| dbo:abstract
|
- Jan Velcl nebo Welzl (15. srpna 1868 Zábřeh – 19. září 1948 Dawson City), dle svých slov „Čech moravské národnosti“, byl cestovatel po Dálném severu, dobrodruh, lovec, obchodník, námořník, zlatokop a vypravěč (uváděný i jako spisovatel). Je znám pod pseudonymem Eskymo Welzl nebo také Arctic Bismarck. Strávil téměř 30 let na Nové Sibiři, kde měl nějaký čas působit i jako samozvaný nejvyšší soudce. Koncem 20. let pobyl krátce v Československu, od roku 1929 žil v Kanadě, kde i zemřel. (cs)
- Jan Eskymo WELZL, naskonome Jan Welzl (naskiĝis la 15-an de aŭgusto 1868 en Zábřeh, Ĉeĥio - mortis 19-an de septembro 1948 en Dawson City, Jukonio, Kanado) laŭ siaj vortoj "ĉeĥo de moravia nacieco" estis vojaĝisto, aventurulo, ĉasisto, orfosisto, estro de eskimoj kaj la plej supera juĝisto en Nova Siberio kaj rakontisto indikita kiel verkisto. Li estas ankaŭ konata sub pseŭdonomo Arctic Bismarck. Welzl aperis en Eŭropo neatendite kiel stranga persono sen dokumentoj, kiu eĉ ne sciis, ke antaŭneloge furiozis la unua mondmilito. Kiam la oficoj komprenis, ke li estas ĉeĥo, kiu travivis tri jardekojn inter eskimoj, oni sendis lin al Ĉeĥoslovakio. Li parolis iom strangan ĉeĥan lingvon, moravian dialekton traplektitan per anglismoj kaj alilingvaj elementoj. Rimarkis lin ĉeĥaj ĵurnalistoj kaj verkistoj , kaj , al kiuj li rakontis siajn travivaĵojn. Tiuj prilaboris liajn aventurojn en libroj Eskimo Welzl, Tridek jarojn en la Ora Nordo, Laŭ spuroj de polusaj trezoroj, Glaciaj rakontoj kaj Problemoj de la eskima gentestro en Eŭropo. La libron Tridek jarojn en la Ora Nordo tradukis Moraviaj Esperanto-Pioniroj (1934). La libro estis siatempe tre populara kaj Reto Rossetti ĝin kalkulas al plej bonaj tradukoj en Esperanto. Laŭ li Karel Čapek kreis figuron de kapitano Jan van Toĥ en romano Milito kontraŭ Salamandroj. En 1996 la ĉeĥa televido kreis filmon Manĝanto de ursoj, en kiu rolis kiel Jan Welzl la populara slovaka aktoro . La 29-an de novembro 1928 akceptis lin prezidento Tomáš Garrigue Masaryk.En 1932 akiris la libro „Tridek jarojn en la Ora Nordo“ usonan literaturan premion de 10 mil dolaroj, el kiuj Wezl ricevis eĉ ne unu dolaron.Omaĝe al li estis nomita la planedeto 15425 Welzl malkovrita la 24-an de septembro 1998. (eo)
- Jan Welzl, genannt Eskimo Welzl, (* 15. August 1868 in Hohenstadt an der March, Mähren, Österreich-Ungarn; † 19. September 1948 in Dawson, Kanada) war ein tschechischer Abenteurer. Die Bücher über sein Leben in der Arktis wurden in mehrere Sprachen übersetzt und erreichten in den 1930er Jahren hohe Auflagen. Zeitgenössische und moderne Wissenschaftler wiesen jedoch auf Unstimmigkeiten und offensichtliche Erfindungen hin. (de)
- Jan Welzl (15 August 1868, in Zábřeh, Moravia, Austria-Hungary – 19 September 1948, in Dawson City, Yukon, Canada) was a Czech of Moravian ethnicity who was a traveller, adventurer, hunter, gold-digger, Eskimo chief and Chief Justice on New Siberia island, and later a story-teller and writer. He is known under the pseudonym Eskymo Welzl or the nickname Arctic Bismarck. Rudolf Těsnohlídek began to write down his adventures on the basis of conversations with him. Pavel Eisner continued but did not finish and later Bedřich Golombek and Edvard Valenta completed the work. The book Třicet let na zlatém severu ("Thirty Years in the Golden North") had great success in Czechoslovakia and also abroad, where people suspected that "Eskymo Welzl" did not exist and that the real author was Karel Čapek, who wrote the preface to foreign editions. The asteroid 15425 Welzl, discovered on 24 September 1998, is named after him. (en)
- Jan Eskymo Welzl (ur. 15 sierpnia 1868 w Zábřehu, zm. 19 września 1948 w Dawson City) – czeski podróżnik i gawędziarz. Jego opowieści zainspirowały kilku czeskich pisarzy i twórców postaci Járy Cimrmana. Kontrowersje wywołały jego opisy pobytu na wyspie Nowa Syberia, skrytykowane np. przez Vilhjalmura Stefanssona. (pl)
|
| rdfs:comment
|
- Jan Velcl nebo Welzl (15. srpna 1868 Zábřeh – 19. září 1948 Dawson City), dle svých slov „Čech moravské národnosti“, byl cestovatel po Dálném severu, dobrodruh, lovec, obchodník, námořník, zlatokop a vypravěč (uváděný i jako spisovatel). Je znám pod pseudonymem Eskymo Welzl nebo také Arctic Bismarck. Strávil téměř 30 let na Nové Sibiři, kde měl nějaký čas působit i jako samozvaný nejvyšší soudce. Koncem 20. let pobyl krátce v Československu, od roku 1929 žil v Kanadě, kde i zemřel. (cs)
- Jan Welzl, genannt Eskimo Welzl, (* 15. August 1868 in Hohenstadt an der March, Mähren, Österreich-Ungarn; † 19. September 1948 in Dawson, Kanada) war ein tschechischer Abenteurer. Die Bücher über sein Leben in der Arktis wurden in mehrere Sprachen übersetzt und erreichten in den 1930er Jahren hohe Auflagen. Zeitgenössische und moderne Wissenschaftler wiesen jedoch auf Unstimmigkeiten und offensichtliche Erfindungen hin. (de)
- Jan Eskymo Welzl (ur. 15 sierpnia 1868 w Zábřehu, zm. 19 września 1948 w Dawson City) – czeski podróżnik i gawędziarz. Jego opowieści zainspirowały kilku czeskich pisarzy i twórców postaci Járy Cimrmana. Kontrowersje wywołały jego opisy pobytu na wyspie Nowa Syberia, skrytykowane np. przez Vilhjalmura Stefanssona. (pl)
- Jan Eskymo WELZL, naskonome Jan Welzl (naskiĝis la 15-an de aŭgusto 1868 en Zábřeh, Ĉeĥio - mortis 19-an de septembro 1948 en Dawson City, Jukonio, Kanado) laŭ siaj vortoj "ĉeĥo de moravia nacieco" estis vojaĝisto, aventurulo, ĉasisto, orfosisto, estro de eskimoj kaj la plej supera juĝisto en Nova Siberio kaj rakontisto indikita kiel verkisto. Li estas ankaŭ konata sub pseŭdonomo Arctic Bismarck. (eo)
- Jan Welzl (15 August 1868, in Zábřeh, Moravia, Austria-Hungary – 19 September 1948, in Dawson City, Yukon, Canada) was a Czech of Moravian ethnicity who was a traveller, adventurer, hunter, gold-digger, Eskimo chief and Chief Justice on New Siberia island, and later a story-teller and writer. He is known under the pseudonym Eskymo Welzl or the nickname Arctic Bismarck. The asteroid 15425 Welzl, discovered on 24 September 1998, is named after him. (en)
|
