Cadmium

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Cadmium is e sjemisch element mit 't symboeal Cd en 't atoeamnómmer 48. 't Is e zilvergries euvergangsmetaal.

Toepassinge

In lieëgsmultjendje legeringe (wie soldeer) en in legeringe mit groeate slietvasheid en waerstandj taenge metaalmeugheid wuuertj cadmium regelmaesig gebroek. 't Haet ouch lektrosjemische toepassinge, ónger anger is ijkcelle mit 'n standerd lektromotorische krach. 't Wuuertj gebroek es fosforescent in tilleviesbuze en zowaal cadmiumsulfied es cadmiumselenied zeen wichtige halfgeleiers. Cadmiumsulfied wuuertj es gael of roeaj varfkluuerstof gebroek. Cadmium wuuertj ouch gebroek in oplaajbaar batterieje, accu's. Saer jannewarie 2005 is dit verbaojen inne Europese Unie. Wiejer wuuertj cadmium gebroek inne legering woodsmetaal en veur sómmige saorten aan hobbyvarf. Vanwaenge zien groeat invangvermeuge veur neutrone wuuertj cadmium ouch gebroek in regelstave veur kernreactore.

Isotoeape

Stabielste isotoeape
Iso	RA (%)	Halveringstied	VV	VE (MeV)	VP
¹⁰⁶Cd	1,25	stabiel mit 58 neutrone
¹⁰⁷Cd	syn	6,50 h	EV	1,417	¹⁰⁷Ag
¹⁰⁸Cd	0,89	stabiel mit 60 neutrone
¹⁰⁹Cd	syn	462,6 d	EV	0,214	¹⁰⁹Ag
¹¹⁰Cd	12,49	stabiel mit 62 neutrone
¹¹¹Cd	12,80	stabiel mit 63 neutrone
¹¹²Cd	24,13	stabiel mit 64 neutrone
¹¹³Cd	12,22	7,7·10¹⁵ j	β-	0,316	¹¹³In
¹¹⁴Cd	28,73	stabiel mit 66 neutrone
¹¹⁵Cd	syn	53,46 h	β-	1,446	¹¹⁵In
¹¹⁶Cd	7,49	stabiel mit 68 neutrone

Van netuur kómmen op aerd zès stabiel cadmiumisotoeape veur. Daonaeve zeen nag 27 radio-isotoeape bekèndj, wovan ¹¹³Cd mit 'n halveringstied van 7,7·10¹⁵ jaor 't langs laef en ouch nag róndje 12% van alle aanwaezige cadmium oetmaak. De euverige radioaktieve isotoeape, worónger cadmium-103, höbbe halveringstiejen inne orde van daag, oeren of menute.