dbo:abstract
|
- الأدب الصيني، من أشهر وأعرق الآداب في العالم. وقد قدّم الكُتّاب الصينيون أعمالاً مهمة على مدى 3000 عام تقريبًا. لم يعد الصينيون الأدب شكلاً فنيًا منفصلاً عبر معظم التاريخ الصيني، حيث كانوا يتوقعون من كل المثقفين أن يكتبوا بأسلوب رشيق منمّق بغض النظر عن الموضوع. فقد تناول كثير من روائع الأدب الصيني موضوعات يعدُّها بعض الكُتّاب الأوروبيين موضوعات غير أدبية. وتشتمل هذه الموضوعات على التاريخ والفلسفة والسياسة والدين والعلوم. كانت الخدمة الحكومية تحظى بقدر كبير من الاحترام في الصين حتى بداية القرن العشرين. ولفترة تزيد على الألف عام كان الأفراد يتقلدون وظائف حكومية بعد اجتيازهم لامتحان يختبر قدرتهم على نظم الشعر وكتابة النثر. ولذا فإن معظم الكُتّاب الكبار في الفترة التي سبقت القرن العشرين كانوا موظفين حكوميين؛ لأن معظمهم قد عُيِّنوا في وظائفهم نظرًا لمهارتهم الأدبية. تعطي معظم الأعمال الصينية دروسًا أخلاقية أو تعبّر عن فلسفة سياسية. وتبدو هذه الموضوعات بوضوح في كتابات الكونفوشيين. الكونفوشية فلسفة أسسها كونفوشيوس الذي عاش في الفترة ما بين عامي 551 و 479 ق.م. ساد هذا المذهب الصين حتى القرن العشرين. كذلك كان يعتنق عدد كبير من الكُتَّاب (البوذية أو الطاوية)، حيث كانت البوذية إحدى الديانات والفلسفات المهمة. وكان البوذيون والطاويون أقل اهتمامًا من الكونفوشيين بمسألتي الأخلاق والسياسة، بيد أنهم استخدموا الأدب ليعبّروا عن أفكار دينية وفلسفية. حقق الأدب الصيني خلال القرن العشرين، انفصامًا كبيرًا عن ماضيه. وقد عُزي هذا الانفصام جزئيًا إلى أثر الثقافة الغربية على الكُتّاب الصينيين. ولكن سيطرة الحزب الشيوعي الصيني على مقاليد الأمور في الصين كان له الأثر الأكبر، فقد طالب الشيوعيون ـ منذ استلامهم السلطة ـ الكتّاب الصينيين بالتركيز على المُثل الشيوعية. (ar)
- La literatura hongaresa és bàsicament la literatura escrita en hongarès, sobretot, però no només, a Hongria. La literatura hongaresa també pot incloure obres escrites en altres llengües, especialment en llatí, sempre que tinguin una relació geogràfica o cultural amb Hongria. Tot i que durant segles va ser pràcticament desconeguda a Occident, la literatura hongaresa ha adquirit més notorietat des del final del segle xx gràcies a l'aparició de figures com Antal Szerb, Sándor Márai, Magda Szabó o Imre Kertész les obres dels quals s'han traduït a molts idiomes. (ca)
- Čínská literatura má dějiny dlouhé přibližně čtyři tisíce let. Podle mytologie vynalezl písmo Fu-si, nejstarší historické záznamy, nápisy na věštebných kostech, sahají až do druhého tisíciletí před naším letopočtem. Vynález papíru, tisku na dřevěných destičkách a později knihtisku podnítily rozšíření a rozmach žánrů. Moderní čínská literatura vzniká na počátku dvacátého století, kdy spisovatelé odmítli tvořit v klasickém jazyce a nahradili ho hovorovým jazykem paj-chua. Nejvýznamnějším moderním spisovatelem je Lu Sün. Čínská literatura měla silný vliv na literatury sousedních oblastí, zejména v Koreji, Japonsku a Vietnamu, ale i v Mongolsku či Tibetu. Filosofické spisy z Číny se těší celosvětovému publiku. Čínští literáti však i přijímali impulsy ze zahraničí, ať už přišly ve středověku po Hedvábné stezce, nebo v moderních dobách po moři. Kaligrafie čínské básně (cs)
- La literatura xinesa té una història que remunta a milers d'anys i pren un lloc a part dins de la història universal, a causa del culte xinès abocat a l'escriptura i al caràcter únic dels ideogrames xinesos, que provenen dels ritus endevinatoris i es diferencien radicalment dels sistemes fonètics utilitzats en la majoria de les altres llengües. Es pot considerar que aquesta literatura va aparèixer quan els caràcters xinesos van deixar la seva vocació original per constituir-se en caràcters utilitzables independentment, segurament abans del 2000 aC. Els primers escrits tenien tanmateix una rigidesa canònica i una vocació filosòfica que de vegades posa problema amb la noció occidental de "literatura". D'altra banda, durant segles, la literatura xinesa va ser no només una reflexió sobre la societat i la vida, sinó que també tenia un fort contingut polític; molts literats eren o filòsofs que estudiaven i proposaven noves formes de govern. Des dels arxius oficials dinàstics més antics que es conserven fins al segle xvii, es calcula que s'havien produït a la Xina més texts escrits que a tota la resta del món. La difusió de la tècnica de la impressió xilogràfica durant la dinastia Tang (618-907) i la invenció de la impremta de tipus mòbils per Bi Sheng (990-1051) durant la dinastia Song (960-1279) va permetre una propagació sense precedents del coneixement escrit per tot el país. La literatura xinesa ha influït de forma extraordinària la literatura de països propers, especialment el Japó i Corea, i algunes obres han esdevingut molt populars arreu del món i es reediten constantment, com per exemple el Dao De Jing o L'Art de la guerra. La literatura contemporània xinesa compta amb dos guanyadors del Premi Nobel de Literatura: Gao Xingjian (2000) i Mo Yan (2012). (ca)
- Maďarská literatura je literatura psaná příslušníky maďarského etnika a jiných etnik vytvořená převážně na území Maďarska. Je psána maďarsky, v počátcích také latinsky. (cs)
- Chinesische Literatur bezeichnet das in chinesischer Sprache geschriebene und veröffentlichte Schrifttum. Nicht dazu gehören insbesondere anderssprachige Werke der in der Volksrepublik China lebenden nationalen Minderheiten, sehr wohl aber im Ausland publizierte chinesische Texte.Wie Literatur in nahezu allen Kulturen war und ist die chinesische Literatur nicht nur eine Reflexion der jeweiligen Gesellschaft und des Lebens, sondern auch oft selbst ein Politikum. Exzellente Lese- und Schreibfähigkeiten und Beredsamkeit führten oft zu hohem Beamtenstatus. Diese Position erlaubte meist auch, aktiv zur Entwicklung der chinesischen Philosophie beizutragen. Auch einige Kaiser betätigten sich erfolgreich als Dichter und Literaten. Mit der Sprache hat sich im Lauf der Zeit auch die Literatur gewandelt. Nicht nur die Wortwendungen oder Satzstrukturen haben sich geändert, sondern auch die Aussprache. So ist zum Beispiel zu erklären, warum sich die Gedichte aus der Zeit vor der Qin-Dynastie mit einer modernen chinesischen Lesung heute nicht mehr reimen. Gerade wegen der Dichtung lassen sich aber klassisch- oder antikchinesische Aussprachen wieder anhand der Dichtungsregeln rekonstruieren. Die chinesische Literatur übte auch einen Einfluss auf die umgebenden Regionen aus, vor allem auf die Literaturen Koreas, Japans und Vietnams. Zugleich hat sie auch immer wieder Einflüsse von außen in sich aufgenommen. Viele bedeutende Literaten wie Li Bai waren außerhalb von China geboren. Einen wesentlichen Impuls verdankte sie u. a. dem Kontakt mit westlichen Völkern über die Seidenstraße sowie mit Völkern aus dem Süden. (de)
- Die ungarische Literatur ist im engeren Sinne die in ungarischer Sprache verfasste Literatur. In weiterem Sinne kann man auch jegliche in Ungarn oder von ungarischen Autoren verfasste Literatur dazurechnen. (de)
- Ĉinlingva literaturo estas la literaturo verkita en ĉina lingvo, kaj ĝenerale konsiderita la literaturo de Ĉinio kaj de la ĉinaj komunumoj tutmonde. Laŭlum en sia artikolo Ĉina klasika beletro en Esperanto disvolvigas detalan priskribon de la tuta panoramo de la klasika ĉina literaturo. "La libro de poezio" de Konfucio estis la unua antologio de ĉinaj poemoj. Qu Yuan (340-278 a.K.) metis la fundamenton de la ĉina romantikismo. En Han Dinastio (206-220) aperis nova poezia formo "jŭefu"-o; en Jin Dinastio (265-420) aperis Tao Yuanming, majstro de idilioj; en Tang Dinastio (618-907) aperis poetoj kiel Li Bai kaj Du Fu. En Song Dinastio (960-1279) prosperis la versoj laŭmelodiaj. Pri prozo en Jin aperis "Romano pri la Tri Regnoj", "Ĉe akvorando" kaj "Pilgrimo al la okcidento"; en Ming Dinastio (1368-1644) Feng Menglong kolektis rakontojn kaj verkis "Parabola novelaro"; en Qing Dinastio (1665-1911) aperis "Ruĝdoma sonĝo" de Cao Xueqin kaj Gao E kaj "Mirrakontoj de Liaozhai" de Pu Songling pri "fantomoj, feoj, spiritoj de vulpoj kaj aliaj bestoj" por eviti politikan subpremadon. Por teatro la Yuan Dinastio (1279-1368) estis prospera epoko por operoj. (eo)
- Txinerazko literatura munduko zaharrenetariko bat da, zaharrena ez izan arren (hor baitaude Egiptokoa eta Mesopotamiakoa). Haren sustraiak K. a. XVI. mendean aurkitu daitezke, Shang dinastiaren garaietan (K. a. XVI. mendetik XI. mendera). Garai horietatik idazkunak dituzten dortoka oskolak eta otoitzak inskribaturik dituzten sakrifizio-brontzeak gordetzen dira. Idazkun horietan dagoeneko antzinako txinatar piktogramak agertzen dira, gaur egungoen aurrekariak. Oinarri horietatik abiatuta, oso literatura aberatsa sortu zuten txinatarrek, lehenengo artxiboetatik, Ming dinastiako fikziozko lanetara. XVI. menderako kalkulatu da Txinan mundu osoan baino idazlan gehiago sortuak zirela. Horren zabalkundean xilografia, hau da, zurezko xafletan grabaturiko hitzak edo irudiak inprimatzea. Teknika hau da Txinan, VI. mendean, Tang dinastiaren garaietan (618-907), hasi zen erabiltzen. X. mendean, bestetik, Bi Shengek (990-1051), Song dinastian, tipo aldakorren inprenta sortu zuen. Horri esker ezagutza idatziak izugarrizko zabalkunde lortu zuen Txina osoan. Txinako idazleek garrantzi handiko klasikoak sortu dituzte. Esaterako, Dao De Jing mundu osoan ezaguna da. Literatura honek Asia osoan eragin handia izan du, bereziki Japonian eta Korean. Gizarte mailan, bestetik, literatura honek eragin berezia izan du; arrazoia idazleengan bilatu behar dugu, goi mailako funtzionarioak eta filosofoak zeintzuk haien idazkien bitartez gobernatzeko eta bizitzeko bide berriak proposatzen zituzten. (eu)
- Hungarierazko literatura hungarieraz idatzitako lanen multzoa da. Zenbait mendez Mendebaldean nahiko ezezaguna izan ondoan, XX. mendetik aurrera entzute handiagoa erdietsi zuen. Idazlerik ezagunenak Mór Jókai, , Sándor Márai, Imre Kertész (2002an Nobel Saria jaso zuena) eta Magda Szabó dira. (eu)
- Hungarian literature is the body of written works primarily produced in Hungarian, and may also include works written in other languages (mostly Latin), either produced by Hungarians or having topics which are closely related to Hungarian culture. While it was less known in the English-speaking world for centuries, Hungary's literature gained renown in the 19th and 20th centuries, thanks to a new wave of internationally accessible writers like Mór Jókai, Antal Szerb, Sándor Márai, Imre Kertész and Magda Szabó. (en)
- La literatura china tiene una historia que se remonta desde los más antiguos archivos oficiales dinásticos conservados hasta las obras de ficción surgidas durante la dinastía Ming para el entretenimiento de las masas letradas de China. Se calcula que hasta el siglo XVII se habían producido en China más textos escritos que en el resto del mundo. La literatura china ha influido de forma extraordinaria en la literatura de países cercanos, especialmente Japón y Corea. Algunas obras de la literatura china son muy populares y se reeditan constantemente en todo el mundo, como por ejemplo el Dào Dé Jing. Durante siglos la literatura china ha sido no solo una reflexión sobre la sociedad y la vida, sino que también ha tenido un fuerte contenido político. Muchos literarios eran altos funcionarios o filósofos que estudiaban y proponían nuevas formas de gobierno para China. Es una de las más importantes en todo el mundo. (es)
- La littérature chinoise a une place à part dans l'histoire de l'humanité, étant donné le culte réservé à la chose écrite en Chine et le caractère unique des caractères chinois, qui tirent leur origine de rites divinatoires et se différencient radicalement des systèmes phonétiques utilisés dans la majorité des autres langues. On peut donc considérer l'émergence de la littérature chinoise au moment où les idéogrammes chinois ont quitté leur vocation originelle pour se constituer en caractères utilisables indépendamment, sans doute 2000 ans av. J.-C. Ces premiers écrits gardent toutefois une rigidité canonique ou une vocation philosophique qui pose parfois problème avec la notion occidentale de « littérature ». Parmi l’étendue de la littérature chinoise, cinq romans-fleuves se distinguent particulièrement, connus comme les « Quatre livres extraordinaires », tant pour leur grandeur que leur influence : Au bord de l'eau (XIVe siècle), Les Trois Royaumes (XIVe siècle), La Pérégrination vers l'Ouest (XVIe siècle), Jin Ping Mei (XVIe siècle), et Le Rêve dans le pavillon rouge (XVIIIe siècle). (fr)
- La littérature hongroise est l'ensemble des œuvres littéraires écrites en hongrois ou par des auteurs hongrois (y compris des diasporas et des exils) dans d'autres langues. Cette littérature remonte aux premiers chroniqueurs hongrois qui relatent les légendes du peuple magyar (La Légende du cerf merveilleux ou La Légende du touroul). Jusqu'au XVIe siècle, les chroniques, les légendes et les hymnes ont dominé la culture littéraire. (fr)
- Se denomina literatura húngara fundamentalmente a la literatura escrita en idioma húngaro, sobre todo, aunque no únicamente, en Hungría. La literatura húngara también puede incluir obras escritas en otras lenguas, en especial el latín, siempre que tengan una relación geográfica o cultural con Hungría. Aunque ha sido prácticamente desconocida en el mundo occidental durante siglos, la literatura húngara ha adquirido mayor notoriedad a finales del siglo XX gracias a la aparición de figuras como Antal Szerb, Sándor Márai o Magda Szabó, cuyas obras se han traducido a gran número de idiomas. (es)
- Sastra Tionghoa atau Sastra Tiongkok telah berumur lebih dari 3400 tahun dimulai sejak peninggalan tertulis di Tiongkok ditemukan pada zaman Dinasti Shang. Namun sastra Tiongkok mengalami peningkatan pesat mulai pada zaman Dinasti Zhou tepatnya di Zaman Musim Semi dan Gugur. Di zaman ini, mulai banyak ditulis karya-karya sastra baik bertema filsafat maupun tema-tema lain berbentuk puisi atau esai. (in)
- ハンガリー文学 (英: Hungarian literature) は、ハンガリー語による文学の総称。 (ja)
- 다음은 헝가리 문학에 관한 설명이다. 헝가리 문학의 특색은 우선 다른 동구 제(諸)민족의 문학과 마찬가지로 내셔널리즘의 정열이 일관하고 있다는 사실이다. 예를 들어 헝가리의 국민시인으로서 널리 알려진 페퇴피는 19세기의 독립운동에 자진하여 참가, 전장에서 쓰러진 투사였다. 이 내셔널리즘의 정열이 유럽 이외의 피압박 민족들에게까지 얼마나 큰 영향을 끼쳤는지는 청년시대의 루쉰(魯迅)이 페퇴피를 애독하고 손수 이를 번역한 사실로서 알 수 있다. 또한 헝가리 문학을 특징짓고 있는 것은 민족적 고립감이다. 그 이유는 헝가리가 주변의 여러 민족과는 달리, 비(非)유럽계(系)민족이라는 사실에 있다. 이러한 말하자면 유럽에 있어 아시아인이라고도 할 수 있는 헝가리 특유의 성격은 당연히 그들을 동서 양문화의 접점에 두게 했고 이 결과 헝가리는 시인 아디, 작곡가 바르토크 같은 동서문화의 혼혈이라고 할 만한 특이한 재능을 낳기에 이르렀다. (ko)
- 中国文学(ちゅうごくぶんがく)とは、中国語で書かれた文学のこと。それらの作品や作家を研究する学問のこと。 (ja)
- Per letteratura cinese s'intende l'insieme dei testi creati dalla millenaria civiltà cinese, dai Cinque Classici attribuiti a Confucio, raccolti sotto la dinastia Zhou orientali (770-256 a.C.), alle celeberrime poesie Tang del periodo 'classico' (206 a. C. - 1911), fino alla letteratura moderna, nata con la caduta dell'impero (1911) e proseguita, dopo il regime maoista, fino a oggi. Momento centrale della civiltà letteraria cinese è stata senza dubbio l'età classica. Particolarmente importanti per la poesia la dinastia Dinastia Han (206 a. C. - 220 d. C) e la Dinastia Tang (618-906 d. C.), che costituiscono due momenti tra i più significativi della poesia mondiale che eserciteranno profonda influenza sulla cultura giapponese, indocinese e persiana. Per la prosa, invece, da segnalare senz'altro l'età della Dinastia Ming (1368-1644) e della Dinastia Qing (1644-1911) in cui nasce il 'romanzo' moderno. Importante ricordare la precoce diffusione in Cina della carta durante la Dinastia Han, quella della stampa xilografica durante la dinastia Tang e quella della stampa a caratteri mobili di Bi Sheng (990-1051), durante la dinastia Song (960-1279) che diedero una diffusione ai testi scritti mai conosciuta prima. (it)
- 중국 문학(中國文學)은 황하 유역의 북방과 장강 이남의 남방을 포괄하는 지역에서, 한자로 기록된, 고대 신화에서 현대 문학에 이르는, 산문, 시, 희곡, 수필 등등의 글을 총칭하는 용어이다. 중국문학은 역사적 연속성을 띠고 있다. 현대문학이 등장하기 전까지 중국문학사는 수천년에 걸쳐 비슷한 문학적 흐름이 지속되었다. 다른 특징으로 이중적인 구조를 갖고 있다. 지리적으로는, 현실적이고 산문적인 북방적 기질과 환상적이고 시적인 남방적 기질이 반영되었다. 이중적인 계층 구조는, 중국문학이 사대부 문학으로 불리는 상류층 문학과 민간문학이라고 불리는 하류층 문학으로 나뉘어 발전하게 했다. (ko)
- De Hongaarse literatuur is het geheel van geschreven werken die in eerste instantie in het Hongaars geschreven zijn en voor een kleiner aandeel ook in andere talen, zoals het Latijn, door Hongaren, of over onderwerpen die betrekking hebben op de Hongaarse cultuur. (nl)
- La letteratura ungherese è data dall'insieme dei testi scritti in prosa o in poesia in lingua ungherese. (it)
- Chinese literatuur verwijst naar literatuur die in verband gebracht wordt met de Volksrepubliek China en het oude China. Dit is een van de oudste literaire tradities ter wereld en gaat duizenden jaren terug, tot de hofarchieven van de Zhou-dynastie en de romans uit de Ming-dynastie. Vooral de komst van blokdruk tijdens de Tang-dynastie (618–907) en de drukkunst uit de Song-dynastie (990 – 1051) droegen sterk bij aan de verspreiding van geschreven kennis door China en de opkomst van de literatuur. (nl)
- Literatura węgierska – w ścisłym znaczeniu ogół literatury napisanej w języku węgierskim, w znaczeniu szerszym wszelka literatura napisana na terenie Węgier lub przez węgierskich autorów. (pl)
- Literatura chińska – tradycja literacka licząca ponad 2,5 tys. lat i obejmująca krąg cywilizacji chińskiej. Jest jedną z największych na świecie, zarówno jeśli chodzi o czas, jak i o rozmiary pozostawionej spuścizny. Tradycja ta kształtowała się w okresie Wschodniej Dynastii Zhou (1046–256 p.n.e.), kiedy to spisane zostały pierwsze wielkie dzieła chińskiego piśmiennictwa – poezja anonimowa oraz proza historyczna (kroniki). Kolejnymi ważnymi wydarzeniami w jej rozwoju było ujednolicenie pisma i zniszczenie wielu klasycznych ksiąg w okresie dynastii Qin (III w. p.n.e.), a następnie rekonstrukcja klasycznego dziedzictwa i powstanie nowej, imperialnej kultury w okresie dynastii Han (II w. p.n.e. – II w. n.e.). W epoce Tang (VII–X w.) nastąpił złoty wiek chińskiej poezji, w epoce Yuan (XII–XIV w.) rozwinął się teatr, a w epoce Ming (XIV–XVII w.) – powieść. W epoce Qing i w XX wieku nastąpiła okcydentalizacja chińskiej literatury, a także odejście od języka klasycznego, który przez ponad 2 tys. lat był językiem literackim. Literatura chińska odcisnęła silne piętno na literaturze krajów sąsiednich, m.in. japońskiej, koreańskiej i wietnamskiej. Na Zachodzie przez wieki pozostawała kompletnie nieznana, zaczęto się nią interesować wraz z powstaniem i rozwojem sinologii w okresie wielkich odkryć geograficznych i z postępami misji jezuickiej w Chinach w XVII wieku. W wiekach XIX i XX zaczęto na dużą skalę tłumaczyć na języki europejskie chińską klasykę, a następnie współczesną literaturę. Ukoronowaniem tego zainteresowania stała się w 2000 roku pierwsza Literacka Nagroda Nobla przyznana Chińczykowi, którą otrzymał Gao Xingjian. W roku 2012 laureatem tejże nagrody został drugi Chińczyk – Mo Yan. (pl)
- Венге́рская литерату́ра (венг. Magyar irodalom) — литература, написанная на венгерском языке. (ru)
- Кита́йская литерату́ра — литература на китайском языке. Одна из древнейших литератур в мире. В отличие от западноевропейской литературы Нового Времени, художественные тексты в Китае до XIX века занимали второстепенное место относительно литературы историографической и этико-философской направленности, как прямое следствие господства конфуцианской идеологии. Бросается в глаза отсутствие древнейшего пласта эпического устного творчества и разрозненность мифологических представлений. Предполагается, что в их искоренении также участвовала конфуцианская идеология; следы их существования обнаруживаются в фольклоре китайских национальных меньшинств. Отличительной чертой иерархии китайских литературных жанров является низкое положение драмы и её сравнительно позднее возникновение. Малоразвитыми относительно европейской традиции оказались мемуарный и эпистолярный жанры, однако их место занял т. н. жанр «записок» бицзи, близкий к эссе. (ru)
- Ungersk litteratur är litteratur skriven på ungerska och främst skapad i Ungern. Den ungerska litteraturen kan även inkludera verk skrivna i Ungern eller med stark ungersk anknytning fast på andra språk – som latin. Den ungerska litteraturen var i många hundra år mer eller mindre okänd i stora delar av Europa. Ungersk litteratur har på senare tid fått ökad spridning tack vare författare som Mór Jókai, Antal Szerb, Sándor Márai, Imre Kertész och Magda Szabó. (sv)
- Denomina-se literatura húngara a literatura escrita em idioma húngaro, sobretudo na Hungria. A literatura húngara também pode incluir obras escritas em outras línguas, em especial o Latim, sempre que tenham uma relação geográfica ou cultural com Hungria. Ainda que tem sido praticamente desconhecida no mundo ocidental durante séculos, a literatura húngara tem adquirido maior relevância internacional desde o final do século XX graças ao aparecimento de figuras como Antal Szerb, Sándor Márai ou Magda Szabó, cujas obras se traduziram a grande número de idiomas, inclusive ao português. (pt)
- A base da literatura chinesa é constituída de um cânon de quatro livros e cinco clássicos. (pt)
- Kinesisk litteratur sträcker sig över årtusenden, från de tidigaste nedtecknade dynastiska hovarkiven till de fullödiga berättande romanerna som kom fram under Mingdynastin för att underhålla massor av läskunniga kineser. Introduktionen av ett utbrett träsnittstryckeri under Tangdynastin (618–907) och Bi Shengs uppfinning av tryckteknik med rörliga typer (990–1051) under Songdynastin (960–1279) spred snabbt det skrivna ordet över Kina. I modern tid anses författaren Lu Xun (1881–1936) vara grundaren av baihua-litteratur i Kina. (sv)
- Угорська література (угор. Magyar irodalom) — література угорською мовою. Література Угорщини, протягом всієї своєї історії аж до XIX століття перебувала в залежності від західної, особливо австрійської і німецької літератури, втім, також як і інші області культури Угорщини. (uk)
- Кита́йська літерату́ра є однією з найдавніших класичних літератур світу, її історія налічує більше трьох тисяч років. Появу китайської літератури пов'язують з розвитком писемності, зокрема з першими цзягувень, записами пророцтв на кістках тварин та черепахових панцирах, які датуються XVIII ст. до н. е., винаходом паперу у II ст. до н. е., розвитком каліграфії та ксилографії: У IX ст. стала поширеною практика дереворитництва, коли дерев'яні дощечки з вирізьбленими на них ієрогліфами стали використовуватися для друку значних за обсягом текстів, а у XII ст. було винайдено перший друкарський верстат з рухливими ієрогліфами. Існує два найпоширеніших способи викладення історії китайської літератури — за жанровим поділом та за хронологічними межами династій. Якщо прихильники першого з цих підходів зустрічаються з проблемою висвітлення історичних умов, за яких було написано жанровий твір, то дослідники, які обирають за взірець політичну історію династій, зустрічаються з суперечностями там, де мова йде про безперервність «культурної історії» — наприклад, культурний вплив династії Тан (618—907) стає особливо помітним не в рік заснування цієї династії, а в 650 році, та залишається відчутним ще у перші шістдесят років після заснування династії Сун (960—1279). (uk)
- 中国文学是指中国地区的文学创作。中国文学以汉语和中文为主流,但亦包括其他少数民族语言的文学作品。中国文学对周边国家的文学发展也有很大影响,日本,朝鲜,越南历史上都有大量的汉诗创作。 中国文学延续数千年。最早的雏型可追溯为政府的典章记录。中国文學历来與政治有著密切的關係,文學中广泛包含了著政治主张和理念,就像三國時代曹丕的名言:“文章,經國之大業,不朽之盛事也。” 中國人普遍認為文學擁有左右國家發展的強大力量。中国历史上不乏以道德文章而入仕的人;從政的人也寫下大量的文學作品。中国文学受天人合一觀念影響,素有“文以载道”的传统。中国文学許多的作品均以現實生活為主題。 以体裁而论,中國文學一向以韻文(诗歌)為主流。形式包括诗,词,赋,駢文等。中国的诗歌在唐代发展到顶峰,出现了李白,杜甫这样的大诗人。中国诗歌内容以描畫自然景物及歌頌友情等等為主題的抒情詩为多,比如唐代张若虚的长诗《春江花月夜》。敘事詩也有名篇,如《孔雀東南飛》和《木蘭辭》。中国散文在先秦时期以记述歷史,宗教,思想等等为主(诸子散文)。散文文學興盛於唐朝,出现了唐宋八大家。中国早期的小说可追溯到南北朝时期的“志怪小说”和唐代的“传奇”,但直到明清时期才成为主流。 在中文话语里,「文學」一詞,最早見於《論語·先進篇》。該節當中,孔子按才能把學生分成四類:德行、言語、政事、文學,後世稱為“孔門四科十哲”。按北宋邢昺的疏註釋為「文章博学」,意為通曉許多古今文獻及學問。按此說法,廣義來看文學可以解釋為學問又或是以此為基礎發展出來的文化。如果按現在狹義的說法,文學可以被看成5世紀南朝宋宋文帝所定立的四學:儒學、玄學、史學、文學。在此之後,正史之中專載優秀文人行事的“文學傳”也就是這個意思。但是,那種文學只是代表上流階層的文學,並不包括像小說,戲曲的大眾文學又或是近代的主流文學。 (zh)
|
rdfs:comment
|
- La literatura hongaresa és bàsicament la literatura escrita en hongarès, sobretot, però no només, a Hongria. La literatura hongaresa també pot incloure obres escrites en altres llengües, especialment en llatí, sempre que tinguin una relació geogràfica o cultural amb Hongria. Tot i que durant segles va ser pràcticament desconeguda a Occident, la literatura hongaresa ha adquirit més notorietat des del final del segle xx gràcies a l'aparició de figures com Antal Szerb, Sándor Márai, Magda Szabó o Imre Kertész les obres dels quals s'han traduït a molts idiomes. (ca)
- Maďarská literatura je literatura psaná příslušníky maďarského etnika a jiných etnik vytvořená převážně na území Maďarska. Je psána maďarsky, v počátcích také latinsky. (cs)
- Die ungarische Literatur ist im engeren Sinne die in ungarischer Sprache verfasste Literatur. In weiterem Sinne kann man auch jegliche in Ungarn oder von ungarischen Autoren verfasste Literatur dazurechnen. (de)
- Hungarierazko literatura hungarieraz idatzitako lanen multzoa da. Zenbait mendez Mendebaldean nahiko ezezaguna izan ondoan, XX. mendetik aurrera entzute handiagoa erdietsi zuen. Idazlerik ezagunenak Mór Jókai, , Sándor Márai, Imre Kertész (2002an Nobel Saria jaso zuena) eta Magda Szabó dira. (eu)
- Hungarian literature is the body of written works primarily produced in Hungarian, and may also include works written in other languages (mostly Latin), either produced by Hungarians or having topics which are closely related to Hungarian culture. While it was less known in the English-speaking world for centuries, Hungary's literature gained renown in the 19th and 20th centuries, thanks to a new wave of internationally accessible writers like Mór Jókai, Antal Szerb, Sándor Márai, Imre Kertész and Magda Szabó. (en)
- La littérature hongroise est l'ensemble des œuvres littéraires écrites en hongrois ou par des auteurs hongrois (y compris des diasporas et des exils) dans d'autres langues. Cette littérature remonte aux premiers chroniqueurs hongrois qui relatent les légendes du peuple magyar (La Légende du cerf merveilleux ou La Légende du touroul). Jusqu'au XVIe siècle, les chroniques, les légendes et les hymnes ont dominé la culture littéraire. (fr)
- Se denomina literatura húngara fundamentalmente a la literatura escrita en idioma húngaro, sobre todo, aunque no únicamente, en Hungría. La literatura húngara también puede incluir obras escritas en otras lenguas, en especial el latín, siempre que tengan una relación geográfica o cultural con Hungría. Aunque ha sido prácticamente desconocida en el mundo occidental durante siglos, la literatura húngara ha adquirido mayor notoriedad a finales del siglo XX gracias a la aparición de figuras como Antal Szerb, Sándor Márai o Magda Szabó, cuyas obras se han traducido a gran número de idiomas. (es)
- Sastra Tionghoa atau Sastra Tiongkok telah berumur lebih dari 3400 tahun dimulai sejak peninggalan tertulis di Tiongkok ditemukan pada zaman Dinasti Shang. Namun sastra Tiongkok mengalami peningkatan pesat mulai pada zaman Dinasti Zhou tepatnya di Zaman Musim Semi dan Gugur. Di zaman ini, mulai banyak ditulis karya-karya sastra baik bertema filsafat maupun tema-tema lain berbentuk puisi atau esai. (in)
- ハンガリー文学 (英: Hungarian literature) は、ハンガリー語による文学の総称。 (ja)
- 다음은 헝가리 문학에 관한 설명이다. 헝가리 문학의 특색은 우선 다른 동구 제(諸)민족의 문학과 마찬가지로 내셔널리즘의 정열이 일관하고 있다는 사실이다. 예를 들어 헝가리의 국민시인으로서 널리 알려진 페퇴피는 19세기의 독립운동에 자진하여 참가, 전장에서 쓰러진 투사였다. 이 내셔널리즘의 정열이 유럽 이외의 피압박 민족들에게까지 얼마나 큰 영향을 끼쳤는지는 청년시대의 루쉰(魯迅)이 페퇴피를 애독하고 손수 이를 번역한 사실로서 알 수 있다. 또한 헝가리 문학을 특징짓고 있는 것은 민족적 고립감이다. 그 이유는 헝가리가 주변의 여러 민족과는 달리, 비(非)유럽계(系)민족이라는 사실에 있다. 이러한 말하자면 유럽에 있어 아시아인이라고도 할 수 있는 헝가리 특유의 성격은 당연히 그들을 동서 양문화의 접점에 두게 했고 이 결과 헝가리는 시인 아디, 작곡가 바르토크 같은 동서문화의 혼혈이라고 할 만한 특이한 재능을 낳기에 이르렀다. (ko)
- 中国文学(ちゅうごくぶんがく)とは、中国語で書かれた文学のこと。それらの作品や作家を研究する学問のこと。 (ja)
- 중국 문학(中國文學)은 황하 유역의 북방과 장강 이남의 남방을 포괄하는 지역에서, 한자로 기록된, 고대 신화에서 현대 문학에 이르는, 산문, 시, 희곡, 수필 등등의 글을 총칭하는 용어이다. 중국문학은 역사적 연속성을 띠고 있다. 현대문학이 등장하기 전까지 중국문학사는 수천년에 걸쳐 비슷한 문학적 흐름이 지속되었다. 다른 특징으로 이중적인 구조를 갖고 있다. 지리적으로는, 현실적이고 산문적인 북방적 기질과 환상적이고 시적인 남방적 기질이 반영되었다. 이중적인 계층 구조는, 중국문학이 사대부 문학으로 불리는 상류층 문학과 민간문학이라고 불리는 하류층 문학으로 나뉘어 발전하게 했다. (ko)
- De Hongaarse literatuur is het geheel van geschreven werken die in eerste instantie in het Hongaars geschreven zijn en voor een kleiner aandeel ook in andere talen, zoals het Latijn, door Hongaren, of over onderwerpen die betrekking hebben op de Hongaarse cultuur. (nl)
- La letteratura ungherese è data dall'insieme dei testi scritti in prosa o in poesia in lingua ungherese. (it)
- Chinese literatuur verwijst naar literatuur die in verband gebracht wordt met de Volksrepubliek China en het oude China. Dit is een van de oudste literaire tradities ter wereld en gaat duizenden jaren terug, tot de hofarchieven van de Zhou-dynastie en de romans uit de Ming-dynastie. Vooral de komst van blokdruk tijdens de Tang-dynastie (618–907) en de drukkunst uit de Song-dynastie (990 – 1051) droegen sterk bij aan de verspreiding van geschreven kennis door China en de opkomst van de literatuur. (nl)
- Literatura węgierska – w ścisłym znaczeniu ogół literatury napisanej w języku węgierskim, w znaczeniu szerszym wszelka literatura napisana na terenie Węgier lub przez węgierskich autorów. (pl)
- Венге́рская литерату́ра (венг. Magyar irodalom) — литература, написанная на венгерском языке. (ru)
- Ungersk litteratur är litteratur skriven på ungerska och främst skapad i Ungern. Den ungerska litteraturen kan även inkludera verk skrivna i Ungern eller med stark ungersk anknytning fast på andra språk – som latin. Den ungerska litteraturen var i många hundra år mer eller mindre okänd i stora delar av Europa. Ungersk litteratur har på senare tid fått ökad spridning tack vare författare som Mór Jókai, Antal Szerb, Sándor Márai, Imre Kertész och Magda Szabó. (sv)
- Denomina-se literatura húngara a literatura escrita em idioma húngaro, sobretudo na Hungria. A literatura húngara também pode incluir obras escritas em outras línguas, em especial o Latim, sempre que tenham uma relação geográfica ou cultural com Hungria. Ainda que tem sido praticamente desconhecida no mundo ocidental durante séculos, a literatura húngara tem adquirido maior relevância internacional desde o final do século XX graças ao aparecimento de figuras como Antal Szerb, Sándor Márai ou Magda Szabó, cujas obras se traduziram a grande número de idiomas, inclusive ao português. (pt)
- A base da literatura chinesa é constituída de um cânon de quatro livros e cinco clássicos. (pt)
- Kinesisk litteratur sträcker sig över årtusenden, från de tidigaste nedtecknade dynastiska hovarkiven till de fullödiga berättande romanerna som kom fram under Mingdynastin för att underhålla massor av läskunniga kineser. Introduktionen av ett utbrett träsnittstryckeri under Tangdynastin (618–907) och Bi Shengs uppfinning av tryckteknik med rörliga typer (990–1051) under Songdynastin (960–1279) spred snabbt det skrivna ordet över Kina. I modern tid anses författaren Lu Xun (1881–1936) vara grundaren av baihua-litteratur i Kina. (sv)
- Угорська література (угор. Magyar irodalom) — література угорською мовою. Література Угорщини, протягом всієї своєї історії аж до XIX століття перебувала в залежності від західної, особливо австрійської і німецької літератури, втім, також як і інші області культури Угорщини. (uk)
- الأدب الصيني، من أشهر وأعرق الآداب في العالم. وقد قدّم الكُتّاب الصينيون أعمالاً مهمة على مدى 3000 عام تقريبًا. لم يعد الصينيون الأدب شكلاً فنيًا منفصلاً عبر معظم التاريخ الصيني، حيث كانوا يتوقعون من كل المثقفين أن يكتبوا بأسلوب رشيق منمّق بغض النظر عن الموضوع. فقد تناول كثير من روائع الأدب الصيني موضوعات يعدُّها بعض الكُتّاب الأوروبيين موضوعات غير أدبية. وتشتمل هذه الموضوعات على التاريخ والفلسفة والسياسة والدين والعلوم. (ar)
- La literatura xinesa té una història que remunta a milers d'anys i pren un lloc a part dins de la història universal, a causa del culte xinès abocat a l'escriptura i al caràcter únic dels ideogrames xinesos, que provenen dels ritus endevinatoris i es diferencien radicalment dels sistemes fonètics utilitzats en la majoria de les altres llengües. La literatura contemporània xinesa compta amb dos guanyadors del Premi Nobel de Literatura: Gao Xingjian (2000) i Mo Yan (2012). (ca)
- Čínská literatura má dějiny dlouhé přibližně čtyři tisíce let. Podle mytologie vynalezl písmo Fu-si, nejstarší historické záznamy, nápisy na věštebných kostech, sahají až do druhého tisíciletí před naším letopočtem. Vynález papíru, tisku na dřevěných destičkách a později knihtisku podnítily rozšíření a rozmach žánrů. Moderní čínská literatura vzniká na počátku dvacátého století, kdy spisovatelé odmítli tvořit v klasickém jazyce a nahradili ho hovorovým jazykem paj-chua. Nejvýznamnějším moderním spisovatelem je Lu Sün. Kaligrafie čínské básně (cs)
- Ĉinlingva literaturo estas la literaturo verkita en ĉina lingvo, kaj ĝenerale konsiderita la literaturo de Ĉinio kaj de la ĉinaj komunumoj tutmonde. Laŭlum en sia artikolo Ĉina klasika beletro en Esperanto disvolvigas detalan priskribon de la tuta panoramo de la klasika ĉina literaturo. "La libro de poezio" de Konfucio estis la unua antologio de ĉinaj poemoj. Qu Yuan (340-278 a.K.) metis la fundamenton de la ĉina romantikismo. En Han Dinastio (206-220) aperis nova poezia formo "jŭefu"-o; en Jin Dinastio (265-420) aperis Tao Yuanming, majstro de idilioj; en Tang Dinastio (618-907) aperis poetoj kiel Li Bai kaj Du Fu. En Song Dinastio (960-1279) prosperis la versoj laŭmelodiaj. Pri prozo en Jin aperis "Romano pri la Tri Regnoj", "Ĉe akvorando" kaj "Pilgrimo al la okcidento"; en Ming Dinastio (eo)
- Chinesische Literatur bezeichnet das in chinesischer Sprache geschriebene und veröffentlichte Schrifttum. Nicht dazu gehören insbesondere anderssprachige Werke der in der Volksrepublik China lebenden nationalen Minderheiten, sehr wohl aber im Ausland publizierte chinesische Texte.Wie Literatur in nahezu allen Kulturen war und ist die chinesische Literatur nicht nur eine Reflexion der jeweiligen Gesellschaft und des Lebens, sondern auch oft selbst ein Politikum. Exzellente Lese- und Schreibfähigkeiten und Beredsamkeit führten oft zu hohem Beamtenstatus. Diese Position erlaubte meist auch, aktiv zur Entwicklung der chinesischen Philosophie beizutragen. Auch einige Kaiser betätigten sich erfolgreich als Dichter und Literaten. (de)
- La literatura china tiene una historia que se remonta desde los más antiguos archivos oficiales dinásticos conservados hasta las obras de ficción surgidas durante la dinastía Ming para el entretenimiento de las masas letradas de China. Se calcula que hasta el siglo XVII se habían producido en China más textos escritos que en el resto del mundo. (es)
- Txinerazko literatura munduko zaharrenetariko bat da, zaharrena ez izan arren (hor baitaude Egiptokoa eta Mesopotamiakoa). Haren sustraiak K. a. XVI. mendean aurkitu daitezke, Shang dinastiaren garaietan (K. a. XVI. mendetik XI. mendera). Garai horietatik idazkunak dituzten dortoka oskolak eta otoitzak inskribaturik dituzten sakrifizio-brontzeak gordetzen dira. Idazkun horietan dagoeneko antzinako txinatar piktogramak agertzen dira, gaur egungoen aurrekariak. (eu)
- La littérature chinoise a une place à part dans l'histoire de l'humanité, étant donné le culte réservé à la chose écrite en Chine et le caractère unique des caractères chinois, qui tirent leur origine de rites divinatoires et se différencient radicalement des systèmes phonétiques utilisés dans la majorité des autres langues. (fr)
- Per letteratura cinese s'intende l'insieme dei testi creati dalla millenaria civiltà cinese, dai Cinque Classici attribuiti a Confucio, raccolti sotto la dinastia Zhou orientali (770-256 a.C.), alle celeberrime poesie Tang del periodo 'classico' (206 a. C. - 1911), fino alla letteratura moderna, nata con la caduta dell'impero (1911) e proseguita, dopo il regime maoista, fino a oggi. (it)
- Literatura chińska – tradycja literacka licząca ponad 2,5 tys. lat i obejmująca krąg cywilizacji chińskiej. Jest jedną z największych na świecie, zarówno jeśli chodzi o czas, jak i o rozmiary pozostawionej spuścizny. Tradycja ta kształtowała się w okresie Wschodniej Dynastii Zhou (1046–256 p.n.e.), kiedy to spisane zostały pierwsze wielkie dzieła chińskiego piśmiennictwa – poezja anonimowa oraz proza historyczna (kroniki). Kolejnymi ważnymi wydarzeniami w jej rozwoju było ujednolicenie pisma i zniszczenie wielu klasycznych ksiąg w okresie dynastii Qin (III w. p.n.e.), a następnie rekonstrukcja klasycznego dziedzictwa i powstanie nowej, imperialnej kultury w okresie dynastii Han (II w. p.n.e. – II w. n.e.). W epoce Tang (VII–X w.) nastąpił złoty wiek chińskiej poezji, w epoce Yuan (XII–XIV (pl)
- Кита́йська літерату́ра є однією з найдавніших класичних літератур світу, її історія налічує більше трьох тисяч років. Появу китайської літератури пов'язують з розвитком писемності, зокрема з першими цзягувень, записами пророцтв на кістках тварин та черепахових панцирах, які датуються XVIII ст. до н. е., винаходом паперу у II ст. до н. е., розвитком каліграфії та ксилографії: У IX ст. стала поширеною практика дереворитництва, коли дерев'яні дощечки з вирізьбленими на них ієрогліфами стали використовуватися для друку значних за обсягом текстів, а у XII ст. було винайдено перший друкарський верстат з рухливими ієрогліфами. (uk)
- 中国文学是指中国地区的文学创作。中国文学以汉语和中文为主流,但亦包括其他少数民族语言的文学作品。中国文学对周边国家的文学发展也有很大影响,日本,朝鲜,越南历史上都有大量的汉诗创作。 中国文学延续数千年。最早的雏型可追溯为政府的典章记录。中国文學历来與政治有著密切的關係,文學中广泛包含了著政治主张和理念,就像三國時代曹丕的名言:“文章,經國之大業,不朽之盛事也。” 中國人普遍認為文學擁有左右國家發展的強大力量。中国历史上不乏以道德文章而入仕的人;從政的人也寫下大量的文學作品。中国文学受天人合一觀念影響,素有“文以载道”的传统。中国文学許多的作品均以現實生活為主題。 以体裁而论,中國文學一向以韻文(诗歌)為主流。形式包括诗,词,赋,駢文等。中国的诗歌在唐代发展到顶峰,出现了李白,杜甫这样的大诗人。中国诗歌内容以描畫自然景物及歌頌友情等等為主題的抒情詩为多,比如唐代张若虚的长诗《春江花月夜》。敘事詩也有名篇,如《孔雀東南飛》和《木蘭辭》。中国散文在先秦时期以记述歷史,宗教,思想等等为主(诸子散文)。散文文學興盛於唐朝,出现了唐宋八大家。中国早期的小说可追溯到南北朝时期的“志怪小说”和唐代的“传奇”,但直到明清时期才成为主流。 (zh)
- Кита́йская литерату́ра — литература на китайском языке. Одна из древнейших литератур в мире. В отличие от западноевропейской литературы Нового Времени, художественные тексты в Китае до XIX века занимали второстепенное место относительно литературы историографической и этико-философской направленности, как прямое следствие господства конфуцианской идеологии. (ru)
|