Laos

Laos
	Gweriniaeth Ddemocrataidd Pobl Lao; Sathalanalat Paxathipatai Paxaxon (Lao)
Arwyddair	Mor Brydferth!
Math	gwladwriaeth sofran, gwlad dirgaeedig, gwladwriaeth comiwnyddol, gweriniaeth y bobl, gwlad
Prifddinas	Vientiane
Poblogaeth	6,858,160
Sefydlwyd	11 Mai 1947 (Annibyniaeth oddi wrth Lloegr (y DU)); 22 Hydref 1953 (Annibyniaeth oddi wrth Ffrainc); 2 Rhagfyr 1975 (Diddymu'r Frenhiniaeth)
Anthem	Pheng Xat Lao
Pennaeth llywodraeth	Phankham Viphavan
Cylchfa amser	UTC+07:00, Asia/Vientiane
Iaith/Ieithoedd; swyddogol	Lao
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	De-ddwyrain Asia
Gwlad	Laos
Arwynebedd	236,800 km²
Yn ffinio gyda	Myanmar, Cambodia, Gweriniaeth Pobl Tsieina, Gwlad Tai, Fietnam
Cyfesurynnau	18.2°N 104.1°E
Gwleidyddiaeth
Corff deddfwriaethol	Y Cynulliad Cenedlaethol
Swydd pennaeth; y wladwriaeth	Arlywydd Laos
Pennaeth y wladwriaeth	Thongloun Sisoulith
Swydd pennaeth; y Llywodraeth	Prif Weinidog Laos
Pennaeth y Llywodraeth	Phankham Viphavan
Ariannol
Cyfanswm CMC (GDP)	$18,827 million, $15,724 million
Arian	Kip
Cyfartaledd plant	2.57
Mynegai Datblygiad Dynol	0.607
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Gwladwriaeth gomiwnyddol weriniaethol sosialaidd yw Laos, neu Weriniaeth Ddemocrataidd Pobl Lao. Y brifddinas yw Vientiane.

Gwlad nad yw'n ffinio â'r un môr ydyw er ei bod yn ffinio â Myanmar (Byrma) a Gweriniaeth Pobl Tsieina i'r gogledd-orllewin, Fietnam i'r dwyrain, Cambodia i'r de a Gwlad Tai i'r gorllewin.

Hanes

Prif: Hanes Laos

Tardda hanes y wlad yn ôl i Deyrnas Lang Xang neu Dir y Miliwn o Eliffantod, a fodolodd o'r 14g i'r 18g. Wedi cyfnod yn perthyn i Wlad Tai ac wedyn i Ffrainc, enillodd ei annibyniaeth ym 1954. Daethpwyd â rhyfel cartref hir i ben pan ddaeth yr arweinwyr comiwnyddol, y Pathet Lao, i rym ym 1975 a chyhoeddi Gweriniaeth y Bobl.

Economi

Mae masnach a menter breifat wedi cynnydu ers canol y 1980au, ond mae datblygu'n cael ei gwneud yn anodd gan y dirwedd fynyddig a choedwigol. Mae hyd at 80% o'r sawl sy'n gweithio yn y wlad yn gweithio yn y sector amaethyddiaeth gynhaliol sy'n cyfrif am 57% o'r GDP; ceir newyn ar raddfa eang oherwydd methiannau niferus comiwnyddiaeth a'r economi yno. Y kip yw'r arian cyfredol.

Iaith a diwylliant

Mae nifer o grwpiau ethnig gwahanol yn y wlad a dim ond 60% sy'n perthyn i'r grŵp ethnig mwyaf sef y Lao. Lao yw'r iaith swyddogol ond ceir nifer o ieithoedd llai yn ogystal. Mae rhan fwyaf y boblogaeth yn Fwdhiaid.

Rhanbarthau gweinyddol

Rhennir Laos yn 16 talaith (Kang), 1 ardal ddinesig (Kumpang nakon), ac un Ardal Arbennig (ketpisade):

Is-rennir Laos yn bellach yn muang yn ogystal.

Dolenni allanol

Laoconnection.com - gwybodaeth ddiwyllianol o bob math ar Lao
Gweithgareddau'r Cenhedloedd Unedig yn Lao Archifwyd 2020-08-03 yn y Peiriant Wayback
UNDP - gwefan swyddogol Lao
Cynulliad Cenedlaethol Lao Archifwyd 2011-03-04 yn y Peiriant Wayback
Gweinyddiaeth Masnach Lao^{[dolen farw]}
Canolfan Ystadegau Cenedlaethol Lao Archifwyd 2010-12-10 yn y Peiriant Wayback
CIA - The World Factbook: Laos Archifwyd 2018-12-25 yn y Peiriant Wayback
Vientiane Times: swyddogol
KPL Daily News - Asiantaeth Newyddion Lao Archifwyd 2007-01-11 yn y Peiriant Wayback
Cymuned Ffrangeg Laos