ماری گل-من
ماری گل-من Murray Gell-Mann | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۱۵ سپتامبر ۱۹۲۹ |
| درگذشت | ۲۴ مهٔ ۲۰۱۹ (۸۹ سال) |
| ملیت | آمریکایی |
| محل تحصیل | دانشگاه ییلمؤسسه فناوری ماساچوست |
| شناخته‌شده برای | ارائه فرمولی دربارهٔ الگوی کوارک جهت ارتعاشات ذرات هادرونیذرات بنیادی |
| جوایز |  جایزه نوبل فیزیک (۱۹۶۹) |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | فیزیک |
| محل کار | مؤسسه سنتا فهدانشگاه نیومکزیکودانشگاه کالیفرنیای جنوبیمؤسسه فناوری کالیفرنیا |
| استاد راهنما | ویکتور وایسکاپف |
| دانشجویان دکتری | جیمز هارتلکنت ویلسن |
ماری گل-من (به انگلیسی: Murray Gell-Mann) (۱۵ سپتامبر ۱۹۲۹ در منهتن در نیویورک – ۲۴ مه ۲۰۱۹)، فیزیک‌دان آمریکایی است که ۱۹۶۹، به‌پاس پیشنهاد فرمولی برای الگوی کوارک در ارتعاشات ذرات هادرونی، نوبل فیزیک گرفت.
او درحای که فقط ۲۲ سال داشت دکترایش را در سال ۱۹۵۱ میلادی از دانشگاه MIT گرفت و دوره پسادکترای خود را در دانشگاه پرینستون گذراند. وی از سال ۱۹۵۵ میلادی تا زمان بازنشستگی خود در سال ۱۹۹۳ میلادی استاد دانشگاه کَلتِک بود. مجموعه کارهای گلمن در دهه های ۵۰ تا ۷۰ میلادی به تحولات عظیمی در فیزیک ذرات بنیادی انجامید، چنانکه برخی از وی به نام پدر فیزیک ذرات بنیادی یاد می کنند.
موری گلمن و جورج تسوایگ هر کدام به طور جداگانه مدلی برای ذرات سازنده هادرون ها پیشنهاد کردند ولی گلمن بود که این ذرات بنیادی را کوارک نامید.
منابع
[ویرایش]
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Murray Gell-Mann». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ فوریه ۲۰۱۴.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
 | این یک مقالهٔ خرد یک فیزیک‌دان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
- استادان دانشگاه کلمبیا
- استادان مؤسسه فناوری کالیفرنیا
- اعضای انجمن فیزیک آمریکا
- اعضای پیوسته خارجی آکادمی ملی علوم هند
- اعضای خارجی انجمن سلطنتی
- اعضای خارجی فرهنگستان علوم روسیه
- اعضای فرهنگستان ملی دانش آمریکا
- اعضای فرهنگستان هنر و دانش آمریکا
- اعضای کمیته تحقیق شکگرایانه
- اعضای مجمع فیلسوفان آمریکا
- افراد آمریکایی اتریشی یهودیتبار
- افراد آمریکایی رومانیایی یهودیتبار
- افراد آمریکایی یهودیتبار
- افراد مرتبط با سرن
- انسانگرایان اهل ایالات متحده آمریکا
- انسانگرایان یهودی
- اهالی سانتافه، نیومکزیکو
- اهالی منهتن
- اهالی نیویورک
- برندگان جایزه آکادمی ملی علوم
- برندگان جایزه نوبل اهل ایالات متحده آمریکا
- برندگان جایزه نوبل فیزیک
- برندگان یهودی جایزه نوبل
- دانشمندان سامانهها
- دانشمندان علوم سامانه اهل ایالات متحده آمریکا
- دانشمندان فیزیک نظری
- دانشمندان یهودی اهل ایالات متحده آمریکا
- دانشآموختگان دانشگاه ییل
- دانشآموختگان مؤسسه فناوری ماساچوست
- درگذشتگان ۲۰۱۹ (میلادی)
- دریافتکنندگان جایزه گوگنهایم
- دریافتکنندگان مدال اینشتین
- زادگان ۱۹۲۹ (میلادی)
- شکگرایان اهل ایالات متحده آمریکا
- فیزیکدانان آمریکایی یهودی
- فیزیکدانان اهل ایالات متحده آمریکا
- فیزیکدانان ذرات
- فیزیکدانان سده ۲۱ (میلادی) اهل ایالات متحده آمریکا
- فیزیکدانان یهودی
- محققان مؤسسه مطالعات پیشرفته
- ندانمگرایان اهل ایالات متحده آمریکا
- ندانمگرایان یهودی
- اعضای شورای روابط خارجی
- دانشمندان اهل نیویورک
- استادان دانشگاه نیومکزیکو
- دانشآموختگان کالج ییل