مسجد آقاشیخ هادی جلیلی
| مسجد آقاشیخ هادی جلیلی | |
|---|---|
| نام | مسجد آقاشیخ هادی جلیلی |
| کشور | ایران |
| استان | کرمانشاه |
| شهرستان | کرمانشاه |
| بخش | کرمانشاه |
| اطلاعات اثر | |
| نام محلی | مه‌چد ئاشێخ هادی |
| نام‌های دیگر | مسجد جلیلی |
| نوع بنا | مسجد |
| دورهٔ ساخت اثر | زندیه، قاجاریه، پهلوی دوم |
مسجد آقاشیخ هادی جلیلی (به کردی: مه‌چد ئاشێخ هادی)، مسجدی تاریخی در شهر کرمانشاه است که در سال ۱۷۷۱ ساخته شده‌است. بنای اصلی این مسجد مربوط به دوران زندیه بوده و قدیمی‌ترین مسجد در شهر کرمانشاه به شمار می‌آید.
نام مسجد
[ویرایش]مشخص نیست نام این مسجد در ابتدا چه بوده‌است. اما تقریباً‌از دوران پهلوی اول، این مسجد با نام پیش‌نمازش یعنی محمدهادی جلیلی که آقاشیخ هادی نامیده می‌شد، با نام مسجد آقاشیخ هادی (به کردی کرمانشاهی: ئاشێخ هادی) نامیده شد. پس از وی نیز این مسجد با نام او شناخته شد و مسجد آقا شیخ هادی جلیلی نام گرفت.[۱]
تاریخچه
[ویرایش]بنای اصلی مسجد آقا شیخ هادی جلیلی به سال ۱۱۸۵ هجری قمری (۱۷۷۱ میلادی) باز می‌گردد. این مسجد اولین مسجدی بود که پس از نابودی قلعهٔ کرمانشاه در جوار رودخانهٔ قره‌سو و تجدید بنای شهر در درهٔ رود آبشوران در این شهر ساخته می‌شد و هم‌اکنون نیز قدیمی‌ترین مسجد شهر کرمانشاه به شمار می‌آید. در آن سال که مقارن با پادشاهی کریم‌خان زند بود، فردی به نام شفیع‌خان زند با هدف آوردن ملاعبدالجلیل جلیلی زنگنهٔ کرکوکی به کرمانشاه اقدام به ساخت این مسجد کرد. ملا عبدالجلیل جلیلی با ساخت این مسجد به کرمانشاه آمده و اقامهٔ نماز را در دست گرفت.[۲][۳][۴][۵]
سال‌ها بعد و در سال ۱۲۹۵ خورشیدی (۱۹۱۶ میلادی) یکی از نوادگان ملا عبدالجلیل به نام عبدالرحمن جلیلی مسجد را توسعه داده و تعمیر کرد. در خیابان‌کشی‌های دوران پهلوی این مسجد در طرح ساخت خیابان جلیلی قرار گرفت، اما به دلیل قدمت مسجد تخریب نشد و مکان قرارگیری آن به صورت میدانی درآمد.[۳][۴]
در سال ۱۳۵۳ عبدالجلیل جلیلی پسر محمدهادی جلیلی بار دیگر اقدام به تجدید بنای مسجد کرد و دو مناره و یک گنبد بزرگ بر روی آن ساخت و نمای آن را نیز تغییر داد. کاشیکاری دو مناره و نیز گنبد مسجد تا دههٔ ۱۳۸۰ انجام نشده‌بود و مناره‌ها و گنبد پوشش کاشی نداشت.[۳] هم‌اکنون مسجد آقاشیخ هادی جلیلی در وسط میدانی به همین نام قرار دارد.[۲][۴][۶][۵]
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه: زندگی‌نامۀ آیت‌الله شیخ هادی جلیلی کرمانشاهی؛ بایگانی‌شده در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۷ اسفند ۱۳۹۸.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ پارسی‌جو: مسجد حاج شیخ هادی جلیلی؛[پیوند مرده] بازدید در ۱۷ اسفند ۱۳۹۸.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ خبرگزاری شبستان: نگاهی به مساجد تاریخی کرمانشاه، نوشته‌شده در ۲ فروردین ۱۳۹۶؛ بایگانی‌شده در ۲۰ فوریه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine بازدید در ۱۷ اسفند ۱۳۹۸.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): مسجد جلیلی کرمانشاه، نوشته‌شده در ۲۲ آبان ۱۳۸۹؛ بازدید در ۱۷ اسفند ۱۳۹۸.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا): ۱۳ مسجد تاریخی شهر كرمانشاه را بیشتر بشناسیم، نوشته‌شده در ۷ فروردین ۱۳۹۷؛ بازدید در ۱۷ اسفند ۱۳۹۸.
- ↑ خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایقنا): مسجد آيت‌الله جليلی بنای مذهبی دورۀ زنديه، نوشته‌شده در ۲۳ آبان ۱۳۸۹؛ بازدید در ۱۷ اسفند ۱۳۹۸.
| آذربایجان شرقی | 
 | |
|---|---|---|
| آذربایجان غربی | ||
| اردبیل | ||
| اصفهان |
| |
| تهران | ||
| چهارمحال و بختیاری | ||
| خراسان رضوی | ||
| خراسان جنوبی | ||
| خوزستان | ||
| زنجان | ||
| سمنان | ||
| فارس | ||
| قزوین | ||
| قم | ||
| کردستان | ||
| کرمان | ||
| کرمانشاه | ||
| گیلان | ||
| لرستان | ||
| مازندران | ||
| مرکزی | ||
| هرمزگان | ||
| همدان | ||
| یزد | ||
| سایر استان‌ها | ||
| حرم و آرامگاه‌ها |
| |
