Donejakue bideak Frantzian
Donejakue bideak Frantzian1 UNESCOren gizateriaren ondarea | |
Bideen mapa | |
Mota | Kulturala |
Irizpideak | ii, iv, vi |
Erreferentzia | 868 |
Kokalekua | Frantzia |
Eskualdea2 | Europa/Ipar Amerika |
Koordenatuak | 45°11′2.6″N 0°43′22.6″W / 45.184056°N 0.722944°W |
Izen ematea | 1998 (XXII. bilkura) |
1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) 2 UNESCOren sailkapena |
Donejakue bideak Frantzian (frantsesez: chemins de Saint-Jacques-de-Compostelle en France) izendapenpean Frantziatik igarotzean Done Jakue Bidearekin lotutako monumentu batzuk biltzen dira, UNESCOk 1998an hala izendatu zituenetik Gizateriaren Ondarearen zati direnak. Frantzian lau bide edo bide nagusi daude Santiago de Compostelara joateko:
- Via Tolosana edo Via Arletanensis, Arleserako edo Tolosarako bidean: Arlesen zati bat Frantziako Mediterraneoan, eta, Tolosa zeharkatu ondoren, Pirinioak zeharkatzen ditu Somportetik, non Aragoiko bidearekin lotzen den.
- Via Turonensis edo Tourseko bidea.
- Via Podiensis edo Puyko bidea.
- Via Lemovicensis edo Limogesko bidea.
Azken hiru bideak Gibraltar izeneko paraje batean elkartzen dira, Izuratik gertu. Hortik, hiru ibilbideek elkarrekin jarraitzen dute Donibane Garazira arte, Donejakue bidearen azken etapa da eta azken herria Pirinioak zeharkatu aurretik. Nafarroa Behereko herri hau Bide Frantsesaren abiapuntutzat hartzen da.
Lau bide nagusi horiez gain, beste adar txikiago asko daude. Horien artean, honako hauek nabarmentzen dira:
- Soulaceko bidea edo Akitaniar Itsasertza. Bideak Côte d'Argent zeharkatzen du eta Irundik sartzen da, Kostaldeko Donejakue bidearekin lotuz.
- Piemonte Pirenaikoaren bidea: Mediterraneotik Pirinioekiko paraleloan doa, eta hein batean Via Tolosanarekiko paraleloan. Pirinioak zeharkatu ditzake hainbat puntutatik, tartean Gavarnie.
- Auverniako Bidea edo Via Auverniensis: Clermontera bidean Neversera desbideratzen den Via Lemovicensisen aldaera bat da. Erromesek, 600 kilometro baino gehiago egin ondoren, La Romieun Via Podiensisekin bat egingo dute.
UNESCOren adierazpenak, banan-banan adierazita, bidearen zazpi zati babesten ditu, hala nola 26 eliza, 12 katedral, 11 abadia, 6 zubi, 5 basilika, 5 ospitale, 2 kolegiata eta kanpandorre bat, ate bat eta trikuharri bat.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]