iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.
iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.



Link to original content: http://eo.wikipedia.org/wiki/Printempo
Printempo - Vikipedio Saltu al enhavo

Printempo

Pending
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Printempo en Svedio: "Våren" (Printempo) de Carl Larsson, 1907

Printempo estas ĝenerale modera sezono inter la vintro kaj la somero. Astronomie, ĝi komenciĝas ĉe la printempa ekvinokso proksimume (la 21-a de marto en la norda hemisfero kaj la 23-a de septembro en la suda hemisfero). Ĝi finiĝas ĉe la somera solstico proksimume (la 21-a de junio norde kaj la 21-a de decembro sude).

Ofte, precipe en poezio, oni asociigas printempon kun amo, renaskiĝo kaj nova komenco.

En la naturo

[redakti | redakti fonton]

En la printempaj monatoj la kliniĝo de la Tera akso al la suno pliiĝas kaj la tempodaŭro de la tagoj plilongiĝas. La varmiĝo de la vetero dum ĉi tiu periodo igas la neĝon degeli kaj la malvarmo moderigi, kaj en la procezo multaj specioj de plantoj komencas burĝoni kaj flori ankaŭ. Tial, kiel menciite, ankaŭ la nomo de la sezono. En lokoj kie ne neĝas kaj malofte malvarmas, temperaturoj en la aero kaj surgrunde plirapide altiĝas kaj printempo venas pli frue en la jaro, foje ĉirkaŭ februaro en la norda hemisfero.

En multaj mamulaj specioj, la reprodukta kaj pariĝa sezono estas tajlorita tiel ke la mediaj kondiĉoj estu plej bonaj por gravedecoakuŝo, kun sufiĉe da akvo kaj manĝaĵo kaj komforta temperaturo. Ĉi tiuj kondiĉoj kutime aperas printempe. La procezo de adaptado de la reproduktosezono al la sezonoj estas mediaciita per ŝanĝoj en melatonina sekrecio en la pineala glando kiel rezulto de la ŝanĝo en la longo de taglumaj horoj. Tiuj ŝanĝoj en melatonina sekrecio induktas ŝanĝojn de la sekrecio en gonadotropin-liberiga hormono en la hipotalamo.

En Kulturo

[redakti | redakti fonton]

Komenciĝo de la printempo laŭ Mez-Eŭropa Tempo (UTC+1)

2001 20 marto 14:31   2007 21 marto 01:07   2013 20 marto 12:02   2019 20 marto 22:58   2025 20 marto 10:02
2002 20 marto 20:16 2008 20 marto 06:49 2014 20 marto 17:57 2020 20 marto 04:49 2026 20 marto 15:46
2003 21 marto 02:00 2009 20 marto 12:44 2015 20 maart 23:45 2021 20 marto 10:37 2027 20 marto 21:25
2004 20 marto 07:49 2010 20 marto 18:32 2016 20 marto 05:30 2022 20 marto 16:33 2028 20 marto 03:17
2005 20 marto 13:34 2011 21 marto 00:21 2017 20 marto 11:28 2023 20 marto 22:24 2029 20 marto 09:01
2006 20 marto 19:25 2012 20 marto 06:15 2018 20 marto 17:15 2024 20 marto 04:06 2030 20 marto 14:51

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Ekzistas pluraj proverboj pri printempo en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, inter ili[1]:

  • Citaĵo
     Al glacio printempa kaj al amiko tro nova ne fidu. 
  • Citaĵo
     Li havas ankoraŭ printempon en kapo. 
  • Citaĵo
     Unu hirundo printempon ne alportas. 
Printempoĝardeno
sezonoj, referencolinioj

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Lernu. Arkivita el la originalo je 2011-12-25. Alirita 2008-12-17 .