Friedrich Ebert

Friedrich Ebert (4. febrúar 1871 – 28. febrúar 1925) var þýskur stjórnmálamaður úr Jafnaðarmannaflokknum og fyrsti forseti Þýskalands frá árinu 1919 þar til hann lést í embætti árið 1925.

Friedrich Ebert
Forseti Þýskalands
Í embætti 11. febrúar 1919 – 28. febrúar 1925
Kanslari	Philipp Scheidemann Gustav Bauer Hermann Müller Constantin Fehrenbach Joseph Wirth Wilhelm Cuno Gustav Stresemann Wilhelm Marx Hans Luther
Forveri	Fyrstur í embætti
Eftirmaður	Paul von Hindenburg
Kanslari Þýskalands
Í embætti 9. nóvember 1918 – 13. febrúar 1919
Þjóðhöfðingi	Vilhjálmur 2. Hann sjálfur
Forveri	Maximilian von Baden
Eftirmaður	Philipp Scheidemann
Persónulegar upplýsingar
Fæddur	4. febrúar 1871 Heidelberg, Baden, Þýska keisaraveldinu
Látinn	28. febrúar 1925 (54 ára) Berlín, Weimar-lýðveldinu
Stjórnmálaflokkur	Jafnaðarmannaflokkurinn
Maki	Louise Ebert
Börn	Friedrich (1894–1979), Georg (1896–1917), Heinrich (1897–1917), Karl (1899–1975), Amalie (1900–1931)
Starf	Stjórnmálamaður
Undirskrift

Ebert var kjörinn formaður Jafnaðarmannaflokksins árið 1913 eftir dauða Augusts Bebel. Árið 1914, stuttu eftir að hann tók við formannsembættinu, varð til mikill ágreiningur innan flokksins vegna þess að Ebert studdi það að Þýskaland tæki lán til að fjármagna stríðsrekstur í fyrri heimsstyrjöldinni. Ebert var hófsamur jafnaðarmaður og var hlynntur „Burgfrieden“-stefnunni sem gerði ráð fyrir því að ágreiningur um innanríkisstjórnmál yrði settur á hilluna á stríðstímanum svo að samfélagið gæti einbeitt sér að því að vinna stríðið. Hann reyndi að einangra flokksmeðlimi sem voru á móti stríðinu til þess að koma í veg fyrir klofning.

Ebert lék lykilhlutverk í þýsku byltingunni árin 1918–19. Þegar Þýskaland varð lýðveldi í lok fyrri heimsstyrjaldarinnar varð Ebert fyrsti kanslari þess. Stefnumál hans gengu aðallega út á að koma á frið og stöðugleika innan Þýskalands og einangra byltingarsinnaða öfgamenn lengst til vinstri. Til þess að ná markmiðum sínum gekk hann í bandalag við íhaldsmenn og þjóðernissinna, sér í lagi herstjórn hershöfðingjans Wilhelms Groener. Með hjálp þeirra kvað ríkisstjórn Eberts niður ýmsar byltingar af hálfu kommúnista og sósíalista, en einnig af hálfu hægrimanna, þar á meðal Kappuppreisnina. Því er Ebert nokkuð umdeildur í sögu Þýskalands.

Heimild

• Fyrirmynd greinarinnar var „Friedrich Ebert“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 1. mars 2018.

Fyrirrennari: Maximilian von Baden	Kanslari Þýskalands (9. nóvember 1918 – 13. febrúar 1919)	Eftirmaður: Philipp Scheidemann
Fyrirrennari: Vilhjálmur 2. sem keisari Þýskalands	Forseti Þýskalands (11. febrúar 1919 – 28. febrúar 1925)	Eftirmaður: Paul von Hindenburg