François Mitterrand
François MITTERRAND [fransŭa miteran] (naskiĝis la 26-an de oktobro 1916 en Jarnac (Charente), mortis la 8-an de januaro 1996 en Parizo) estis franca ŝtatpolitikisto, kiu ĝis nun plej longe estis prezidanto de la franca Respubliko de 1981 ĝis 1995.
Biografio
[redakti | redakti fonton]Lia patro laboris en fervoja societo, poste li fariĝis vinagrofaristo kaj prezidis la federacion de la sindikatoj de vinagrofaristoj.
1925-1934: Li studis en la lernejo Sankta-Paŭlo en Angulemo (Angoulême) 1934-1937: Li studis en «Sciences-Po» (Altlernejo pri la politikaj sciencoj). En julio 1937 li obtenis sian diplomon.
Ekde 1934 li aktivis en ekstrem-dekstraj movadoj, proksimaj al Charles Maurras.
1937-1939: militservo en la kolonia infanterio.
Majo 1940: li fianciĝis kun Marie-Louise Terrasse, kiu poste fariĝos anoncistino en la franca televido sub la pseudonimo Catherine Langeais. Li rompis en 1942.
Pétain-a regado
[redakti | redakti fonton]Vundite, li estis kaptita de la Germanoj la 14-an de junio 1940. Dum lia restado en kaptitejoj, precipe la Stalago IXA, situanta en Hesio proksime al Kaselo, evoluis liaj politikaj konvinkoj danke al liaj renkontiĝoj kun kaptitoj venintaj el ĉiuj sociaj klasoj. Post du sensukcesaj provoj eskapi, en marto kaj novembro 1941, li fine sukcesis la 10-an de decembro 1941 kaj revenis en Francion. De januaro al aprilo 1942 li laboris en la Légion française des Combattants et des Volontaires de la révolution nationale (Pétain-a organizaĵo) poste en la Komisarejo pri la reenmeto de la eks-militkaptitoj. Li publikigis artikolon koncerne sian kaptitecon en la doktrina gazeto de la reĝimo France, revue de l'État nouveau (Francio, revuo de la nova ŝtato).
Printempe 1943, prezentite de du membroj de la Cagoule (kapsako), ekstremdekstra grupo, li estis dekoraciita per la ordo de la Francisko, la plej alta Pétain-a dekoracio. Iom poste li aliĝis al la kaŝa Rezistado kaj, sub la koda pseŭdonimo Morland, li iris al Londono la 15-an de novembro, poste li iris al Alĝero, kie li estis akceptita de generalo de Gaulle. Post dua paso en Londono, li revenis Francujon la 24-an de februaron 1944 por estri la Movadon de la Militkaptitoj kaj Deportitoj (Rezistada reto). Laŭ siaj memuaroj li mem aranĝis tiun movadon kun siaj proksimuloj dum la tempo, kiam li oficiale laboris por la Pétain-a registaro, kio ebligis al li koni ĉion pri la kaptitoj revenintaj en Francion. En aŭgusto 1944 li partoprenis je la liberigo de Parizo.
Atenco
[redakti | redakti fonton]Unu el la plej polemikaj decidoj el lia ofica periodo estis la atenco je la Rainbow Warrior (Ĉielarka Batalanto) de Greenpeace, la 10-an de julio 1985, dum kiu la nederlanda fotisto Fernando Pereira mortis. Publike li kondamnis la atencon sed en julio 2005 montriĝis ke li persone donis la permeson por tiu ago.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]
|
|
- Naskiĝintoj en Jarnac
- Naskiĝintoj en 1916
- Mortintoj en 1996
- Elefant-ordeno
- Viroj
- Naskiĝintoj la 26-an de oktobro
- Mortintoj la 8-an de januaro
- François Mitterrand
- Prezidantoj de Francio
- Grandaj krucoj de la Honora Legio
- Grandaj krucoj de la franca nacia Ordeno de Merito
- Francaj advokatoj de la 20-a jarcento
- Ĉefsekretarioj de la franca socialista partio
- Ministroj de la kvara Franca Respubliko
- Francaj ministroj pri batalintoj
- Ministroj pri internaj aferoj de Francio
- Francaj ministroj pri justico
- Francaj ministroj pri transmaro
- Deputitoj de Nièvre
- Deputitoj de la 1-a parlamenta periodo de la kvara Franca Respubliko
- Deputitoj de la 2-a parlamenta periodo de la kvara Franca Respubliko
- Deputitoj de la 3-a parlamenta periodo de la kvara Franca Respubliko
- Deputitoj de la 2-a parlamenta periodo de la kvina Franca Respubliko
- Deputitoj de la 3-a parlamenta periodo de la kvina Franca Respubliko
- Deputitoj de la 4-a parlamenta periodo de la kvina Franca Respubliko
- Deputitoj de la 5-a parlamenta periodo de la kvina Franca Respubliko
- Deputitoj de la 6-a parlamenta periodo de la kvina Franca Respubliko
- Senatanoj de Nièvre
- Departementaj konsilianoj de Nièvre
- Urbestroj de Château-Chinon
- Homoj de la Socialisma kaj Demokratia Unuiĝo de la Rezistado (Francio)
- Politikistoj de Morvan
- Homoj de la Alĝeria Milito de Sendependeco
- Homoj kontraŭ mortpuno
- Studentoj de la jura fakultato de Parizo
- Lernintoj de IEP (Parizo)
- Membroj de la Akademio de Morvan
- Honordoktoroj de la universitato Waseda
- Honordoktoroj de la universitato Lieĝo
- Karolpremiitoj
- Premiitoj per la franca Militkruco 1939-1945
- Premiitoj per la franca Medalo de Rezistado
- Membroj de la Ordeno de la Francisko (Francio)
- Membroj de Croix-de-feu
- Afero de la elizeaj aŭskultoj
- Celitoj de murdatenco
- Mortintoj pro kancero
- Mortintoj en la 7-a arondismento de Parizo
- Katolikoj