojej wizji oraz wspiera i napędza te strategie i praktyki za pomocą dowodów opartych na metrykach, tam gdzie to możliwe.
Indywidualni współtwórcy
Indywidualni twórcy stanowią trzon Ruchu Wikimedia. Wspierający mają autonomię jako jednostki, aby przyczyniać się do realizacji wizji i działań Ruchu Wikimedia dzięki swojej wiedzy, doświadczeniu, czasowi i energii, zarówno online, jak i offline. Indywidualni współtwórcy tworzą treści i zarządzają nimi, podejmują działania administracyjne, uczestniczą w wolontariackich komitetach, organizują wydarzenia i angażują się w inne działania w ramach Ruchu Wikimedia.
Wolontariusze
Osoby działające w ramach wolontariatu nie otrzymują wynagrodzenia za swoje wysiłki; wolontariusze mogą jednak otrzymać uznanie lub wsparcie w różnych innych formach. Wolontariackie uczestnictwo w działaniach Ruchu Wikimedia zależy od dostępu do zasobów i innych barier.
Poszczególni twórcy i inni wolontariusze angażują się w indywidualne lub zbiorowe działania w Ruchu Wikimedia w oparciu o osobiste preferencje i powinni mieć możliwość uczestniczenia w nich, gdy tylko jest to możliwe.
Prawa
- Wolontariusze mają prawo do ochrony przed nękaniem (na przykład według ustaleń Powszechnych Zasad Postępowania, PZP, Zasada opieki) na stronach internetowych Ruchu Wikimedia, a także podczas wydarzeń online i offline organizowanych przez dowolny organ Ruchu Wikimedia.
- Wolontariusze mają prawo do uczestnictwa w projektach i społecznościach w sprawiedliwy, równorzędny sposób. Wszyscy współtwórcy i inni wolontariusze mają prawo do robienia przerw lub zaprzestania uczestnictwa w projektach, gdy uznają to za stosowne.
Obowiązki
- Wszyscy współtwórcy i inni wolontariusze muszą przestrzegać zasad Ruchu Wikimedia mających do nich zastosowanie podczas wnoszenia wkładu i podejmowania działań wolontariackich.
- Wszyscy współtwórcy i inni wolontariusze są odpowiedzialni za swoje działania i za swój wkład w projekty Wikimedia.
Społeczności Wikimedia
Społeczności Ruchu Wikimedia to grupy osób, które przyczyniają się online i offline do budowania i rozwijania wizji Ruchu Wikimedia. Takie społeczności obejmują indywidualnych uczestników, opłacany personel i przedstawicieli organizacji partnerskich, podzielających wizję Ruchu Wikimedia. Społeczności Ruchu Wikimedia obejmują między innymi społeczności projektów, społeczności o zasięgu geograficznym, społeczności językowe i społeczności technologiczne/deweloperskie. Ruch Wikimedia jest tworzony, rozwijany i podtrzymywany przez zbiorową i indywidualną pracę oraz członkostwo w społecznościach.
Społeczności projektów Wikimedia mają autonomię w ustanawianiu zasad dla swoich poszczególnych projektów, o ile są one zgodne z niniejszą Kartą i ramami zasad globalnych[1]. Ta autonomia pozwala jednostkom i społecznościom eksperymentować i rozwijać nowe podejścia społeczne i technologiczne. Oczekuje się, że społeczności te będą otwarte[2] w zakresie zarządzania, procesów i działań, tak aby wszyscy w Ruchu Wikimedia mogli współpracować jako globalna społeczność w uczciwy i bezstronny sposób. Prawie wszystkie decyzje podejmowane w poszczególnych projektach Wikimedia są podejmowane przez wolontariuszy, indywidualnie lub jako zainteresowane grupy[3].
Prawa
- Społeczności projektów Wikimedia sprawują kontrolę redakcyjną nad treściami w poszczególnych projektach Wikimedia. Ramy globalnych zasad, w tym Warunki korzystania ze stron internetowych projektów Wikimedia, ustanawiają tę kontrolę redakcyjną.
- Społeczności Wikimedia są odpowiedzialne za opracowanie własnych procesów rozwiązywania sporów i moderowania, w ramach globalnych zasad i zgodnie z nimi[4].
Obowiązki
- Społeczności Ruchu Wikimedia powinny zachęcać do uczestnictwa w swoich działaniach i zarządzaniu. Każdy, kto przestrzega globalnych zasad i ma wystarczające ilości zainteresowania, czasu i umiejętności, powinien być zachęcany do uczestnictwa w działaniach projektów Wikimedia.
- Społeczności Ruchu Wikimedia powinny być uczciwe i sprawiedliwe w zarządzaniu i egzekwowaniu zasad w zgodzie z wizją Ruchu Wikimedia i utrzymania ogólnej kondycji społeczności.
- Zasady i wytyczne społeczności Ruchu Wikimedia powinny być łatwo dostępne i możliwe do wyegzekwowania.
Organy Ruchu Wikimedia
Wolontariusze i społeczności Ruchu Wikimedia tworzą organizacje wspierające i koordynujące ich działania. W niniejszej Karcie organizacje te są określane jako organy Ruchu Wikimedia, co obejmuje organizacje Ruchu Wikimedia, Wikimedia Foundation i Radę Globalną. Rada Globalna i Wikimedia Foundation są najwyższymi organami zarządzającymi, mającymi swoje własne cele i obowiązki.
Aby osoby o niewystarczających zasobach i niedostatecznie reprezentowane mogły w znaczący sposób uczestniczyć w projektach Wikimedia i innych działaniach Ruchu Wikimedia, społeczności Wikimedia i organizacje Ruchu Wikimedia powinny dążyć do zmniejszenia barier uczestnictwa. Organy Ruchu Wikimedia nie mają kontroli redakcyjnej nad konkretnymi projektami lub obszarami treści. Wszystkie organy Ruchu Wikimedia mają obowiązek opieki nad społecznościami Wikimedia, z którymi współpracują.
Zostanie powołany[5] Mechanizm niezależnego rozstrzygania sporów w celu rozwiązywania konfliktów, których istniejące mechanizmy Ruchu Wikimedia nie są w stanie rozwiązać lub gdy zaangażowane strony nie są w stanie podjąć decyzji w temacie sporu z przyczyn od nich niezależnych. W przypadku braku tego mechanizmu, tę odpowiedzialność przejmie Wikimedia Foundation lub wybrany przez nią delegat.
Organizacje ruchu Wikimedia
Organizacje Ruchu Wikimedia to zorganizowane grupy, które istnieją w celu tworzenia warunków dla rozwoju otwartej i wolnej wiedzy w danym kontekście geograficznym lub tematycznym. Organizacje Ruchu Wikimedia działają zgodnie z wizją Ruchu Wikimedia i obejmują organizacje afiliowane Wikimedia, huby i inne grupy, które zostały formalnie uznane przez Radę Globalną[6] lub wyznaczone przez nią komitety.
Istnieją cztery różne typy organizacji Ruchu Wikimedia:
- Chaptery Wikimedia są niezależnymi organizacjami afiliowanymi założonymi w celu wspierania i promowania projektów Wikimedia w określonym regionie geograficznym.
- Organizacje tematyczne Wikimedia to podmioty afiliowane, które są niezależnymi organizacjami założonymi w celu wspierania i promowania projektów Wikimedia w ramach określonego tematu lub obszaru zainteresowania.
- Grupy użytkowników Wikimedia to proste i elastyczne podmioty afiliowane, które mogą być zorganizowane według regionu lub tematu.
- Huby / Centra Wikimedia to organizacje utworzone przez podmioty afiliowane w celu udzielania regionalnego lub tematycznego[7] wsparcia, współpracy i koordynacji.
Organizacje Ruchu Wikimedia są kluczowym sposobem, w jaki społeczności Ruchu Wikimedia mogą organizować się w ramach Ruchu Wikimedia w celu realizacji działań i wspólnych przedsięwzięć. Organizacje Ruchu Wikimedia mogą zatrudniać profesjonalistów w celu wspierania misji organizacji, a także wizji wolnej wiedzy. Najczęściej wsparcie to jest zapewniane poprzez wzmacnianie i wspieranie pracy wolontariuszy.
Zarządzanie
Kierując się wartościami Ruchu, zasadami podejmowania decyzji i standardami ustanowionymi przez Radę Globalną, organ organizacji ruchu Wikimedia może decydować o swoim składzie i zarządzaniu zgodnie z kontekstem i potrzebami, w ramach których działa. Podmiotem podejmującym decyzje w organizacji Ruchu Wikimedia jest zarząd organizacji lub podobny organ i jest on odpowiedzialny przed grupą, którą taki zarząd lub podobny organ reprezentuje - na przykład przed ogółem członków.
Obowiązki
Obowiązki organizacji ruchu Wikimedia obejmują:
- promowanie zrównoważonego rozwoju społeczności Ruchu Wikimedia, które organ członkowski zamierza wspierać;
- ułatwianie integracji, równości i różnorodności w ramach swojej społeczności;
- przestrzeganie Powszechnych Zasad Postępowania (PZP); oraz
- rozwijanie partnerstw i współpracy w ramach swoich obszarów zainteresowań.
Z wielu powodów, w tym z uwagi na alokację zasobów w ramach Ruchu Wikimedia, organizacje Ruchu Wikimedia powinny zapewnić przejrzystość swojej pracy i działań poprzez opracowywanie publicznie dostępnych raportów.
Organizacje Ruchu Wikimedia mogą zdecydować się na rozwój swojej stabilności finansowej poprzez generowanie dodatkowych przychodów, zwiększając w ten sposób ogólne możliwości finansowe Ruchu Wikimedia. W razie potrzeby takie wysiłki na rzecz generowania przychodów muszą być koordynowane z innymi organami Ruchu Wikimedia, w tym z Wikimedia Foundation i Radą Globalną.
Wikimedia Foundation
Wikimedia Foundation (WMF) jest organizacją non-profit, która służy jako główny zarządca i instytucja wspierająca dla platform wolnej wiedzy i technologii Ruchu Wikimedia. Misją Wikimedia Foundation jest dawanie możliwości ludziom na całym świecie i angażowanie ich do gromadzenia i rozwijania treści edukacyjnych na wolnej licencji lub w domenie publicznej, a także do ich skutecznego i globalnego rozpowszechniania.
Wikimedia Foundation powinna dostosować swoją pracę do kierunku strategicznego i globalnej strategii Rady Globalnej. Oczekuje się, że zgodnie z wartościami Ruchu i zasadami podejmowania decyzji oraz misją WMF, Wikimedia Foundation przyczyni się do powstania rozproszonego przywództwa i odpowiedzialności w całym Ruchu Wikimedia. Z tych samych powodów od Wikimedia Foundation oczekuje się również pracy na rzecz sprawiedliwego podziału zasobów, takich jak te ustanowione przez Radę Globalną w porozumieniu z zainteresowanymi stronami.
Zarządzanie
Kierując się wartościami Ruchu i zasadami podejmowania decyzji, Wikimedia Foundation może decydować o swoim składzie i zarządzaniu zgodnie z niniejszą Kartą oraz kontekstem i potrzebami, w ramach których działa. Wikimedia Foundation ściśle współpracuje z Radą Globalną, zwłaszcza w sprawach, które mają globalny lub ogólnoruchowy wpływ na Ruch Wikimedia.
Obowiązki
Do obowiązków Wikimedia Foundation należy m.in:
- Obsługa projektów Wikimedia, która obejmuje hosting, rozwój i utrzymanie podstawowego oprogramowania; ustalenie Warunków użytkowania i innych szerokich zasad obejmujących cały Ruch; prowadzenie kampanii pozyskiwania funduszy; poszanowanie i wspieranie autonomii społeczności i potrzeb interesariuszy; oraz angażowanie się we wszelkie inne działania, aby projekty Wikimedia były łatwo dostępne, osiągalne i zgodne z wizją;
- Wspieranie działań programowych Ruchu Wikimedia; oraz
- Powinności prawne, w tym dbanie o markę Wikimedia; udostępnianie zasad, które zapewniają strukturę umożliwiającą prowadzenie projektów; zapewnianie zgodności z przepisami; reagowanie na zagrożenia prawne; oraz zwiększanie bezpieczeństwa wolontariuszy.
Rada Globalna
Rada Globalna[8] jest organem decyzyjnym opartym na współpracy i reprezentacji, który łączy różne punkty widzenia w celu realizacji wizji Ruchu Wikimedia. Rada Globalna działa wraz z Wikimedia Foundation i innymi organizacjami Ruchu Wikimedia w celu wytworzenia integracyjnego i skutecznego środowiska dla Ruchu Wikimedia jako całości i dla wszystkich zaangażowanych interesariuszy.
Cel
Rada Globalna służy za forum, na którym zbiegają się różne perspektywy Ruchu Wikimedia, odgrywając tym samym kluczową rolę w kształtowaniu przyszłej trajektorii Ruchu Wikimedia. Rada Globalna dąży do zapewnienia ciągłego znaczenia i wpływu Ruchu Wikimedia w ciągle zmieniającym się świecie poprzez swoje funkcje planowania strategicznego, wspierania organizacji Ruchu Wikimedia, dystrybucji zasobów i rozwoju technologii.
Decyzje są lepiej przemyślane i odzwierciedlają potrzeby i priorytety globalnej społeczności, gdy w podejmowaniu decyzji na najwyższych szczeblach uczestniczy szeroki zakres głosów i doświadczeń z całego Ruchu Wikimedia. Skoro większość członków Rady Globalnej wybierana jest i selekcjonowana spośród wolontariuszy Ruchu Wikimedia, Rada wspiera silniejsze poczucie odpowiedzialności i zaufania, jednocześnie pracując na rzecz wizji wolnej wiedzy Ruchu Wikimedia. Aby wspierać integrację i reprezentację różnych perspektyw, w składzie Rady Globalnej nie powinna dominować żadna konkretna grupa demograficzna, w tym między innymi językowa, geograficzna lub związaną z projektem.
Zarządzanie
Kierując się wartościami Ruchu i zasadami podejmowania decyzji, całość Rady Globalnej może decydować o swoim składzie i zarządzaniu zgodnie z kontekstem i potrzebami, w których Rada działa. Rada Globalna decyduje również o szczegółach swoich własnych procedur. Procedury te obejmują między innymi: strukturę Rady, członkostwo, procesy decyzyjne, obowiązki i odpowiedzialność oraz mechanizmy włączania nowych i mniej słyszalnych głosów.
Funkcje
Rada Globalna skupia się na czterech funkcjach i obszarach decyzyjnych, które mają bezpośredni wpływ na społeczność Ruchu Wikimedia i jego interesariuszy. Rada Globalna ma uprawnienia decyzyjne w odniesieniu do wszystkich swoich funkcji określonych w niniejszej Karcie. Członkowie Rady są odpowiedzialni za decyzje i działania Globalnej Rady poprzez proces wyboru i selekcji członków.
Rada Globalna wybiera swój Zarząd, który jest odpowiedzialny za koordynację[9] i reprezentowanie Rady Globalnej zgodnie z niniejszym Statutem i decyzjami Rady. Zarząd Rady Globalnej zatwierdza powoływanie i działania komitetów Rady Globalnej oraz ich skład. Komitety Rady określają swój własny skład i sposoby działania oraz mogą mianować dodatkowych członków, którzy nie są członkami Rady Globalnej, aby wnieśli wkład w ich pracę. Rada posiada co najmniej cztery komitety, indywidualnie odpowiedzialne za każdą z czterech funkcji opisanych w niniejszej Karcie.
Planowanie strategiczne
Rada Globalna jest odpowiedzialna za opracowanie długoterminowego strategicznego[10] kierunku dla Ruchu Wikimedia. Kierunek strategiczny będzie służył jako podstawa decyzji podejmowanych przez Radę Globalną i jako wytyczne do ustalania priorytetów inicjatyw w celu osiągnięcia celów strategicznych. Oczekuje się, że wszystkie organy Ruchu Wikimedia będą wspierać kierunek strategiczny ustanowiony przez Radę i włączą go do swoich programów i działań. W oparciu o ten kierunek strategiczny Rada Globalna opracuje również zalecane roczne globalne priorytety strategiczne dla Ruchu Wikimedia. Rada Globalna opracowuje kierunek strategiczny w porozumieniu ze wszystkimi interesariuszami wewnątrz i na zewnątrz Ruchu Wikimedia.
Wspieranie organizacji Ruchu Wikimedia
Rada Globalna ustanawia standardy funkcjonowania podmiotów afiliowanych Wikimedia[11] i hubów Wikimedia. Aby to osiągnąć, Rada Globalna i jej komitet ustanawiają i nadzorują procesy uznawania/nieuznawania tych podmiotów afiliowanych i hubów[12]; dążą do zapewnienia, że organizacje Ruchu Wikimedia są zgodne ze standardami organizacyjnymi; ułatwiają rozwiązywanie konfliktów w celu utrzymania opartych na współpracy i szacunku relacji w ramach Ruchu Wikimedia; oraz upraszczają dostęp do zasobów (finansowych, ludzkich, informacyjnych i innych) w celu bardziej sprawiedliwego wsparcia i wzmocnienia pozycji społeczności Ruchu Wikimedia.
Dystrybucja zasobów
Rada Globalna ustanawia i okresowo weryfikuje standardy i wytyczne dotyczące sprawiedliwego podziału środków[13] w Ruchu Wikimedia zgodnie z kierunkiem strategicznym. Te standardy i wytyczne muszą być zgodne z Zasadami podejmowania decyzji. Ponadto Rada Globalna i jej komitety określają dystrybucję dotacji dla społeczności Ruchu Wikimedia i organizacji Ruchu Wikimedia; określają cele i wskaźniki dla całego ruchu zgodnie z priorytetami określonymi w kierunku strategicznym; określają regionalne, tematyczne i inne przydziały środków finansowych; oraz dokonują przeglądu globalnych wyników programowych[14].
Postęp technologiczny
Rada Globalna koordynuje działania różnych interesariuszy Ruchu Wikimedia skupionych na technologii[15] oraz zapewnia porady i wskazówki dotyczące postępu technologicznego. Rada Globalna pomaga i doradza Wikimedia Foundation w ustalaniu priorytetów zmian technologicznych[16], w tym w otwieraniu lub zamykaniu projektów językowych Wikimedia, a także pomaga szerszemu Ruchowi Wikimedia zrozumieć priorytety technologiczne określone w kierunku strategicznym. Rada Globalna będzie sprawować te funkcje we współpracy z organami Ruchu Wikimedia i współpracownikami technicznymi online[17][18].
Początkowe utworzenie i przyszła ekspansja
Pierwsza Rada Globalna będzie składać się z dwudziestu pięciu członków. Spośród nich dwunastu członków zostanie wybranych przez całą społeczność Wikimedia; ośmiu członków zostanie wybranych przez podmioty afiliowane Wikimedia; jeden przez Wikimedia Foundation; a pozostali czterej członkowie zostaną bezpośrednio mianowani przez Radę Globalną w celu zwiększenia wiedzy specjalistycznej i różnorodności wśród jej członków.
Rada Globalna wybiera dwadzieścia procent (20%) swoich członków do zasiadania w Zarządzie Rady Globalnej.
Dzięki doświadczeniom zdobytym podczas pierwotnego ustanowienia i pierwszych prowadzonych działań, Rada Globalna dokona przeglądu wewnętrznych działań i mechanizmów w celu wprowadzania innowacji, adaptacji i rozwoju jako organ Ruchu Wikimedia. Co najmniej raz na 3 lata:
- Rada Globalna, we współpracy z interesariuszami Ruchu Wikimedia, przeprowadza ocenę swojego funkcjonowania. Ocena będzie obejmować sprawdzenie, czy rozszerzenie funkcji Rady i jej zakresu decyzyjnego jest wskazane i wykonalne w następnej kadencji Rady Globalnej.
- Rada Globalna dokonuje przeglądu potrzeb Ruchu Wikimedia w celu ustalenia, czy obecna liczba członków Rady jest zgodna z jej zakresem obowiązków. W wyniku tego przeglądu Rada Globalna może podjąć decyzję o zwiększeniu lub zmniejszeniu swojego składu. Rada Globalna może liczyć maksymalnie 100 członków.
- Jeśli Rada Globalna i inni interesariusze zdecydują się zwiększyć liczbę członków Rady Globalnej w celu stopniowego zbudowania szerszej bazy różnorodności i doświadczenia, mogą to robić w odstępach co 18 miesięcy do 25 dodatkowych członków, aż liczebność Rady osiągnie 100 członków.
Poprawka
Niniejsza Karta ma obowiązywać przez wiele lat. Z tego powodu, z wyjątkiem przypadków określonych poniżej, zmiany treści niniejszej Karty mogą być wprowadzane wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach.
Kategorie poprawek
- Drobne poprawki.
- Poprawki ortograficzne i gramatyczne, które nie zmieniają znaczenia ani intencji Karty.
- Zmiany w niniejszej Karcie, które mają wpływ wyłącznie na procesy robocze Rady Globalnej.
- Zmiany w niniejszej Karcie, które:
- Modyfikują ogólne obowiązki i członkostwo w Radzie.
- Modyfikują wartości Ruchu Wikimedia lub obowiązki i prawa poszczególnych współtwórców, projektów, podmiotów afiliowanych, hubów, Wikimedia Foundation, przyszłych organizacji Ruchu Wikimedia i szerszego Ruchu Wikimedia.
- Zmiany zaproponowane przez Ruch Wikimedia.
| Kategoria poprawki | Proces | Organ zatwierdzający zmianę | Uwagi |
| 1 | 55% poparcia dla proponowanej zmiany | Zarząd Rady Globalnej | |
| 2 | 55% poparcia dla proponowanej zmiany | Rada Globalna | Zalecane konsultacje ze społecznością |
| 3 | Głosowanie w całym Ruchu, 55% poparcia dla zmiany | Ruch Wikimedia | Mechanizm głosowania jak najściślej zgodny z procesem ratyfikacji, w tym głos poparcia ze strony Rady Powierniczej Wikimedia Foundation |
| 4 | Propozycje muszą spełniać określone kryteria, aby zostały poddane głosowaniu. Głosowanie w całym Ruchu, 55% poparcia dla zmiany | Ruch Wikimedia | Mechanizm głosowania jak najściślej zgodny z procesem ratyfikacji, w tym głos poparcia ze strony Rady Powierniczej Wikimedia Foundation |
Proces proponowania zmian w Karcie Ruchu Wikimedia
Zarząd Rady Globalnej może proponować zmiany w kategoriach 1, 2 i 3. Rada Globalna może proponować zmiany w kategoriach 2 i 3. Poprawki kategorii 4 są proponowane przez członków Ruchu Wikimedia. Poprawki kategorii 4 muszą spełniać określone kryteria, w tym poparcie publiczne, aby być poddane głosowaniu. Rada Globalna jest odpowiedzialna za zaprojektowanie tego procesu w porozumieniu ze społecznością Wikimedia.
Rada Globalna musi wyznaczyć niezależny komitet do zarządzania głosowaniami nad poprawkami kategorii 3 i 4. Rada może określić kryteria kwalifikowalności do głosowania dla podmiotów afiliowanych i indywidualnych wyborców lub może przekazać tę odpowiedzialność niezależnemu komitetowi.
Ratyfikacja
Karta jest ratyfikowana i wchodzi w życie po głosowaniu, które da następujący wynik:
- 55% poparcia ze strony uczestniczących podmiotów afiliowanych Wikimedia, przy udziale w głosowaniu co najmniej połowy (50%) uprawnionych podmiotów afiliowanych;
- 55% poparcia ze strony uczestniczących indywidualnych wyborców[19], przy udziale w głosowaniu co najmniej 2% uprawnionych wyborców; oraz
- Głos za przyjęciem karty ze strony Rady Powierniczej Wikimedia Foundation.
Obowiązujący język i tłumaczenia
Tłumaczenia niniejszej Karty mogą być dostarczane w innych językach. W przypadku wątpliwości lub sprzeczności między jakimkolwiek tłumaczeniem a oryginalną wersją w języku angielskim, rozstrzygający jest język angielski.
Uwagi
- ↑ Podstawy zasad globalnych dostępne są tutaj oraz tutaj i są to na przykład Warunki korzystania z projektów Wikimedia.
- ↑ Dla każdej społeczności powinien być dostępny proces otwartego przeglądu.
- ↑ Oznacza to wszystkich tych, którzy zabiorą głos pomagając w podjęciu decyzji, czy to o zmianie treści, czy zasady projektu.
- ↑ Zasady społecznościowe nie mogą stać w sprzeczności zasadami globalnymi czy zobowiązaniami prawnymi.
- ↑ Zmiana z "Tworzy się"
- ↑ Przed rozpoczęciem działania oraz przed okresem przejściowym działania Rady Globalnej, organizacje Ruchu Wikimedia są uznawane przez Radę Powierniczą Wikimedia Foundation.
- ↑ Niniejsza Karta postrzega huby językowe jako rodzaj hubów tematycznych.
- ↑ W nawiązaniu do przeglądu prawnego pozyskanego w roku 2023 na potrzeby opracowania niniejszej Karty, Rada Globalna nie zostanie pierwotnie powołana jako zarejestrowana instytucja.
- ↑ Zarząd Rady Globalnej ma następujące zadania: pilnowanie, by procesy toczące się wewnątrz Rady przebiegały planowo i terminowo; koordynowanie z innymi niezbędnych kwestii; zapewnianie, że Rada Globalna działa i funkcjonuje zgodnie z nakreślonymi dla niej celami; oraz wykonywanie innych zadań.
- ↑ Strategia zawiera możliwość, by główne projekty zmieniły markę Wikimedia.
- ↑ W założeniu, w tym działaniu zawierają się również funkcje sprawowane przez Komitet Afiliacyjny (AffCom) z czasów sprzed powołania Rady Globalnej.
- ↑ Licencjonowanie znaków handlowych oraz umowy związane z tym procesem pozostają w zakresie odpowiedzialności Wikimedia Foundation.
- ↑ Odnosi się do alokacji funduszy na skalę całego ruchu Wikimedia.
- ↑ W tych działaniach zawierają się również funkcje piastowane przez Komitet Funduszy Regionalnych przed powołaniem Rady Globalnej.
- ↑ Interesariusze to twórcy treści, Wikimedia Foundation, afilianci, huby i inni.
- ↑ Pomiędzy Wikimedia Foundation a Radą Globalną zostanie spisany dokument pokroju porozumienia lub umowy o gwarantowanym poziomie świadczenia usług, SLA, zawierający ustalenia co do współpracy Rady Globalnej i Wikimedia Foundation, w tym też sposób przekazywania do WMF sugestii Rady
- ↑ Ten komitet Rady Globalnej ma odzwierciedlać Inicjatywę strategii Ruchu dla Rady Technologicznej.
- ↑ Ostateczne priorytetowe decyzje technologiczne będą podejmowane przez ciała głównie delegowane do dostarczania usług w ramach produktu i technologii, we współpracy z odpowiednim komitetem nadzorowanym przez społeczność związanym z Radą Globalną.
- ↑ Indywidualni wyborczy w rozumieniu procesu ratyfikacyjnego to ci użytkownicy, którzy normalnie kwalifikują się do uczestnictwa w wyborze członków Rady Powierniczej Wikimedia Foundation.