1963
Itxura
1963. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
Hamarkadak | 1940(e)koa • 1950(e)koa • 1960(e)koa • 1970(e)koa • 1980(e)koa |
Urteak | 1960 • 1961 • 1962 • 1963 • 1964 • 1965 • 1966 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1963 MCMLXIII |
Ab urbe condita | 2716 |
Armeniar egutegia | 1412 ԹՎ ՌՆԺԲ |
Bahá'í egutegia | 119 – 120 |
Bengaliar egutegia | 1370 |
Berber egutegia | 2913 |
Egutegi budista | 2507 |
Myanmarko egutegia | 1325 |
Bizantziar egutegia | 7471 – 7472 |
Koptoen egutegia | 1679 – 1680 |
Etiopiar egutegia | 1955 – 1956 |
Hebrear egutegia | 5723 – 5724 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 2019 – 2020 |
Shaka Samvat | 1885 – 1886 |
Kali Yuga | 5064 – 5065 |
Iraniar egutegia | 1341 – 1342 |
Islamiar egutegia | 1382 – 1383 |
Japoniar egutegia | Shōwa 38 (昭和38年) |
Korear egutegia | 4296 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2506 |
Holozeniar egutegia | 11963 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 15a – Itsasuko Agiria Aberri Egunean Itsasu herrian plazaratutako agiria izan zen, Europan integraturiko Euskal Herria nazio moduan aldarrikatzen zuena.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 2a – Ap Baceko gudu garrantzitsua irabazi zuen Hego Vietnamgo Askapenerako Nazio Fronteak (edo Viet Congek) AEBetako eta Hego Vietnamgo armaden aurka.
- Martxoaren 21a – San Frantziskoko badiako Alcatrazeko kartzela betiko itxi zuten.
- Maiatzaren 8a – Huế hiriko Phật Đản eguneko tiroketak izenarekin ezagutzen da Hego Vietnamgo Huế hirian Ngô Đình Diệmen gobernuaren indarrek armarik ez zeramatzaten bederatzi zibil budisten aurka egindako tiroketa.
- Maiatzaren 25a – Afrikako 32 herrialdek bat egin zuten kolonialismoaren aurka eta Afrikar Batasunerako Erakundea eratu zuten Etiopian.
- Ekainaren 16a – Valentina Terexkova kosmonauta sobietarra historian espazioratu den lehen emakumezkoa bihurtu zen Kazakstanen dagoen Baikonurgo kosmodromotik orbitaratu zutenean.
- Ekainaren 21a – Giovanni Battista Montini, Milango artzapezpikua, Eliza Katolikoko Aita Santu aukeratu zuten. Paulo VI.a izena hartu zuen.
- Abuztuaren 5a – Sobiet Batasunak, AEBek eta Erresuma Batuak Entsegu Nuklearren Debeku Partzialaren Hitzarmena sinatu zuten Moskun.
- Abuztuaren 28an Martin Luther Kingek gidatu zuen Washington DCn protesta ibilaldi erraldoia, "I Have a Dream" izenburuarekin ezagututako hitzaldia eman zuelarik.
- Irailaren 16a – Malaya, Singapur, Ipar Borneo (oraingo Sabah) eta Sarawak batu egin ziren Malaysia eratzeko.
- Irailaren 25a – Lord Dennigek Erresuma Batuko Gobernuak Profumo aferari buruz egindako txosten ofiziala kaleratu zuen.
- Urriaren 1a – Nigeriak errepublika aldarrikatu zuen.
- Azaroaren 22a – Dallasen (AEB), John F. Kennedy presidentea hil zuten (j.1917).
- Abenduaren 2a – Espainian, Gobernuak Ordena Publikoko Auzitegia edo TOP sortu zuen, delitu politikoak zigortzeko instantzia judizial berezia.
- Abenduaren 12a – Keniak independentzia lortu zuen Erresuma Batutik.
Arte eta kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 7a – 1963ko Nafarroako Bertsolari Txapelketan Mikel Arozamenak bere bigarren txapela jantzi zuen.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 11 – The Beatles talde britainiarrak "Please Please Me", bere lehenengo diskoa argitaratu zuen. Hurrengo 3-4 urteetan munduko birari ekin zioten, tartean AEBak "konkistatuz" eta Beatlemania izeneko fenomenoa sortuz.
Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Thomas Starzlek lehenengo gibel-transplantea AEBetan, James D. Hardyk lehenengo birikakoa eta Guy Alexandrek lehenengo giltzurrun-transplantea burmuin heriotza baina bihotza taupaka zituen emaile batengandik Belgikan.
- Edward Lorenz matematikariak argitaratu zuen bere aurkikuntza "tximeleta efektua"-ren inguruan, kaosaren teoriaren garapenerako esanguratsua izan zena.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 2a – 10 alpinista txinatarrek osatutako espedizioak egin zuen lehendabiziko igoera Shishapangma (8.027 m) mendira.
- Abuztuaren 24a – Alemanian gizonezkoen futbolaren Bundesliga sortu zuten.
- Frantziako Tourra irabazi zuen 3 aldiz jarraian Jacques Anquetilek.
Jaiotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Kamel Eddine Fekhar, Aljeria erdialdeko M'zab haraneko mozabita amazig berebereen buruzagia (h. 2019).
- Urtarrilaren 2a – Eloy Velasco, bizkaitar epailea.
- Urtarrilaren 4a – May-Britt Moser, norvegiar psikologo eta neurozientzialaria, 2014ko Medikuntzako Nobel Saria.
- Urtarrilaren 5a – Javier Hernández, Boni, nafar rock musikaria, Barricada taldeko gitarra-jotzaile eta abeslaria (h. 2021).
- Urtarrilaren 7a – Carmen Machi, espainiar aktorea.
- Urtarrilaren 11 – Jason Connery, ingeles aktorea.
- Urtarrilaren 12a – Juan Carlos Monedero, espainiar politologoa eta politikaria.
- Urtarrilaren 12a – María José Sanz Sánchez, espainiar biologoa eta ikertzailea.
- Urtarrilaren 14a – Steven Soderbergh, estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea.
- Urtarrilaren 15a – Pedro Ugarte, gaztelaniazko bizkaitar idazlea.
- Urtarrilaren 16a – Simon Johnson, britainiar-estatubatuar ekonomialaria, 2024ko Ekonomiako Nobel Saria.
- Urtarrilaren 16a – Carlos Xavier, portugaldar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 18a – Efraín Alegre, paraguaitar abokatu eta politikaria.
- Urtarrilaren 18a – Vera Pauw, herbeherear futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Urtarrilaren 19a – John Bercow, Erresuma Batuko Komunen Ganberako presidentea.
- Urtarrilaren 19a – Juantxu Olano, bizkaitar baxu-jotzailea.
- Urtarrilaren 20a – Aleksei Bolotov, errusiar alpinista, 11 zortzimilako ezberdin igo zituena (h. 2013).
- Urtarrilaren 20a – Iñigo Iturrate, EAJko bizkaitar politikaria.
- Urtarrilaren 20a – Mark Ryden, estatubatuar margolaria, surrealismo poparen aitabitxia.
- Urtarrilaren 21a – Hakeem Olajuwon, NBAko nigeriar saskibaloi jokalari ohia.
- Urtarrilaren 22a – Sergio Sauca, espainiar kazetari eta telebista aurkezlea.
- Urtarrilaren 22a – Andrei Txmil, belgikar herritartasundun moldaviar txirrindularia.
- Urtarrilaren 23a – Maddalen Iriarte, donostiar kazetaria, telebista aurkezlea eta politikaria.
- Urtarrilaren 23a – Elisa Loncón, maputxe unibertsitate-irakaslea, hizkuntzalaria eta amerindiar herrien aldeko ekintzailea.
- Urtarrilaren 26a – Marie-Castille Mention-Schaar, frantziar zuzendari, ekoizle, idazle eta kazetari ohia.
- Urtarrilaren 26a – José Mourinho, Mou, portugaldar futbolari ohi eta entrenatzailea.
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 2a – Gonzalo de Castro, espainiar aktorea.
- Otsailaren 2a – Andrej Kiska, Eslovakiako presidentea.
- Otsailaren 2a – Edu Marangon, brasildar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Otsailaren 3a – Jose Biriukov, errusiar-estatubatuar saskibaloi jokalaria.
- Otsailaren 4a – Pirmin Zurbriggen, suitzar eskiatzaile ohia, kirol honetako onenetakoa.
- Otsailaren 5a – Pako Aiestaran, gipuzkoar prestatzaile fisiko eta futbol entrenatzailea.
- Otsailaren 5a – Goran Jurić, kroaziar futbolari ohia.
- Otsailaren 6a – Josep Maria Bartomeu, kataluniar enpresaburu eta kirol arloko burua, FC Bartzelona taldearen presidentea.
- Otsailaren 8a – Yolanda Mendiola, euskal telebista-aurkezlea.
- Otsailaren 9a – Lolo Ferrari, frantziar dantzaria, abeslaria eta aktore pornografikoa (h. 2000).
- Otsailaren 9a – Khalida Jarrar, palestinar politikaria eta ekintzaile feminista ezkertiarra.
- Otsailaren 11 – Jose Maria Bakero, gipuzkoar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Otsailaren 12a – Mikel Aizpuru, gipuzkoar historialaria, EHUko Historia Garaikideko irakaslea eta UEUko zuzendari ohia.
- Otsailaren 12a – Hugues Labiano, lapurtar komikigilea.
- Otsailaren 14a – Elisenda Roca, kataluniar kazetari, telebista-aurkezlea eta haur-literaturako idazlea.
- Otsailaren 16a – María del Coro Arizmendi, mexikar zientzialaria, biologoa eta ornitologoa.
- Otsailaren 16a – Luis Miguel Domínguez, espainiar naturalista eta telebistako zuzendaria, Iberiar otsoen defentsan ezaguna.
- Otsailaren 17a – Maiken Beitia, nafar aktorea.
- Otsailaren 17a – Michael Jordan, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalaria, inoizko hoberenetarikoa.
- Otsailaren 17a – Larry the Cable Guy, estatubatuar umorista, disc jockey eta aktorea.
- Otsailaren 19a – Slobodan Dubajić, serbiar futbolari ohia.
- Otsailaren 20a – Charles Barkley, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalaria, historian hegaleko-pibot onenetakotzat hartua.
- Otsailaren 22a – Edorta Murua, bizkaitar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Otsailaren 22a – Vijay Singh, hindu-fijiar golfaria.
- Otsailaren 25a – Gabriela Bravo, espainiar fiskal eta politikoa.
- Otsailaren 26a – Iñaki Gil Diaz de Argote, arabar aizkolari eta harri-jasotzailea (h. 2018).
- Otsailaren 27a – Sole Giménez, frantziar-espainiar abeslaria, musikagilea eta letragilea.
- Otsailaren 28a – Claudio Chiappucci, Deabrua, italiar txirrindulari ohia.
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 2a – Anthony Albanese, Australiako lehen ministroa.
- Martxoaren 3a – Martín Fiz, gasteiztar atleta ohia.
- Martxoaren 6a – Jon Torre Basterretxea, bizkaitar pala-jokalaria.
- Martxoaren 8a – Jelena Baturina, oligarka errusiarra.
- Martxoaren 8a – Sílvia Marsó, kataluniar aktorea.
- Martxoaren 8a - Sasha Waltz, alemaniar koreografoa, dantzaria eta opera-zuzendaria.
- Martxoaren 9a – Benito Ballent, nafar futbolari ohia.
- Martxoaren 9a – Juanjo Olasagarre, nafar idazlea.
- Martxoaren 9a – Luis Posada, kataluniar bikoiztailea.
- Martxoaren 11 – Fernando Guillén Cuervo, kataluniar aktorea.
- Martxoaren 11 – Alex Kingston, ingeles aktorea.
- Martxoaren 13a – Fito Páez, argentinar rock musikagile, abeslari eta pianista eta zinegilea.
- Martxoaren 14a – Pedro Duque, espainiar ingeniaria, Espainiako lehen astronauta eta Espainiako Zientzia eta Ikerketa Ministroa.
- Martxoaren 14a – Toñi Salazar, espainiar abeslaria eta konpositorea, Azúcar Moreno bikoteko kidea.
- Martxoaren 15a – Jokin Bildarratz, gipuzkoar politikaria, Tolosako alkatea ohia eta EUDELeko elkarteburua.
- Martxoaren 15a – Ochy Curiel, Latinoamerikako eta Karibeko feminismoaren teorialari eta aktibista, gizarte-antropologoa eta kantautorea.
- Martxoaren 15a – Rosa Fresno, arabar politikaria.
- Martxoaren 16a – Jerome Flynn, ingeles aktorea.
- Martxoaren 18a – Vanessa Williams, estatubatuar abeslari eta aktorea.
- Martxoaren 20a – David Thewlis, ingeles aktorea.
- Martxoaren 21a – Ronald Koeman, herbeheretar futbolari ohi eta entrenatzailea, historian gol gehien sartu dituen atzelaria.
- Martxoaren 22a – Martín Vizcarra, Peruko presidentea.
- Martxoaren 23a – Ana Fidelia Quirot, kubatar atleta ohia.
- Martxoaren 25a – Luis Valero, UPNko nafar politikaria, Tafallako alkate ohia.
- Martxoaren 26a – Amparo Larrañaga, espainiar aktorea.
- Martxoaren 26a – Berta Piñan, asturiar idazlea.
- Martxoaren 27a – Quentin Tarantino, estatubatuar zinema zuzendari, aktore eta gidoigilea.
- Martxoaren 27a – Xuxa, brasildar telebista-aurkezlea, aktore, modelo eta abeslaria.
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Alberto Leanizbarrutia, Sanpete, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Apirilaren 1a – Ana Revenga, espainiar ekonomialaria.
- Apirilaren 2a – Pierre Arthapignet, zuberotar errugbilari ohia.
- Apirilaren 2a – Fernando Martinez de Gereñu, arabar txirrindulari ohia.
- Apirilaren 3a – Olatz Arregi, gipuzkoar EHUko irakaslea, informatikaria eta Hitz zentroko ikertzailea.
- Apirilaren 3a – Ester Capella, Kataluniako Generalitatearen Justizia Kontseilaria.
- Apirilaren 3a – Stevo Pendarovski, Ipar Mazedoniako presidentea.
- Apirilaren 6a – Javier Balderas, bizkaitar abokatua eta lan-zuzenbideko legelaria.
- Apirilaren 6a – Rafael Correa, Ekuadorko presidentea.
- Apirilaren 6a – Phan Thị Kim Phúc, napalmak erretako neskatoa, gerraren kontrako ekintzaile vietnamdarra.
- Apirilaren 6a – Mari Jose Olaziregi, EHUko irakaslea, euskal idazlea eta literatur kritikaria.
- Apirilaren 7a – Jaime de Marichalar, nafar noblea, Elena Borboikoaren ezkontidea.
- Apirilaren 7a – Axel Voss, alemaniar politikaria.
- Apirilaren 9a – Marc Jacobs, estatubatuar moda-diseinatzailea.
- Apirilaren 10a – Eneko de las Heras, venezuelar ilustratzaile, karikaturagile eta umorista grafikoa.
- Apirilaren 11a – Jennifer eta June Gibbons, Biki mutuak, galestar bikiak, bakarrik oso gertuko familiakoekin komunikatzen zirelako ezagunak (Jennifer 1993an hil zen).
- Apirilaren 12a - Miren Izaskun Asua, bizkaitar aktorea, antzerki formatzailea eta zuzendaria.
- Apirilaren 12a – Lydia Cacho, mexikar kazetaria, idazlea, hizlaria, feminista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea.
- Apirilaren 12a – Anabel Sanz, bizkaitar feminista eta gizarte-ekintzailea.
- Apirilaren 13a – Gari Kasparov, errusiar xake jokalaria, idazlea eta politikaria.
- Apirilaren 15a – Diosdado Cabello, Venezuelako presidente ohia.
- Apirilaren 15a – Beata Szydło, Poloniako lehen ministroa.
- Apirilaren 17a – Pedro Casablanc, espainiar aktorea.
- Apirilaren 18a – Conan O'Brien, estatubatuar telebistako aurkezle eta komediantea.
- Apirilaren 20a – Fermin Muguruza, euskal musikagilea, abeslaria eta ekoizlea.
- Apirilaren 20a – Rachel Whiteread, britainiar artista.
- Apirilaren 22a – Blanca Fernández Ochoa, espainiar eskiatzaile alpinoa (h. 2019).
- Apirilaren 25a – David Moyes, eskoziar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Apirilaren 25a – Rafael Yuste, espainiar neurobiologoa.
- Apirilaren 28a – Obiageli Ezekwesili, nigeriar aditua ekonomia-politikan.
- Apirilaren 30a – Alicia Miyares, espainiar filosofo eta idazle feminista.
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Màrius Serra, kataluniar idazlea, itzultzailea, kazetaria eta hitz gurutzatuen egilea.
- Maiatzaren 2a – María Asunción Aramburuzabala, mexikar enpresaburua, Mexikoko emakume enpresabururik aberatsenetakoa.
- Maiatzaren 2a – Antonio Aretxabala, galiziar-kantabriar-nafar geologo eta zientzia-dibulgatzailea.
- Maiatzaren 4a – Jon Azkargorta, Azkar, bizkaitar errugbilari ohia.
- Maiatzaren 8a – Michel Gondry, frantziar zinema zuzendari, gidoigile, dokumentalgile eta ekoizlea.
- Maiatzaren 10a – Ziad Tlemçani, tunisiar futbolari ohia.
- Maiatzaren 11 – Natasha Richardson, britainiar aktorea (h. 2009).
- Maiatzaren 11 - Nina Stemme, suediar opera abeslaria.
- Maiatzaren 12a – Juan Mari Musti Mujika, gipuzkoar futbolaria (h. 2004).
- Maiatzaren 13a – Ione Irazabal, bizkaitar ipuin kontalaria eta aktorea.
- Maiatzaren 13a – Andrea Leadsom, britainiar politikaria.
- Maiatzaren 13a – Ana Madariaga, bizkaitar politikari jeltzalea eta pedagogoa.
- Maiatzaren 15a – José Luis Fernández Prieto, bizkaitar futbolari ohia.
- Maiatzaren 16a – Catherine Cusset, frantziar nobelagile eta idazlea.
- Maiatzaren 21a – Asun Agiriano, gipuzkoar idazlea, udal bibliotekaria.
- Maiatzaren 24a – Michael Chabon, estatubatuar eleberrigile, gidoigile, zutabegile eta ipuin idazlea.
- Maiatzaren 24a – Joe Dumars, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
- Maiatzaren 24a – Arrate Egaña, gipuzkoar idazlea.
- Maiatzaren 25a – Iñaki Gastón, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Maiatzaren 25a – Mike Myers, kanadar zinemagile eta umorista.
- Maiatzaren 26a – Petra Elser, alemaniar itzultzailea.
- Maiatzaren 27a – Mario Zubiaga, gipuzkoar unibertsitateko-irakasle eta politologoa.
- Maiatzaren 29a – Lucía Artazcoz Lazcano, gipuzkoar medikua, osasun arloko doktorea eta bertan ematen diren ezberdinkeria sozialen ikerlaria eta dibulgatzailea.
- Maiatzaren 30a – Mercedes Ferrer, madrildar egile abeslaria.
- Maiatzaren 30a – Hella Jongerius, holandar Industria-diseiinatzailea.
- Maiatzaren 31 – Laudelino Cubino, espainiar txirrindulari ohia.
- Maiatzaren 31 – Viktor Orbán, Hungariako lehen ministroa.
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 2a – Ane Gabarain, euskal aktorea.
- Ekainaren 2a – Pepe Viyuela, espainiar aktore, pailazo, olerkari eta umorista.
- Ekainaren 4a – Jon Arretxe, euskal idazlea.
- Ekainaren 6a – Gustavo de Arístegui, espainiar diplomazialari eta politikaria.
- Ekainaren 9a – Johnny Depp, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 9a – Antton Irusta, bizkaitar idazlea.
- Ekainaren 10a – Petra De Sutter, belgikar ginekologia-irakaslea eta politikaria.
- Ekainaren 10a – Jeanne Tripplehorn, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 12a – Mimoza Ahmeti, albaniar poeta, idazlea eta politikaria.
- Ekainaren 12a – Joseba Gabilondo, euskal idazlea, irakaslea eta literatura kritikaria.
- Ekainaren 13a – Alaska, mexikar-espainiar abeslari, aktore eta enpresaria.
- Ekainaren 13a – Félix Tshisekedi, Kongoko Errepublika Demokratikoko presidentea.
- Ekainaren 13a – Hikari Ōe, autismoa duen japoniar musikagilea.
- Ekainaren 15a – Joxe Ramon Bengoetxea, gipuzkoar legelaria, politikaria eta EHUko irakaslea.
- Ekainaren 15a – Helen Hunt, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 15a – Blanca Portillo, espainiar aktorea eta zuzendaria.
- Ekainaren 17a – Greg Kinnear, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 18a – Rumen Radev, Bulgariako presidentea.
- Ekainaren 20a – Ales Furundarena, bizkaitar aktorea.
- Ekainaren 21a – Iñaki Camino, gipuzkoar hizkuntzalaria eta EHUko irakaslea.
- Ekainaren 21a – Sara de la Rica Goirizelaia, bizkaitar ekonomialaria.
- Ekainaren 22a – Begoña Guillen, arabar argazkilaria.
- Ekainaren 23a – Liu Cixin, nagusiki zientzia-fikzioa idazten duen txinatar idazlea.
- Ekainaren 25a – Yann Martel, kanadar idazlea.
- Ekainaren 25a – George Michael, ingeles abeslari eta musikaria (h. 2016).
- Ekainaren 29a – Joan-Lluis Lluis, Ipar Kataluniako idazlea eta katalanaren aldeko ekintzailea.
- Ekainaren 29a – Anne-Sophie Mutter, alemaniar biolinista.
- Ekainaren 29a – Valentín Rocandio, gipuzkoar atleta ohia, distantzia motzetan aditua.
- Ekainaren 30a – Yngwie Malmsteen, suediar gitarra elektriko-jotzaile, kantautore, konpotsatzaile eta taldeburua.
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 4a – Ute Lemper, alemaniar kantari eta aktorea.
- Uztailaren 6a – Yolanda Arrieta, euskal idazlea.
- Uztailaren 8a – Mehreen Faruqi, australiar ingurumen eta ingeniari zibila, irakaslea, feminista eta politikaria.
- Uztailaren 10a – Conor Murphy, Sinn Féineko ipar irlandar politikaria.
- Uztailaren 10a – Ronan Pensec, frantziar txirrindulari ohia.
- Uztailaren 10a – Vicente Vallés, espainiar kazetari eta telebista aurkezlea.
- Uztailaren 11 – Dean Richards, ingeles errugbilari ohia.
- Uztailaren 13a – Spud Webb, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
- Uztailaren 13a – Gunilla Gerland, suediar idazlea.
- Uztailaren 14a – Miriam Garcia Pascual, nafar eskalatzailea (h. 1990).
- Uztailaren 15a – Leandro Machado, brasildar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Uztailaren 15a – Brigitte Nielsen, daniar aktore, modelo eta abeslaria.
- Uztailaren 17a – Letsie III.a Lesothokoa, Lesothoko erregea.
- Uztailaren 17a – Matti Nykänen, finlandiar eski jauzilaria (h. 2019).
- Uztailaren 18a – Fernando García Macua, bizkaitar abokatua eta Athletic Clubeko presidente ohia.
- Uztailaren 18a – Gari, gipuzkoar abeslaria, Hertzainak taldeko abeslaria.
- Uztailaren 18a – Marc Girardelli, austriar jatorriko luxenburgotar eskiatzaile ohia, munduko eskiatzaile handienetakoa.
- Uztailaren 20a – Nicolás de Miguel, UPyDko gipuzkoar politikaria.
- Uztailaren 21a – Dorce Gamalama, indonesiar emakumezko abeslari, aktore, aurkezle eta umorista transexuala (h. 2022).
- Uztailaren 24a – Ernesto Gasco, PSE-EEko gipuzkoar politikaria.
- Uztailaren 24a – Karl Malone, Postaria, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
- Uztailaren 24a – Juan Luis Zabala, euskal idazle, kazetari eta blogaria.
- Uztailaren 25a – Cristina Torres, espainiar aktorea eta erizain laguntzailea.
- Uztailaren 27a – Rita Oraá, arabar boleibol jokalari ohia.
- Uztailaren 28a – María Pagés, espainiar flamenko-koreografoa.
- Uztailaren 29a – Kiko Jauregi, gipuzkoar aktorea.
- Uztailaren 30a – Lisa Kudrow, estatubatuar aktore, umoregile, idazle eta produktorea.
- Uztailaren 30a – Antoni Martí, Andorrako lehen ministroa (h. 2023).
- Uztailaren 30a – Chris Mullin, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 1a – Coolio, estatubatuar rap abeslaria (h. 2022).
- Abuztuaren 2a – Iñaki Beraetxe, gipuzkoar aktore, zuzendari eta gidoilaria.
- Abuztuaren 3a – Graham Arnold, australiar futbolari ohia.
- Abuztuaren 3a – James Hetfield, estatubatuar abeslari, gitarrajole eta musikagilea, Metallica taldeko kidea.
- Abuztuaren 4a – Martin Garitano, Gipuzkoako 19. ahaldun nagusia.
- Abuztuaren 4a - Dolores Vilavedra, galiziar itzultzailea, idazlea, unibertsitateko irakaslea eta literatura-kritikaria.
- Abuztuaren 5a – Mark Strong, ingeles aktorea.
- Abuztuaren 6a – Pedro María Corral, madrildar politikari eta eleberrigilea.
- Abuztuaren 6a – Kevin Mitnick, estatubatuar hackerra (h. 2023).
- Abuztuaren 7a – Ana de Roque, espainiar kazetaria.
- Abuztuaren 8a – Juan Maria Altuna, Txisun, gipuzkoar arraunlari ohia.
- Abuztuaren 9a – Whitney Houston, estatubatuar abeslari, aktore, ekoizle eta modeloa (h. 2012).
- Abuztuaren 9a – Barton Lynch, australiar surflari ohia.
- Abuztuaren 14a – Emmanuelle Béart, frantziar aktorea.
- Abuztuaren 14a – Célestin Hakizimana, ruandar apezpiku katolikoa.
- Abuztuaren 14a – Eduardo Clavero, gipuzkoar saskibaloi jokalari ohia.
- Abuztuaren 15a – Alejandro González Iñárritu, mexikar zinema zuzendaria.
- Abuztuaren 15a – Javier Lukin, nafar txirrindulari ohia.
- Abuztuaren 19a – Patxi Alonso, bilbotar kazetaria, telebista aurkezlea eta irrati esataria.
- Abuztuaren 19a – John Stamos, estatubatuar aktorea.
- Abuztuaren 20a – Karlos Cid, euskarazko idazlea eta itzultzailea.
- Abuztuaren 20a – Pablo Fernández, bizkaitar gizarte graduatu, legelari eta udal-politikaria.
- Abuztuaren 21a – Luis Casado, UPNko nafar politikaria.
- Abuztuaren 21a – Mohammed VI .a Marokokoa, Marokoko Erregea.
- Abuztuaren 21a – Paskual Rekalde, nafar filologoa, itzultzailea eta euskaltzain osoa.
- Abuztuaren 22a – Tori Amos, estatubatuar piano-jotzaile, rock alternatibo abeslari eta konpositorea.
- Abuztuaren 24a – Hideo Kojima, japoniar bideo-joko diseinatzailea.
- Abuztuaren 25a – Miro Cerar, Esloveniako lehen ministroa.
- Abuztuaren 26a – Karlos Alastruey, bizkaitar zinema zuzendaria eta gidoigilea.
- Abuztuaren 26a – Karmele Aranburu, gipuzkoar aktorea eta abeslaria.
- Abuztuaren 29a - Belinda Washington, britainiar-espainiar aktorea, telebista aurkezlea eta abeslaria.
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 1a – Almudena Ariza, espainiar kazetaria, aurkezlea eta korrespontsala.
- Irailaren 1a – Estibalitz González, bizkaitar idazlea eta ipuin-kontalaria.
- Irailaren 1a – Sorkunde Lekuona Sagarzazu, gipuzkoar irakaslea.
- Irailaren 1a – Fernando de Prado, gipuzkoar historialari eta idazlea.
- Irailaren 2a – Arantxa Aldalur, gipuzkoar idazlea.
- Irailaren 3a – Guido Imbens, herbeheretar-estatubatuar ekonomialaria, 2021eko Ekonomiako Nobel Saria.
- Irailaren 3a – Luis Carlos León, nafar beisbol eta softbol jokalari ohia.
- Irailaren 4a – Graham Norton, irlandar telebista aurkezlea eta irrati esataria, umorista, aktorea, idazlea eta komentarista.
- Irailaren 6a – Ivan Hašek, txekiar futbolari ohia.
- Irailaren 6a – Josu Jon Imaz, EBBko presidente ohia eta Petronorreko presidentea.
- Irailaren 6a – Geert Wilders, holandar politikaria.
- Irailaren 7a – Àngels Barceló, kataluniar kazetaria.
- Irailaren 7a – Teresa Lopez de Munain, bizkaitar aktorea.
- Irailaren 8a – Juan Lopez de Uralde, gipuzkoar ekintzaile ekologista.
- Irailaren 8a – Li Ning, txinatar gimnasta artistiko ohia.
- Irailaren 9a – Jesus Maria Etxeberria, nafar musikagilea.
- Irailaren 9a – Arantza Salterain, bizkaitar irakaslea eta kantaria.
- Irailaren 10a – Marian Keyes, irlandar idazlea.
- Irailaren 10a – Bill Stevenson, punk rock generoko bateria-jotzaile eta musika-ekoizlea.
- Irailaren 11 – Carmen Ybarra Careaga, espainiar enpresaburua da, Ybarrako Arriluce III. markesa.
- Irailaren 13a – Ana García Lozano, espainiar kazetaria eta aurkezlea.
- Irailaren 14a – Jon Iñaki Lasa, bizkaitar idazlea.
- Irailaren 15a – Teresa Helbig, kataluniar moda-diseinatzailea.
- Irailaren 16a – Karen Dianne Baldwin, kanadar gidoilaria, aktorea eta modeloa.
- Irailaren 16a – Luc Frieden, Luxenburgoko lehen ministroa.
- Irailaren 17a – Pako Aristi, gipuzkoar idazlea eta kazetaria.
- Irailaren 17a – Lola Robles, espainiar idazlea, zientzia-fikziozko lanetan aditua.
- Irailaren 18a – Fabiola Posada, kolonbiar umorista (h. 2024).
- Irailaren 19a – David Seaman, ingeles futbolari ohia.
- Irailaren 20a – Iñigo Aranbarri, gipuzkoar idazlea.
- Irailaren 21a – Fernando Albizu, gipuzkoar aktorea.
- Irailaren 21a – Txema Garcia-Viana, gipuzkoar idazlea.
- Irailaren 21a – Angus Macfadyen, eskoziar aktorea.
- Irailaren 21a – Yolanda Mazkiaran, nafar dokumentalgilea eta irakaslea.
- Irailaren 24a – Mary Agnes Chase, estatubatuar botanikaria, ilustratzailea eta agronomoa, agrostologian espezializatua (j. 1869).
- Irailaren 24a – Arantza Tapia, gipuzkoar politikari jeltzalea.
- Irailaren 25a – Thais Russomano, brasildar mediku eta ikertzailea, medikuntza aeroespazialean espezializatua.
- Irailaren 28a – Luis Arce, Boliviako presidentea.
- Irailaren 30a – Irma Soriano, espainiar kazetari eta telebista aurkezlea.
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a – Lawrence Norfolk, britaniar idazlea.
- Urriaren 1a – Neil Stephens, australiar txirrindulari-ohia eta kirol zuzendaria.
- Urriaren 2a – Ibtisam Barakat, palestinar-estatubatuar kazetaria, idazlea, poeta, artista, itzultzailea eta hezitzailea.
- Urriaren 2a – Maria Ressa, Filipinetako kazetaria, 2021eko Bakearen Nobel Saria.
- Urriaren 6a – Thomas Bickel, suitzar futbolari ohia.
- Urriaren 6a – Elisabeth Shue, estatubatuar aktorea.
- Urriaren 6a – Txan magoa, donostiar mago edo aztia.
- Urriaren 11 – Jordi Villacampa, kataluniar saskibaloi jokalari ohia.
- Urriaren 12a – Hilda Lizarazu, argentinar rock and roll abeslari eta musikagilea.
- Urriaren 12a – Mauro Urriza, nafar musikaria eta musikagilea (h. 2014).
- Urriaren 13a – Isabelle Gélinas, franko-kanadar aktorea.
- Urriaren 15a – Isidoro Temprano, bizkaitar udal-politikaria.
- Urriaren 17a – Sergio Goycochea, argentinar futbol atezain profesional ohi, modelo ohi eta telebistako aurkezle eta aktorea.
- Urriaren 17a – Beatriz Hernanz, galiziar poeta eta literatur kritikaria.
- Urriaren 18a – Patxi Petrirena, nafar itzultzaile eta zuzentzailea.
- Urriaren 19a – Bartolomé Alarcón, bizkaitar arraunlari ohia.
- Urriaren 20a – Jasone Aretxabaleta, gipuzkoar kazetaria eta telebista aurkezlea.
- Urriaren 20a – Marc Newson, australiar diseinatzaile industriala.
- Urriaren 20a – Julie Payette, kanadar ingeniaria, zientzialaria eta astronauta ohia, Kanadako gobernadore nagusia.
- Urriaren 22a – Márcia Marinho, brasildar politikari, mediku eta enpresaburua (h. 2024).
- Urriaren 22a – Eulàlia Valldosera i Guilera, kataluniar artista feminista eta politikaria.
- Urriaren 23a – Brigitte Baptiste, kolonbiar biologoa, ingurumen eta bioaniztasun gaietan aditua.
- Urriaren 24a – Rosana, espainiar kantautorea.
- Urriaren 25a – Michael Lynagh, australiar errugbilari ohia.
- Urriaren 25a - Marta Segarra, kataluniar filologoa, unibertsitateko katedraduna eta ikertzailea.
- Urriaren 26a – Pello Irazu, gipuzkoar eskultorea.
- Urriaren 28a – Eros Ramazzotti, italiar abeslaria.
- Urriaren 29a – Elvira Nabiullina, errusiar ekonomialaria.
- Urriaren 31 – Jose Luis Astiazaran, Errealeko presidente ohia.
- Urriaren 31 – Dunga, brasildar futbolari ohia.
- Urriaren 31 – Jean-Philippe Mallé, frantziar politikaria.
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 1a – Mark Hughes, galestar futbolari ohia.
- Azaroaren 2a – Calixto Bieito, espainiar antzerki eta eszenako zuzendaria.
- Azaroaren 2a – Borut Pahor, Esloveniako presidentea.
- Azaroaren 2a – Park Young-seok, hegokorear mendizalea (h. 2011).
- Azaroaren 3a – Ian Wright, ingeles futbolari ohia.
- Azaroaren 4a – Rosario Flores, espainiar abeslari, kantautore eta aktore ijitoa.
- Azaroaren 4a – Luciano Iturrino, gipuzkoar futbolari ohia.
- Azaroaren 4a – Wang Shu, txinatar arkitektoa.
- Azaroaren 5a – Hans Gillhaus, herbehereetar futbolari ohia.
- Azaroaren 5a – Tatum O'Neal, estatubatuar aktorea.
- Azaroaren 5a – Jean-Pierre Papin, frantziar futbolari ohia.
- Azaroaren 8a – Russell Malone, estatubatuar jazz genero barruko gitarra-jotzailea (h. 2024).
- Azaroaren 9a – Jia Xiuquan, txinatar futbolari ohia.
- Azaroaren 10a - Klara Dan von Neumann, hungariar zientzialaria, programazioan aitzindaria (j. 1911).
- Azaroaren 10a – Sylvie Denis, frantziar idazlea, zientzia fikziozko eta fantasiazkoa.
- Azaroaren 10a – Mike Powell, estatubatuar kirolari ohia, luzera jauzian espezializatua.
- Azaroaren 11 - Silvia Palumbo, argentinar LGBT militantea, kantautorea eta feminista.
- Azaroaren 15a – Toru Sano, japoniar futbolari ohia.
- Azaroaren 17a – Patxi Salinas, bizkaitar futbolari ohia.
- Azaroaren 18a – Inazio Mujika, gipuzkoar idazlea eta editorea.
- Azaroaren 18a – Francisco Puertas, gipuzkoar errugbilari ohia.
- Azaroaren 18a – Peter Schmeichel, daniar futbolaria, inoizko atezainik hoberenetakoa.
- Azaroaren 18a – Markos Zapiain, euskal idazle eta filosofoa.
- Azaroaren 19a – Pello Mariñelarena, nafar ETAkidea (h. 1993).
- Azaroaren 21a – Peter Bosz, herbehereetar futbolari ohia.
- Azaroaren 22a – Ingvar Eggert Sigurðsson, islandiar antzezlea.
- Azaroaren 26a – Lydia Bosch, kataluniar aktore eta telebista aurkezlea.
- Azaroaren 26a – Andoni Tolosa, Morau, gipuzkoar idazlea eta musikaria.
- Azaroaren 27a – Duília de Mello, brasildar astronomoa, astrofisikaria, irakaslea eta ikertzailea.
- Azaroaren 27a – Alejandra Rodríguez, argentinar abokatua eta kazetaria, 2024ko Miss Unibertso.
- Azaroaren 28a – Russell Malone AEBko jazz gitarra-jotzailea.
- Azaroaren 30a – Rita Hester, Bostonen erail zuten afro-amerikar emakume transgeneroa (h. 1998).
- Azaroaren 30a – Salma Kikwete, Tanzaniako lehen dama.
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Soraya Rodríguez, espainiar abokatua, irakaslea eta politikaria.
- Abenduaren 2a – Alicia Luna, espainiar zinema-gidoilaria, dokumental-zuzendaria eta irakaslea.
- Abenduaren 3a – Selena Millares, espainiar idazlea eta filologoa.
- Abenduaren 4a – Sergei Bubka, ukrainiar pertika jauzilari ohia, historiako hoberenatakoa.
- Abenduaren 5a – Alberto Nisman, Argentinako fiskala, Cristina Fernández de Kirchner presidentea salatu ondoren hilda agertu zena (h. 2015).
- Abenduaren 7a – Mark Bowen, galestar futbolari ohia.
- Abenduaren 8a – Amaia Aranzabal, gipuzkoar mendizalea.
- Abenduaren 8a – Ima Garrastatxu, Durangoko alkatea.
- Abenduaren 9a - Bárbara Palacios, espainiar-venezuelar telebista-aurkezlea, idazlea, modelo ohia eta edertasun erregina ohia.
- Abenduaren 10a – Gillian Wearing, ingeles artista garaikidea.
- Abenduaren 12a – Luis Berrizbeitia, bizkaitar idazlea.
- Abenduaren 12a - Inmaculada Galván, espainiar kazetaria eta aurkezlea.
- Abenduaren 16a – James Mangold, estatubatuar zinema zuzendaria.
- Abenduaren 17a – Gerardo Markuleta, Jon Iriberri, gipuzkoar idazlea eta itzultzailea.
- Abenduaren 18a – Dimitri Piterman, ukrainar-estatubatuar enpresaburua, Deportivo Alavésen jabe eta presidente izandakoa.
- Abenduaren 18a – Brad Pitt, estatubatuar aktore, ekoizle eta gizarte ekintzailea.
- Abenduaren 18a – Pablo Turrillas, gipuzkoar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Abenduaren 19a – Marisol Garmendia, gipuzkoar politikaria eta kazetaria.
- Abenduaren 19a – Cristina Marcos, kataluniar aktorea.
- Abenduaren 20a – Elena Borboikoa, Espainiako infanta.
- Abenduaren 21a – Aitor Arana, euskal idazle emankorra eta hizkuntzalaria.
- Abenduaren 22a – Juan Jose Elgezabal, bizkaitar futbolari ohia.
- Abenduaren 23a - Dunixe-Aberri Larralde, lapurtar multikirolaria, bereziki pilotan nabarmendua.
- Abenduaren 23a – María de Jesús Patricio Martínez, medikuntza tradizionaleko sendagilea eta giza eskubideen aldeko borrokalari mexikarra.
- Abenduaren 23a – Donna Tartt, estatubatuar idazlea.
- Abenduaren 24a – Naja Marie Aidt, groenlandiar idazlea, Danimarkako idazle-belaunaldi gazteenaren ordezkaria.
- Abenduaren 25a – Mikel Urmeneta, Kukuxumusuren sortzailea eta zuzendari ohia.
- Abenduaren 26a – Lars Ulrich, daniar musikaria, Metallica taldearen sortzailea eta bateriajolea.
- Abenduaren 27a – Gaspar Noé, argentinar zinema zuzendari, gidoilari eta produktorea.
- Abenduaren 28a – Eugenio Bustingorri, nafar futbolari ohia.
- Abenduaren 29a – Ulf Kristersson, Suediako lehen ministroa.
- Abenduaren 29a – Teresa Motos, gipuzkoar belar hockey jokalari ohia.
- Abenduaren 30a – Xavier Mauméjean, lapurtar idazlea, zientzia-fikzioan aditua.
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Aintzane de Luna, bizkaitar artista eta diseinatzailea.
- Alberto Surio, gipuzkoar kazetaria eta EITBko zuzendari ohia.
- Alicia Otaegi, nafar artista plastiko eta barne diseinatzailea.
- Ander Ros, bizkaitar filologoa.
- Arritxu Iribar, gipuzkoar irrati-esataria.
- Begoña Arrondo, gipuzkoar politikari ohia.
- Carmen Muñoz López, Equoko bizkaitar politikari ekologista eta feminista.
- Daniel Maté, Suitzan bizi den gipuzkoar enpresaria.
- Dora Salazar, nafar artista plastikoa.
- Edurne Ormazabal, gipuzkoar kazetaria, Gaztea irratiko koordinatzaile ohia eta Tabakalerako zuzendari nagusia.
- Elena Bárcena, bizkaitar piano-jole, musikari eta musika-irakaslea.
- Elena Orobiogoikoetxea, piano-jotzailea da eta piano katedraduna.
- Esther Esparza, nafar aktorea.
- Esther Gorostiza, bizkaitar pediatra.
- Estíbaliz Sádaba Murguía, bizkaitar artista garaikidea.
- Eva Ferreira García, bizkaitar ekonomialaria eta matematikaria, Ekonomia Aplikatuko katedraduna EHUn.
- Gotzon Plaza, bizkaitar idazlea.
- Imanol Bageneta, bizkaitar musikagilea.
- Iñaki Arranz, arabar idazlea.
- Iñaki Esparza, EHUko Zuzenbide Prozesaleko katedraduna eta Eusko Jaurlaritzako Datuak Babesteko Agentziako kidea.
- Iñaki Subijana, gipuzkoar epaile, magistratu eta unibertsitate-irakaslea, Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiko lehendakaria.
- Jabier Gorostiza, bizkaitar idazlea.
- Javier Velaza, nafar filologo eta poeta.
- Jokin Ansorena, gipuzkoar idazlea.
- Jokin Muñoz, nafar filologoa eta euskal idazlea.
- Jose Antonio Begiristain, gipuzkoar dantzaria.
- José Ignacio Iruretagoiena, gipuzkoar politikaria (h. 1998).
- José Manuel Cortizas, bizkaitar kirol kazetari eta bikoizketa-aktorea (h. 2021).
- José María Aristrain, Suitzan bizi den gipuzkoar enpresaria.
- Jose Ramon Elortza, gipuzkoar bertsolaria.
- Joseba Errekalde, LGBT komunitatearen eta GIB/hiesdunen eskubideen aldeko gipuzkoar ekintzailea.
- Joxemari Carrere, gipuzkoar ipuin kontalaria, aktorea eta kazetaria.
- Joxe Mari Fagoaga, Fagoaga II, nafar bertsolaria.
- Juan Jose Lanz, bizkaitar idazle, editore eta EHUko irakasle.
- Juan Karlos Ioldi, gipuzkoar abokatu eta politikaria.
- Juan Karlos Izagirre, Donostiako Alkate ohia.
- Karmelo Ayesta, bizkaitar ingeniari, enpresa-aholkulari eta idazlea.
- Leopoldo Ferrán, gipuzkoar artista polifazetikoa.
- Martin Anso, gipuzkoar idazle eta kazetaria.
- Mattin Irigoien, baxenafar idazle eta antzerkigilea.
- Mercedes Arbaiza, bizkaitar historialaria eta EHUko irakaslea.
- Mertxe Mugika, AEK-ko irakaslea eta idazkari nagusi ohia.
- Miren Alcedo, bizkaitar historialari, antropologo eta idazlea.
- Mitxel Ezquiaga, gipuzkoar kazetari, idazle eta telebista aurkezlea.
- Mixel Etxekopar, zuberoar txirularia, kantaria eta bertsolaria.
- Monika Etxebarria, nafar itzultzailea, interpretea eta zuzentzailea.
- Natalia Goñi, bizkaitar akordeoi-jole, musikari eta musika-irakaslea.
- Nekane Murga, bizkaitar mediku eta politikaria.
- Pablo Berger, bizkaitar zinema zuzendaria.
- Patxi Morentin, nafar kirolari eta atleta (h. 2020).
- Peio Monteano, euskal idazle, historialari eta soziologoa.
- Pilar Ruiz de Larrea, arabar irrati esataria.
- Rafael Berrio, gipuzkoar kantaria eta musikagilea (h. 2020).
- Raúl Arza, arabar sindikalista.
- Susana Corcuera, PSE-EEko gipuzkoar politikaria.
- Txaro Arrazola, diziplina anitzeko artista arabarra.
- Txema Abarrategi, Aramaioko euskaltzalea (h. 2023).
- Txema Oleaga, bizkaitar abokatu eta politikaria, Bilboko metroaren presidentea.
- Xabier Agirre Lopetegi, gipuzkoar antzerki, telebista eta zinemako aktore eta ekoizlea.
- Xabier Navarro, gipuzkoar soinu teknikaria.
- Albert Jovell, kataluniar mediku, idazle eta soziologoa (h. 2013).
- Ana María García García, espainiar medikua.
- Begoña Vila, galiziar astrofisikaria, galaxia kiribilen ikerketan espezializatua.
- Belen Gopegui, espainiar eleberrigile eta gidoilaria.
- Concepción Jaramillo Guijarro, espainiar pedagogoa eta irakaskuntza heziketarako material didaktiko askoren egilea.
- Cony Carranza Castro, salvadortar herri hezitzailea, feminista, metodologia emanzipatzailean eta ekonomia feministan aditua.
- Davaajantsangiin Sarangerel, mongoliar argazkilari, kazetari eta politikaria.
- Fernando Simón, espainiar mediku epidemiologoa, Espainiako Osasun Ministerioko Osasun Alerta eta Larrialdien Koordinazio Zentroko zuzendaria.
- Gerry Hutch, irlandar krimen antolatuaren burua.
- Jadav Payeng, Indiako Basogizona, Majuliko naturazale, ekintzaile eta basozaina.
- Manuel Sánchez Corbí, Guardia Zibileko koronela eta Guardia Zibil judizialaren burua.
- Naja Lyberth, groenlandiar psikologo eta aktibista, emakume inuiten jaiotza-kontroleko politiken aurkakoa.
- Teima Onorio, Kiribatiko presidenteordea.
- Yazid bin Abdul Qadir Jawas, indonesiar teologo, erlijio idazle eta predikari musulman salafista (h. 2024).
Heriotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 2a – Dick Powell, estatubatuar abeslari, aktore eta zinema zuzendaria (j. 1904).
- Urtarrilaren 6a – Frank Tuttle, estatubatuar zinemagilea (j. 1892).
- Urtarrilaren 12a – Ramón Gómez de la Serna, espainiar idazle, kazetari eta itzultzailea (j. 1888).
- Urtarrilaren 13a – Sylvanus Olympio, Togoko lehen presidentea, estatu kolpean eraila (j. 1902).
- Urtarrilaren 14a – Christian Jollie Smith, australiar abokatu sozialista, Australiako Alderdi Komunistaren sortzaileetako bat (j. 1885).
- Urtarrilaren 19a – Andrea Villarreal, mexikar kazetaria, idazlea eta iraultzailea (j. 1881).
- Urtarrilaren 24a – Valentin Zubiaurre Agirrezabal, bizkaitar margolaria (j. 1879).
- Urtarrilaren 26a – Maurice Hankey, Biarritzen jaiotako ingeles funtzionarioa (j. 1877).
- Urtarrilaren 28a – Gustave Garrigou, frantziar txirrindularia (j. 1884).
- Urtarrilaren 29a – Robert Frost, estatubatuar olerkaria (j. 1874).
- Urtarrilaren 30a – Francis Poulenc, frantziar musikagilea eta piano-jotzailea (j. 1899).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 6a – Abd el-Krim, Espainiaren eta Frantziaren kolonialismoaren aurka jardun zuen Rifeko buruzagia.
- Otsailaren 7a – Learco Guerra, giza tren makina, italiar txirrindularia (j. 1902).
- Otsailaren 9a – Abdul Karim Kassem, Irakeko militar eta buruzagia (j. 1914).
- Otsailaren 11 – Sylvia Plath, estatubatuar poeta eta eleberrigilea (j. 1932).
- Otsailaren 13a – Jaume Font, kataluniar apezpikua, Donostiako elizbarrutiko lehendabiziko apezpikua (j. 1894).
- Otsailaren 18a – Fernando Tambroni, Italiako lehen ministroa (j. 1901).
- Otsailaren 19a – Benny Moré, kubatar musikaria (j. 1919).
- Otsailaren 26a – Eric Marshall, britainiar zirujaua, kartografoa eta Antartikako esploratzailea (j. 1879).
- Otsailaren 27a – Nestor Zubeldia, nafar apaiz, idazle eta pentsalaria (j. 1878).
- Otsailaren 28a – Rajendra Prasad, Indiako lehen lehendakaria (j. 1884).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 3a – Dorothy Hansine Andersen, estatubatuar doktorea, fibrosi kistikoa identifikatu zuen lehen pertsona (j. 1901).
- Martxoaren 4a – William Carlos Williams, estatubatuar olerkaria (j. 1883).
- Martxoaren 5a – Patsy Cline, estatubatuar country abeslaria (j. 1932).
- Martxoaren 16a – William Beveridge, britainiar ekonomialaria eta gizarte erreformagilea (j. 1879).
- Martxoaren 25a – Clément Mathieu, lapurtar artzapezpiku eta euskaltzalea (j. 1882).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 5a – Tupua Tamasese Meaʻole, Samoako estatuburua (j. 1905).
- Apirilaren 25a - Sonja Sekula, suitzar artista (j. 1918).
- Apirilaren 26a – Paulino Gómez, euskal okina eta politikari sozialista (j. 1891).
- Apirilaren 30a – Vicente Risco, galiziar politikari eta idazlea (j. 1884).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 6a – Frantzisko Jabier Landaburu, arabar politikaria (j. 1907).
- Maiatzaren 11 – Herbert Spencer Gasser, estatubatuar fisiologoa, 1944ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1888).
- Maiatzaren 14a – Adriana Otaño, gipuzkoar bertsolaria (j. 1880).
- Maiatzaren 15a – Javier Heraud, perutar poeta (j. 1942).
- Maiatzaren 20a – Horacio Etxebarrieta, bizkaitar politikari eta industria-gizona (j. 1870).
- Maiatzaren 26a – José María Arellano, nafar legelari eta politikaria, Bizkaiko eta Gipuzkoako gobernadore zibila (j. 1885).
- Maiatzaren 27a – Aquilino Gomes Ribeiro, portugaldar idazlea (j. 1885).
- Maiatzaren 30a – Ribeiro Couto, brasildar idazlea eta diplomatikoa (j. 1898).
- Maiatzaren 31 – Georges Forsans, Baionako alkatea.
- Maiatzaren 31 - Roxa Zabaleta Aiestaran, gipuzkoar sendalaria (j. 1904).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 2a – Enrique Nieto, euskal herritar margolaria (j. 1890).
- Ekainaren 3a – Joan XXIII.a, Aita santua (j. 1881).
- Ekainaren 3a – Nâzım Hikmet, turkiar idazlea (j. 1902).
- Ekainaren 5a – Matias Aranzabal, gipuzkoar futbolaria (j. 1900).
- Ekainaren 9a – José Félix Lekerika, bilbotar diplomatiko eta politikaria (j. 1891).
- Ekainaren 9a – Jacques Villon, frantziar margolaria (j. 1875).
- Ekainaren 11 – Thích Quảng Đức, vietnamdar Mahayana Budismo monjea, bere buruari su emanda (j. 1897).
- Ekainaren 12a – Andrew Cunningham, Erresuma Batuko almirantea (j. 1883).
- Ekainaren 12a – Medgar Evers, giza eskubideen alde borrokatu zuen estatubatuar aktibista, eraila (j. 1925).
- Ekainaren 14a – Luciano Pérez Platero, nafar elizgizona (j. 1882).
- Ekainaren 15a – Antonio Arrillaga, gipuzkoar futbolaria (j. 1900).
- Ekainaren 17a – Richard Baer, alemaniar ofizial nazia (j. 1911).
- Ekainaren 17a – Alan Brooke, britainiar militarra (j. 1883).
- Ekainaren 17a – John Cowper Powys, galestar filosofo, eleberrigile, literatura kritikari eta olerkaria (j. 1872).
- Ekainaren 18a – Pedro Armendáriz, mexikar aktorea (j. 1912).
- Ekainaren 21a – Julia Lajos, espainiar aktorea (j. 1895).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Camille Chautemps, Frantziako lehen ministroa (j. 1885).
- Uztailaren 3a – Jose Tomas Uruñuela, arabar musikagilea, musikologoa eta dantzako maisua (j. 1891).
- Uztailaren 21a – María Angélica Barreda, Argentinako Errepublikako lehen emakumezko abokatua (j. 1887).
- Uztailaren 31 – Leopoldo Eijo, galiziar apezpiku eta idazlea, Gasteizko apezpiku izandakoa (j. 1878).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 1a – Theodore Roethke, estatubatuar olerkaria (j. 1908).
- Abuztuaren 2a – Oliver La Farge, estatubatuar antropologo eta idazlea (j. 1901).
- Abuztuaren 13a – José María Preciado, nafar apaiza (j. 1886).
- Abuztuaren 13a – Jesús Valdés, nafar militarra, Espainiako Lehor Armadako teniente-koronela (j. 1896).
- Abuztuaren 14a – Clifford Odets, estatubatuar antzezle eta antzerkigilea (j. 1906).
- Abuztuaren 15a – Vsievolod Ivanov, errusiar antzerkigilea (j. 1895).
- Abuztuaren 27a – Seber Altube, arrasatear idazlea, filologoa eta musikaria (j. 1879).
- Abuztuaren 27a – William Edward Burghardt Du Bois, estatubatuar politikari eta idazle mestizoa (j. 1869).
- Abuztuaren 30a – Guy Burgess, britainiar diplomazialari eta espioia, Cambridge bostetako bat (j. 1911).
- Abuztuaren 31 – Georges Braque, frantziar eskultore eta margolaria (j. 1882).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 3a – Louis MacNeice, irlandar idazlea (j. 1907).
- Irailaren 4a – Robert Schuman, Europako Legebiltzarreko presidentea eta Frantziako lehen ministroa (j. 1886).
- Irailaren 18a - Zakarias Bizkarra, bizkaitar apaiz katolikoa, Hispanitatea kontzeptuaren zabaltzailea (j. 1879).
- Irailaren 20a – Pedro Alconero, bizkaitar futbolaria (j. 1919).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 8a – Remedios Varo, margolari surrealista, idazlea eta artista grafikoa (j. 1908).
- Urriaren 10a – Édith Piaf, frantziar abeslaria, music-hall arloan oso famatua (j. 1915).
- Urriaren 11 – Jean Cocteau, frantziar idazlea, diseinugilea, antzerkigilea, eta zinemagilea (j. 1889).
- Urriaren 24a – Karl Bühler, alemaniar psikologo eta filosofoa (j. 1879).
- Urriaren 29a – Adolphe Menjou, estatubatuar aktorea (j. 1890).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 2a – Ngô Đình Diệm, Vietnamgo lehenengo presidentea (j. 1901).
- Azaroaren 5a – Luis Cernuda, espainiar poeta, kritikaria eta itzultzailea (j. 1902).
- Azaroaren 5a – Thomas Griffith Taylor, ingeles geografoa, antropologoa eta esploratzailea (j. 1880).
- Azaroaren 15a – Fritz Reiner, hungariar-estatubatuar orkesta zuzendaria (j. 1888).
- Azaroaren 16a – Pedro Landeta, bizkaitar karmeldar misiolaria (j. 1887).
- Azaroaren 19a – Carmen Amaya, kataluniar dantzari, abeslari eta aktorea (j. 1918).
- Azaroaren 19a – Katalina Eleizegi, donostiar idazlea (j. 1889).
- Azaroaren 22a – Aldous Huxley, ingeles idazlea (j. 1894).
- Azaroaren 22a – John F. Kennedy, Ameriketako Estatu Batuetako 35. Presidentea, atentatuan eraila (j. 1917).
- Azaroaren 22a – C. S. Lewis, irlandar idazlea (j. 1898).
- Azaroaren 24a – Lee Harvey Oswald, estatubatuar marinea, John F. Kennedyren hiltzailea (j. 1939).
- Azaroaren 29a – Ernesto Lecuona, kubatar musikagile eta piano-jotzailea (j. 1896).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 8a – Sarit Thanarat, Thailandiako lehen ministroa (j. 1908).
- Abenduaren 9a – Daniel O. Fagunwa, nigeriar buruzagi, irakasle eta idazle joruba (j. 1903).
- Abenduaren 12a – Theodor Heuss, Alemaniako Errepublika Federaleko lehenengo lehendakaria (j. 1884).
- Abenduaren 12a – Yasujiro Ozu, japoniar zinemagilea (j. 1903).
- Abenduaren 13a – Hubert Pierlot, Belgikako lehen ministroa (j. 1883).
- Abenduaren 14a – Dinah Washington, estatubatuar abeslaria, musika beltzeko emakume-ahots nagusienetakoa (j. 1924).
- Abenduaren 19a – Alan Gardiner, XX. mende hasierako egiptologo ezagunenetakoa (j. 1879).
- Abenduaren 22a – José María Mateos, bizkaitar kazetari eta entrenatzailea (j. 1888).
- Abenduaren 24a – Mariano Arrate, donostiar futbolaria (j. 1892).
- Abenduaren 25a – Tristan Tzara, errumaniar-frantziar olerkigile eta saiakera-idazlea, dadaismoaren sortzaileetako bat (j. 1896).
- Abenduaren 28a – Paul Hindemith, alemaniar musikagile eta teorikoa (j. 1895).
- Abenduaren 31 – Francisco Llano de la Encomienda, espainiar jenerala (j. 1877).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Juan Jose Makazaga, bertsolaritzaren inguruan lan handia egin zuen donostiar inprimatzailea (j. 1887).
- Ricardo Gutiérrez Abascal, Juan de la Encina, euskal arte kritikaria (j. 1888).
- Fisika: Eugene Paul Wigner, Maria Goeppert-Mayer, J. Hans D. Jensen
- Kimika: Karl Ziegler, Giulio Natta
- Literatura: Giorgos Seferis
- Medikuntza: Sir John Carew Eccles, Alan Lloyd Hodgkin, Andrew Fielding Huxley
- Bakea: Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordea eta Gurutze Gorriaren Elkarteen Liga.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Denbora unitateak | ||
---|---|---|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
|