Տիրուհի Կոստանյան
| Տիրուհի Կոստանյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1865 |
| Ծննդավայր | Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն |
| Մահացել է | 1951 |
| Մահվան վայր | Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Արղության օրիորդաց դպրոց և Գայանյան օրիորդաց դպրոց |
| Մասնագիտություն | մշակութային գործիչ և թարգմանչուհի |
Տիրուհի Կոստանյան (Կոստանյանց, 1865, Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - 1951, Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ մշակութային գործիչ, թարգմանիչ։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տիրուհի Կոստանյանը ծնվել է 1865 թվականին Ալեքսանդրապոլում (այժմ՝ Գյումրի)։ Կրթությունը ստացել է տեղի Արղության հայ օրիորդաց դպրոցում, այնուհետև՝ Թիֆլիսի Գայանյան օրիորդաց դպրոցում[1]։
1886 թվականին ամուսնացել է հայագետ Կարապետ Կոստանյանի հետ։ Նրանք մեկնել են Ռուսաստան, որտեղից էլ՝ Եվրոպա։ Այնտեղ Տիրուհի Կոստանյանը կատարելագործել է գերմաներենի իմացությունը։ Կովկաս վերադառնալուց հետո նա ունեցել է մշակութային գործունեություն[1]։
1890-ական թվականներին թարգմանություններ է կատարել ռուսերենից և գերմաներենից, որոնք հրապարակվել են արևելահայ մամուլում, մասնավորապես, «Արձագանք», «Լումա», «Հանդես գրականական և պատմական» և այլ պարբերականներում[1]։
Աշխատություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տիրուհի Կոստանյանն օգտագործել է Մարգարիտ կեղծանունը։ 1892 թվականին «Արձագանք» թերթում նրա թարգմանությամբ լույս է տեսել Հենրիկ Իբսենի «Նորա» պիեսը։ Երկու տարի անց նա արձակ է թարգմանել Ուիլյամ Շեքսպիրի «Լիր արքա» ողբերգությունը։ Նույն թերթում տպագրել է «Իմ մանկական հիշողություններից» աշխատությունը և «Աղեքսանդրապոլ քաղաքի հրավերները» ազգագրական երկը։ 1903 թվականին «Ոստիկ» ժողովածուում հրապարակվել է Տիրուհի Կոստանյանի «Իմ ճանապարհորդական հիշողություններից» հուշագրությունը։ Նրա թարգմանած մանկական ստեղծագործություններից մի քանիսը հրատարակվել են առանձին գրքույկներով և արժանացել մամուլի ջերմ գնահատականին։ Եվս մեկ գրքույկ տպագրել է Արղության հայ օրիորդաց դպրոցի մասին[1]։
Տիրուհի Կոստանյանը կյանքից հեռացել է 1951 թվականին, Թբիլիսի քաղաքում[1]։