Natrij-peroksid
| Natrij peroksid | |
|---|---|
 | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Natrij peroksid |
| Druga imena | Natrij dioksid, Solozon, Dinatrij peroksid |
| Molekularna formula | Na2O2 |
| CAS registarski broj | 1313-60-6 |
| Kratki opis | žuti ili bijeli prah |
| Osobine1 | |
| Molarna masa | 78 g/mol |
| Agregatno stanje | čvrsto |
| Gustoća | 2,8 g/cm3 |
| Tačka topljenja | 460 °C[1] |
| Tačka ključanja | 657 °C (raspada se)[1] |
| Rastvorljivost | reaguje s vodom |
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Natrij peroksid je spoj natrija i kisika. Ima sumarnu formulu Na2O2. Predstavlja prirodni proizvod gorenja natrija. Veoma je jako oksidirajuće sredstvo.
Osobine
[uredi | uredi izvor]Kada se natrij peroksid hidrolizira s vodom, formira se natrij hidroksid te oslobađa vodik peroksid, na osnovu reakcije:
- Na2O2 + 2 H2O → 2 NaOH + H2O2
Proizvod ove reakcije, vodik peroksid, dalje burno reaguje u rastvoru baze (natrij hidroksida), dajući vodu i kisik. Ova reakcija je veoma egzotermična, te može izazvati vatru (požar) ako se izloži zapaljivim materijama.
Natrij peroksid također može izazvati požar ako dođe u kontakt sa mnogim organskim tekućinama (alkoholima i glikolima), te burno reaguje s metalnim prahom i brojnim drugim spojevima uz minimalnu inicijalnu energiju.
Strukturna tranzicija
[uredi | uredi izvor]Heksagonalnu kristalnu strukturu natrij peroksida su otkrili Tallman i dr.[2] Nakon zagrijavanja, struktura se mijenja u fazu nepoznate simetrije na 512 °C[nedostaje referenca]. Daljnjim zagrijavanjem iznad tačke topljenja, spoj se raspada, izdvaja se kisik (O2), prije dolaska na tačku ključanja.[3]
Upotreba
[uredi | uredi izvor]Zbog snažnih oksidacionih osobina, natrij peroksid se upotrebljava za izbjeljivanje drvenih vlakana u proizvodnji papira. Također se koristi i za ekstrakciju nekih minerala iz rude. Natrij peroksid se može pronaći pod komercijalnim imenima Solozone i Flocool.[3] U hemijskim laboratorijama se koristi kao oksidacijsko sredstvo.
Ako se natrij peroksid i kalij hlorid pomiješaju s aluminijem i magnezijem može se dobiti nestabilan eksploziv manje snage, iako ne toliko nestabilan kao slični eksplozivi. Ne preporučuje se manje upućenim osobama eksperimentiranje ili zabava s ovim ekplozivom.
Reference
[uredi | uredi izvor]