گوردخمه صحنه
| گوردخمه صحنه | |
|---|---|
 | |
| نام | گوردخمه صحنه |
| کشور | ایران |
| استان | استان کرمانشاه |
| شهرستان | صحنه |
| اطلاعات اثر | |
| نام‌های دیگر | گوردخمه دربند |
| نوع بنا | غار دست ساز |
| کاربری | پناهگاه، آرامگاه |
| دیرینگی | هزارهٔ یکم پ.م. |
| دورهٔ ساخت اثر | مادها؟ |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۴۸ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۳۱۵/۱۰/۱۰ |
| اطلاعات بازدید | |
| امکان بازدید | آری |
گوردخمه صحنه، گوردخمه دربند، قبر کیکاوس یا دخمۀ شیرین و فرهاد در بدنهٔ کوه شوق علی واقع در شمال شهر صحنه و سمت راست دربند صحنه در استان کرمانشاهِ ایران حجاری شده‌است. این گوردخمه‌ها در بین اهالی محل به قبر کیکاوس، فرهاد تراش و گور شیرین و فرهاد معروف است. در طول مسیر رسیدن به گور دخمه صحنه، که برخی آن را یکی از نادرترین گوردخمه‌های دو طبقه مادها می‌دانند، درختان میوه و درختان جنگلی وجود دارد که پوشش زیبایی را به این منطقه بخشیده‌اند.[۱]
در ارتفاعی که بیش از پنجاه متر از سطح رودخانه فاصله دارد، محلی به طول چهارده و نیم و ارتفاع یازده متر تراشیده‌اند و در آن دخمهٔ بزرگتر را ساخته‌اند که درگاه آن رو به جنوب است. در جلوی گوردخمه، فضای ایوان مانندی ایجاد کرده‌اند. در جلوی این ایوان، صُفّه‌ای در صخره تراشیده‌اند. در دو طرف ایوان دو ستون سنگی وجود داشته که تنها پایه و بخشی از ساقه آن بر جای مانده‌است. این دو ستون بر اثر شلیک گلوله توپ توسط روس‌ها به منظور گشودن در ورودی از بین رفته است همچنین این کار موجب از بین رفتن حکاکی‌های سر در دخمه شده‌است. بر اساس بخش‌های باقی مانده، پایه ستون‌ها به شکل زنگوله برگشته است.[۲] بدندٔ این پایه ستون‌ها دارای شیارهایی شبیه به پایه ستون‌های دوره هخامنشی است.[۳]
نمای اثر
[ویرایش]در نمای بالا ورودی آرامگاه، تصویر خورشید بال داری حجاری شده‌است. در این گوردخمه پس از ایوان ستون دار، ورودی دخمه قرار دارد که به اتاقی به ابعاد ۳×۲۰/۳ متر و ارتفاع ۵۴/۲ متر منتهی می‌شود. در هر یک از اضلاع شرقی و غربی این اتاق، سکوی ایجاد شده‌است. بر روی هر یک از این سکوها، گوری به طول ۱/۶۲ متر و عرض ۸۲ سانتیمتر کنده شده‌است.
در میان دو سکو، مدخل مستطیل شکلی وجود دارد که به اتاق زیرین پیوند داده می‌شود. درون این اتاق، گوری در داخل سنگ کنده شده‌است. در کنار این قبر نیز سکویی دیده می‌شود. در دیوار شمالی این اتاق، دو طاقچه کوچک برای قرار دادن نذورات و هدایا کنده شده‌است. با توجه به شکل پایه ستون، نوع تراش و سقف اتاق زیرین به نظر می‌رسد که این گوردخمه نیز متعلق به دوره [فراهخامنشی] باشد.
به فاصله یک صدمتری از گوردخمه بزرگ، گوردخمه دیگری وجود دارد که جهت آن به سوی شرق است. با توجه به این که نوع تراش این گوردخمه شبیه گوردخمه بزرگتر است، بنابراین می‌توان گفت که این دو دخمه هم‌زمان ساخته شده‌اند.
جستارهای وابسته
[ویرایش]- گوردخمه‌ها
- گوردخمه سرخ‌ده
- گوردخمه اسحاق‌وند
- غار قلعه جوق
- دکان داود
- گوردخمه قیزقاپان در استان سلیمانیه
- دخمه روانسر
پانویس
[ویرایش]- ↑ «گور دخمه صحنه، تیشینه».
- ↑ بازنگری در گاه‌نگاری و سبک‌شناسی گوردخمه کیکاوس صحنه، مزدک شروین ; مجله: مطالعات باستان شناسی ; پاییز و زمستان 1397، دوره دهم - شماره 2
- ↑ اثر فوق چون متقدمتر از هخامنشان بوده بنابراین ممکن است هخامنشیان از ایشان تقلید نموده باشند
منابع
[ویرایش]پیوند به بیرون
[ویرایش]
 | این یک مقالهٔ خرد ماد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |