neh
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Hejmar
[biguhêre]neh
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Tali'ê ferxunde û bextê se'îd yarê te bî
Seb'eyê seyyare û neh çerxê sergerdan bi vê
Gerdiş û dewrê 'eceb der xizmet û karê te bî — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Bizelêv
[biguhêre]- neh in, bi hev seh in
Têkilî
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha zazakî new, soranî نۆ (no), farisî نه (noh/nuh), tacikî нӯҳ (nüh), pehlewî 𐫗𐫇𐫆 (nwẖ, /nōh/) / 𐫗𐫇𐫇 (nww, /nōh/), avestayî 𐬥𐬀𐬎𐬎𐬀 (newe-), peştûyî نه (nه) (në, ni), sanskrîtî नवन् (návan), hindî/nepalî नौ (nau), ûrdûyî نو (no) (nau), toxarî ñu, latînî novem, îtalî/portugalî nove, spanî nueve, fransî neuf, almanî neun, îngilîzî nine, holendî negen, swêdî nio, danmarkî/norwecî ni, yûnanî ἐννέα (ennéa), albanî nëntë, ermenî ինն (inn), rusî девять (devyatʹ), ukraynî дев'ять (devʺyatʹ), bulgarî девет (devet), çekî devět, latviyayî deviņi, lîtwanî devyni... hemû ji proto-hindûewropî *h₁néwn̥.
Guherîna N bi D li destpêka peyva bi zimanên balto-slavî (bo nimûne rusî û latviyayî) ji ber tesîra peyva deh e.
- Çavkanî: Horn p.239, Watkins p.58, Etymonline
Jê
[biguhêre]Qafiye
[biguhêre]Binêre herwiha
[biguhêre]Hejmarên sade yên kurmancî
- (0) sifir
- (1) yek
- (2) du
- (3) sê
- (4) çar
- (5) pênc
- (6) şeş
- (7) heft
- (8) heşt
- (9) neh
- (10) deh
- (11) yazde
- (12) dazde
- (13) sêzde
- (14) çarde
- (15) pazde
- (16) şazde
- (17) hevde
- (18) hejde
- (19) nozde
- (20) bîst
- (30) sî
- (40) çil
- (50) pêncî
- (60) şêst
- (70) heftê
- (80) heştê
- (90) not
- (100) sed
- (1.000) hezar
- (1.000.000) milyon
- (1.000.000.000) milyar
Bi hejmarkî
[biguhêre]Bi zaravayên din
[biguhêre]- Kurmancî: neh
- Soranî: نۆ (no)
- Kurdiya başûrî: nû
- Şêxbizinî: nö, nüe
- Lekî: nu
- Hewramî: no
- Zazakî: new
Werger
[biguhêre]- Abazayî: жвба (ž°bā)
- Abxazî: жәба (ž°bā)
- Adîgeyî: бгъу (bġ°)
- Afarî: sagáal
- Afrîkansî: nege → af
- Akanî: akron, akrong
- Aklanon: siyam
- Albanî: nëntë → sq
- Almaniya Pennsylvania: nein
- Almanî: neun → de
- Alutîqî: qulnguyan
- Amharî: ዘጠኝ → am (zäṭäñ) (numeral: ፱ (9))
- Apaçî:
- Apaçiya rojava: góst'áí
- Aragonî: nueu, nou → an
- Aramî:
- Arçî: учӏ
- Aromanî: noauã
- Asamî: ন (no)
- Astûrî: nueve → ast
- Atong (Hindistan): chykhyw
- Avarî: ичӏго (ič̣go)
- Aymarayî: llätunka
- Aynuyî: シネペサン (sinepesan)
- Azerî: doqquz → az
- Balînî: siə
- Banjarî: sambilan
- Baskî: bederatzi → eu
- Bassayî: mɛ̀nɛ̌ìn-hĩinyɛ
- Başkîrî: туғыҙ (tuğïð)
- Belarusî: дзе́вяць → be (dzjévjacʹ), дзявя́цера (dzjavjácjera)
- Bengalî: নয় → bn (nôẏ) (numeral: ৯)
- Binukid: siyam
- Bîkoliya naverast: siyam
- Bîslamayî: naen
- Bretonî: nav → br
- Bruneyî: sambilan
- Buduxî: вичиб (vičib), вичид (vičid)
- Bugî: asera
- Bukidnon manoboyiya rojavayî: siyew
- Bulgarî: де́вет → bg (dévet)
- Burmayî: ကိုး → my (kui:) (numeral: ၉ → my (9))
- Buryatî: юһэн (juhen)
- Conxayî: དགུ (dgu)
- Çakmayî: 𑄚𑄧 (na), 𑄿
- Çamicuroyî: iskon
- Çeçenî: исс (iss)
- Çekî: devět → cs
- Çerokî: ᏐᏁᎳ (sonela)
- Çeyenî: sóohto
- Çinook jargonî: k'wayts
- Çîçewayî: sanu n'zinayi
- Çîkasawî: chakká'li
- Çînî:
- Çukçî: ӄонъачгынкэн (qonʺačgynkėn)
- Çuvaşî: тӑххӑр (tăhhăr)
- Çûkî: tiu, tiwe-, tiwechö, tiwemön
- Dalmatî: nu
- Danmarkî: ni → da
- Dena'inayî: łq'ich'idi
- Divehî: ނުވަ (nuva)
- Dolganî: тогус
- Drungî: dvgeu
- Dusuniya navendî: siam
- Elfdalî: niu
- Endonezyayî: sembilan → id
- Erebî: تِسْعَة → ar (tisʿa) (numeral: ٩ (9))
- Erebiya misrî: تسعة (tisʿa)
- Ermenî: ինը → hy (inə), ինն → hy (inn)
- Erzayî: вейксэ (vejkse)
- Esperantoyî: naŭ → eo
- Estonî: üheksa → et
- Etiyopiya klasîk: ተስዐቱ n (täsʿätu), ትስዑ m (təsʿu) (numeral: ፱ (9))
- Evenî: уюн (ujun)
- Evenkî: егин (jegin)
- Extremaduranî: nuevi
- Farisî: نُه → fa (noh) (numeral: ۹)
- Fatalukuyî: sife
- Ferî: níggju → fo
- Fîjî: ciwa → fj
- Fînî: yhdeksän → fi
- Fransî: neuf → fr
- Friyolî: nûf, nûv
- Frîsiya bakur:
- Frîsiya kevn: niūgun
- Frîsiya saterlandî: njúgen
- Frîsî: njoggen → fy
- Gaelîka skotî: naoi, naoinear n
- Galîsî: nove → gl
- Garîfunayî: nefu
- Gîlekî: نه (no)
- Gotî: 𐌽𐌹𐌿𐌽 (niun)
- Gujaratî: નવ → gu (nav) (numeral: ૯)
- Gurcî: ცხრა → ka (cxra)
- Guwaranî: porundy
- Haîtî: nèf
- Hawayî: iwa, ʻeiwa
- Hawsayî: tar̃à
- Higaononî: siyam
- Hindî: नौ → hi (nau) (numeral: ९ → hi (9))
- Hîlîgaynonî: siyam
- Hlaiyî: fauus
- Hmongî: cuaj
- Holendî: negen → nl
- Hopîyî: pept
- Hunsrikî: nein
- Îbranî: תֵּשַׁע → he m (téisha), תִּשְׁעָה n (tish'a)
- Îdoyî: non → io
- Îlokanoyî: siam
- Îngilîziya kevn: nigon
- Îngilîziya navîn: nyne
- Îngilîzî: nine → en
- Îngriyî: yheksän
- Înterlîngua: nove → ia
- Îranunî: siyaw
- Îrlendî: naoi → ga
- Îsnagî: siyam
- Îstriyotî: gnove
- Îtalî: nove → it
- Îzlendî: níu → is
- Japonî: 九 → ja (く, ku, きゅう, kyū), 九つ → ja (ここのつ, kokonotsu)
- Jarayî: duapăn
- Javayiya kevn: sanga
- Javayî: sanga
- Jurçenî: uyun
- Kabardî: бгъу (bġ°)
- Kalalîsûtî: qulingiluat → kl, qulaaluat, arfineq-sisamat
- Kalmîkî: йисн (yisn)
- Kannadayî: ಒಂಬತ್ತು → kn (ombattu) (numeral: ೯ → kn (9))
- Kanuriyî: legar
- Kapverdî: novi
- Karaçay-balkarî: тогъуз
- Karelî: yhekšän
- Kaşûbî: dzewiãc
- Katalanî: nou → ca
- Kaurnayî: pauwa
- Keçwayî: isqun, isgon
- Kirgizî: тогуз → ky (toguz)
- Kîkongoyî: yivwa
- Kîngalî: නවය → si (nawaya)
- Kîrîbatî: ruiwa
- Komî-zîriyî: ӧкмыс (ökmys)
- Komorî: shendra
- Koreyî: 아홉 → ko (ahop), 구 → ko (gu), 九 → ko
- Kornî: naw
- Korsîkayî: novi → co
- Kreyoliya fransî ya Louisiana: nèf, nèv
- Kreyoliya morîtanî: nef
- Krî: kekâ-mitâtaht
- Ladînî: nuef
- Ladînoyî: mueve
- Lakotayî: napčíyuŋka
- Latgalî: deveni n, devenis m
- Latînî: novem → la
- Latviyayî: deviņi → lv n, deviņas m
- Lawsî: ເກົ້າ → lo (kao) (numeral: ໙ (9))
- Lezgînî: кӏуьд (ḳüd)
- Lîgûrî: nêuve
- Lîtwanî: devyni → lt n, devynios m
- Lîvonî: īdõks
- Lombardî: neuv
- Lueyî: ᦂᧁᧉ (k̇aw2) (numeral: ᧙)
- Luksembûrgî: néng → lb
- Mòçenoyî: nai'n
- Madurayî: saŋaʔ
- Maguindanaoyî: siaw
- Makasaeyî: siwa
- Makasarî: salapang
- Makedonî: девет → mk (devet)
- Makyaniya rojava: siwe
- Malagasî: sivy → mg
- Malay:
- Malayalamî: ഒമ്പത് (ompatŭ), ഒൻപത് → ml (onpatŭ) (numeral: ൯ → ml (9) )
- Maltayî: disgħa → mt
- Mançûyî: ᡠᠶᡠᠨ (uyun)
- Mangarevanî: iva
- Manksî: nuy
- Mansî: онтэллов (ontèllov)
- Maorî: iwa → mi
- Maranaoyî: siyaw
- Maratî: नऊ (naū)
- Mariya rojhilatî: индеше
- Marîkopayî: nyimxanok
- Marşalî: ratimjuon
- Mazenderanî: نه (ne)
- Mecarî: kilenc → hu
- Mizoyî: pa-kua
- Mînangkabawî: sambilan
- Mokşayî: вейхкса (vejxksa)
- Mongolî:
- Montagnaîsî: peikushteu
- Muongî: chỉn
- Nahwatliya klasîk: chiucnāhui
- Nahwatlî: chiucnahui
- Namayî: khoese
- Nanayî: хуюн
- Napolîtanî: nòve
- Navajoyî: náhástʼéí
- Nedersaksî:
- Negidalî: ийэғин
- Nepalî: नौ → ne (nau)
- Nîvxî: ньыньбен (ņəņben)
- Nîwî: hiva
- Normandî: neuf
- Norsiya kevn: níu
- Norwecî: ni → no
- O'odhamî: hemuckam
- Ohloniya başûr: pacqui
- Ojibweyî: zhaangaswi
- Oksîtanî: nòu → oc
- Oriyayî: ନଅ → or (nôô) (numeral: ୯ (9))
- Oromoyî: sagal
- Osetî: фараст (farast)
- Osmanî: طقوز (doquz)
- Oygurî: توققۇز → ug (toqquz)
- Ozbekî: toʻqqiz → uz
- Pangasînanî: siam
- Papyamentoyî: nuebe
- Peştûyî: نهه → ps (nëhë)
- Piedmontîsî: neuv
- Pijînî: naen
- Polonî: dziewięć → pl, dziewięcioro → pl
- Portugalî: nove → pt
- Puncabî: ਨੌਂ (naũ) (numeral: ੯ (9))
- Qazaxî: тоғыз → kk (toğyz)
- Rapanuyî: ka iva
- Rarotongî: iva
- Rohingyayî: no
- Romagnolî: növ
- Romancî: nov, nouv
- Romanî: enia
- Romaniya kalo fînî: enja
- Romanyayî: nouă → ro
- Rusî: де́вять → ru (dévjatʹ), де́вятеро → ru (dévjatero)
- Rusînî: де́вять (dévjatʹ)
- S'gaw karenî: ခွံ (khwee)
- Sahoyî: sagal
- Samî:
- Samoayî: iva
- Sanskrîtî: नवन् → sa (navan)
- Santalî: ᱟᱨᱮ (are)
- Sardînî: noe
- Sebwanoyî: siyam
- Sicîlî: novi → scn
- Sidamoyî: honse
- Sierra mîwokiya navendî: woˀé-
- Silesî: dźewjyńć
- Sindhî: نو
- Sirananî: neigi, neygi
- Sirboxirwatî:
- Sîkkîmî: གུ (gu)
- Slaviya kevn:
- Slovakî: deväť → sk
- Slovenî: devét → sl
- Solonî: yəyin
- Somalî: sagaal
- Sorbî:
- Spanî: nueve → es
- Sundanî: salapan → su
- Swahîlî: tisa → sw
- Swêdî: nio → sv
- Şanî: ၵဝ်ႈ (kāw) (numeral: ႙)
- Şerpayî: དགུ
- Tacikî: нуҳ → tg (nuh), нӯҳ → tg (nüh)
- Tagalogî: siyam → tl
- Tahîtî: iva
- Tamîlî: ஒன்பது → ta (oṉpatu) (numeral: ௯ (௯))
- Tarantinoyî: nôve
- Taşelhitî: tza n an m
- Tausugî: siyam
- Tay dam: ꪹꪀ꫁ꪱ
- Tayî: เก้า → th (gâo) (numeral: ๙ → th (9))
- Tedim çinî: kua
- Telûgûyî: తొనిమిది (tonimidi), తొమ్మిది → te (tommidi) (numeral: ౯ → te (9))
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⵜⵥⴰ (tẓa)
- Ternateyî: sio
- Teteriya krîmî: doquz
- Teterî: тугыз → tt (tuğız)
- Tetûmî: sia
- Tidoreyî: sio
- Tigreyî: ስዕ (səʿ) (numeral: ፱ (9))
- Tigrînî: ትሽዓተ (təšʿatä) (numeral: ፱ (9))
- Tirkî: dokuz → tr
- Tirkmenî: dokuz → tk
- Tîbetî: དགུ (dgu)
- Tokpisinî: nainpela
- Tongî: hiva
- Toxarî A: ñu
- Toxarî B: ñu
- Tuvalûyî: iva
- Tuvanî: тос (tos)
- Udmurtî: укмыс (ukmys)
- Umbriyî: 𐌍𐌖𐌅𐌉𐌌 (nuvim)
- Unamî: pèshkunk
- Urdûyî: نو n (nau)
- Ûkraynî: де́в'ять → uk (dévʺjatʹ), де́в'ятеро (dévʺjatero)
- Venîsî: nove → vec
- Vepsî: ühesa
- Viyetnamî: chín → vi
- Volapûkî: zül → vo
- Voroyî: ütessä
- Votî: ühesä
- Walonî: noûf
- Warayî: siyam
- Warlpirî: ɟaɻukutu
- Waxiyî: naw
- Weylsî: naw → cy
- Wîlamowî: naojn
- Wînnebagoyî: hižąkicųšgųnį
- Wolofî: juróom ñeent
- Xakasî: тоғыс (toğıs)
- Ximêrî: ប្រាំបួន → km (pram buon) (numeral: ៩ (9))
- Xosayî: lithoba
- Yagnobî: нав
- Yakutî: тоҕус (toğus)
- Yaoyî: msano na mcheche
- Yidîşî: נײַן (nayn)
- Yiyiya siçuwayî: ꈬ
- Yupîkiya navendî: qulngunritaraan, qulngunrita'ar
- Yûnanî: εννέα → el (ennéa), θ΄ (th΄)
- Zaghawayî: dîstî
- Zarmayî: yegga
- Zhuangî: gouj (Sawndip 九)
- Zouyî: kuo
- Zuluyî: isishiyagalolunye → zu
- Zuniyî: denalekk'ya