Sabeos

Sabeos
Tipu	tribu y estáu desapaecíu
Periodu	1200 edC - 275
Xeografía
Estáu	Yeme

Los sabéivos (en color caqui) mientres el sieglu III.

Los sabéivos o sabeanos (árabe: السبأيون as-saba’iyūn) fueron un antiguu pueblu que falaba una antigua llingua sudarábiga, que vivieron na tierra bíblica de Saba, güei Yeme, nel suroeste de la península arábiga.^[1]

Historia

Los sabéivos yeren un pueblu semíticu que, en fecha desconocida, entraron a Arabia septentrional dende'l norte, colaron al sur y fundaron el Reinu de Saba, en territoriu del actual Yemen, unos 370 quilómetros al noroeste de Aden. La civilización sabea empezó ente los sieglos XII e. C. y X e. C. y los sos gobernantes son mentaos nes cróniques asiries de finales del sieglu VIII e. C. y principios del sieglu VII e. C.

L'antiguu Reinu de Saba estableció'l so poder a principios del primer mileniu e. C. Nel sieglu I e. C. foi conquistada polos himiarites, pero dempués de la desintegración del primer imperiu himiarita de los reis de Saba y de Dhu-Raydan, remaneció'l Reinu Mediu Sabeo a principios del sieglu II. Foi finalmente conquistada polos himiaritas a finales del sieglu III. La so capital foi Ma'rib. El reinu alcontrar a lo llargo de la franxa de desiertu, llamáu Sayhad polos xeógrafos árabes medievales, y agora denominar Ramlat al-Sab`atayn.

Na Arabia meridional estableciéronse dellos reinos nel antiguu Yemen, colos mineanos al norte en Uadi al-Jawf, los sabéivos na franxa suroccidental que s'estiende dende la sierra hasta'l mar, los qatabanos al este y los hadramitas l'este d'ellos.

Los sabéivos, al igual que los otros reinos yemenites de la mesma dómina, taben arreyaos nel codalosu comerciu de especies, sobremanera el inciensu y la mirra.^[2]

Los sabéivos dexaron una gran cantidá d'inscripciones col monumental alfabetu musnad (Abecedariu árabe meridional) y documentos n'escritura zabur, que tomen alredor de 1300 años d'historia y que terminaron cola estinción del reinu nel sieglu VI.

La Visita de la Reina de Saba a Salomón qu'apaez nel Primer Llibru de los Reis 10:1:

"Oyendo la reina de Sabá la fama que Salomón algamara pol nome de Yahveh, vieno proba-y con entrugues difíciles."

Apaecen mentaos nel Llibru de Job 1:14-15:

"Vieno un mensaxeru onde Job y díxo-y: Los tos gües taben llabrando y les pollines pastiando cerca d'ellos; de secute, aprucieron los sabéivos y llevar, y a los criaos pasar a cuchiellu."

Nel Llibru d'Isaías 45:14:

"Asina diz Yahveh: El trabayu d'Exiptu, les mercaderías d'Etiopía, y los sabéivos, homes d'elevada estatura, van pasar a ti y van ser tos; van dir en pos de ti, van pasar con grillos; te van faer reverencia y te van clamiar diciendo: Verdaderamente en ti ta Dios, y nun hai otru fora de Dios."

Nel Llibru de Ezequiel 23:42:

"Y oyóse nella voz de compañía que se refalfiaba con ella; y colos varones de la xente común fueron traíos los sabéivos del desiertu, y punxeron pulseres nes sos manes, y belles corones sobre les sos cabeces."

Nel Llibru de Joel 3:8:

"y voi vender los vuesos fíos y les vueses fíes a los fíos de Xudá, y ellos van vender a los sabéivos, nación alloñada; porque Yahveh faló."

Y tamién na Res Gestae Divi Augusti, onde Augustu diz:

"En Arabia, l'exércitu enfusó hasta'l territoriu de los sabéivos y a la ciudá de Mariba."

Ver tamién

Madhhidj (en catalán)

Bibliografía

Bafaqīh, M. ‛A., L'unification du Yémen antique. La lutte ente Saba’, Himyar et le Hadramawt de Ier au IIIème siècle de l'ère chrétienne. París, 1990 (Bibliothèque de Raydan, 1).
Andrey Korotayev. Ancient Yemen. Oxford: Oxford University Press, 1995. ISBN 0-19-922237-1 [1].
Andrey Korotayev. Pre-Islamic Yemen. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 1996. ISBN 3-447-03679-6.

Referencies

↑ Stuart Munro-Hai, Aksum: An African Civilization of Late Antiquity, 1991.
↑ Yemen. History (n'inglés). Consultáu'l 22 de xunu de 2012.

[munro-hai-1] Stuart Munro-Hai, Aksum: An African Civilization of Late Antiquity, 1991.

[2] Yemen. History (n'inglés). Consultáu'l 22 de xunu de 2012.

[1]

[2]