Zaslađivači

Zaslađivači ili sladila sintetični ili prirodni su prehrambeni aditivi koji su zamjene za šećer i značajno nadmašuju njegovu slatkoću. Oni su bez ili s vrlo malo fiziološke vrijednosti kalorije. Zaslađivačka moć sladila uvijek se temelji na saharozi sa slatkoćom 1. Dodaju se hrani i pićima kao zamjena za šećer. U pravilu imaju mnogo manju kalorijsku vrijednost od šećera.

ANORGANSKE TVARI	PRIRODNE ORGANSKE TVARI	SINTEZNO ORGANSKI SPOJEVI
BeCl2, BeSO4, Pb(OAc)2	UGLJIČCNI HIDRATI - mono i disaharidi: saharoza, glukoza, fruktoza, maltoza, laktoza	OKSIMI: α-anisaldoksim
	POLIOLI: sorbitol, manitol, eritritol, ksilitol	SULFAMATI: saharin, ciklamat, acesulfam
	D-AMINOKISLINE: glicin, alanin, fenilalanin, triptofan	3- NITROANILINI: 6-kloro-3-nitroanilin
	PROTEINI SLATKOGA OKUSA: brazein, taumatin, monelin, mabinlin, mirakulin, pentadin, kurkulin	ASPARTIL DIPEPTIDI: aspartam, alitam, neotam
	PROIZVODI SEKUNDARNOGA METABOLIZMA BILJKI: steviozid, rebaudiozid, glicirizin, mogrozid V, abruzozidi A-D, filodulcin, neohesperidin, dihidrohalkon, heranandulcin, seligueain	DERIVATI: sukraloza
		DERIVATI GVANIDINOOCETNE KISLINE: sukrononska kiselina, gvanidinoocetna kiselina 1, gvanidinoocetna kiselina 2

Vrste prema proizvodnji

• umjetno sladilo
• prirodno sladilo
• stolno sladilo
• prema obliku konzumacije
  • tekuće sladilo (sok od trske...)
    • sirupi (sirup od datulje, agavin sirup, javorov sirup, sirup od smeđe riže, sirup od kukuruza, sirup od mješavine voća...)
    • melasa od šećerne trske
  • u tablet(ic)ama
  • u kristalićima (zrnati)
• tekuća aroma za hranu

Glikemijski indeks

Uobičajeni zaslađivači sa glikemijskim indeksom do 60.

Zaslađivač	Glikemijski indeks	Kalorije u 10g [kcal]
stevija	0
ksilitol (brezin šećer)	7
agava	15-30
sirup od smeđe riže	12
kokosov šećer	30
sirovi med	35-58
sukanat	43
javorov sirup	54
crna melasa*	54
sok od trske	55

* melasa ima GI 70

Vidi

• Šećeri

Vanjske poveznice

• Sladila Hrvatska tehnička enciklopedija, portal hrvatske tehničke baštine. LZMK