Al Seriana
Chèst artìcol a l'è scricc in Lombàrd, ortograféa bergamasca del Dücàt. |
La Al Seriana (italià: Val Seriana) l'è öna di dò ài piö ‘mportante de la pruinsa de Bèrghem, ‘nsèma a la Al Brembana.
Lónga piö o méno 50 km la taca sö a la sorgènt del Sère e la fenés a Éla de Sère, ‘ndóe 'l fiöm l’incóntra l’ólta pianüra.
L’è separada da la Al Telina da i mucc piö ólcc di Orobie, ol Còca (3.052 méter), ol Redorta (3.037 méter) e 'l Scais (3.038 méter).
La Al Seriana l'è öna al che la tacàt a 'ndustrialisàs zamò a partì dal méla e òt (1800) grasie a l'aqua del Sère che l'è belfà tirà fò dal fiöm e dovrà 'n di fabriche.
Isé l'è piéna de fàbriche e 'l fónt de la al l'è uramai töt costrüìt, gh'è öna cà dré l'ótra, ü palàs dré l'óter, ü stabilimènt dré l'óter sö fina a Albì; i l' la ciama la sità lineàr.
I paìs piö ‘mportàncc de la al i è Albì, Nèmber e Clüsù.
I óter cümü de la àl i è Alzà, Ardés, Aviàdech, Casnìch, Castiù, Cassà, Scé, Serét, Colgiàt, Fì, Fiorà, Gandelì, Gagianìga, Gòren, Gróm, Léf, Oltressènda Ólta, Onéda, Lanùr, Par, Pèia, Piàre, Nòssa, Pradalùnga, Prémol, Rànga, Ruèta, Selvì, Songaàss, Albundiù, Algöi, Èrfa, Éla d'Ògna, Éla de Sère.