Λάλε Άντερσεν
| Λάλε Άντερσεν | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Lale Andersen (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 23 Μαρτίου 1905 Lehe |
| Θάνατος | 29 Αυγούστου 1972 Βιέννη |
| Αιτία θανάτου | έμφραγμα του μυοκαρδίου |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Τόπος ταφής | Dünenfriedhof Langeoog |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γερμανία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | τραγουδίστρια-τραγουδοποιός ηθοποιός τραγουδίστρια σεναριογράφος τραγουδοποιός αυτοβιογράφος μουσικός ηχογραφήσεων |
| Περίοδος ακμής | 1931 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Λάλε Άντερσεν (23 Μαρτίου 1905 – 29 Αυγούστου 1972) ήταν Γερμανίδα τραγουδίστρια και τραγουδοποιός. Είναι περισσότερο γνωστή για την ερμηνεία του τραγουδιού Λιλί Μαρλέν το 1939, που έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές και στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στις 23 Μαρτίου 1905 στον οικισμό Λέε στην πόλη Μπρεμερχάφεν και βαπτίστηκε Ελισάβετ Καρλότα Έλενα Μπέρτα Μπούνενμπεργκ (Elisabeth Carlotta Helena Berta Bunnenberg)
Το 1922 σε ηλικία 17 ετών παντρεύτηκε τον Πάουλ Έρνστ Βίλκε (1894-1971), έναν ντόπιο ζωγράφο. (Αν και μερικές διαδικτυακές πηγές δίνουν το 1924 ως έτος του γάμου, το βιβλίο του Lehrke περιέχει ένα αντίγραφο της ανακοίνωσης του γάμου που εμφανίστηκε στο Nordwestdeutsche Zeitung την 1η Απριλίου 1922.) Απέκτησαν μαζί τρία παιδιά: τον Μπιέρν, την Κάρμεν-Λίτα και τον Μίχαελ. Μετά τη γεννά του τρίτου και τελευταίου παιδιού τους, ο γάμος διαλύθηκε. Αφήνοντας τη φροντίδα των παιδιών στα αδέλφια της Θέκλα και Χέλμουτ, η Αντερσεν πήγε στο Βερολίνο τον Οκτώβριο του 1929, όπου σπούδασε ηθοποιία στη Schauspielschule του Γερμανικού Θεάτρου. Το 1931 πήρε διαζύγιο. Αυτό το διάστημα άρχισε να εμφανίζεται στη σκηνή σε διάφορα καμπαρέ στο Βερολίνο. Από το 1933 ως το 1937 εμφανίστηκε στο Schauspielhaus της Ζυρίχης, όπου συναντήθηκε και με τον Rolf Liebermann, ο οποίος παρέμεινε στενός φίλος για το υπόλοιπο της ζωής της. Το 1938 βρισκόταν στο Μόναχο στο καμπαρέ Simpl και σύντομα άρχισε να συμμετέχει στο διάσημο Kabarett der Komiker (Το Καμπαρέ των Κωμικών) στο Βερολίνο.
Η Λάλε Άντερσεν έγραφε συχνά δικούς της στίχους, συνήθως κάτω από το ψευδώνυμο Nicola Wilke.
Θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Λάλε Άντερσεν πέθανε από καρκίνο του ήπατος στη Βιέννη, σε ηλικία 67 ετών. Είναι θαμμένη στο νησι Langeoog.
Δισκογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1939: Der Junge an der Reling
- 1939: Lili Marleen (μεταφράστηκε σε περισσότερες από 48 γλώσσες)
- 1941: Es geht alles vorüber, es geht alles vorbei
- 1941: Unter der roten Laterne von St. Pauli
- 1949: Schäferlied (getextet von Peter Hacks)
- 1949: Die Fischer von Langeoog
- 1951: Blaue Nacht, o blaue Nacht am Hafen (orig. Jealous Heart)
- 1951: Spiel' mir eine alte Melodie (orig. Simple Melody)
- 1952: Grüß mir das Meer und den Wind (orig. Please, Mister Sun)
- 1953: Fernweh (später für Petula Clark ins Englische übersetzt als Helpless)
- 1953: Ich werd' mich an den Jonny schon gewöhnen
- 1954: Kleine Nachtmusik (nach dem Thema von Mozart)
- 1958: Jan von Norderney (Siegertitel des Ausscheids für ein Norderney-Lied)
- 1958: Dreigroschenopersongs
- 1958: Die Dame von der Elbchaussee
- 1958: Hein Mück
- 1959: Ein Schiff wird kommen (orig. Ta pedia tou Pirea / Never on Sunday)
- 1961: Einmal sehen wir uns wieder (Deutscher Beitrag für den Grand Prix d'Eurovision)
- 1961: Wenn du heimkommst (später für Hank Locklin ins Englische übersetzt als Happy Journey)
- 1963: He, hast du Feuer, Seemann?
- 1963: Die kleine Bank im Alsterpark (Beitrag für Ein Lied für Hamburg des Hamburger Senats)
- 1964: In Hamburg sind die Nächte lang (für The King Sisters ins Englische übersetzt als In Hamburg When the Nights Are Long)
- 1963: Mein Leben, meine Lieder (Musikalische Memoiren)
- 1964: Was ist ein Strand ohne Wind und Meer
- 1969: Der Rummelplatz am Hafen
- 1971: Geh' nicht zurück auf's Meer (orig. Ruby, Don't Take Your Love to Town
Βραβείο Λάλε Άντερσεν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Προς τιμήν της Λάλε Άντερσεν δημιουργήθηκε ομώνυμο βραβείο το 1999.
Film
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Britta Lübke: Lale Andersen.[νεκρός σύνδεσμος] Dokumentation der Künstlerbiografie, D, 2007, 45 Min.
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Lale Andersen: Der Himmel hat viele Farben. Leben mit einem Lied. Autobiografischer Roman. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1972, 1984, dtv, München 1981. ISBN 3-421-01625-9
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Albert Carlsson (Pseudonym): WebCite® Lili Marleen - Das Schicksalslied der Lale Andersen. In: Lëtzebuerger Journal. Luxemburg 2010, Nr. 1 (2./3. Januar), S.14.
- Arne Krone: Ihr Gesang lässt im Krieg die Waffen verstummen. In: Nordsee-Zeitung. 22. August 2008, S. 10.
- Arne Krone: Lales Leben nach „Lili Marleen“. In: Nordsee-Zeitung. 23. August 2008, S. 20.
- Liel Leibovitz, Matthew I. Miller: Lili Marlene. The soldiers' song of World War II. Norton, New York 2008, ISBN 978-0-393-06584-8, (Deutsch: Lili Marleen. Ein Lied bewegt die Welt. Aus dem amerikanischen Englisch von Nathalie Lemmens. Edition Elke Heidenreich bei C. Bertelsmann, München 2009, ISBN 978-3-570-58006-6)
- Rosa Sale Rose: Lili Marleen. Die Geschichte eines Liedes von Liebe und vom Tod. dtv, München 2010
- Michael Wilke (Lales Sohn): Künstlerkind – Erinnerungen aus erster Hand: Der Sohn von Lale Andersen (»Lili Marleen«) erzählt.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- private Seite zu Lale Andersens Leben und Werk
- Lale Andersen In: Werften und Stadtgeschichte Bremerhavens.
- Abbildungen von Plattencovern
- Lale-Andersen-Preis
