dbo:abstract
|
- David Edelstadt (Yiddish: דוד עדעלשטאַט; May 9, 1866, Kaluga, Russia – 17 October 1892, Denver, Colorado) was a Jewish, Russian-American anarchist poet in the Yiddish language. Edelstadt immigrated to Cincinnati and worked as a buttonhole maker, while publishing Yiddish labor poems in Varhayt and Der Morgenshtern. He was editor of the Yiddish anarchist newspaper Fraye Arbeter Shtime in 1891 but left the post after contracting tuberculosis, moving west to seek a cure. He continued to send the newspaper his poems until his death a year later. (en)
- David Edelstadt (geboren am 9. Mai 1866 bei Kaluga im Russischen Kaiserreich; gestorben am 17. Oktober 1892 in Denver, Colorado) war ein jiddischsprachiger Schriftsteller und Anarchist. (de)
- David Edelstadt (né le 9 mai 1866 à Kalouga, en Russie, et mort le 17 octobre 1892 à Denver, dans le Colorado) est un poète et ouvrier anarchiste russe. Il fut notamment membre de la FORA (Fédération ouvrière régionale argentine). (fr)
- デイヴィッド・エーデルスタット、ドヴィド・エデルシュタット(David Edelstadt, דָּוִד עד(ע)לשטאַט Dovid Ed(e)lshtat, 1866年5月9日 カルーガ - 1892年8月17日 コロラド州デンヴァー)はロシア出身のイディッシュ語作家で、アナーキスト。 (ja)
- David Edelstadt (jid. דוד עדעלשטאַ(ד)ט Dowid Edelszta(d)t; ur. 9 maja 1866 w Kałudze, zm. 17 października 1892 w Denver) – żydowski poeta tworzący w jidysz, urodzony w Rosji amerykański działacz anarchistyczny. Mając dziewięć lat zaczął pisać swoje pierwsze wiersze, trzy lata później jego utwory zaczęły ukazywać się w miejscowej prasie. Po pogromie Żydów, który miał miejsce 8 maja 1881, postanowił opuścić Kijów. W 1882 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie przyłączył się do powstającego ruchu anarchistycznego, został członkiem działającej w Nowym Jorku grupy Pionire der Frajhajt („Pionierzy Wolności”). Grupa ta powstała po aresztowaniu w Chicago tzw. Męczenników Haymarket, jednym z jej postulatów był ośmiogodzinny dzień pracy, poza Davidem Edelstadtem do działaczy należeli , , , i J.A. Maryson. Członkowie grupy zbierali środki na organizowanie wieców oraz na pomoc dla rodzin aresztowanych w Chicago, m.in. zorganizowali rozgrywki piłkarskie, z których dochód wysłano rodzinom oskarżonych. Szerzyli myśl anarchistyczną wśród licznie przybywających tam emigrantów żydowskich oraz założyli ugrupowanie skupiające tworzących w jidysz, które opublikowało broszurę opowiadającą o zdarzeniach w Haymarket. Ich działalność doprowadziła do powstania ugrupowań anarchistycznych w Baltimore, Bostonie, Filadelfii i Providence. Utrzymywali kontakt z grupą żydowskich anarchistów w Londynie, a David Edelstadt pisał do ukazującej się w Wielkiej Brytanii w jidysz gazety Arbeter Frajnd. Był trzecim redaktorem naczelnym Freie Arbeiter Stimme („Wolny Głos Robotniczy”), gdzie prowadził kolumny tematyczne i publikował swoje wiersze, m.in. cykl poświęcony anarchistom z Chicago. Ciężkie warunki bytowe i stałe niedożywienie spowodowały, że zachorował na gruźlicę, której ostry przebieg sprawił, że w październiku 1891 zrezygnował ze stanowiska w redakcji i wyjechał do Denver na leczenie. Mimo pogarszającego się stanu zdrowia nie zaprzestał twórczości. Zmarł 17 października 1892, mając 26 lat. Spoczywa na Golden Hill Cemetery w Golden w stanie Kolorado. Trzy wiersze jego autorstwa, w tłumaczeniu Zygmunta Braudego, zostały zamieszczone w zbiorze:
* Antologia poezji żydowskiej. Wybór oraz noty i przypisy Salomon Łastik, redakcja i słowo wstępne Arnold Słucki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 56–58. ISBN 83-06-00865-0. (pl)
- Давид Эдельштадт (идиш דוד עדעלשטאַדט; 9 мая 1866, Калуга — 17 октября 1892, Денвер) — еврейский поэт и публицист, один из классиков и зачинателей пролетарской поэзии на идише. Его произведения на разных языках переиздавались и выходили в Нью-Йорке, Варшаве, Лондоне и в Москве (1930, 1935). (ru)
|
rdfs:comment
|
- David Edelstadt (Yiddish: דוד עדעלשטאַט; May 9, 1866, Kaluga, Russia – 17 October 1892, Denver, Colorado) was a Jewish, Russian-American anarchist poet in the Yiddish language. Edelstadt immigrated to Cincinnati and worked as a buttonhole maker, while publishing Yiddish labor poems in Varhayt and Der Morgenshtern. He was editor of the Yiddish anarchist newspaper Fraye Arbeter Shtime in 1891 but left the post after contracting tuberculosis, moving west to seek a cure. He continued to send the newspaper his poems until his death a year later. (en)
- David Edelstadt (geboren am 9. Mai 1866 bei Kaluga im Russischen Kaiserreich; gestorben am 17. Oktober 1892 in Denver, Colorado) war ein jiddischsprachiger Schriftsteller und Anarchist. (de)
- David Edelstadt (né le 9 mai 1866 à Kalouga, en Russie, et mort le 17 octobre 1892 à Denver, dans le Colorado) est un poète et ouvrier anarchiste russe. Il fut notamment membre de la FORA (Fédération ouvrière régionale argentine). (fr)
- デイヴィッド・エーデルスタット、ドヴィド・エデルシュタット(David Edelstadt, דָּוִד עד(ע)לשטאַט Dovid Ed(e)lshtat, 1866年5月9日 カルーガ - 1892年8月17日 コロラド州デンヴァー)はロシア出身のイディッシュ語作家で、アナーキスト。 (ja)
- Давид Эдельштадт (идиш דוד עדעלשטאַדט; 9 мая 1866, Калуга — 17 октября 1892, Денвер) — еврейский поэт и публицист, один из классиков и зачинателей пролетарской поэзии на идише. Его произведения на разных языках переиздавались и выходили в Нью-Йорке, Варшаве, Лондоне и в Москве (1930, 1935). (ru)
- David Edelstadt (jid. דוד עדעלשטאַ(ד)ט Dowid Edelszta(d)t; ur. 9 maja 1866 w Kałudze, zm. 17 października 1892 w Denver) – żydowski poeta tworzący w jidysz, urodzony w Rosji amerykański działacz anarchistyczny. Mając dziewięć lat zaczął pisać swoje pierwsze wiersze, trzy lata później jego utwory zaczęły ukazywać się w miejscowej prasie. Po pogromie Żydów, który miał miejsce 8 maja 1881, postanowił opuścić Kijów. Trzy wiersze jego autorstwa, w tłumaczeniu Zygmunta Braudego, zostały zamieszczone w zbiorze: (pl)
|