dbo:abstract
|
- Para-Romani-Sprachen sind Sprachen der Roma, bei denen außer dem Wortschatz auch die Syntax und Morphologie bereits von einer der Kontaktsprachen dominiert sind, und die darum als Variante dieser Kontaktsprache einzustufen sind. a) „Britisches Romani umfasst Englisches Romani und Walisisches Romani. Diese Dialekte sind bereits ausgestorben, Überreste davon sind nur als Spezialvokabular im sogenannten ‚Angloromani‘ vorhanden.“ b) „Iberisches Romani umfasst Spanisches Romani, Katalanisches Romani und Errumantxela (Baskisches Romani). Diese Dialekte sind ebenfalls ausgestorben. Die Überreste davon sind nur als Spezialvokabular im sogenannten ‚Caló‘ vorhanden.“ (de)
- Para-Romani are various mixed languages of non-Indo-Aryan linguistic classification containing considerable admixture from the Romani language. They are spoken as the traditional vernacular of Romani communities, either in place of, or alongside, varieties of the Romani language. Some Para-Romani languages have no structural features of Romani at all, taking only the vocabulary from Romani. Reflecting the Romani who as a dispersed people reside predominantly throughout Europe over the last thousand years—though with origins in the northern Indian Subcontinent, in regions which are today part of India and Pakistan—the linguistic makeup of most Para-Romani languages are based on Indo-European languages, except for Laiuse Romani (which is based on Estonian) and Erromintxela (which is based on Basque of the Basque region of Spain and France, separate from the Caló Iberian Romani language of Spanish and Portuguese Romani based on the Romance languages of Iberia). The phenomenon of Para-Romani languages is akin to Jewish languages (other than Hebrew) which are spoken by different communities of the Jewish diaspora and are heavily influenced by Hebrew, such as Yiddish (Judaeo-German) among Ashkenazi Jews, Ladino (Judaeo-Spanish) among Sephardic Jews, or Yevanic (Judaeo-Greek), Italkian (Judaeo-Italian), various Judeo-Arabic languages, etc. (en)
- Парацыганские языки — термин, используемый в лингвистике, относящийся к цыганским языкам. Большинство этих языков являются смешанными, то есть основа языка взята преимущественно из цыганского, но также там присутствует влияние других языков. Но есть и такие языки, которые не являются смешанными, и основа у них только цыганская. Большинство парацыганских языков основано на индоевропейских языках. К исключениям относятся язык лаиусе, в основу которого входит эстонский язык, и эрроминчела, в основе которой лежит баскский язык. (ru)
- Pogadialekt lub para-romani – termin w systematyce języków romskich, zaproponowany przez francuskiego językoznawcę, prof. (fr.) w serii artykułów publikowanych począwszy od 1982 r. Pochodzi od słowa pogadi, będącego nazwą dialektu języka romskiego (ewentualnie angielskiego lub nazwą oddzielnego języka mieszanego), używanego przez brytyjskich Romów z grupy . Systematyka Marcela Courthiade została oparta na jego badaniach, dotyczących rozwoju historycznego izoglos w języku romskim. Courthiade skupił się na cechach dystynktywnych, odróżniających kolejne warstwy ekspansji terytorialnej i przyjął jako kryteria wyróżniające określone zmiany fonologiczne i gramatyczne. Odtworzył zatem metodą porównawczą strukturę wczesnego języka romskiego, odpowiadającą XII-wiecznym dialektom romskim obszaru Anatolii. Następnie podzielił współcześnie używane dialekty pod względem stopnia ich podobieństwa do owego prajęzyka na trzy warstwy, z których trzecia reprezentuje dialekty lingwistycznie najbardziej oddalone. Pogadialekty stanowią niejako czwartą, dodatkową warstwę. Mianem tym Courthiade nazwał używane przez Romów dialekty rozmaitych języków, które łączą struktury gramatyczne tychże języków ze słownictwem o podłożu romskim lub mieszanym. Wykształciły się one na ogół w tych społecznościach, które w wyniku presji zewnętrznej były zmuszone do porzucenia języka romani. Do pogadialektów (dialektów Para-romani) zalicza się:
* Angloromani – pogadialekt języka angielskiego, używany przez ;
* Calâo – pogadialekt języka portugalskiego, używany w Portugalii i jej byłych koloniach, głównie w Brazylii;
* Caló – pogadialekt języka hiszpańskiego, używany przez andaluzyjskich Romów zwanych Calé (rom. kale „czarni”) lub Gitanos;
* Kååle – pogadialekt języka walijskiego, używany przez grupę o tej samej nazwie (także od rom. kale „czarni”);
* Errumantxela – pogadialekt języka baskijskiego;
* Laiuse – pogadialekt języka estońskiego, wymarły podczas II wojny światowej;
* Lomavren – pogadialekt języka ormiańskiego, używany przez Lomów;
* Romanó – pogadialekt języka katalońskiego;
* Romsko-rumuński pogadialekt (nazwa własna Bojaša) oraz pokrewne grupy Rudarów (Rudari), Ludarów (Ludari), Lingurarów (Lingurari) oraz Zlatarów (Zlătari; Węgry, Rumunia, Bałkany, także Ameryka i Australia);
* Romsko-serbski (Serbia);
* Scandoromani – pogadialekt języków skandynawskich, używany przez społeczność . (pl)
- Параромськими мовами, або парациганськими, називають змішані мови, основа яких складається переважно з ромської, але зазнали на собі значного впливу не-індоарійських мов. Ними розмовляють як традиційними мовами певні циганські спільноти, подекуди водночас з повноцінними ромськими мовами. Відображаючи ромів, які розселялися усією Європою протягом останніх тисяч років, будучи при цьому за походженням з півночі Індійського субконтиненту, мовна будова більшості параромських мов заснована на різних індоєвропейських мовах, за винятком наразі вимерлої лайузе (основана на естонській мові) та (основана на баскській мові), яка відрізняється від калу-іберійської ромської мови Іспанії та ромської мови Португалії. Явище параромських мов повністю відрізняється від єврейських мов (окрім івриту), якими розмовляють різні спільноти єврейської діаспори і зазнають сильного впливу іврита, таких як ідиш (іудейсько-німецька) серед ашкеназьких євреїв, ладіно (іудейсько-іспанська) серед сефардських євреїв, або (іудейсько-грецька), (іудейсько-італійська), різні іудейсько-арабські мови тощо. (uk)
|
rdfs:comment
|
- Парацыганские языки — термин, используемый в лингвистике, относящийся к цыганским языкам. Большинство этих языков являются смешанными, то есть основа языка взята преимущественно из цыганского, но также там присутствует влияние других языков. Но есть и такие языки, которые не являются смешанными, и основа у них только цыганская. Большинство парацыганских языков основано на индоевропейских языках. К исключениям относятся язык лаиусе, в основу которого входит эстонский язык, и эрроминчела, в основе которой лежит баскский язык. (ru)
- Para-Romani-Sprachen sind Sprachen der Roma, bei denen außer dem Wortschatz auch die Syntax und Morphologie bereits von einer der Kontaktsprachen dominiert sind, und die darum als Variante dieser Kontaktsprache einzustufen sind. a) „Britisches Romani umfasst Englisches Romani und Walisisches Romani. Diese Dialekte sind bereits ausgestorben, Überreste davon sind nur als Spezialvokabular im sogenannten ‚Angloromani‘ vorhanden.“ (de)
- Para-Romani are various mixed languages of non-Indo-Aryan linguistic classification containing considerable admixture from the Romani language. They are spoken as the traditional vernacular of Romani communities, either in place of, or alongside, varieties of the Romani language. Some Para-Romani languages have no structural features of Romani at all, taking only the vocabulary from Romani. (en)
- Pogadialekt lub para-romani – termin w systematyce języków romskich, zaproponowany przez francuskiego językoznawcę, prof. (fr.) w serii artykułów publikowanych począwszy od 1982 r. Pochodzi od słowa pogadi, będącego nazwą dialektu języka romskiego (ewentualnie angielskiego lub nazwą oddzielnego języka mieszanego), używanego przez brytyjskich Romów z grupy . Do pogadialektów (dialektów Para-romani) zalicza się: (pl)
- Параромськими мовами, або парациганськими, називають змішані мови, основа яких складається переважно з ромської, але зазнали на собі значного впливу не-індоарійських мов. Ними розмовляють як традиційними мовами певні циганські спільноти, подекуди водночас з повноцінними ромськими мовами. (uk)
|