dbo:abstract
|
- الأدب النرويجي هو أدب كُتب في النرويج أو من قبل أشخاص نرويجيين. يبدأ تاريخ الأدب النرويجي بأشعار الإيدا الوثنية والشعر السكالدي في القرنين التاسع والعاشر بقصائد لشعراء مثل براغي بوداسون وإيندير سكالداسبيلير. جعل وصول المسيحية نحو العام 1000 النرويج على تواصل مع التعليم في القرون الوسطى في أوروبا، ومع سير القديسين والكتابات التاريخية. أدى دمج التقاليد الأصلية الشفوية والتأثير الأيسلندي إلى فترة غنية بالإنتاج الأدبي في نهاية القرن الثاني عشر وبداية القرن الثالث عشر. من بين الأعمال الرئيسية لتلك الفترة كتاب تاريخ النرويج، وملحمة نيفلونغا، وملحمة سيرديك. تُعتبر الفترة الممتدة بين القرن الرابع عشر إلى القرن التاسع عشر من العصور المظلمة في تاريخ الأمة، إذ ساهم كتَّاب مولودون في النرويج مثل بيدر كلوسون فري ولودفيغ هولبرغ في الأدب النرويجي الدنماركي المشترك. ومع ظهور القومية والكفاح من أجل الاستقلال في أوائل القرن التاسع عشر، ظهرت فترة جديدة من الأدب الوطني. وفي فيض من الرومانسية الوطنية، ظهر العظماء الأربعة: هنريك إبسن، وبيورنستارنه بيورنسون، وألكسندر كيلاند، وجوناس لاي. كان كاتب المسرح هنريك ويرغلاند المؤلف الأكثر تأثيرًا في تلك الفترة، بينما منحت فيها أعمال هنريك إبسن الأخيرة النرويج مكانًا في الأدب الأوروبي الغربي. قُدِّم الأدب الحديث إلى النرويج عبر أدب كنوت همسون، وسيغبيورن أوبستفيلدر في تسعينات القرن التاسع عشر. في ثلاثينيات القرن العشرين، كان إيميل بويسون، وغونار لارسن، وهاكون بوغ مارت، ورولف ستينيرسن، وإيديث أوبيرغ من بين الكتاب النرويجيين الذين كانت لهم تجارب مع النثر الحديث. كان الأدب في السنوات الأولى بعد الحرب العالمية الثانية يتميز بسلسلة طويلة من الوثائقيات كتبها أشخاص كانوا رهائن لدى الألمان، أو من شاركوا في جهود مقاومة الاحتلال. في القرن العشرين، كان من بين الكتَّاب النرويجيين المعروفين رابحين اثنين لجائزة نوبل هما، كنوت هامسن، وسيغريد أوندست. عكست الأعوام التي تلت 1965 توسعًا كبيرًا في سوق الخيال النرويجي، وقدمت سبعينيات القرن العشرين تسييسًا وتمكينًا للمؤلفين النرويجيين. عُرفت فترة ثمانينيات القرن العشرين باسم «العقد الخيالي» في الأدب النرويجي. (ar)
- La literatura noruega és aquella literatura composta a Noruega o per la gent que parla noruec. La història d'aquesta literatura comença amb l'època pagana amb l'Edda poètica i els skalds dels segles IX i X, amb poetes com Bragi Boddason i Eyvindr Skáldaspillir. L'arribada del cristianisme al voltant de l'any 1000 va portar Noruega al contacte amb els coneixements europeus, l'hagiografia i l'escriptura. La barreja entre la tradició autòctona i les influències d'Islàndia va portar a un període ben actiu al final del segle xii i principis del segle xiii. Les obres més destacades d'aquest període són la Historia Norwegie, la i la Konungs skuggsjá. El període que va del segle xiv al XIX és considerat una època fosca per a la literatura en noruec. Els escriptors van contribuir a la literatura danesa, com és el cas de Peder Claussøn Friis i Ludvig Holberg. Amb l'adveniment del nacionalisme i la lluita per la independència del segle xix va emergir una literatura nacional. L'obra del dramaturg Henrik Wergeland fou la de més influència del període, mentre que Henrik Ibsen va col·locar les lletres noruegues en el si de la literatura europea. Durant el segle xx, la normalització hi ha estat la constant, i els autors Knut Hamsun i Sigrid Undset han estat guardonats amb el Premi Nobel de literatura. Així doncs, podem distingir tres grans períodes en la literatura noruega:
* El període noruegoislandès, que va de l'any 800 al 1400, en el qual la literatura noruega i islandesa són la mateixa.
* El període noruegodanès, del 1400 al 1814, en què la literatura noruega desapareix dins de la danesa.
* El període noruegosuec i de la Noruega independent, de 1814 fins ara, en el qual la literatura noruega assoleix plena independència i caràcter. (ca)
- Norská literatura je soubor literárních děl, které byly složeny či napsány Nory nebo v norštině. Za nejstarší díla lze považovat texty staroseverské a skaldského básnictví – většina podobných děl se zachovala v islandské literatuře, látka je však často původně norská. Ke známým norským tvůrcům raného středověku patří skald (Kaziskald) z 10. století, píšící v době prvních snah o christianizaci země. Úzký vazby na Island přetrvaly i do vrcholného středověku byla norská literatura ovlivňována především islandskými ságami. Ve 13. století se za krále Haakona IV. a jeho následovníků začala hojně překládat do staré norštiny díla západoevropské rytířské literatury. Z domácí tvorby v této době vznikla , zpracovávající německou látku, didaktické a vizionářská balada . Období mezi 14. a 19. stoletím je vnímáno jako temné období norského písemnictví, pro jakoukoliv písemnou tvorbu byla vzhledem k personální unii s Dánskem samozřejmostí dánština. Norská kultura přežívala převážně na farách, nejvýznamnějším tvůrcem mezi faráři byl (1647–1707), autor duchovních písní a místopisných textů. V 19. století (především po roce 1830) došlo v souvislosti s přijetím idejí literárního romantismu k obratu k norštině a důrazu na národní kulturu. K významným dílům patří básně Henrika Wergelanda (1808–1845), sbírky norských pohádek a písní, historiografické texty věnované norským dějinám a rodící se dramatická tvorba. Mezi lety 1875 a 1890 došlo k nástupu realismu a moderny, v severském prostředí označovanému jako . Úspěšnou se stala především „“: Bjørnstjerne Bjørnson (1832–1910, pozdější první norský nositel Nobelovy ceny za literaturu), Jonas Lie (1833–1910), Alexander Kielland (1849–1906), a především světoznámý dramatik Henrik Ibsen (1828–1906), jeden ze zakladatelů realistického dramatu a autor divadelních her jako Domeček pro panenky (1879) nebo Heda Gablerová (1890). V 90. letech do literatury vstoupila nová generace, která realismus a naturalismus zavrhla ve prospěch příběhů výjimečných hrdinů a otázek duše a ducha. Větší důraz byl kladen také na přírodu a posléze na otázky budoucího směřování země, zejména pak po získání samostatnosti v roce 1905. Na počátku 20. století norskou kulturu ovlivnil především Knut Hamsun (1859–1952), jenž se proslavil již svou románovou prvotinou (1890), a nobelistka Sigrid Undsetová, autorka především historických románů. V meziválečném období dlouho přetrvávalo realistické směřování, teprve ve 30. letech se výrazněji prosadili modernisté jako básník , prozaik Aksel Sandemose (1899–1965), Cora Sandelová (1880–1974), angažovaný a radikální (1889–1968) či vlivný kritik a autor psychologických románů (1890–1960). V letech po druhé světové válce měli hlavní slovo etablovaní autoři, tradice realismu a vlastenecký patos, pouze v poezii dostali prostor mladí modernisté jako (1923–1993) nebo (1921–1995). V 60. letech vstoupil do literatury významný filosofický básník (1935–2017) a modernistická skupina , jejíž jedna část vyznávala dokumentarismus a konkrétnost francouzského nového románu, druhá část se přiklonila k marxismu-leninismu a svébytnému „socialistickému realismu“. Na konci 20. století získal umělecké uznání existenciální básník (1953–1995), i v zahraničí se pak prosadili experimentální dramatik Jon Fosse (*1959) a autor knih pro děti Jostein Gaarder (*1952). Oblibu si získal rovněž Karl Ove Knausgård (*1968), pisatel rozsáhlého autobiografického cyklu Můj boj, a autor detektivních thrillerů Jo Nesbø (*1960) spolu s dalšími norskými tvůrci severské detektivky. (cs)
- Die Norwegische Literatur ist die Literatur in norwegischer Sprache und ein Bestandteil der skandinavischen Literatur bzw. der weiter gefasstem nordischen Literatur. Zu ihr werden auch ihre Vorläufer gezählt: die meist von Isländern verfassten norwegischen Chroniken in altnordischer Sprache (bis zum 13. Jahrhundert) sowie die in Norwegen entstandene oder von Norwegern in Dänemark verfassten literarischen Zeugnisse in Dänischer Sprache (bis zur Mitte des 18. Jahrhunderts). Von einer eigenständigen norwegischen Literatur kann man jedoch erst seit dem 18. Jahrhundert sprechen, als sie sich von der dänischsprachigen Literatur löste. Dieser Prozess war erst im 19. Jahrhundert durch die Normierung der dialektreichen norwegischen Sprache abgeschlossen. Von dieser Standardsprache existieren zwei Varianten (das konservativere Riksmål und das häufiger genutzte Bokmål). Daneben wurde im 20. Jahrhundert das auf den Dialekten der Westküste und des Fjordlandes basierende Nynorsk standardisiert und ebenfalls als Literatursprache verwendet. (de)
- Norvegierazko literatura hizkuntza hartaz egindakoa da, Norvegiako idazleekin lotutakoa nagusiki. Egile ezagunenen artean Henrik Ibsen daukagu, antzezlan kopuru itzela egin zituena. Halaber, norvegierak hiru Nobel Saridun eman ditu: Bjørnstjerne Bjørnson (1903), Knut Hamsun (1920) eta Sigrid Undset (1928), azkenekoa hiruretatik emakumezko bakarra izanda. (eu)
- La literatura noruega en parte se confunde y superpone a la de los otros cuatro restantes países nórdicos: Dinamarca, Suecia, Islandia y Finlandia; Noruega formó parte constituyente del Reino de Dinamarca hasta 1814, y unida a Suecia (mediante unión personal) de 1814 a 1905. (es)
- La littérature norvégienne regroupe l'ensemble des œuvres littéraires de langue norvégienne. L'histoire de la littérature norvégienne commence avec l'Edda poétique et la poésie des scaldes des IXe siècle et Xe siècle avec des poètes tels que Bragi Boddason et Eyvindr skáldaspillir. L'implantation du christianisme vers l'an 1000 met la Norvège en contact avec l'enseignement médiéval européen, l'hagiographie et les écrits historiques. Cette combinaison avec la tradition orale locale et l'influence islandaise fleurit dans une période intensive de production littéraire à la fin du XIIe siècle et au début du XIIIe siècle. Parmi les œuvres majeures de cette période figurent l'Historia Norwegiæ, la Þiðrekssaga et Le Miroir royal. L'époque allant du XIVe siècle au XVIIIe siècle est considérée comme une période creuse dans la littérature nationale, bien que des écrivains d'origine norvégienne tels que Peder Claussøn Friis et Ludvig Holberg contribuent à la littérature commune du Danemark et de la Norvège. Avec l'avènement du nationalisme et la lutte pour l'indépendance au début du XIXe siècle, la littérature nationale renaît. Au sein d'une vague de romantisme nationaliste, quatre grands écrivains apparaissent : Henrik Ibsen, Bjørnstjerne Bjørnson, Alexander Kielland et Jonas Lie. Le dramaturge Henrik Wergeland est l'auteur le plus influent de l'époque, tandis que les œuvres postérieures d'Henrik Ibsen donnent à la Norvège une place de choix dans la littérature de l'Europe occidentale. La littérature moderniste est introduite en Norvège par les œuvres de Knut Hamsun et Sigbjørn Obstfelder dans les années 1890. Dans les premières années qui suivent la Seconde Guerre mondiale, la littérature est caractérisée par une longue série de récits biographiques ou documentaires sur des personnes qui ont été détenues par les Allemands ou qui ont participé aux efforts de résistance pendant l'occupation. Au XXe siècle, les écrivains norvégiens les plus connus sont les deux lauréats du prix Nobel, Knut Hamsun et Sigrid Undset. Le marché de la fiction norvégienne connaît une forte expansion à partir du milieu des années 1960, et les années 1970 voient s'accroître à la fois une politisation et une autonomisation des auteurs norvégiens. Les années 1980 sont qualifiées de « décennie du fantastique » de la littérature norvégienne. (fr)
- Norwegian literature is literature composed in Norway or by Norwegian people. The history of Norwegian literature starts with the pagan Eddaic poems and skaldic verse of the 9th and 10th centuries with poets such as Bragi Boddason and Eyvindr Skáldaspillir. The arrival of Christianity around the year 1000 brought Norway into contact with European medieval learning, hagiography and history writing. Merged with native oral tradition and Icelandic influence, this was to flower into an active period of literature production in the late 12th and early 13th centuries. Major works of that period include Historia Norwegie, Thidreks saga and Konungs skuggsjá. The period from the 14th century to the 19th is considered a Dark Age in the nation's literature though Norwegian-born writers such as Peder Claussøn Friis, Dorothe Engelbretsdatter and Ludvig Holberg contributed to the common literature of Denmark–Norway. With the advent of nationalism and the struggle for independence in the early 19th century, a new period of national literature emerged. In a flood of nationalistic romanticism, the great four emerged: Henrik Ibsen, Bjørnstjerne Bjørnson, Alexander Kielland, and Jonas Lie. The dramatist Henrik Wergeland was the most-influential author of the period while the later works of Henrik Ibsen were to earn Norway a key place in Western European literature. Modernist literature was introduced to Norway through the literature of Knut Hamsun and Sigbjørn Obstfelder in the 1890s. In the 1930s Emil Boyson, Gunnar Larsen, Haakon Bugge Mahrt, Rolf Stenersen and Edith Øberg were among the Norwegian authors who experimented with prose modernism. The literature in the first years after the Second World War was characterized by a long series of documentary reports from people who had been in German custody, or who had participated in the resistance efforts during the occupation. In the 20th century notable Norwegian writers include the two Nobel Prize-winning authors, Knut Hamsun and Sigrid Undset. The period after 1965 represented a sharp expansion of market for Norwegian fiction and the 1970s produced both politicization and empowerment of Norwegian authors. The 1980s has been labeled the "fantasy decade" in Norwegian literature. (en)
- ノルウェー文学 (英: Norwegian literature) は、ノルウェー語による文学の総称。 (ja)
- La letteratura norvegese è la letteratura composta in Norvegia o in lingua norvegese. La storia della letteratura norvegese inizia con i poemi pagani dell'Edda poetica e la poesia scaldica del IX e X secolo e con poeti come Bragi Boddason e . L'arrivo del cristianesimo intorno all'anno 1000 ha portato la Norvegia a contatto con gli influssi letterari del Medioevo Europeo, attraverso le opere degli agiografi e degli storici. Dagli influssi islandesi e con l'apporto della locale tradizione orale la letteratura norvegese inizia a fiorire tra il tardo XII secolo ed il XIII: le principali opere di quel periodo includono la Historia Norvegiæ (Storia della Norvegia), Þiðrekssaga (Saga di Teoderico) e Konungs skuggsjá (Lo specchio del re). Il periodo che va dal XIV secolo fino al XIX è considerato un periodo oscuro nella letteratura della nazione, anche se alcuni scrittori norvegesi come e Ludvig Holberg contribuirono alla letteratura dello stato sovranazionale, che era però la Danimarca-Norvegia. Con l'avvento del nazionalismo e la lotta per l'indipendenza nei primi anni del XIX secolo iniziò a prendere vita un nuovo periodo di letteratura nazionale. Dal romanticismo nazionalista emersero quattro gradi figure: Henrik Ibsen, il padre della drammaturgia moderna, Bjørnstjerne Bjørnson,fondatore del giornale Illustrerte FolkBladet (Il Foglio Popolare Illustrato) e direttore del teatro di Oslo; Alexander Kielland, e Jonas Lie. Se il drammaturgo Henrik Wergeland fu l'autore più influente nel periodo, le opere successive di Henrik Ibsen fecero guadagnare alla Norvegia un posto chiave nella letteratura europea occidentale. Il Modernismo arriva in Norvegia attraverso i testi di Knut Hamsun e Sigbjørn Obstfelder negli Anni Novanta dell'Ottocento. Negli Anni Trenta , , , e furono gli autori norvegesi che maggiormente sperimentarono la prosa modernista. La letteratura nei primi anni dopo la seconda guerra mondiale fu caratterizzata da una lunga serie di rapporti documentali da parte di persone che erano state in carcere ad opera dei nazisti o che avevano partecipato agli sforzi di resistenza durante l'occupazione. Nel XX secolo i più importanti scrittori norvegesi sono i due autori vincitori del Premio Nobel Knut Hamsun e Sigrid Undset. Nell'ambito della letteratura per l'infanzia spicca invece Anne-Catharina Vestly. Il periodo dopo il 1965 ha rappresentato una forte espansione del mercato per la narrativa norvegese e dagli Anni Settanta si è avuto una fase di politicizzazione e di impegno civile degli autori norvegesi. Gli Anni Ottanta sono stati definiti la "decade fantasy" nella letteratura norvegese. (it)
- Noorse literatuur verwijst naar geschreven literatuur geschreven door Noorse auteurs dan wel in de Noorse taal, meer in het bijzonder in een van haar twee officiële schrijftalen: Bokmål en Nynorsk. De Noorse literatuur kende hoogtepunten in de negentiende eeuw met de zogenaamde 'grote vier' (Henrik Ibsen, Alexander Kielland, Bjørnstjerne Bjørnson en Jonas Lie) en in het begin van de twintigste eeuw met Knut Hamsun en Sigrid Undset. Bjørnson, Hamsun en Undset wonnen ook de Nobelprijs voor de Literatuur. (nl)
- Literatura norweska – zbiór tekstów literackich napisanych w Norwegii albo przez Norwegów. Historię literatury norweskiej datuje się od pojedynczych tekstów z Eddy, czasów skaldów z epoki przedchrześcijańskiej w IX i X wieku do okresu działalności i . Wprowadzenie chrześcijaństwa około roku 1000 przyczyniło się do kontaktów Norwegii ze średniowieczną Europą, a co za tym idzie, wpłynęło na rozwój hagiografii i kronikarstwa. Silnie powiązania z tradycją ustną i liczne wpływy z Islandii począwszy od czasów króla Håkona Håkonssona (zwanego również Haakonem IV Starym) w XII wieku aż do początków XIV wieku zapoczątkowały aktywny okres dla literatury norweskiej. Ważnymi dziełami z tego okresu stały się Historia Norvegiæ i Kongespeilet (Konungs skuggsjá). Okres od XIV wieku do XIX wieku traktowany jest jako „czasy mroku” dla literatury norweskiej. Tacy autorzy jak czy Ludvig Holberg wnieśli wprawdzie swój wkład do literatury królestwa Danii-Norwegii, ale tak naprawdę uważa się ich bardziej za pisarzy duńskich niż norweskich. Początek okresu budzącej się świadomości narodowej (nacjonalizmu) i walki o niepodległość w pierwszej połowie XIX wieku stał się aktywnym czasem dla literatury norweskiej. Utwory poety Henrika Wergelanda miały niebagatelny wpływ na budzące się społeczeństwo norweskie, zaś nieco późniejsze dramaty Henryka Ibsena odcisnęły swoje piętno na literaturze europejskiej. Po uzyskaniu niepodległości w 1905 norweska literatura rozwinęła skrzydła, wydając laureatów literackiej Nagrody Nobla takich jak Knut Hamsun czy Sigrid Undset. (pl)
- Literatura norueguesa é a literatura escrita na Noruega ou por noruegueses.A história da literatura norueguesa começa na Idade Média, com a Edda poética e os poemas escáldicos pagãos dos séculos IX e X, de poetas como e . A chegada do Cristianismo por volta do ano 1000, fez com que a Noruega entrasse em contato com os costumes literários europeus. Unindo a tradição oral nativa com a influência islandesa, teve lugar um período ativo de produção literária no fim do século XII e começo do século XIII. No século XIX surge um dos maiores expoentes do teatro realista moderno - Henrik Ibsen, autor de peças célebres como O Pato Selvagem, Peer Gynt e Casa de Bonecas. No século XX, notáveis escritores noruegueses incluem os dois ganhadores do Prêmio Nobel, Knut Hamsun e Sigrid Undset. (pt)
- Norsk litteratur är skriftlig och muntlig litteratur som ursprungligen har berättats på norska. Tre norska författare har tilldelats Nobelpriset i litteratur: Bjørnstjerne Bjørnson (1903), Knut Hamsun (1920) och Sigrid Undset (1928). (sv)
- Норвезька література — література, створена норвезькою мовою, або написана норвезькими авторами (на букмолі чи новонорвезькою мовою). Історія норвезької літератури бере свій відлік з часів язичницької еддичної та скальдичної поезії (IX—X століття). Найдавніші скандинавські літературні пам'ятки «Молодша Едда» та «Старша Едда» в рівній мірі мають відношення до історії норвезької, ісландської і данської літератур . Найважливішими пам'ятками дохристиянської норвезької літератури та писемності вважаються рунічні написи на камінні. Рунічні камені використовувалися в язичницьких богослужіннях. Відомо більше 1500 таких пам'яток в Норвегії, систематизованих і описаних норвезьким рунологом А. Лістелем . На багатьох з них написи наносилися за годинниковою стрілкою, як, наприклад, на камені, виявленому в 1870 році в Вестфоллі. Але й після запровадження Християнства традиція встановлення рунічних каменів тривала. Гранаволленський рунічний камінь, наприклад, був встановлений на згадку про невідомого сьогодні брата Ауфе. Напис закінчується словами молитви про його душу, поняття, що з'явилося після прийняття християнства. З приходом Християнства біля 1000 року Норвегія налагоджує контакт з іншими європейськими культурами. У період з XIV до XIX століття в літературі Норвегії намітився так званий темний період. Народжені в Норвегії письменники (наприклад, Людвіґа Гольберґа) внесли свій внесок у літературу Данії та інших суміжних країн. З проявом націоналізму та боротьби за незалежність на початку XIX століття в норвезькій літературі позначився новий період. Драматург Генрік Верґеланн був найбільш значущою фігурою цього етапу, а твори Генріка Ібсена дозволили літературі Норвегії зайняти гідне місце в Західноєвропейської літературі. В XX століття серед найвидатніших представників літератури Норвегії три нобелівських лауреати Кнут Гамсун, Б'єрнстьєрне Б'єрнсон та Сігрід Унсет. (uk)
- Норвежская литература — литература на норвежском языке, либо написанная норвежскими авторами (на букмоле и новонорвежском языках). История норвежской литературы восходит ко временам языческой эддической и скальдической поэзии (IX—X века). К наиболее значимым памятникам дохристианской норвежской литературы и письменности относятся рунические надписи на камнях, которые использовались в языческих богослужениях. Древнейшие скандинавские литературные памятники «Младшая Эдда» и «Старшая Эдда» в равной степени имеют отношение к истории норвежской, исландской и датской литературы. С XIV по XIX век в литературе Норвегии был так называемый тёмный период. Рождённые в Норвегии писатели (например, Людвиг Хольберг) внесли свой вклад в литературу Дании и других смежных стран. С проявлением национализма и борьбы за независимость в начале XIX века в норвежской литературе обозначился новый период. Драматург Генрик Вергеланн являлся наиболее значимой фигурой этого этапа, а работы Генрика Ибсена позволили литературе Норвегии занять достойное место в западноевропейской литературе. В XX веке наиболее значимыми представителями литературы Норвегии были два нобелевских лауреата — Кнут Гамсун и Сигрид Унсет. (ru)
|
rdfs:comment
|
- Norvegierazko literatura hizkuntza hartaz egindakoa da, Norvegiako idazleekin lotutakoa nagusiki. Egile ezagunenen artean Henrik Ibsen daukagu, antzezlan kopuru itzela egin zituena. Halaber, norvegierak hiru Nobel Saridun eman ditu: Bjørnstjerne Bjørnson (1903), Knut Hamsun (1920) eta Sigrid Undset (1928), azkenekoa hiruretatik emakumezko bakarra izanda. (eu)
- La literatura noruega en parte se confunde y superpone a la de los otros cuatro restantes países nórdicos: Dinamarca, Suecia, Islandia y Finlandia; Noruega formó parte constituyente del Reino de Dinamarca hasta 1814, y unida a Suecia (mediante unión personal) de 1814 a 1905. (es)
- ノルウェー文学 (英: Norwegian literature) は、ノルウェー語による文学の総称。 (ja)
- Noorse literatuur verwijst naar geschreven literatuur geschreven door Noorse auteurs dan wel in de Noorse taal, meer in het bijzonder in een van haar twee officiële schrijftalen: Bokmål en Nynorsk. De Noorse literatuur kende hoogtepunten in de negentiende eeuw met de zogenaamde 'grote vier' (Henrik Ibsen, Alexander Kielland, Bjørnstjerne Bjørnson en Jonas Lie) en in het begin van de twintigste eeuw met Knut Hamsun en Sigrid Undset. Bjørnson, Hamsun en Undset wonnen ook de Nobelprijs voor de Literatuur. (nl)
- Norsk litteratur är skriftlig och muntlig litteratur som ursprungligen har berättats på norska. Tre norska författare har tilldelats Nobelpriset i litteratur: Bjørnstjerne Bjørnson (1903), Knut Hamsun (1920) och Sigrid Undset (1928). (sv)
- الأدب النرويجي هو أدب كُتب في النرويج أو من قبل أشخاص نرويجيين. يبدأ تاريخ الأدب النرويجي بأشعار الإيدا الوثنية والشعر السكالدي في القرنين التاسع والعاشر بقصائد لشعراء مثل براغي بوداسون وإيندير سكالداسبيلير. جعل وصول المسيحية نحو العام 1000 النرويج على تواصل مع التعليم في القرون الوسطى في أوروبا، ومع سير القديسين والكتابات التاريخية. أدى دمج التقاليد الأصلية الشفوية والتأثير الأيسلندي إلى فترة غنية بالإنتاج الأدبي في نهاية القرن الثاني عشر وبداية القرن الثالث عشر. من بين الأعمال الرئيسية لتلك الفترة كتاب تاريخ النرويج، وملحمة نيفلونغا، وملحمة سيرديك. (ar)
- La literatura noruega és aquella literatura composta a Noruega o per la gent que parla noruec. La història d'aquesta literatura comença amb l'època pagana amb l'Edda poètica i els skalds dels segles IX i X, amb poetes com Bragi Boddason i Eyvindr Skáldaspillir. L'arribada del cristianisme al voltant de l'any 1000 va portar Noruega al contacte amb els coneixements europeus, l'hagiografia i l'escriptura. La barreja entre la tradició autòctona i les influències d'Islàndia va portar a un període ben actiu al final del segle xii i principis del segle xiii. Les obres més destacades d'aquest període són la Historia Norwegie, la i la Konungs skuggsjá. (ca)
- Norská literatura je soubor literárních děl, které byly složeny či napsány Nory nebo v norštině. Za nejstarší díla lze považovat texty staroseverské a skaldského básnictví – většina podobných děl se zachovala v islandské literatuře, látka je však často původně norská. Ke známým norským tvůrcům raného středověku patří skald (Kaziskald) z 10. století, píšící v době prvních snah o christianizaci země. Úzký vazby na Island přetrvaly i do vrcholného středověku byla norská literatura ovlivňována především islandskými ságami. Ve 13. století se za krále Haakona IV. a jeho následovníků začala hojně překládat do staré norštiny díla západoevropské rytířské literatury. Z domácí tvorby v této době vznikla , zpracovávající německou látku, didaktické a vizionářská balada . Období mezi 14. a 19. stolet (cs)
- Die Norwegische Literatur ist die Literatur in norwegischer Sprache und ein Bestandteil der skandinavischen Literatur bzw. der weiter gefasstem nordischen Literatur. Zu ihr werden auch ihre Vorläufer gezählt: die meist von Isländern verfassten norwegischen Chroniken in altnordischer Sprache (bis zum 13. Jahrhundert) sowie die in Norwegen entstandene oder von Norwegern in Dänemark verfassten literarischen Zeugnisse in Dänischer Sprache (bis zur Mitte des 18. Jahrhunderts). Von einer eigenständigen norwegischen Literatur kann man jedoch erst seit dem 18. Jahrhundert sprechen, als sie sich von der dänischsprachigen Literatur löste. Dieser Prozess war erst im 19. Jahrhundert durch die Normierung der dialektreichen norwegischen Sprache abgeschlossen. Von dieser Standardsprache existieren zwei V (de)
- Norwegian literature is literature composed in Norway or by Norwegian people. The history of Norwegian literature starts with the pagan Eddaic poems and skaldic verse of the 9th and 10th centuries with poets such as Bragi Boddason and Eyvindr Skáldaspillir. The arrival of Christianity around the year 1000 brought Norway into contact with European medieval learning, hagiography and history writing. Merged with native oral tradition and Icelandic influence, this was to flower into an active period of literature production in the late 12th and early 13th centuries. Major works of that period include Historia Norwegie, Thidreks saga and Konungs skuggsjá. (en)
- La letteratura norvegese è la letteratura composta in Norvegia o in lingua norvegese. La storia della letteratura norvegese inizia con i poemi pagani dell'Edda poetica e la poesia scaldica del IX e X secolo e con poeti come Bragi Boddason e . Henrik Ibsen, il padre della drammaturgia moderna, Bjørnstjerne Bjørnson,fondatore del giornale Illustrerte FolkBladet (Il Foglio Popolare Illustrato) e direttore del teatro di Oslo; (it)
- La littérature norvégienne regroupe l'ensemble des œuvres littéraires de langue norvégienne. L'histoire de la littérature norvégienne commence avec l'Edda poétique et la poésie des scaldes des IXe siècle et Xe siècle avec des poètes tels que Bragi Boddason et Eyvindr skáldaspillir. L'implantation du christianisme vers l'an 1000 met la Norvège en contact avec l'enseignement médiéval européen, l'hagiographie et les écrits historiques. Cette combinaison avec la tradition orale locale et l'influence islandaise fleurit dans une période intensive de production littéraire à la fin du XIIe siècle et au début du XIIIe siècle. Parmi les œuvres majeures de cette période figurent l'Historia Norwegiæ, la Þiðrekssaga et Le Miroir royal. (fr)
- Literatura norweska – zbiór tekstów literackich napisanych w Norwegii albo przez Norwegów. Historię literatury norweskiej datuje się od pojedynczych tekstów z Eddy, czasów skaldów z epoki przedchrześcijańskiej w IX i X wieku do okresu działalności i . Wprowadzenie chrześcijaństwa około roku 1000 przyczyniło się do kontaktów Norwegii ze średniowieczną Europą, a co za tym idzie, wpłynęło na rozwój hagiografii i kronikarstwa. Silnie powiązania z tradycją ustną i liczne wpływy z Islandii począwszy od czasów króla Håkona Håkonssona (zwanego również Haakonem IV Starym) w XII wieku aż do początków XIV wieku zapoczątkowały aktywny okres dla literatury norweskiej. Ważnymi dziełami z tego okresu stały się Historia Norvegiæ i Kongespeilet (Konungs skuggsjá). (pl)
- Literatura norueguesa é a literatura escrita na Noruega ou por noruegueses.A história da literatura norueguesa começa na Idade Média, com a Edda poética e os poemas escáldicos pagãos dos séculos IX e X, de poetas como e . A chegada do Cristianismo por volta do ano 1000, fez com que a Noruega entrasse em contato com os costumes literários europeus. Unindo a tradição oral nativa com a influência islandesa, teve lugar um período ativo de produção literária no fim do século XII e começo do século XIII. (pt)
- Норвежская литература — литература на норвежском языке, либо написанная норвежскими авторами (на букмоле и новонорвежском языках). История норвежской литературы восходит ко временам языческой эддической и скальдической поэзии (IX—X века). К наиболее значимым памятникам дохристианской норвежской литературы и письменности относятся рунические надписи на камнях, которые использовались в языческих богослужениях. Древнейшие скандинавские литературные памятники «Младшая Эдда» и «Старшая Эдда» в равной степени имеют отношение к истории норвежской, исландской и датской литературы. (ru)
- Норвезька література — література, створена норвезькою мовою, або написана норвезькими авторами (на букмолі чи новонорвезькою мовою). Історія норвезької літератури бере свій відлік з часів язичницької еддичної та скальдичної поезії (IX—X століття). Найдавніші скандинавські літературні пам'ятки «Молодша Едда» та «Старша Едда» в рівній мірі мають відношення до історії норвезької, ісландської і данської літератур . (uk)
|