Flavio Eugenio

Flavio Eugenio
	; Irudi gehiago
; Erromako kontsula	;
; Erromako kontsula
Bizitza
Jaiotza	345 (egutegi gregorianoa)
Herrialdea	Antzinako Erroma
Heriotza	394ko irailaren 6a (egutegi gregorianoa) (48/49 urte)
Heriotza modua	: burugabetzea
Hezkuntza
Hizkuntzak	latina
Jarduerak
Jarduerak	politikaria

Flavio Eugenio (latinez: Flavius Eugenius; 345?-394ko irailak 6) erromatar usurpatzaile bat izan zen (392-394) Teodosio I.a Handiaren aurka. Estatuko erlijio ofizial bezala nagusi zen kristautasunaren aurka tradizio jentilaren azken berpiztea ordezkatu zuen.

Bizitza

Aurretik gramatika irakaslea eta erretorikaria izan zen arren, baita magister scrinorum ere, Eugeniok Ekialdeko Erromatar Inperioko magister milituma eta de facto gobernaria zen Arbogasto ezagutzen zuen.

Botereratzea

Valentiniano II.a hil ondoren, Arbogastok, ziur asko Valentinianoren hilketaren edo bere buruaz beste egitearen arduraduna izan zena, Eugenio enperadore kargura igo zuen 392ko abuztuak 22an. Eugenioren aukeraketak Arbogastori bi abantaila handi eskaintzen zizkion: Eugenio, erromatar bat, egokiagoa zen enperadore bezala Arbogasto baino, frankoa zena. Gainera, erromatar senatua Eugenio izendatzearen aldekoagoa izango zen Arbogasto izendatzearen aldekoa baino.

Politika administratibo, militar eta erlijiosoa

Aukeratua izan ondoren, Eugeniok funtzionario inperialak aldatu zituen. Teodosiok Inperioaren Ekialdeko Zatia Valentiniano II.ari utzi zionean, bere gizon propioak jarri zituen goreneko kargu zibiletan, inperio osoaren gaineko kontrol indartsu bat izateko. Eugeniok administratzaile hauek berarekiko leialak ziren beste batzuengatik aldatu zituen, gehienak senatari klasetik zetozenak. Nikomako Flaviano agurea Italiako Prefektu Pretorio bihurtu zen, honen seme Nikomako Flaviano gazteak Erromako prefektu titulua jaso zuen, praefectus annonae berria Numerio Proiektus zen bitartean.

Eugenio nominalki kristaua zen, eta, beraz, mukurra zen paganismoaren aldeko laguntza inperial programa bat onartzeko. Bere gizonek, alabaina, diru publikoa proiektu paganoak finantzatzeko erabil zezan konbentzitu zuten, Venus eta Erromaren tenpluaren berreraikitzea eta Garaipenaren Aldarearen zaharberritzea Senatuaren egoitzan. Politika erlijioso honek tirabirak sortu zizkion Teodosiorekin eta Milango gotzain boteretsu eta eragin handikoa zen Anbrosio Milangoarekin.

Eugeniok asmatu zuen arlo militarrean, alaman eta frankoekin aliantza zaharrak berrituz. Arbogasto, frankoa zena eta bere armadan ere alaman eta frankoak zituena, Rin ibaiko mugara joan zen, non germaniar tribuak txunditu eta baketu zituen euren aurrean bere armada desfilaraziz.

Eugenioren erorketa

Enperadore aukeratu zutenean, Eugeniok enbaxadoreak bidali zituen Teodosioren gortera, bere aukeraketaren errekonozimendua eskatuz. Teodosiok jaso zituen, baina Eugenio garaitzeko tropak biltzen hasi zen. Une horretan bi urte baino ez zituen bere seme Honorio ere mendebaldeko Augusto bihurtu zuen 393ko urtarrilean.

Teodosio Konstantinoplatik abiatu zen bere armadarekin, eta Eugenio eta Arbogasto garaitu zituen Frigidoko guduan (egungo Italia eta Esloveniaren arteko mugan) 394ko irailak 6an. Gudu odoltsuak bi egun iraun zuen, eta ez ohiko gertakari astronomiko eta meteorologikoak gertatu ziren, baina Teodosiok ozta-ozta irabazi zuen. Arbogastok bere buruaz beste egin zuen porrota gertatu bezain pronto, Eugenio harrapatua eta gaizkile bezala exekutatua izan zen bitartean. Bere burua erakutsia izan zen.

Ondarea

Eugenioren erregealdiak aro baten amaiera eta beste baten hasiera adierazi zuen. Urte bete beranduago, Teodosio hil zen, bere inperioa bere bi semeak ziren Honorio eta Arkadioren artean banatuz. Hau askotan gertatu zen aurreko bi mendeetan zehar, baina oraingo hau behin-betikoa izan zen, erromatar inperioa ez zen sekula gehiago berriz bateratu, eta laurogeita bat urte beranduago mendebaldeko zatia erori egin zen. Eugeniok, gainera, jentilak eta senatari klaseko jendea inperioaren kristautzearen aurka agertzeko azken aukera ordezkatu zuen. Frigidoko gudua tropa barbaroak erabiltzearen joera geroz eta ohikoago baten eredua izan zen, batez ere mendebaldeko zatian, non, emaitza bezala, inperioa ahuldu zuen.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Flavio Eugenio

Datuak: Q313058
Multimedia: Flavius Eugenius / Q313058

i e a Erromatar eta bizantziar enperadoreak
Printzerria 27 BC – 235 AD	Augusto Tiberio Kaligula Klaudio Neron Galba Oton Vitelio Vespasiano Tito Domiziano Nerva Trajano Hadriano Antonino Pio Marko Aurelio eta Luzio Vero Komodo Pertinax Didio Juliano (Peszenio Nigro) (Klodio Albino) Septimio Severo Karakala eta Geta Makrino eta Diadumeniano Heliogabalo Alexandro Severo
Krisialdia 235–284	Maximino Trax Gordiano I.a eta Gordiano II.a Pupieno eta Balbino Gordiano III.a Filipo Arabiarra eta Filipo II.a Dezio eta Herenio Etrusko Hostiliano Treboniano Galo eta Volusiano Emiliano Valeriano Galieno, Salonino eta Valeriano II.a Klaudio Gotiko Kintilo Aureliano Tazito Floriano Probo Karo Karino eta Numeriano Galietako enperadoreak: Postumo (Leliano) Mario Viktorino (Domiziano II.a) Tetriko I.a eta Tetriko II.a
Dominatua 284–395	Diokeziano (inperio osoa) Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) eta Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (West) Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (mendebaldea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Maxentzio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Lizinio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Maxentzio (bakarrik) Lizinio (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (bere burua aldarrikatua) eta Valerio Valente Lizinio (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Lizinio II.a, Konstantino II.a eta Krispo (Martiniano) Konstantino I.a Handia (inperio osoa) eta Krispo Konstantino II.a Konstante Magnentzio eta Dezentzio Konstantzio II.a eta Vetranio Juliano Apostata Joviano Valentiniano I.a Valente Graziano Valentiniano II.a Magno Maximo eta Flavio Viktor Teodosio I.a Handia (Flavio Eugenio)
Mendebaldeko Inperioa 395–480	Honorio (Konstantino III.a eta Konstantzio II.a) Konstantzio III.a Joan, mendebaldeko usurpatzailea Ravenan Valentiniano III.a Petronio Maximo eta Paladio Avito Maioriano, Libio Severo, Antemio eta Olibrio Glizerio Julio Nepote (de iure) Romulo Augustulo (usurpatzailea)
Ekialdeko/ Bizantziar Inperioa 395–1204	Arkadio Teodosio II.a Pulkeria Martziano Leon I.a Leon II.a Zenon I.a (1. agintaldia) Basilisko eta Marko Zenon I.a (2. agintaldia) Anastasio I.a Justino I.a Justiniano I.a Justino II.a Tiberio II.a Maurizio eta Teodosio Fokas Heraklio Konstantino III.a Heraklonas Konstante II.a Konstantino IV.a eta Heraklio, Tiberio eta Justiniano II.a Justiniano II.a (1. agindaldia) Leontzio Tiberio III.a Justiniano II.a (2. agintaldia) eta Tiberio Filipiko Anastasio II.a Teodosio III.a Leon Isauriarra Konstantino V.a Artabasdo Leon IV.a Khazariarra Konstantino VI.a Irene Nizeforo I.a Estaurazio Mikel I.a Rangabe eta Teofilakto Leon V.a Armeniarra eta Konstantino Mikel II.a Teofilo Mikel III.a Basilio Mazedoniarra Leon VI.a Jakituna Alexandro Bizantziokoa Konstantino VII.a Porfirogeneta Erroman I.a Lakapetarra eta Kristobal, Eztebe eta Konstantino Erroman II.a Nizeforo II.a Fokas Joan I.a Tzimiskes Basilio II.a Konstantino VIII.a Zoe (1. agindaldia) eta Erroman III.a Zoe (1. agindaldia) eta Mikel IV.a Mikel V.a Zoe (2. agindaldia) eta Teodora Zoe (2. agindaldia) eta Konstantino Monomako Konstantino Monomako (bakarrik) Teodora Mikel VI.a Isaak I.a Komneno Konstantino X.a Dukas Erroman IV.a Diogenes Mikel VII.a Dukas eta Androniko, Konstantzio eta Konstantino Nizeforo III.a Botaniates Alexio I.a Komneno Joan II.a Komneno eta Alexio Komneno Emanuel I.a Komneno Alexio II.a Komneno Androniko I.a Komneno Isaak II.a Angelo Alexio III.a Angelo Alexio IV.a Angelo Nikolas Kanabos, usurpatzailea Alexio V.a Dukas
Nizeako Inperioa 1204–1261	Konstantino Laskaris Teodoro I.a Laskaris Joan III.a Dukas Vatatzes Teodoro II.a Laskaris Joan IV.a Dukas Laskaris
Ekialdeko/ Bizantziar Inperioa 1261–1453	Mikel VIII.a Paleologo Androniko II.a Paleologo eta Mikel IX.a Paleologo Androniko III.a Paleologo Joan V.a Paleologo Joan VI.a Kantakuzeno eta Joan V.a Paleologo eta Mateo Kantakuzeno Joan V.a Paleologo Androniko IV.a Paleologo Joan VII.a Paleologo Androniko V.a Paleologo Emanuel II.a Paleologo Joan VIII.a Paleologo Konstantino XI.a Paleologo
Letra etzanean usurpatzaile edo enperadorekideak.