Plá bhúbónach
Cuma
Cineál | plá, lymph node disease (en) agus galar |
---|---|
Speisialtacht leighis | galair thógálacha |
Cóireáil chliniciúil | |
Comharthaí | crithfhuacht agus prostration (en) |
Cógais | |
Pataigineas | |
Suíomh | faireog limfe |
Cúis | Yersinia pestis |
Éifeacht | An Phlá Mhór, Great Plague of 1738 (en) agus third plague pandemic (en) |
Aicmiú | |
ICD-10 | 020.0 |
ICD-9 | 020.0 |
CIAP | A78 |
Acmhainní seachtracha | |
DiseasesDB | 14226 |
MedlinePlus | 000596 |
UMLS CUI | C0282312 agus C0282312 |
DOID | DOID:10773 |
Is í is plá bhúbónach ann ná an t-athraitheach is aithnidiúil den galar tógálach plá, a thagann ón mbaictéir Yersinia pestis.
Tá sé níos coitianta i gcreimirí agus ainmhithe beaga eile, ach is féidir aistriú a dhéanamh go daoine tríd an dreancaid fhrancaigh. Leathadh an plá bhúbónach ag dreancaidí an fhrancaigh dhuibh (is é foirm bhán an fhrancaigh Ioruaigh an francach saotharlainne).
Sa phlá bhúbónach, d'at na nóid limfeacha.
B'é an phlá bhúbónach a bhí freagrach don Ghalar Dubh, a bhuail an Eoraip san 14ú haois. Is deacair a hiarmhairt ar an Eoraip a mheas, ach chuir sí isteach go tubaisteach fadtréimhseach ar gach gné den bheatha[1].
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)
Is síol faoin galar é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |